«Вайтхолл» (D94) (англ. HMS Whitehall (D94) — військовий корабель, ескадрений міноносець «Модифікований Адміралті» типу «W» Королівського військово-морського флоту Великої Британії за часів Другої світової війни.
HMS «Вайтхолл» (D94) | ||
---|---|---|
HMS Whitehall (D94) | ||
Британський есмінець «Вайтхолл» на якірній стоянці | ||
Служба | ||
Тип/клас | ескадрений міноносець («Модифікований Адміралті» типу «W») | |
Держава прапора | Велика Британія | |
Належність | Військово-морські сили Великої Британії | |
На честь | єдиний корабель флоту на ім'я «Вайтхолл» | |
Корабельня | Swan Hunter, Волсенд/Chatham Dockyard, Чатем | |
Замовлено | січень 1918 | |
Закладено | червень 1918 | |
Спущено на воду | 19 березня 1919 | |
Введено в експлуатацію | 9 липня 1924 | |
На службі | 1924–1945 | |
Статус | у жовтні 1945 року проданий на брухт | |
Нагороди | 5 бойових відзнак | |
Бойовий досвід | Друга світова війна Битва за Атлантику Конвой HX 79 Дюнкерська евакуація Арктичні конвої * Конвой JW 54A * Конвой RA 54B * Конвой JW 55B * Конвой RA 55B * Конвой JW 56B * Конвой RA 56 * Конвой JW 58 * Конвой RA 58 * * * Конвой JW 60 * Конвой RA 60 * * Конвой RA 64 | |
Ідентифікація | ||
Девіз | «Марно без правителів» (лат. Nisi Dominici frustra) | |
Параметри | ||
Тоннаж | 1 140 т (стандартна) 1 550 т (повна) | |
Довжина | 95,1 м | |
Ширина | 9 м | |
Осадка | 2,7-3,43 м | |
Технічні дані | ||
Рухова установка | 2 × парових турбіни 3 × парових котли Yarrow | |
Гвинти | 2 | |
Потужність | 27 000 к.с. | |
Швидкість | 34 вузлів (63 км/год) | |
Дальність плавання | 3 500 миль (6 482 км) на швидкості 15 вузлів 900 миль (1 667 км) на швидкості 32 вузли | |
Екіпаж | 127 офіцерів та матросів | |
Озброєння | ||
Артилерія | 1920: 4 × 120-мм гармати (BL 4.7 inch /45) 1942: 3 × 120-мм гармати (BL 4.7 inch /45) | |
Торпедно-мінне озброєння | 1920: 6 (2 × 3) × 533-мм торпедних апаратів 1942: 3 (1 × 3) × 533-мм торпедний апарат 2 бомбоскидувачі 20 глибинних бомб 2 протичовнові РСЗВ «Hedgehog» | |
Зенітне озброєння | 1920: 2 × 40-мм автоматичних зенітних гармати Vickers QF 2 1942: 1 × 76-мм гармата QF 12-pounder 12 cwt 2 × 40-мм автоматичних зенітних гармати Vickers QF 2 2 × 20-мм автоматичних зенітних гармати «Ерлікон» |
Ескадрений міноносець «Вайтхолл» був замовлений у січні 1918 року ще за часів Першої світової війни. Закладка корабля відбулася у червні 1918 року на верфі компанії Swan Hunter у Волсенді. Згодом переведений до корабельні Chatham Dockyard у Чатемі, де будівництво корабля завершувалося. 19 березня 1919 року він був спущений на воду, а 9 липня 1924 року увійшов до складу Королівських ВМС Великої Британії.
Есмінець брав участь у бойових діях на морі в Другій світовій війні, бився у Північній Атлантиці, біля берегів Франції, Англії та Норвегії, супроводжував арктичні конвої.
За час воєнних дій у взаємодії з іншими кораблями потопив три німецькі підводні човни U-394, U-306 і U-314.
За проявлену мужність та стійкість у боях бойовий корабель заохочений п'ятьма бойовими відзнаками.
Бойовий шлях
Після вводу до строю Королівського флоту, есмінець «Вайтхолл» нетривалий термін перебував на дійсній службі, коли через економічні чинники його перевели до резерву флоту та законсервували. У серпні 1939 року корабель вивели з резерву та перевели до Росайта, де включили до 15-ї флотилії есмінців .
1939
4 вересня 1939 року, наступного дня після вступу Великої Британії у війну, лінійні кораблі «Роял Оак» та «Роял Соверін» вийшли у супроводі есмінців , «Вондерер» та «Вайтхолл» зі Скапа-Флоу на патрулювання до Оркнейських та Шетландських островів. У морі до них приєдналися ще три есмінці «Форсайт», «Форестер» та «Фьюрі». 6 вересня кораблі повернулися до ВМБ.
Надалі до листопада 1939 року есмінець брав участь у конвоюванні та патрулюванні у Північному морі. У грудні «Вайтхолл» перевели до Командування Західних підходів для забезпечення прикриття конвоїв, що проходили по Південно-Західних проходах. 28 грудня 1939 року він разом з «Вейнок», «Вірлвінд» та «Віверн» вийшли на ескорт конвою OG 21, що прямував до Гібралтару. Британські ескадрені міноносці перебували з транспортним конвоєм до передачі його французьким військовим кораблям, після чого повернули на базу.
1941
2 серпня 1941 року «Вайтхолл» діяв у далекому океанському ескорті конвою WS 10.
1943
19 листопада 1943 року есмінець «Вайтхолл» разом з оперативною групою британського флоту забезпечували прикриття конвою JW 54A.
Бій біля Нордкапа
20 грудня 1943 року з бухти Лох-Ю в Шотландії вийшов черговий арктичний конвой JW 55B з 19 транспортних та вантажних суден. До складу сил супроводу під командуванням віце-адмірала Б. Фрезера входили: лінкор «Герцог Йоркський», крейсери «Белфаст», «Норфолк», «Шеффілд», «Джамайка» і чотири есмінці «Саумарез», «Савідж», «Скорпіон» і норвезький «Сторд».
26 грудня 1943 року о 8:40 в умовах повної полярної ночі кораблі союзників вступили в бій з німецьким ударним угрупованням флоту, яке очолював лінійний корабель ВМС Третього Рейху «Шарнгорст».
В ході морського бою, який точився протягом дня, британські кораблі завдали серйозних пошкоджень лінкору «Шарнгорст», який приблизно о 18:45 внаслідок отриманих ушкоджень від вогню противника затонув.
1944
28 січня 1944 року «Вайтхолл» вийшов з ескортною групою конвою JW 56B, що прямував до Кольської затоки. Транспортний конвой зазнав скоординовані атаки німецьких субмарин.. У ході зіткнень «Гарді» дістав важких пошкоджень і був затоплений.
30 січня есмінці «Метеор» і «Вайтхол» південно-східніше острову Ведмежий затопили німецький підводний човен U-314.
Протягом березня 1944 року ескадрений міноносець «Вайтхолл» супроводжував знову до берегів Баренцевого й Білого морів конвої JW 58 з 47 транспортних та вантажних суден.
20 квітня 1944 року «Вайтхолл» вийшов у черговий похід до Кольської затоки, супроводжуючи крейсер «Дайадем» і ескортні авіаносці «Фенсер» і «Актівіті», куди без втрат прибули 23 квітня.
1945
У лютому 1945 року есмінець взяв участь у супроводі . 10 лютого «Вайтхолл» та відбили напад німецького торпедоносця. 15 лютого конвой прибув у Кольську затоку. 16 лютого «Вайтхолл» брав участь у протичовновій операції біля виходу з Кольської затоки, 17 лютого приєднався до конвою RA 64. 17 лютого «Ларк» був пошкоджений німецькою торпедою і змушений був повернутись назад. 21 лютого, через проблеми з котлом «Вайтхолл» змушений був покинути конвой і рухатись самостійно.
Після ремонту, який завершився у березні 1945 року, «Вайтхолл» був відправлений на патрулювання навколо Великої Британії, яке він продовжував до закінчення війни.
Завершення служби
У травні 1945 року «Вайтхолл» був виведений в резерв. Після капітуляції Японії 15 серпня 1945 року «Вайтхолл» був проданий на злам компанії «British Iron & Steel Corporation». 27 жовтня корабель прибув на верх компанії у Барроу-ін-Фернес, де і був розібраний.
Див. також
Примітки
- Виноски
- на честь вулиці в лондонському районі Вестмінстер Вайтхол.
- 5 бойових відзнак за участь у кампаніях та битвах Другої світової війни: за битву за Атлантику (1939-1943), за евакуацію з Дюнкерка (1940), за арктичні конвої (1943-1945), за висадку в Нормандії (1944), за бої в Ла-Манші (1944).
