Територія Хорватії була населена з доісторичних часів. Знаряддя з нижнього шару Шандаля I стоянки (серб. Шандаља) датуються віком бл. 800 тис. років. Шандаля II має радіовуглецеве датування бл. 12320 років.
У середньому палеоліті (45-38 тис. років тому) тут мешкали неандертальці (у печері Віндія, в околицях Крапини). Неандертальці з Крапини були канібалами та хворіли на рак.
Перші ознаки появи культури людини сучасного вигляду на стоянці Шандаля-2 з'явилися через 5-6 тисячоліть після кампанського вулканічного супервиверження, що сталося 39 тис. років тому і тривало сотні років в районі Флегрейських полів на Апеннінах.
Палеолітична Венера з печери Влакно на острові Дугі-Оток датується віком 15 тис. років.
На узбережжі і островах Адріатики широкого поширення набули неолітичні пам'ятники імпресо (7700 років тому). У поселеннях Покровнику і Данило Бітині на середземноморському узбережжі Далмації знайдено керамічні вироби-ритони, які 7200 років використовувалися для зберігання ферментованих молочних продуктів, мабуть, м'якого сиру. За результатами генетичних досліджень тодішні жителі Далмації страждали на непереносимості лактози. Данільську культуру змінила . Культури раннього неоліту виявлено на Хварй й інших хорватських островах, а також на континенті. Так, у 2023 році, дослідники знайшли залишки неолітичного поселення і дороги на дні Адріатичного моря біля узбережжя хорватського острова Корчула. Радіовуглецевий аналіз знайдених предметів на місці розкопок показав, що це неолітичне поселення існувало приблизно 7000 років тому.
У представників культури кардіальної кераміки з печери Земуніка (Zemunica Cave) визначено Y-хромосомні гаплогрупи , і мітохондріальні гаплогрупи , , .
Енеоліт представлений вучедольською культурою, у представників якої визначено мітохондріальні гаплогрупи , і Y-хромосомні гаплогрупи R1b1a1a2a2, .
Першими мешканцями цих земель в історичний період були племена іллірійців (далмати), що ототожнюються з племенами гальштатської культури (XII—V ст. до н. е.).
Приблизно в IV — III століттях до нашої ери континентальні землі сучасної Хорватії були колонізовані кельтськими племенами; а узбережжя Далмації і острова — греками. Вважається, що перша грецька колонія на далматинських островах була заснована на Висі (Іссе) в IV столітті до н. е.
Римське панування
У II столітті до н. е. територія Хорватії була завойована Римом, спочатку Істрія (177 р. до н. е.), а потім і інші землі.
У 35 році до н. е. римляни захопили місто Сисція.
На землях Хорватії були утворені дві римські провінції — Паннонія (континентальна частина сучасної Хорватії і частина сучасної Угорщини) і Далмація.
Столицею Далмації стало місто Солін, де імператор Діоклетіан побудував до 305 року свою резиденцію, площею 39 тис. м², з мавзолеєм і храмом Юпітера. Однак після його смерті палац перетворюється на пустку.
В епоху Великого переселення народів
Після падіння Західної Римської імперії регіон переживав тяжкі часи.
У 535 році готи розоряють Салону. Після довгої війни візантійці на правах спадкоємців Римської імперії до 554 встановлюють повний контроль над Далмацією
Однак незабаром з'являється нова загроза — авари, які створюють могутню державу, що розкинулася від Альп до Азовського моря. У 596 році вони захоплюють Далмацію та починають заселяти її підвладними слов'янами з території Галичини, в числі яких виявляються білі хорвати. Очевидно, що візантійці відчайдушно боролися за Далмацію, так що аварам довелося повторно підкорювати цей регіон в 630 році.
Примітки
- . Архів оригіналу за 5 травня 2015. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 12 листопада 2018. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 22 серпня 2016. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 26 березня 2017. Процитовано 3 грудня 2018.
- dugom-otoku-pronaena-paleoliticka-venera-dobila-je-ime-lili Na Dugom otoku pronađena paleolitička Venera — dobila je ime Lili!
- Sarah B. McClure et al. Fatty acid specific δ13C values reveal earliest Mediterranean cheese production 7,200 years ago [ 7 квітня 2022 у Wayback Machine.], September 5, 2018
- Археологи виявили найдавніші сліди виробництва сиру [ 12 вересня 2018 у Wayback Machine.], 6 вересня 2018
- Поселення епохи неоліту знайшли в морі біля Адріатичного узбережжя. ВІДЕО. 08.06.2023
- У Середземному морі біля узбережжя Хорватії знайшли поселення 7000 років (ВІДЕО). 08.06.2023
- Iain Mathieson et al. The Genomic History Of Southeastern Europe [ 6 червня 2020 у Wayback Machine.] 2017
- . Архів оригіналу за 5 травня 2015. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 12 вересня 2008. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 30 вересня 2018. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 31 березня 2009. Процитовано 3 грудня 2018.
