Ортодо́ксія (від грец. ὀρθοδοξία — «пряма думка», «правильне вчення», «правовірність» «православ'я»; грец. ὀρθός («прямий», «правильний») + δόξα («думка», «слава»)) — твердість у вірі або проходженні будь-якого вчення або світогляду, підтримка ухвалених позицій, консерватизм, тип релігійної свідомості (нарівні з модернізмом, і ). Як правило, її протиставляють ортопраксії, що наголошує на правильності поведінки.
У релігії
Платон, слідом за своїм учителем Сократом, вірив (у «Республіці»), що люди можуть «мислити» або «вірити». «Мислення» є сферою знання (episteme), а сферою віри (pistis) є «думання, переконання» (слово doxa має подвійне значення грецькою: «віра» або «слава»). Для стародавніх філософів «думка» могла привести від істинних передумов до істинних висновків, але вона не залишала впевненості щодо того, чи це було насправді. Тільки «мислення» за законами «логіки», тобто науки про закони правильного міркування, гарантувало такий результат.
У релігії ортодоксія утверджує неухильне дотримання догматів віри, основ віровчення і основних традицій. Зовнішні сторони обрядової сторони і малозначні місцеві традиції можуть змінюватися, прийняті кліром і паствою.
Українське слово «православ'я» походить від грецького ὀρθοδοξία, де δόξα первісно мало значення не «слава», а «думка» або «вчення».
Православ'я є, перш за все, ортодоксія життя, а не ортодоксія вчення. — М. О. Бердяєв.
Ортодоксія ґрунтується на догматах.
Приклади
Див. також
Примітки
- У сучасній грецькій мові слово «δόξα» має основне значення"слава", «хвала», але в класичному (античної епохи) мові його семантика була іншою і більш багатогранної: так, словник (М., 1958, т. II) подає такий переклад дієслова ὀρθο-δοξέω: «мати правильну думку, здраво судити»; авторитетний словник (видання 5-е, 1899) як основне значення слова «δόξα» дає «думка, уявлення, припущення».
- Ора Лімор. Євреї і християни: полеміка і взаємовплив культур: євреї і християни в західній Європі до початку нового часу. T.1 [ 11 жовтня 2013 у Wayback Machine.]. Відкритий університет Ізраїлю. . С. 99.
- Е. Ш. Бекирова. Вплив ісламу на формування сучасної релігійної ситуації в Криму. Кримський гуманітарний університет.
Література
- С. Головащенко. Ортодоксія // Філософський енциклопедичний словник / В. І. Шинкарук (гол. редкол.) та ін. — Київ : Інститут філософії імені Григорія Сковороди НАН України : Абрис, 2002. — С. 456. — 742 с. — 1000 екз. — ББК (87я2). — .
Посилання
- Ортодоксія [ 26 квітня 2017 у Wayback Machine.] // Українська Релігієзнавча Енциклопедія
- Ортодоксія // Українська мала енциклопедія : 16 кн. : у 8 т. / проф. Є. Онацький. — Буенос-Айрес, 1962. — Т. 5, кн. X : Літери Ол — Пер. — С. 1244. — 1000 екз.
- Ортодоксія // Літературознавча енциклопедія : у 2 т. / авт.-уклад. Ю. І. Ковалів. — Київ : ВЦ «Академія», 2007. — Т. 2 : М — Я. — С. 165.
Це незавершена стаття з філософії. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Ortodo ksiya vid grec ὀr8odo3ia pryama dumka pravilne vchennya pravovirnist pravoslav ya grec ὀr8os pryamij pravilnij do3a dumka slava tverdist u viri abo prohodzhenni bud yakogo vchennya abo svitoglyadu pidtrimka uhvalenih pozicij konservatizm tip religijnoyi svidomosti narivni z modernizmom i Yak pravilo yiyi protistavlyayut ortopraksiyi sho nagoloshuye na pravilnosti povedinki U religiyiPlaton slidom za svoyim uchitelem Sokratom viriv u Respublici sho lyudi mozhut misliti abo viriti Mislennya ye sferoyu znannya episteme a sferoyu viri pistis ye dumannya perekonannya slovo doxa maye podvijne znachennya greckoyu vira abo slava Dlya starodavnih filosofiv dumka mogla privesti vid istinnih peredumov do istinnih visnovkiv ale vona ne zalishala vpevnenosti shodo togo chi ce bulo naspravdi Tilki mislennya za zakonami logiki tobto nauki pro zakoni pravilnogo mirkuvannya garantuvalo takij rezultat U religiyi ortodoksiya utverdzhuye neuhilne dotrimannya dogmativ viri osnov virovchennya i osnovnih tradicij Zovnishni storoni obryadovoyi storoni i maloznachni miscevi tradiciyi mozhut zminyuvatisya prijnyati klirom i pastvoyu Ukrayinske slovo pravoslav ya pohodit vid greckogo ὀr8odo3ia de do3a pervisno malo znachennya ne slava a dumka abo vchennya Pravoslav ya ye persh za vse ortodoksiya zhittya a ne ortodoksiya vchennya M O Berdyayev Ortodoksiya gruntuyetsya na dogmatah Prikladi Ortodoksalnij yudayizm Ortodoksalne hristiyanstvoDiv takozhOrtodoksiya u sestrinskih Vikiproyektah Oznachennya u Vikislovniku Obskurantizm Istina Vira Yeres Pravoslav yaPrimitkiU suchasnij greckij movi slovo do3a maye osnovne znachennya slava hvala ale v klasichnomu antichnoyi epohi movi jogo semantika bula inshoyu i bilsh bagatogrannoyi tak slovnik M 1958 t II podaye takij pereklad diyeslova ὀr8o do3ew mati pravilnu dumku zdravo suditi avtoritetnij slovnik vidannya 5 e 1899 yak osnovne znachennya slova do3a daye dumka uyavlennya pripushennya Ora Limor Yevreyi i hristiyani polemika i vzayemovpliv kultur yevreyi i hristiyani v zahidnij Yevropi do pochatku novogo chasu T 1 11 zhovtnya 2013 u Wayback Machine Vidkritij universitet Izrayilyu ISBN 978 965 06 0707 4 S 99 E Sh Bekirova Vpliv islamu na formuvannya suchasnoyi religijnoyi situaciyi v Krimu Krimskij gumanitarnij universitet LiteraturaS Golovashenko Ortodoksiya Filosofskij enciklopedichnij slovnik V I Shinkaruk gol redkol ta in Kiyiv Institut filosofiyi imeni Grigoriya Skovorodi NAN Ukrayini Abris 2002 S 456 742 s 1000 ekz BBK 87ya2 ISBN 966 531 128 X PosilannyaOrtodoksiya 26 kvitnya 2017 u Wayback Machine Ukrayinska Religiyeznavcha Enciklopediya Ortodoksiya Ukrayinska mala enciklopediya 16 kn u 8 t prof Ye Onackij Buenos Ajres 1962 T 5 kn X Literi Ol Per S 1244 1000 ekz Ortodoksiya Literaturoznavcha enciklopediya u 2 t avt uklad Yu I Kovaliv Kiyiv VC Akademiya 2007 T 2 M Ya S 165 Ce nezavershena stattya z filosofiyi Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi