Ян Ґабрієль Тенчинський із Тенчина, Моравиці, Крашьніка гербу Топор (нар. 1484 — пом. 21 травня 1552) — державний діяч Королівства Польського, дипломат; хорунжий люблінський (1516—1518), каштелян люблінський (1518—1535), маршалок надвірний коронний (1529—1552), каштелян войніцький (1535—1542), Сандомирський воєвода (1542—1552); староста люблінський (1530—1552), лелювський (1532—1552), ужендувський (1551—1552), імовірно також староста теребовлянський і белзький (1550); граф Священної Римської імперії (1527).
Ян Ґабрієль Тенчинський пол. Jan Gabriel Tęczyński | ||
Родовий герб Топор | ||
| ||
---|---|---|
1516 — 1518 | ||
Монарх: | Сигізмунд I Старий | |
Попередник: | [pl] | |
Наступник: | [pl] | |
| ||
1 березня 1518 — листопад 1535 | ||
Наступник: | Бернард Мацейовський | |
| ||
1529 — 21 травня 1552 | ||
Монарх: | Сигізмунд I Старий, Сигізмунд II Август | |
Попередник: | Пйотр Кміта Собенський | |
Наступник: | Станіслав Мацейовський | |
| ||
листопад 1535 — 19 грудня 1542 | ||
Монарх: | Сигізмунд I Старий | |
Попередник: | Міколай Вольський | |
Наступник: | [pl] | |
| ||
19 грудня 1542 — 21 травня 1552 | ||
Монарх: | Сигізмунд I Старий, Сигізмунд II Август | |
Попередник: | Ян Тенчинський | |
Наступник: | Міколай Гербурт Одновський | |
Народження: | 1484 | |
Смерть: | 20 травня 1552[1] | |
Поховання: | Красник | |
Країна: | Корона Королівства Польського | |
Рід: | Тенчиньські | |
Батько: | d | |
Мати: | d | |
Шлюб: | d[2] | |
Діти: | Станіслав Ґабрієль Тенчинський, d, d, d і d |
Життєпис
Ян Ґабрієль народився 1484 року в сім'ї [pl] й [pl], доньки ловчого люблінського Яна Конінського. Мав 2 братів — [pl] i [pl], та чотири сестри — Гелену, Барбару, Беату та Катажину.
Ян Ґабрієль виріс при дворі в Кенігсберзі. Навчався в Академії Краківській. Він вважався найближчою довіреною особою королеви Бони.
Протягом 1516—1518 років був хорунжим люблінським. 1 березня 1518 року був номінований на уряд каштеляна люблінського, перебував на посаді до кінця листопада 1535 року.
Ян Ґабрієль неодноразово відряджався королем Сигізмундом I Старим в якості посла до інших володарів. Зокрема, 1524 року був послом до турецького султана Сулеймана I, проводив переговори щодо перемир'я. 1527 року був послом до імператора Карла V, від якого разом із іншими Тенчинськими отримав титул графа Священної Римської імперії.
Влітку 1529 року був призначений на посаду надвірного маршалка, обіймав її до кінця життя. Був старостою люблінським (1530—1552), лелювським (1532—1552).
Наприкінці листопада 1535 року був номінований на посаду Войніцького каштеляна, обіймав її до кінця 1542 року. Від 19 грудня 1542 року до кінця життя був Сандомирським воєводою.
Протягом 1549—1550 років згадується згадується як староста теребовлянський (спільно з братом Станіславом) і белзький, хоча перше староство в той час тримав Бернард Мацейовський, а друге — його син Станіслав Ґабрієль. Протягом 1551—1552 років був старостою ужендувським.
7 грудня 1550 року разом із генеральним старостою великопольським Анджеєм Ґуркою бойкотував коронацію Барбари Радзивіл як королеви Польщі.
Ян Ґабрієль Тенчинський помер 21 травня 1552 року, був похований у парафіяльному костелі в Крашьніку. Протягом 1553—1561 років краківськими майстрами був виготовлений з червоного мармуру його ренесансний надгробок, фундований сином Станіславом Ґабрієлем.
