Адміністративний поділ Османської імперії засновано на військовій адміністрації з цивільними виконавчими функціями. Поза цією системою були васальні відносини.
В історії імперії є дві епохи адміністративного устрою та управління: перша була початковою організацією, що виникла ще зі створенням османського держави, другий — після великих адміністративних реформ та європеїзації управління в 1864.
Початкова організація
Османська імперія під час свого розширення завойовувала багато дрібних тюркських держав — бейликів.
На основі бейликів почалося будівництво адміністративної системи молодої імперії. Імперія ділилася на бейлики; в кожному певному, бейлику правил бей, який у свою чергу був васалом турецького султана.
Також в імперії існували санджаки, області, доручені синам султана. Але безпосереднім управлінням санджаків займалися не сини султана, а губернатори, які одержували спеціальний штандарт — «санджак» (означає «від султана»).
Імперії після розширилася в Європі були потрібні додаткові, проміжні рівні адміністративного управління. У правління султана Мурада I (1359-1389) бейлербей або генерал-губернатор був призначений керувати Румелією, європейською частиною імперії. Незабаром бейлербей був також встановлений для Анатолії, за винятком області навколо Амації, що знаходилася у той час під прямим управлінням турецького султана.
Від 1453 до початку XIX століття система органів місцевої влади в Османській імперії була погано впорядкована. Імперія спочатку була поділена на своєрідні провінції, що називалися еялетами, кожним з яких керував паша «трьох хвостів». За призначення найвищих державних посадовців як у столиці, так і в провінціях відповідав великий візир. У період між 1861 та 1866 еялети скасовані, а територія держави адміністративно переподілена на вілаєти.
Адміністративні одиниці першого порядку
Еялети
Завоювання султанів Селіма I і Сулеймана I Пишного в XVI столітті потребували збільшення числа адміністративних одиниць. До кінця XVI століття число еялетів досягло 42.
Назва провінції | Оригінальна назва на османському та сучасному турецькому | Рік створення | Займані території | Примітки |
---|---|---|---|---|
Абіссінський еялет | Habeş | прибл. 1554 | Саудівська Аравія, Судан, Еритрея, Сомалі | |
Адана | آضنهAżana (Adana) | прибл. 1608 | Туреччина | |
Алеппо | حلبḤaleb (Halep) | прибл. 1516—1521 | Сирія, Туреччина | |
جزاير غربCezâyîr-i Ġarb (Cezayir Garp) | 1519 | Алжир | ||
Anadolu | прибл. 1365 | Туреччина | ||
Rakka | прибл. 1500-і | Ірак, Сирія, Туреччина | Також називалася Урфа | |
Багдад | بغدادBaġdâd (Bağdat) | 1535 | Ірак | |
Басра | بصرهBaṣra (Basra) | прибл. 1552 | Ірак, Кувейт | |
Боснія | Bosna | 1520-і | Боснія і Герцеговина, Сербія, Хорватія, Чорногорія | |
Budin | 1541 | Угорщина, Сербія, Хорватія | ||
Ван | Van | 1548 | Туреччина | |
دياربكرDiyârbekir (Diyarbakır) | 1515 | Туреччина, Ірак | ||
مصرMıṣır (Mısır) | 1517 | Єгипет, Ізраїль, Йорданія, Саудівська Аравія | ||
Ємен | Yemen | 1517-18, 1539 | Ємен, Саудівська Аравія | |
Кафа (Феодосія) | Kefe | прибл. 1581 | Україна | |
Kanije | 1600 | Угорщина, Хорватія | ||
Karaman | c. 1470 | Туреччина | ||
Карс | Kars | 1579 | Туреччина | Об'єднана з Ерзурум в 1845. |
قبرصḲıbrıṣ (Kıbrıs) | 1571 | Кіпр, Туреччина | прибл. 1660—1703 і в 1784 частина Егейській провінції. | |
