Аверрої́зм — філософське вчення середньовічного арабського мислителя Аверроеса та його послідовників. Аверроес продовжував матеріалістичну тенденцію філософії Аристотеля, утверджував вічність і нествореність матерії і руху, заперечував безсмертя душі та потойбічне життя. Прихильники аверроїзму переслідувалися мусульманським і католицьким духовенство.
Авероїзм набув розповсюдження у Західній Європі завдяки зробленим ув арабській Іспанії перекладам латинською коментарів до Аристотеля Аверроеса і деяких інших арабських мислителів, а також праць самого Аверроеса.
Західноєвропейський аверроїзм склався в Парижі в XIII столітті. У Франції його визнаним очільником був магістр Паризького університету Сігер Брабантський. Різка розбіжність аверроїзму з церковною ортодоксією призвела до того, що до боротьби з ним вступили стовпи богослов'я — св. Бонавентура, св. Тома Аквінський та інші. Аверроїзм був засуджений і розгромлений, а Сігер Брабантський, який вирушив шукати правди до папської курії, під час слідства був убитий особистим секретарем. Однак, задушений у Франції, аверроїзм набув поширення в Італії, Англії та Польщі.
Найбільшими аверроїстами кінця XIII—XIV століття були П'єтро д'Абано, Жан Жандунський, впливу аверроїзму зазнав Данте. В Італії центрами аверроїзму в XIV—XVI століття стали Болонський і Падуанський університети; магістри, як-от Алессандро Акілліні, Ніколетто Вернія да К'єті, Марко Антоніо Зімара та інші читали в університетах Аристотеля в аверроїстському трактуванні.
Затихнувши на якийсь час, конфлікт аверроїстів із церквою знову загострився в кінці XV століття, коли був оприлюднений декрет єпископа Падуї, який забороняв у межах падуанської дієцезії читати лекції і дискутувати про єдність інтелекту, а на V Латеранському соборі (1512–17) була прийнята булла Лева X, що поширила цю заборону на весь католицький світ. Розвиток науки з її зверненням до досвіду підривав позиції схоластичної філософії, що зрештою призвело до зникнення аверроїзму.
В Україні ідеї Аверроеса викладалися в Києво-Могилянській академії, особливо на курсі натурфілософії.
Література
- Van Steenberghen F. The Philosophical Movement in the XIII Century. Edinburgh, 1953;
- Nardi В. Saggi sull'aristotelismo padovano dal secolo XIV al XVI. F., 1958;
- Шевкина Г. В. Сигер Брабантский и парижские аверроисты XIII века. М., 1972;
- Сагадеев А. В. Ибн-Рушд (Аверроэс). М., 1973;
- Горфункель А. X. Гуманизм и натурфилософия итальянского Возрождения. М., 1977;
- Соколов В. В. Средневековая философия. М., 1979.
Посилання
- Аверроїзм [ 22 вересня 2020 у Wayback Machine.] // ВУЕ
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Stattya ye chastinoyu ciklu pro sholastiku Dzherela Bibliya Yevangeliye Antichni ucheni Aristotel Evklid Ptolemej Platon Otci Cerkvi Avgustin Avrelij Dionisij Areopagit Ivan Damaskin Boecij Techiyi Tomizm Skotizm Konceptualizm Nominalizm Realizm Avgustinizm Averroyizm Sholastiki Rannya sholastika Raban Mavr Notker Nimeckij Gugo Sen Viktorskij Alkuyin Joan Skot Eriugena Adelard Batskij Ioann Roscelin P yer Abelyar Ioann Solsberijskij Amalrik iz Bena Petro Damiani Anselm Kenterberijskij Bonaventura Berengar Turskij Gijom iz Shampo Petro Lombardskij Serednya sholastika Albert Velikij Toma Akvinskij Duns Skot Avgustin Blazhennij