Маєтності
Ян Ґабрієль, разом із братами Станіславом і Анджеєм, успадкували від батька Моравицький ключ і село Лентковиці біля Кракова та Здзіловиці й половину Батожа поблизу Любліна (разом 7 сіл і частини сіл). Від матері вони також мали успадкувати великий маєток Конська Воля (22 села). Перед 1504 роком брати придбали частину Батожа та Здзіловиців. У серпні 1510 року Анна Тенчинська з синами придбали за 4000 флоринів у спадкоємиць згаслого роду Рабштинських Зофії Слабошової та Анни Морської половину маєтностей крашьніцьких: частину Батожа, Ставце, Студзянкі та Волю Кжову, а через кілька років другу половину міста Крашьник від братів Водів.
Після поділу маєтку між родичами Яну Ґабрієлю дісталися ключ крашьніцький у Люблінській землі (місто Крашьнік та села Вижниця, Вижнянка, Сухиня, Стружа, Будзинь (частина міста Крашьніка) і Подлесє) та ключ моравицький у Краківській землі (Моравиця Велика, частина Моравиці Малої (обидві — частини Моравиці), Вулька Моравицька або Холежин та частина Бачина (тепер — присілок Мнікува)).
Разом із братами володів маєтком Рабштин протягом 1538—1544 років, а в 1544—1551 роках був одноосібним його володарем. Передав його королю в обмін на запис на тенуті ужендувській.
Ян Ґабрієль був тенутарієм парчевським, ужендувським, вільколазьким і джезковицівським. 1542 року отримав пожиттєво села Кінчаки, Баранів (тепер — Гранітне) та Красіїв у Галицькому повіті. Загалом він користувався королівськими маєтками, які охоплювали 4 міста та 33 села (без Теребовлі). 1547 року поступився тенутою парчівською, отримавши натомість від короля села ключа вільколазького (сусіднього з Крашьніком) — Вільколаз, Воля Вільколазька, Залесє, Пуланковиці, Завадув і два інших села біля Вільколазу. 1549 року успадкував за братом Станіславом Батож з 6 навколишніми селами. У Кракові володів трьома будинками — так званим двором Пілецьким, будинком «Під Топори» (від 1540 р.) і двором Рабштин на Вавелю (від 1538 р.). У Пйотркуві володів двором у передмісті біля Великої Весі. Близько 1550 року маєтності Яна Ґабрієля Тенчинського складалися з 1 міста та 19 сіл біля Любліна, 6 сіл частини сіл біля Кракова та 3 міста й 11 сіл королівських (Люблін, Лелюв, Ужендув, Джезковиці, Красіїв, Кінчаки, Баранів) у воєводствах Краківському, Люблінському та Руському (разом 4 міста й 36 сіл і частин сіл)
Фундації
11 березня 1531 року з фундації Яна Ґабрієля Тенчинського за міським мурами Крашьніка розпочато будівництво дерев'яного костелу Святого Духа та шпиталю для вбогих при ньому.
Протягом 1527—1541 років Ян Ґабрієль частково перебудував крашьніцький парафіяльний костел Успіння Пресвятої Богородиці у готично-ренесансному стилі. Були підвищені стіни храму, встановлені нові склепіння, збудовані нові хори та амвон, додані деталі та декоративні елементи в стилі Ренесансу, стіни вкрили поліхромією. Поряд з хорами були збудовані дві родинні каплиці-усипальниці. 1541 року він надав Крашьніку привілей проведення ярмарків по п'ятницях і ярмарків на четвертий день перед Різдвом Івана Хрестителя. Близько того ж року розпочав перебудову парафіяльного костелу на родинний некрополь, цю роботу завершив 1561 року його син Станіслав Ґабрієль. У 1550—1553 роках з фундації Яна Ґабрієля тут був виготовлений ренесансний надгробок його брата Станіслава. Бронзовий рельєфний надгробок із лежачою фігурою лицаря в обладунках у давній позі відпочинку походить із краківської майстерні [pl]. Характерне архітектурне оформлення плити, ймовірно, було виготовлено в краківській майстерні [pl], який тісно співпрацював з Бернардіно.