Maraş, Dulkadır | прибл. 1522 | Туреччина | ||
Мосул | Musul | 1500-і | Ірак | |
Rumeli | прибл. 1365 | Болгарія, Греція, Північна Македонія, Албанія, Сербія, Чорногорія, Туреччина | Розташовувалася в європейських володіннях Османської імперії | |
Çıldır | прибл. 1579 | Грузія, Туреччина | Інша назва — . | |
Сілістра | Silistre | прибл. 1599 | Болгарія, Румунія, Молдова, Україна | Включала в себе фортецю Очаків; першим бейлебегом провінції був кримський хан. |
Сівас | Sivas | 1500-і | Туреччина | |
Сирія | Şam | 1516-17 | Сирія, Ліван, Ізраїль, Палестина, Йорданія, частина Туреччини та Іраку. | |
Tımışvar | 1552 | Румунія, Сербія, Угорщина | Також називалася провінція Темешвар | |
Трабзон, Лазистан | Trabzon | 1500-і | Грузія, Туреччина | Також носила назву провінція Трапезунт |
(Триполі на Сході) | Trablus-ı Şam (Trablusşam) | прибл. 1570-і | Ліван, Сирія | |
Триполітанія (Триполі на Заході) | Trablus-ı Garb (Trablusgarp) | 1551 | Лівія | |
Туніс | Tunus | 1574 | Туніс | |
Şehrizor | 1500-і | Ірак, Іран | Також відомий як Шерізор або Кіркук. | |
Егейські | Cezayir | 1500-і | Греція | Область капудан-паші (командувач флотом); також називалася Деніз, пізніше Джезаір-і Бахр-і Сефід |
اكرEgir (Eğri) | 1596 | Угорщина, Словаччина | ||
Lahsa | прибл. 1579 | Саудівська Аравія | Рідко управлялася безпосередньо | |
Ерзурум | Erzurum | прибл. 1514—1534 | Туреччина |
Див. також
Посилання
- Карта Європи 1500 року, адміністративний поділ Османської імперії [ 27 січня 2014 у Wayback Machine.]
- Історія Туреччини [Архівовано 1 березня 2015 у Archive.is] (англійською)
Примітки
- A handbook of Asia Minor. Naval Staff. Intelligence Department. 1919. с. 203.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Administrativnij podil Osmanskoyi imperiyi zasnovano na vijskovij administraciyi z civilnimi vikonavchimi funkciyami Poza ciyeyu sistemoyu buli vasalni vidnosini Osmanska imperiya v 1481 1683Mapa 1730 de provinciyi imenuyutsya bejlerbejlikami Mapa 1849 de provinciyi imenuyutsya pashalikami V istoriyi imperiyi ye dvi epohi administrativnogo ustroyu ta upravlinnya persha bula pochatkovoyu organizaciyeyu sho vinikla she zi stvorennyam osmanskogo derzhavi drugij pislya velikih administrativnih reform ta yevropeyizaciyi upravlinnya v 1864 Pochatkova organizaciyaOsmanska imperiya pid chas svogo rozshirennya zavojovuvala bagato dribnih tyurkskih derzhav bejlikiv Na osnovi bejlikiv pochalosya budivnictvo administrativnoyi sistemi molodoyi imperiyi Imperiya dililasya na bejliki v kozhnomu pevnomu bejliku pravil bej yakij u svoyu chergu buv vasalom tureckogo sultana Takozh v imperiyi isnuvali sandzhaki oblasti dorucheni sinam sultana Ale bezposerednim upravlinnyam sandzhakiv zajmalisya ne sini sultana a gubernatori yaki oderzhuvali specialnij shtandart sandzhak oznachaye vid sultana Imperiyi pislya rozshirilasya v Yevropi buli potribni dodatkovi promizhni rivni administrativnogo upravlinnya U pravlinnya sultana Murada I 1359 1389 bejlerbej abo general gubernator buv priznachenij keruvati Rumeliyeyu yevropejskoyu chastinoyu imperiyi Nezabarom bejlerbej buv takozh vstanovlenij dlya Anatoliyi za vinyatkom oblasti navkolo Amaciyi sho znahodilasya u toj chas pid pryamim upravlinnyam tureckogo sultana Vid 1453 do pochatku