- . Архів оригіналу за 21 листопада 2018. Процитовано 3 грудня 2018.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Teritoriya Horvatiyi bula naselena z doistorichnih chasiv Znaryaddya z nizhnogo sharu Shandalya I stoyanki serb Shandaљa datuyutsya vikom bl 800 tis rokiv Shandalya II maye radiovugleceve datuvannya bl 12320 rokiv U serednomu paleoliti 45 38 tis rokiv tomu tut meshkali neandertalci u pecheri Vindiya v okolicyah Krapini Neandertalci z Krapini buli kanibalami ta hvorili na rak Pershi oznaki poyavi kulturi lyudini suchasnogo viglyadu na stoyanci Shandalya 2 z yavilisya cherez 5 6 tisyacholit pislya kampanskogo vulkanichnogo superviverzhennya sho stalosya 39 tis rokiv tomu i trivalo sotni rokiv v rajoni Flegrejskih poliv na Apenninah Paleolitichna Venera z pecheri Vlakno na ostrovi Dugi Otok datuyetsya vikom 15 tis rokiv Na uzberezhzhi i ostrovah Adriatiki shirokogo poshirennya nabuli neolitichni pam yatniki impreso 7700 rokiv tomu U poselennyah Pokrovniku i Danilo Bitini na seredzemnomorskomu uzberezhzhi Dalmaciyi znajdeno keramichni virobi ritoni yaki 7200 rokiv vikoristovuvalisya dlya zberigannya fermentovanih molochnih produktiv mabut m yakogo siru Za rezultatami genetichnih doslidzhen todishni zhiteli Dalmaciyi strazhdali na neperenosimosti laktozi Danilsku kulturu zminila Kulturi rannogo neolitu viyavleno na Hvarj j inshih horvatskih ostrovah a takozh na kontinenti Tak u 2023 roci doslidniki znajshli zalishki neolitichnogo poselennya i dorogi na dni Adriatichnogo morya bilya uzberezhzhya horvatskogo ostrova Korchula Radiovuglecevij analiz znajdenih predmetiv na misci rozkopok pokazav sho ce neolitichne poselennya isnuvalo priblizno 7000 rokiv tomu U predstavnikiv kulturi kardialnoyi keramiki z pecheri Zemunika Zemunica Cave viznacheno Y hromosomni gaplogrupi i mitohondrialni gaplogrupi Eneolit predstavlenij vuchedolskoyu kulturoyu u predstavnikiv yakoyi viznacheno mitohondrialni gaplogrupi i Y hromosomni gaplogrupi R1b1a1a2a2 Illirijci na teritoriyi Horvatiyi v epohu zaliznoyi dobi Pershimi meshkancyami cih zemel v istorichnij period buli plemena illirijciv dalmati sho ototozhnyuyutsya z plemenami galshtatskoyi kulturi XII V st do n e Priblizno v IV III stolittyah do nashoyi eri kontinentalni zemli suchasnoyi Horvatiyi buli kolonizovani keltskimi plemenami a uzberezhzhya Dalmaciyi i ostrova grekami Vvazhayetsya sho persha grecka koloniya na dalmatinskih ostrovah bula zasnovana na Visi Isse v IV stolitti do n e Rimske panuvannyaU II stolitti do n e teritoriya Horvatiyi bula zavojovana Rimom spochatku Istriya 177 r do n e a potim i inshi zemli U 35 roci do n e rimlyani zahopili misto Sisciya Na zemlyah Horvatiyi buli utvoreni dvi rimski provinciyi Pannoniya kontinentalna chastina suchasnoyi Horvatiyi i chastina suchasnoyi Ugorshini i Dalmaciya Stoliceyu Dalmaciyi stalo misto Solin de imperator Diokletian pobuduvav do 305 roku svoyu rezidenciyu plosheyu 39 tis m z mavzoleyem i hramom Yupitera Odnak pislya jogo smerti palac peretvoryuyetsya na pustku V epohu Velikogo pereselennya narodivTeritoriya Horvatiyi u skladi korolivstva ostgotiv Pislya padinnya Zahidnoyi Rimskoyi imperiyi region perezhivav tyazhki chasi U 535 roci goti rozoryayut Salonu Pislya dovgoyi vijni vizantijci na pravah spadkoyemciv Rimskoyi imperiyi do 554 vstanovlyuyut povnij kontrol nad Dalmaciyeyu Odnak nezabarom z yavlyayetsya nova zagroza avari yaki stvoryuyut mogutnyu derzhavu sho rozkinulasya vid Alp do Azovskogo morya U 596 roci voni zahoplyuyut Dalmaciyu ta pochinayut zaselyati yiyi pidvladnimi slov yanami z teritoriyi Galichini v chisli yakih viyavlyayutsya bili horvati Ochevidno sho vizantijci vidchajdushno borolisya za Dalmaciyu tak sho avaram dovelosya povtorno pidkoryuvati cej region v 630 roci Primitki Arhiv originalu za 5 travnya 2015 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 12 listopada 2018 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 22 serpnya 2016 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 26 bereznya 2017 Procitovano 3 grudnya 2018 dugom otoku pronaena paleoliticka venera dobila je ime lili Na Dugom otoku pronađena paleoliticka Venera dobila je ime Lili Sarah B McClure et al Fatty acid specific d13C values reveal earliest Mediterranean cheese production 7 200 years ago 7 kvitnya 2022 u Wayback Machine September 5 2018 Arheologi viyavili najdavnishi slidi virobnictva siru 12 veresnya 2018 u Wayback Machine 6 veresnya 2018 Poselennya epohi neolitu znajshli v mori bilya Adriatichnogo uzberezhzhya VIDEO 08 06 2023 U Seredzemnomu mori bilya uzberezhzhya Horvatiyi znajshli poselennya 7000 rokiv VIDEO 08 06 2023 Iain Mathieson et al The Genomic History Of Southeastern Europe 6 chervnya 2020 u Wayback Machine 2017 Arhiv originalu za 5 travnya 2015 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 12 veresnya 2008 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 30 veresnya 2018 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 31 bereznya 2009 Procitovano 3 grudnya 2018 Arhiv originalu za 21 listopada 2018 Procitovano 3 grudnya 2018