- До складу ескорту входили: крейсер «Каїр», допоміжний крейсер , есмінці «Вайтхолл», «Вінчелсі», «Вітч», «Бродвей», «Гуркха», «Ланс», «Ліджен», «Ісаак Свірз», «Піорун». Важкий крейсер «Лондон» діяв у далекому океанському ескорті.
- До складу ескорту конвою JW 54A входили: 2 лінкори «Енсон» і «Тускалуса», важкий крейсер: «Кент», 2 легкі крейсери: «Джамайка», «Бермуда»; 32 есмінці: «Онслот», «Онслоу», «Обедіент», «Орвелл», «Інконстант», «Імпалсів», «Хаїда», «Гурон», «Ірокеу», «Вайтхолл», «Коррі», «Фітч», «Форрест», «Гобсон», корвет «Хізер», тральщик «Гусар».
- Загалом сили ескорту конвою JW 55B включали: лінкор «Герцог Йоркський», крейсери «Норфолк», «Белфаст», «Шеффілд», «Джамайка» і есмінці «Саумарез», «Савідж», «Скодж», «Скорпіон», «Імпалсів», «Віраго», «Вайтхолл», «Ресле», «Матчлес», «Маскітер», «Онслот», «Онслоу», «Опорт'юн», «Орвелл», канадські «Хаїда», «Ірокеу» і «Гурон», норвезький «Сторд».
- Сили Крігсмаріне включали: лінкор «Шарнгорст», есмінці Z29, Z30, Z33, Z34 та Z38, підводні човни U-314, U-354, U-387, U-601, U-716 і U-957.
- До складу ескорту конвою JW 56B входили: важкий крейсер «Бервік», легкий крейсер «Бермуда», есмінці «Сігнет», «Гарді», «Гурон», «Інконстант», «Махратта», «Мілн», «Маскітер», «Метеор», «Оффа», «Опорт'юн», «Севідж», «Скодж», «Сторд», «Венус», «Віджілент», «Віраго», «Ресле», «Вайтхол», «Весткотт», корвети та тральщики.
- Загалом у забезпеченні проходу конвою JW 58 брали участь: ескортні авіаносці «Актівіті» та «Трекер», крейсер «Дайадем»; есмінці «Бігл», «Боудіка», «Імпалсів», «Інконстант», «Кеппель», «Оффа», «Онслоу», «Обідіент», «Орібі», «Орвелл», «Опорт'юн», «Серапіс», «Саумарез», «Скорпіон», «Вайтхолл», «Венус», «Весткотт», «Ресле», «Волкер», норвезький «Сторд», радянські «Гремящий», «Куйбишев», «Разумний», «Роз'ярений»; корвети типу «Флавер» «Блюбелл», «Ханісакл», «Лотус», «Рододендрон», «Старворт»; фрегат «Фіцрой», тральщики «Шамі», «Ченз», «Онікс», «Орестес», «Ретлснейк», шлюпи «Мегпай», «Вімбрел», «Старлінг», «Вайлд Гус», «Врен».
- Перехід здійснювали: ескортні авіаносці «Фенсер» і «Актівіті», крейсер «Дайадем» і есмінців «Бігл», «Боудіка», «Інконстант», «Кеппель», «Матчлесс», «Марна», «Метеор», «Мілн», «Маскітер», «Улісс», «Віраго», «Верулам», «Волкер», «Вайтхолл», «Весткотт», «Ресле», канадські фрегати.
- Джерела
- . Архів оригіналу за 4 березня 2016. Процитовано 26 жовтня 2018.
Посилання
- . на uboat.net. Архів оригіналу за 21 липня 2020. Процитовано 25 жовтня 2018. (англ.)
- . на naval-history.net. Архів оригіналу за 9 січня 2017. Процитовано 25 жовтня 2018. (англ.)
Література
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: HMS Whitehall (D94) |
- Whitley, M. J. (1988). . Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN . Архів оригіналу за 11 січня 2014. Процитовано 25 жовтня 2018.
- Preston, Antony (1971). 'V & W' Class Destroyers 1917-1945. London: Macdonald. OCLC 464542895.
- Raven, Alan; Roberts, John (1979). 'V' and 'W' Class Destroyers. Man o' War. Т. 2. London: Arms & Armour. ISBN .
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Vajtholl D94 angl HMS Whitehall D94 vijskovij korabel eskadrenij minonosec Modifikovanij Admiralti tipu W Korolivskogo vijskovo morskogo flotu Velikoyi Britaniyi za chasiv Drugoyi svitovoyi vijni HMS Vajtholl D94 HMS Whitehall D94 Britanskij esminec Vajtholl na yakirnij stoyanciSluzhbaTip klas eskadrenij minonosec Modifikovanij Admiralti tipu W Derzhava prapora Velika BritaniyaNalezhnist Vijskovo morski sili Velikoyi BritaniyiNa chest yedinij korabel flotu na im ya Vajtholl Korabelnya Swan Hunter Volsend Chatham Dockyard ChatemZamovleno sichen 1918Zakladeno cherven 1918Spusheno na vodu 19 bereznya 1919Vvedeno v ekspluataciyu 9 lipnya 1924Na sluzhbi 1924 1945Status u zhovtni 1945 roku prodanij na bruhtNagorodi 5 bojovih vidznakBojovij dosvid Druga svitova vijna Bitva za Atlantiku Konvoj HX 79 Dyunkerska evakuaciya Arktichni konvoyi Konvoj JW 54A Konvoj RA 54B Konvoj JW 55B Konvoj RA 55B Konvoj JW 56B Konvoj RA 56 Konvoj JW 58 Konvoj RA 58 Konvoj JW 60 Konvoj RA 60 Konvoj RA 64IdentifikaciyaDeviz Marno bez praviteliv lat Nisi Dominici frustra ParametriTonnazh 1 140 t standartna 1 550 t povna Dovzhina 95 1 mShirina 9 mOsadka 2 7 3 43 mTehnichni daniRuhova ustanovka 2 parovih turbini Brown Curtis 3 parovih kotli YarrowGvinti 2Potuzhnist 27 000 k s Shvidkist 34 vuzliv 63 km god Dalnist plavannya 3 500 mil 6 482 km na shvidkosti 15 vuzliv 900 mil 1 667 km na shvidkosti 32 vuzliEkipazh 127 oficeriv ta matrosivOzbroyennyaArtileriya 1920 4 120 mm garmati BL 4 7 inch 45 1942 3 120 mm garmati BL 4 7 inch 45Torpedno minne ozbroyennya 1920 6 2 3 533 mm torpednih aparativ 1942 3 1 3 533 mm torpednij aparat 2 bomboskiduvachi 20 glibinnih bomb 2 protichovnovi RSZV Hedgehog Zenitne ozbroyennya 1920 2 40 mm avtomatichnih zenitnih garmati Vickers QF 2 1942 1 76 mm garmata QF 12 pounder 12 cwt 2 40 mm avtomatichnih zenitnih garmati Vickers QF 2 2 20 mm avtomatichnih zenitnih garmati Erlikon Eskadrenij minonosec Vajtholl buv zamovlenij u sichni 1918 roku she za chasiv Pershoyi svitovoyi vijni Zakladka korablya vidbulasya u chervni 1918 roku na verfi kompaniyi Swan Hunter u Volsendi Zgodom perevedenij do korabelni Chatham Dockyard u Chatemi de budivnictvo korablya zavershuvalosya 19 bereznya 1919 roku vin buv spushenij na vodu a 9 lipnya 1924 roku uvijshov do skladu Korolivskih VMS Velikoyi Britaniyi Esminec brav uchast u bojovih diyah na mori v Drugij svitovij vijni bivsya u Pivnichnij Atlantici bilya beregiv Franciyi Angliyi ta Norvegiyi suprovodzhuvav arktichni konvoyi Za chas voyennih dij u vzayemodiyi z inshimi korablyami potopiv tri nimecki pidvodni chovni U 394 U 306 i U 314 Za proyavlenu muzhnist ta stijkist u boyah bojovij korabel zaohochenij p yatma bojovimi vidznakami Bojovij shlyahPislya vvodu do stroyu Korolivskogo flotu esminec Vajtholl netrivalij termin perebuvav na dijsnij sluzhbi koli cherez ekonomichni chinniki jogo pereveli do rezervu flotu ta zakonservuvali U serpni 1939 roku korabel viveli z rezervu ta pereveli do Rosajta de vklyuchili do 15 yi flotiliyi esminciv 1939 4 veresnya 1939 roku nastupnogo dnya pislya vstupu Velikoyi Britaniyi u vijnu linijni korabli Royal Oak ta Royal Soverin vijshli u suprovodi esminciv Vonderer ta Vajtholl zi Skapa Flou na patrulyuvannya do Orknejskih ta Shetlandskih ostroviv U mori do nih priyednalisya she tri esminci Forsajt Forester ta Fyuri 6 veresnya korabli povernulisya do VMB Nadali do listopada 1939 roku esminec brav uchast u konvoyuvanni ta patrulyuvanni u Pivnichnomu mori U grudni Vajtholl pereveli do Komanduvannya Zahidnih pidhodiv dlya zabezpechennya prikrittya konvoyiv sho prohodili po Pivdenno Zahidnih prohodah 28 grudnya 1939 roku vin razom z Vejnok Virlvind ta Vivern vijshli na eskort konvoyu OG 21 sho pryamuvav do Gibraltaru Britanski eskadreni minonosci perebuvali z transportnim konvoyem do peredachi jogo francuzkim vijskovim korablyam pislya chogo povernuli na bazu 1941 2 serpnya 1941 roku Vajtholl diyav u dalekomu okeanskomu eskorti konvoyu WS 10 1943 19 listopada 1943 roku esminec Vajtholl razom z operativnoyu grupoyu britanskogo flotu zabezpechuvali prikrittya konvoyu JW 54A Bij bilya Nordkapa Dokladnishe Bij bilya Nordkapa 20 grudnya 1943 roku z buhti Loh Yu v Shotlandiyi vijshov chergovij arktichnij konvoj JW 55B z 19 transportnih ta vantazhnih suden Do skladu sil suprovodu pid komanduvannyam vice admirala B Frezera vhodili linkor Gercog Jorkskij krejseri Belfast Norfolk Sheffild Dzhamajka i chotiri esminci Saumarez Savidzh Skorpion i norvezkij Stord 26 grudnya 1943 roku o 8 40 v umovah povnoyi polyarnoyi nochi korabli soyuznikiv vstupili v bij z nimeckim udarnim ugrupovannyam flotu yake ocholyuvav linijnij korabel VMS Tretogo Rejhu Sharngorst V hodi morskogo boyu yakij tochivsya protyagom dnya britanski korabli zavdali serjoznih poshkodzhen linkoru Sharngorst yakij priblizno o 18 45 vnaslidok otrimanih ushkodzhen vid vognyu protivnika zatonuv 1944 28 sichnya 1944 roku Vajtholl vijshov z eskortnoyu grupoyu konvoyu JW 56B sho pryamuvav do Kolskoyi zatoki Transportnij konvoj zaznav skoordinovani ataki nimeckih submarin U hodi zitknen Gardi distav vazhkih poshkodzhen i buv zatoplenij 30 sichnya esminci Meteor i Vajthol pivdenno shidnishe ostrovu Vedmezhij zatopili nimeckij pidvodnij choven U 314 Protyagom bereznya 1944 roku eskadrenij minonosec Vajtholl suprovodzhuvav znovu do beregiv Barencevogo j Bilogo moriv konvoyi JW 58 z 47 transportnih ta vantazhnih suden 20 kvitnya 1944 roku Vajtholl vijshov u chergovij pohid do Kolskoyi zatoki suprovodzhuyuchi krejser Dajadem i eskortni avianosci Fenser i Aktiviti kudi bez vtrat pribuli 23 kvitnya 1945 U lyutomu 1945 roku esminec vzyav uchast u suprovodi 10 lyutogo Vajtholl ta vidbili napad nimeckogo torpedonoscya 15 lyutogo konvoj pribuv u Kolsku zatoku 16 lyutogo Vajtholl brav uchast u protichovnovij operaciyi bilya vihodu z Kolskoyi zatoki 17 lyutogo priyednavsya do konvoyu RA 64 17 lyutogo Lark buv poshkodzhenij nimeckoyu torpedoyu i zmushenij buv povernutis nazad 21 lyutogo cherez problemi z kotlom Vajtholl zmushenij buv pokinuti konvoj i ruhatis samostijno Pislya remontu yakij zavershivsya u berezni 1945 roku Vajtholl buv vidpravlenij na patrulyuvannya navkolo Velikoyi Britaniyi yake vin prodovzhuvav do zakinchennya vijni Zavershennya sluzhbi U travni 1945 roku Vajtholl buv vivedenij v rezerv Pislya kapitulyaciyi Yaponiyi 15 serpnya 1945 roku Vajtholl buv prodanij na zlam kompaniyi British Iron amp Steel Corporation 27 zhovtnya korabel pribuv na verh kompaniyi u Barrou in Fernes de i buv rozibranij Div takozhHMS Antelope H36 HMS Tynedale L96 Eskadreni minonosci tipu S 1917 Leone Pancaldo Minni zagorodzhuvachi tipu Abdel PrimitkiVinoskina chest vulici v londonskomu rajoni Vestminster Vajthol 5 bojovih vidznak za uchast u kampaniyah ta bitvah Drugoyi svitovoyi vijni za bitvu za Atlantiku 1939 1943 za evakuaciyu z Dyunkerka 1940 za arktichni konvoyi 1943 1945 za visadku v Normandiyi 1944 za boyi v La Manshi 1944 Do skladu eskortu vhodili krejser Kayir dopomizhnij krejser esminci Vajtholl Vinchelsi Vitch Brodvej Gurkha Lans Lidzhen Isaak Svirz Piorun Vazhkij krejser London diyav u dalekomu okeanskomu eskorti Do skladu eskortu konvoyu JW 54A vhodili 2 linkori Enson i Tuskalusa vazhkij krejser Kent 2 legki krejseri Dzhamajka Bermuda 32 esminci Onslot Onslou Obedient Orvell Inkonstant Impalsiv Hayida Guron Irokeu Vajtholl Korri Fitch Forrest Gobson korvet Hizer tralshik Gusar Zagalom sili eskortu konvoyu JW 55B vklyuchali linkor Gercog Jorkskij krejseri Norfolk Belfast Sheffild Dzhamajka i esminci Saumarez Savidzh Skodzh Skorpion Impalsiv Virago Vajtholl Resle Matchles Maskiter Onslot Onslou Oport yun Orvell kanadski Hayida Irokeu i Guron norvezkij Stord Sili Krigsmarine vklyuchali linkor Sharngorst esminci Z29 Z30 Z33 Z34 ta Z38 pidvodni chovni U 314 U 354 U 387 U 601 U 716 i U 957 Do skladu eskortu konvoyu JW 56B vhodili vazhkij krejser Bervik legkij krejser Bermuda esminci Signet Gardi Guron Inkonstant Mahratta Miln Maskiter Meteor Offa Oport yun Sevidzh Skodzh Stord Venus Vidzhilent Virago Resle Vajthol Vestkott korveti ta tralshiki Zagalom u zabezpechenni prohodu konvoyu JW 58 brali uchast eskortni avianosci Aktiviti ta Treker krejser Dajadem esminci Bigl Boudika Impalsiv Inkonstant Keppel Offa Onslou Obidient Oribi Orvell Oport yun Serapis Saumarez Skorpion Vajtholl Venus Vestkott Resle Volker norvezkij Stord radyanski Gremyashij Kujbishev Razumnij Roz yarenij korveti tipu Flaver Blyubell Hanisakl Lotus Rododendron Starvort fregat Ficroj tralshiki Shami Chenz Oniks Orestes Retlsnejk shlyupi Megpaj Vimbrel Starling Vajld Gus Vren Perehid zdijsnyuvali eskortni avianosci Fenser i Aktiviti krejser Dajadem i esminciv Bigl Boudika Inkonstant Keppel Matchless Marna Meteor Miln Maskiter Uliss Virago Verulam Volker Vajtholl Vestkott Resle kanadski fregati Dzherela Arhiv originalu za 9 sichnya 2017 Procitovano 25 zhovtnya 2018 Arhiv originalu za 4 bereznya 2016 Procitovano 26 zhovtnya 2018 Posilannya na uboat net Arhiv originalu za 21 lipnya 2020 Procitovano 25 zhovtnya 2018 angl na naval history net Arhiv originalu za 9 sichnya 2017 Procitovano 25 zhovtnya 2018 angl LiteraturaVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu HMS Whitehall D94 Whitley M J 1988 Annapolis Maryland Naval Institute Press ISBN 0 87021 326 1 Arhiv originalu za 11 sichnya 2014 Procitovano 25 zhovtnya 2018 Preston Antony 1971 V amp W Class Destroyers 1917 1945 London Macdonald OCLC 464542895 Raven Alan Roberts John 1979 V and W Class Destroyers Man o War T 2 London Arms amp Armour ISBN 0 85368 233 X