XIX stolittya sistema organiv miscevoyi vladi v Osmanskij imperiyi bula pogano vporyadkovana Imperiya spochatku bula podilena na svoyeridni provinciyi sho nazivalisya eyaletami kozhnim z yakih keruvav pasha troh hvostiv Za priznachennya najvishih derzhavnih posadovciv yak u stolici tak i v provinciyah vidpovidav velikij vizir U period mizh 1861 ta 1866 eyaleti skasovani a teritoriya derzhavi administrativno perepodilena na vilayeti Administrativni odinici pershogo poryadkuEyaletiDokladnishe Eyalet Zavoyuvannya sultaniv Selima I i Sulejmana I Pishnogo v XVI stolitti potrebuvali zbilshennya chisla administrativnih odinic Do kincya XVI stolittya chislo eyaletiv dosyaglo 42 Nazva provinciyi Originalna nazva na osmanskomu ta suchasnomu tureckomu Rik stvorennya Zajmani teritoriyi PrimitkiAbissinskij eyalet Habes pribl 1554 Saudivska Araviya Sudan Eritreya SomaliAdana آضنهAzana Adana pribl 1608 TurechchinaAleppo حلبḤaleb Halep pribl 1516 1521 Siriya Turechchinaجزاير غربCezayir i Ġarb Cezayir Garp 1519 AlzhirAnadolu pribl 1365 TurechchinaRakka pribl 1500 i Irak Siriya Turechchina Takozh nazivalasya UrfaBagdad بغدادBaġdad Bagdat 1535 IrakBasra بصرهBaṣra Basra pribl 1552 Irak KuvejtBosniya Bosna 1520 i Bosniya i Gercegovina Serbiya Horvatiya ChornogoriyaBudin 1541 Ugorshina Serbiya HorvatiyaVan Van 1548 TurechchinaدياربكرDiyarbekir Diyarbakir 1515 Turechchina IrakمصرMiṣir Misir 1517 Yegipet Izrayil Jordaniya Saudivska AraviyaYemen Yemen 1517 18 1539 Yemen Saudivska AraviyaKafa Feodosiya Kefe pribl 1581 UkrayinaKanije 1600 Ugorshina HorvatiyaKaraman c 1470 TurechchinaKars Kars 1579 Turechchina Ob yednana z Erzurum v 1845 قبرصḲibriṣ Kibris 1571 Kipr Turechchina pribl 1660 1703 i v 1784 chastina Egejskij provinciyi Maras Dulkadir pribl 1522 TurechchinaMosul Musul 1500 i IrakRumeli pribl 1365 Bolgariya Greciya Pivnichna Makedoniya Albaniya Serbiya Chornogoriya Turechchina Roztashovuvalasya v yevropejskih volodinnyah Osmanskoyi imperiyiCildir pribl 1579 Gruziya Turechchina Insha nazva Silistra Silistre pribl 1599 Bolgariya Rumuniya Moldova Ukrayina Vklyuchala v sebe fortecyu Ochakiv pershim bejlebegom provinciyi buv krimskij han Sivas Sivas 1500 i TurechchinaSiriya Sam 1516 17 Siriya Livan Izrayil Palestina Jordaniya chastina Turechchini ta Iraku Timisvar 1552 Rumuniya Serbiya Ugorshina Takozh nazivalasya provinciya TemeshvarTrabzon Lazistan Trabzon 1500 i Gruziya Turechchina Takozh nosila nazvu provinciya Trapezunt Tripoli na Shodi Trablus i Sam Trablussam pribl 1570 i Livan SiriyaTripolitaniya Tripoli na Zahodi Trablus i Garb Trablusgarp 1551 LiviyaTunis Tunus 1574 TunisSehrizor 1500 i Irak Iran Takozh vidomij yak Sherizor abo Kirkuk Egejski Cezayir 1500 i Greciya Oblast kapudan pashi komanduvach flotom takozh nazivalasya Deniz piznishe Dzhezair i Bahr i SefidاكرEgir Egri 1596 Ugorshina SlovachchinaLahsa pribl 1579 Saudivska Araviya Ridko upravlyalasya bezposerednoErzurum Erzurum pribl 1514 1534 TurechchinaDiv takozhSandzhak Eyalet Osmanska imperiya Varad pashalik PosilannyaKarta Yevropi 1500 roku administrativnij podil Osmanskoyi imperiyi 27 sichnya 2014 u Wayback Machine Istoriya Turechchini Arhivovano 1 bereznya 2015 u Archive is anglijskoyu PrimitkiA handbook of Asia Minor Naval Staff Intelligence Department 1919 s 203