Сім'я
Близько 1512 року Ян Ґабрієль одружився з Доброхною Сапіжанкою (пом. 1528) — донькою воєводи вітебського Івана Семеновича Сапіги. Подружжя мало 4 доньки та сина:
- Беата — дружина Яна Яновича Заберезинського;
- Анна — дружина [pl];
- Барбара — дружина Яна Сєненського;
- Ядвіґа — дружина [pl];
- Станіслав Ґабрієль — каштелян львівський (1551—1554), воєвода сандомирський (1554—1555), краківський (1555—1560), староста белзький, люблінський, теребовлянський, ужендувський, парчівський.
Вдруге одружився близько 1539 року з Анною Камєнецькою, донькою Яна Камєнецького.
Для видатного наукового та релігійного діяча того часу Станіслава Оріховського родина Яна Ґабрієля Тенчинського була «цвітом держави й підпорою» та «найзнатнішою, а може, й найвеличнішою у цій державі шляхетною родиною».
Примітки
- Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku / за ред. A. Gąsiorowski — Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1992. — С. 87. — 220 с. —
- Гісторыя Сапегаў : жыццяпісы, маёнткі, фундацыі — Мінск: Віктар Хурсік, 2017. — С. 86. — 586 с. —
- Janusz Kurtyka, Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków, Wydawnictwo i drukarnia «Secesja», 1997, s. 569
- Dziedzice Kraśnika. Kraśnickie Towarzystwo Regionalne.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 4: Urzędnicy województwa lubelskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. W. Kłaczewski, W. Urban, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1991, s. 17.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 4: Urzędnicy województwa lubelskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. W. Kłaczewski, W. Urban, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1991, s. 22—23.
- Pogląd na stosunki Polski z Turcyą i Tatarami, na dzieje Tatarów w Polsce osiadłych, na przywileje tu im nadane, jako też wspomnienia o znakomitych Tatarach polskich / przez Juljana Bartoszewicza, Warszawa 1860, s. 131.
- Maciej Polak, Posłowie i listy uwierzytelniające Zygmunta Augusta do Habsburgów. Próba ich zestawienia na podstawie zasobów wiedeńskiego Haus-, Hof- und Staatsarchiv, [w:] Czasopismo prawno-historyczne, Tom LXXV, 2023, Zeszyt 2, s. 259.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. X, Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV—XVIII wieku: spisy / pod red. Antoniego Gąsiorowskiego ; oprac. Krzysztof Chłapowski [etal] ; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii. Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1992, s. 87.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 4: Urzędnicy województwa lubelskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. W. Kłaczewski, W. Urban, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1991, s. 51.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 2: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. St. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1990, s. 267.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 2: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. St. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1990, s. 130—131.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 3: Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. Kz. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1993, s. 123.
- Zbigniew Anusik, Latyfundia panów na Tęczynie: Kilka refleksji w związku z książką Janusza Kurtyki, [w:] Przegląd nauk historyzcnych, 2003, R. II. nr 2(4), s. 239.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. III: Ziemie Ruskie, Zeszyt 1: Urzędnicy województwa ruskiego XIV—XVIII wieku: Spisy; oprac. Kazimierz Przyboś, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wadawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1990, s. 98.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. III: Ziemie Ruskie, Zeszyt 2: Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV—XVIII wieku: Spisy; oprac. Henryk Gmiterek i Ryszard Szczygieł, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; ; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1992, s. 63.
- Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII—XVIII wieku: spisy. T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Zeszyt 3: Urzędnic ywojewództwa sandomierskiego XVI—XVIII wieku. Spisy, oprac. Kz. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, pod red. Antoniego Gąsiorowskiego; Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka. Instytut Historii, Kórnik, Biblioteka Kórnicka, 1993, s. 218.
- 7 grudnia. W 1550 roku Barbara Radziwiłłówna została koronowanana królową Polski. TwojaHistoria.pl.