Averroes Vitelo Vinsent iz Bove Zhan Zhandunskij Rodzher Bekon Robert Grosetest Oleksandr Gelskij Yegidij Rimskij Robert Kilvordbi Rajmund Lullij Marsilij Paduanskij Piznya sholastika Mikola Kuzanskij Zhan Buridan Nikola Orezmskij Vilyam Okkam Dante Problematika Problema Vsemogutnosti Problema isnuvannya Diskusiya pro universaliyi Logika Pereistochennya Problema istini Vchennya pro dvoyistu istinu Problema yednosti ta mnozhinnosti Ekzemplyarizm Problema naperedviznachenosti Dogmatichne bogoslov ya Problema piznannya en Princip britvi Okkama Shkoli Shartrska shkola Salamankska shkola en Diskurs Filosofiya Serednovichchya en Portal Katolictvo Cej shablon pereglyanutiobgovoritiredaguvati Averroyi zm filosofske vchennya serednovichnogo arabskogo mislitelya Averroesa ta jogo poslidovnikiv Averroes prodovzhuvav materialistichnu tendenciyu filosofiyi Aristotelya utverdzhuvav vichnist i nestvorenist materiyi i ruhu zaperechuvav bezsmertya dushi ta potojbichne zhittya Prihilniki averroyizmu peresliduvalisya musulmanskim i katolickim duhovenstvo Averoyizm nabuv rozpovsyudzhennya u Zahidnij Yevropi zavdyaki zroblenim uv arabskij Ispaniyi perekladam latinskoyu komentariv do Aristotelya Averroesa i deyakih inshih arabskih misliteliv a takozh prac samogo Averroesa Zahidnoyevropejskij averroyizm sklavsya v Parizhi v XIII stolitti U Franciyi jogo viznanim ochilnikom buv magistr Parizkogo universitetu Siger Brabantskij Rizka rozbizhnist averroyizmu z cerkovnoyu ortodoksiyeyu prizvela do togo sho do borotbi z nim vstupili stovpi bogoslov ya sv Bonaventura sv Toma Akvinskij ta inshi Averroyizm buv zasudzhenij i rozgromlenij a Siger Brabantskij yakij virushiv shukati pravdi do papskoyi kuriyi pid chas slidstva buv ubitij osobistim sekretarem Odnak zadushenij u Franciyi averroyizm nabuv poshirennya v Italiyi Angliyi ta Polshi Najbilshimi averroyistami kincya XIII XIV stolittya buli P yetro d Abano Zhan Zhandunskij vplivu averroyizmu zaznav Dante V Italiyi centrami averroyizmu v XIV XVI stolittya stali Bolonskij i Paduanskij universiteti magistri yak ot Alessandro Akillini Nikoletto Verniya da K yeti Marko Antonio Zimara ta inshi chitali v universitetah Aristotelya v averroyistskomu traktuvanni Zatihnuvshi na yakijs chas konflikt averroyistiv iz cerkvoyu znovu zagostrivsya v kinci XV stolittya koli buv oprilyudnenij dekret yepiskopa Paduyi yakij zaboronyav u mezhah paduanskoyi diyeceziyi chitati lekciyi i diskutuvati pro yednist intelektu a na V Lateranskomu sobori 1512 17 bula prijnyata bulla Leva X sho poshirila cyu zaboronu na ves katolickij svit Rozvitok nauki z yiyi zvernennyam do dosvidu pidrivav poziciyi sholastichnoyi filosofiyi sho zreshtoyu prizvelo do zniknennya averroyizmu V Ukrayini ideyi Averroesa vikladalisya v Kiyevo Mogilyanskij akademiyi osoblivo na kursi naturfilosofiyi LiteraturaVan Steenberghen F The Philosophical Movement in the XIII Century Edinburgh 1953 Nardi V Saggi sull aristotelismo padovano dal secolo XIV al XVI F 1958 Shevkina G V Siger Brabantskij i parizhskie averroisty XIII veka M 1972 Sagadeev A V Ibn Rushd Averroes M 1973 Gorfunkel A X Gumanizm i naturfilosofiya italyanskogo Vozrozhdeniya M 1977 Sokolov V V Srednevekovaya filosofiya M 1979 PosilannyaAverroyizm 22 veresnya 2020 u Wayback Machine VUE