- Renesans lubelski, renesans w regionie lubelskim. Lublin: 2012, s. 24–29.
- Kalendarium: XVI wiek. Kraśnickie Towarzystwo Regionalne.
- Marta Goździk, Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i św. Augustyna oraz dawny klasztor kanoników regularnych. Lubelskie klimaty.
- Janusz Kurtyka, Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków, Wydawnictwo i drukarnia «Secesja», 1997, s. 508.
- Zbigniew Anusik, Latyfundia panów na Tęczynie: Kilka refleksji w związku z książką Janusza Kurtyki, [w:] Przegląd nauk historyzcnych, 2003, R. II. nr 2(4), s. 234, 236—237.
- Zbigniew Anusik, Latyfundia panów na Tęczynie: Kilka refleksji w związku z książką Janusza Kurtyki, [w:] Przegląd nauk historyzcnych, 2003, R. II. nr 2(4), s. 234.
- Zbigniew Anusik, Latyfundia panów na Tęczynie: Kilka refleksji w związku z książką Janusza Kurtyki, [w:] Przegląd nauk historyzcnych, 2003, R. II. nr 2(4), s. 237—238.
- Halina Landecka, Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kraśniku — nowe ustalenia badawcze po I etapie badań — 2008—2009, [w:] Budownictwo i Architektura 7 (2010), s. 55.
- Adam Soćko, Programy heraldyczne w dekoracji kościołów parafialnych w Kraśniku s Chodlu, [w:] ArtiumQuaestiones, Nr 27, 2018, s. 16, 18.
- Adam Soćko, Programy heraldyczne w dekoracji kościołów parafialnych w Kraśniku s Chodlu, [w:] ArtiumQuaestiones, Nr 27, 2018, s. 16, 22.
- Оріховський Станіслав. Промова на похороні польського короля Сигізмунда Ягелона // Українські гуманісти епохи Відродження. Антологія. У 2 ч. Ч.1 / Інститут філософії НАН України; Відп. ред. В.М. Нічик . – Київ: "Наукова думка": "Основи", 1995 . – С. 189, 199. «Ізборник» — Історія України IX-XVIII ст. Першоджерела та інтерпретації.
Джерела
- Tęczyński Jan (1484—1552), marszałek nadworny koronny, wojewoda sandomierski, [w:] Polski słownik biograficzny, T. 53/3: Tetmajer Adolf — Themerson Stefan, Warszawa, Kraków, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2021, s. 416.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej z takim im yam Yan Tenchinskij U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Tenchinskij Yan Gabriyel Tenchinskij iz Tenchina Moravici Krashnika gerbu Topor nar 1484 pom 21 travnya 1552 derzhavnij diyach Korolivstva Polskogo diplomat horunzhij lyublinskij 1516 1518 kashtelyan lyublinskij 1518 1535 marshalok nadvirnij koronnij 1529 1552 kashtelyan vojnickij 1535 1542 Sandomirskij voyevoda 1542 1552 starosta lyublinskij 1530 1552 lelyuvskij 1532 1552 uzhenduvskij 1551 1552 imovirno takozh starosta terebovlyanskij i belzkij 1550 graf Svyashennoyi Rimskoyi imperiyi 1527 Yan Gabriyel Tenchinskij pol Jan Gabriel Teczynski Rodovij gerb Topor Lyublinskij horunzhij 1516 1518 Monarh Sigizmund I Starij Poperednik Yakub Moravyec iz Popkoviciv Kolchina pl Nastupnik Prokop Ossolinskij pl Lyublinskij kashtelyan 1 bereznya 1518 listopad 1535 Nastupnik Bernard Macejovskij marshalok nadvirnij koronnij 1529 21 travnya 1552 Monarh Sigizmund I Starij Sigizmund II Avgust Poperednik Pjotr Kmita Sobenskij Nastupnik Stanislav Macejovskij Vojnickij kashtelyan listopad 1535 19 grudnya 1542 Monarh Sigizmund I Starij Poperednik Mikolaj Volskij Nastupnik Yan Spitek Tarnovskij pl Sandomirskij voyevoda 19 grudnya 1542 21 travnya 1552 Monarh Sigizmund I Starij Sigizmund II Avgust Poperednik Yan Tenchinskij Nastupnik Mikolaj Gerburt Odnovskij Narodzhennya 1484Smert 20 travnya 1552 1 Pohovannya KrasnikKrayina Korona Korolivstva PolskogoRid TenchinskiBatko Gabriyel TenchinskijdMati Anna z Koninskih TenchinskadShlyub Dobrohna Sapigad 2 Diti Stanislav Gabriyel Tenchinskij Beata z Tenchinskihd Anna z Tenchinskih Syenenskad Barbara z Tenchinskih Syenenskad i Yadviga z Tenchinskih Sambozheckad Zmist 1 Zhittyepis 2 Mayetnosti 3 Fundaciyi 4 Sim ya 5 Primitki 5 1 DzherelaZhittyepisred Yan Gabriyel narodivsya 1484 roku v sim yi Gabriyelya Tenchinskogo pl j Anni z Koninskih pl donki lovchogo lyublinskogo Yana Koninskogo Mav 2 brativ Stanislava pl i Andzheya pl ta chotiri sestri Gelenu Barbaru Beatu ta Katazhinu 3 Yan Gabriyel viris pri dvori v Kenigsberzi Navchavsya v Akademiyi Krakivskij Vin vvazhavsya najblizhchoyu dovirenoyu osoboyu korolevi Boni 4 Protyagom 1516 1518 rokiv buv horunzhim lyublinskim 5 1 bereznya 1518 roku buv nominovanij na uryad kashtelyana lyublinskogo perebuvav na posadi do kincya listopada 1535 roku 6 Yan Gabriyel neodnorazovo vidryadzhavsya korolem Sigizmundom I Starim v yakosti posla do inshih volodariv Zokrema 1524 roku buv poslom do tureckogo sultana Sulejmana I provodiv peregovori shodo peremir ya 7 1527 roku buv poslom do imperatora Karla V vid yakogo razom iz inshimi Tenchinskimi otrimav titul grafa Svyashennoyi Rimskoyi imperiyi 8 Vlitku 1529 roku buv priznachenij na posadu nadvirnogo marshalka obijmav yiyi do kincya zhittya 9 Buv starostoyu lyublinskim 1530 1552 10 lelyuvskim 1532 1552 11 Naprikinci listopada 1535 roku buv nominovanij na posadu Vojnickogo kashtelyana obijmav yiyi do kincya 1542 roku 12 Vid 19 grudnya 1542 roku do kincya zhittya buv Sandomirskim voyevodoyu 13 Protyagom 1549 1550 rokiv zgaduyetsya zgaduyetsya yak starosta terebovlyanskij spilno z bratom Stanislavom 14 i belzkij hocha pershe starostvo v toj chas trimav Bernard Macejovskij 15 a druge jogo sin Stanislav Gabriyel 16 Protyagom 1551 1552 rokiv buv starostoyu uzhenduvskim 17 7 grudnya 1550 roku razom iz generalnim starostoyu velikopolskim Andzheyem Gurkoyu bojkotuvav koronaciyu Barbari Radzivil yak korolevi Polshi 18 Yan Gabriyel Tenchinskij pomer 21 travnya 1552 roku buv pohovanij u parafiyalnomu kosteli v Krashniku Protyagom 1553 1561 rokiv krakivskimi majstrami buv vigotovlenij z chervonogo marmuru jogo renesansnij nadgrobok fundovanij sinom Stanislavom Gabriyelem 19 20 21 Mayetnostired Yan Gabriyel razom iz bratami Stanislavom i Andzheyem uspadkuvali vid batka Moravickij klyuch i selo Lentkovici bilya Krakova ta Zdzilovici j polovinu Batozha poblizu Lyublina razom 7 sil i chastini sil Vid materi voni takozh mali uspadkuvati velikij mayetok Konska Volya 22 sela Pered 1504 rokom brati pridbali chastinu Batozha ta Zdziloviciv U serpni 1510 roku Anna Tenchinska z sinami pridbali za 4000 floriniv u spadkoyemic zgaslogo rodu Rabshtinskih Zofiyi Slaboshovoyi ta Anni Morskoyi polovinu mayetnostej krashnickih chastinu Batozha Stavce Studzyanki ta Volyu Kzhovu 22 a cherez kilka rokiv drugu polovinu mista Krashnik vid brativ Vodiv 23 Pislya podilu mayetku mizh rodichami Yanu Gabriyelyu distalisya klyuch krashnickij u Lyublinskij zemli misto Krashnik ta sela Vizhnicya Vizhnyanka Suhinya Struzha Budzin chastina mista Krashnika i Podlesye ta klyuch moravickij u Krakivskij zemli Moravicya Velika chastina Moravici Maloyi obidvi chastini Moravici Vulka Moravicka abo Holezhin ta chastina Bachina teper prisilok Mnikuva Razom iz bratami volodiv mayetkom Rabshtin protyagom 1538 1544 rokiv a v 1544 1551 rokah buv odnoosibnim jogo volodarem Peredav jogo korolyu v obmin na zapis na tenuti uzhenduvskij 24 Yan Gabriyel buv tenutariyem parchevskim uzhenduvskim vilkolazkim i dzhezkovicivskim 1542 roku otrimav pozhittyevo sela Kinchaki Baraniv teper Granitne ta Krasiyiv u Galickomu poviti Zagalom vin koristuvavsya korolivskimi mayetkami yaki ohoplyuvali 4 mista ta 33 sela bez Terebovli 1547 roku postupivsya tenutoyu parchivskoyu otrimavshi natomist vid korolya sela klyucha vilkolazkogo susidnogo z Krashnikom Vilkolaz Volya Vilkolazka Zalesye Pulankovici Zavaduv i dva inshih sela bilya Vilkolazu 1549 roku uspadkuvav za bratom Stanislavom Batozh z 6 navkolishnimi selami U Krakovi volodiv troma budinkami tak zvanim dvorom Pileckim budinkom Pid Topori vid 1540 r i dvorom Rabshtin na Vavelyu vid 1538 r U Pjotrkuvi volodiv dvorom u peredmisti bilya Velikoyi Vesi Blizko 1550 roku mayetnosti Yana Gabriyelya Tenchinskogo skladalisya z 1 mista ta 19 sil bilya Lyublina 6 sil chastini sil bilya Krakova ta 3 mista j 11 sil korolivskih Lyublin Lelyuv Uzhenduv Dzhezkovici Krasiyiv Kinchaki Baraniv u voyevodstvah Krakivskomu Lyublinskomu ta Ruskomu razom 4 mista j 36 sil i chastin sil 25 Fundaciyired nbsp Parafiyalnij kostel Uspinnya Divi Mariyi u Krashniku 2013 11 bereznya 1531 roku z fundaciyi Yana Gabriyelya Tenchinskogo za miskim murami Krashnika rozpochato budivnictvo derev yanogo kostelu Svyatogo Duha ta shpitalyu dlya vbogih pri nomu 20 Protyagom 1527 1541 rokiv Yan Gabriyel chastkovo perebuduvav krashnickij parafiyalnij kostel Uspinnya Presvyatoyi Bogorodici u gotichno renesansnomu stili Buli pidvisheni stini hramu vstanovleni novi sklepinnya zbudovani novi hori ta amvon dodani detali ta dekorativni elementi v stili Renesansu stini vkrili polihromiyeyu Poryad z horami buli zbudovani dvi rodinni kaplici usipalnici 26 1541 roku vin nadav Krashniku privilej provedennya yarmarkiv po p yatnicyah i yarmarkiv na chetvertij den pered Rizdvom Ivana Hrestitelya 20 Blizko togo zh roku rozpochav perebudovu parafiyalnogo kostelu na rodinnij nekropol cyu robotu zavershiv 1561 roku jogo sin Stanislav Gabriyel U 1550 1553 rokah z fundaciyi Yana Gabriyelya tut buv vigotovlenij renesansnij nadgrobok jogo brata Stanislava Bronzovij relyefnij nadgrobok iz lezhachoyu figuroyu licarya v obladunkah u davnij pozi vidpochinku pohodit iz krakivskoyi majsterni Bernardino Zanobi de Dzhanotisa pl Harakterne arhitekturne oformlennya pliti jmovirno bulo vigotovleno v krakivskij majsterni Dzhovanni Chini z Siyeni pl yakij tisno spivpracyuvav z Bernardino 19 20 Sim yared Blizko 1512 roku Yan Gabriyel odruzhivsya z Dobrohnoyu Sapizhankoyu pom 1528 donkoyu voyevodi vitebskogo Ivana Semenovicha Sapigi Podruzhzhya malo 4 donki ta sina 25 Beata druzhina Yana Yanovicha Zaberezinskogo Anna druzhina Zbignyeva Syenenskogo pl Barbara druzhina Yana Syenenskogo Yadviga druzhina Mikolaya Sambozheckogo pl Stanislav Gabriyel kashtelyan lvivskij 1551 1554 voyevoda sandomirskij 1554 1555 krakivskij 1555 1560 starosta belzkij lyublinskij terebovlyanskij uzhenduvskij parchivskij Vdruge odruzhivsya blizko 1539 roku 27 z Annoyu Kamyeneckoyu donkoyu Yana Kamyeneckogo 28 Dlya vidatnogo naukovogo ta religijnogo diyacha togo chasu Stanislava Orihovskogo rodina Yana Gabriyelya Tenchinskogo bula cvitom derzhavi j pidporoyu ta najznatnishoyu a mozhe j najvelichnishoyu u cij derzhavi shlyahetnoyu rodinoyu 29 Primitkired Urzednicy centralni i nadworni Polski XIV XVIII wieku za red A Gasiorowski Kornik Biblioteka Kornicka 1992 S 87 220 s ISBN 83 85213 04 X d Track Q6453758d Track Q11686403d Track Q123985090 Gistoryya Sapegay zhyccyapisy mayontki fundacyi Minsk Viktar Hursik 2017 S 86 586 s ISBN 978 985 7025 75 6 d Track Q19720386d Track Q122382124 Janusz Kurtyka Teczynscy Studium z dziejow polskiej elity moznowladczej w sredniowieczu Krakow Wydawnictwo i drukarnia Secesja 1997 s 569 Dziedzice Krasnika Krasnickie Towarzystwo Regionalne Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 4 Urzednicy wojewodztwa lubelskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac W Klaczewski W Urban pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1991 s 17 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 4 Urzednicy wojewodztwa lubelskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac W Klaczewski W Urban pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1991 s 22 23 Poglad na stosunki Polski z Turcya i Tatarami na dzieje Tatarow w Polsce osiadlych na przywileje tu im nadane jako tez wspomnienia o znakomitych Tatarach polskich przez Juljana Bartoszewicza Warszawa 1860 s 131 Maciej Polak Poslowie i listy uwierzytelniajace Zygmunta Augusta do Habsburgow Proba ich zestawienia na podstawie zasobow wiedenskiego Haus Hof und Staatsarchiv w Czasopismo prawno historyczne Tom LXXV 2023 Zeszyt 2 s 259 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T X Urzednicy centralni i nadworni Polski XIV XVIII wieku spisy pod red Antoniego Gasiorowskiego oprac Krzysztof Chlapowski etal Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1992 s 87 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 4 Urzednicy wojewodztwa lubelskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac W Klaczewski W Urban pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1991 s 51 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 2 Urzednicy wojewodztwa krakowskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac St Cynarski A Falniowska Gradowska pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1990 s 267 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 2 Urzednicy wojewodztwa krakowskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac St Cynarski A Falniowska Gradowska pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1990 s 130 131 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 3 Urzednicy wojewodztwa sandomierskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac Kz Chlapowski A Falniowska Gradowska pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1993 s 123 Zbigniew Anusik Latyfundia panow na Teczynie Kilka refleksji w zwiazku z ksiazka Janusza Kurtyki w Przeglad nauk historyzcnych 2003 R II nr 2 4 s 239 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T III Ziemie Ruskie Zeszyt 1 Urzednicy wojewodztwa ruskiego XIV XVIII wieku Spisy oprac Kazimierz Przybos pod red Antoniego Gasiorowskiego Wroclaw Warszawa Krakow Gdansk Lodz Zaklad Narodowy imienia Ossolinskich Wadawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1990 s 98 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T III Ziemie Ruskie Zeszyt 2 Urzednicy wojewodztwa belskiego i ziemi chelmskiej XIV XVIII wieku Spisy oprac Henryk Gmiterek i Ryszard Szczygiel pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1992 s 63 Urzednicy dawnej Rzeczypospolitej XII XVIII wieku spisy T IV Malopolska Wojewodztwa krakowskie sandomierskie i lubelskie Zeszyt 3 Urzednic ywojewodztwa sandomierskiego XVI XVIII wieku Spisy oprac Kz Chlapowski A Falniowska Gradowska pod red Antoniego Gasiorowskiego Polska Akademia Nauk Biblioteka Kornicka Instytut Historii Kornik Biblioteka Kornicka 1993 s 218 7 grudnia W 1550 roku Barbara Radziwillowna zostala koronowanana krolowa Polski TwojaHistoria pl a b Renesans lubelski renesans w regionie lubelskim Lublin 2012 s 24 29 a b v g Kalendarium XVI wiek Krasnickie Towarzystwo Regionalne Marta Gozdzik Kosciol pod wezwaniem Wniebowziecia NMP i sw Augustyna oraz dawny klasztor kanonikow regularnych Lubelskie klimaty Janusz Kurtyka Teczynscy Studium z dziejow polskiej elity moznowladczej w sredniowieczu Krakow Wydawnictwo i drukarnia Secesja 1997 s 508 Zbigniew Anusik Latyfundia panow na Teczynie Kilka refleksji w zwiazku z ksiazka Janusza Kurtyki w Przeglad nauk historyzcnych 2003 R II nr 2 4 s 234 236 237 Zbigniew Anusik Latyfundia panow na Teczynie Kilka refleksji w zwiazku z ksiazka Janusza Kurtyki w Przeglad nauk historyzcnych 2003 R II nr 2 4 s 234 a b Zbigniew Anusik Latyfundia panow na Teczynie Kilka refleksji w zwiazku z ksiazka Janusza Kurtyki w Przeglad nauk historyzcnych 2003 R II nr 2 4 s 237 238 Halina Landecka Kosciol parafialny pod wezwaniem Wniebowziecia Najswietszej Marii Panny w Krasniku nowe ustalenia badawcze po I etapie badan 2008 2009 w Budownictwo i Architektura 7 2010 s 55 Adam Socko Programy heraldyczne w dekoracji kosciolow parafialnych w Krasniku s Chodlu w ArtiumQuaestiones Nr 27 2018 s 16 18 Adam Socko Programy heraldyczne w dekoracji kosciolow parafialnych w Krasniku s Chodlu w ArtiumQuaestiones Nr 27 2018 s 16 22 Orihovskij Stanislav Promova na pohoroni polskogo korolya Sigizmunda Yagelona Ukrayinski gumanisti epohi Vidrodzhennya Antologiya U 2 ch Ch 1 Institut filosofiyi NAN Ukrayini Vidp red V M Nichik Kiyiv Naukova dumka Osnovi 1995 S 189 199 Izbornik Istoriya Ukrayini IX XVIII st Pershodzherela ta interpretaciyi Dzherelared Teczynski Jan 1484 1552 marszalek nadworny koronny wojewoda sandomierski w Polski slownik biograficzny T 53 3 Tetmajer Adolf Themerson Stefan Warszawa Krakow Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk 2021 s 416 Otrimano z https uk wikipedia org w index php title Yan Gabriyel Tenchinskij amp oldid 43291294