Улльський замок — колишній замок у містечку Улла поблизу злиття річок Улла та Двіна.
Улльський замок | |
---|---|
55°13′59″ пн. ш. 29°14′22″ сх. д. / 55.23313890002777526° пн. ш. 29.23961945002777796° сх. д.Координати: 55°13′59″ пн. ш. 29°14′22″ сх. д. / 55.23313890002777526° пн. ш. 29.23961945002777796° сх. д. | |
Тип | замок |
Країна | Білорусь |
Розташування | Улла |
Засновник | Сигізмунд II Август |
Засновано | 1563 |
Улльський замок (Білорусь) | |
Улльський замок у Вікісховищі |
Будівництво замку розпочалося в 1563 році за наказом великого князя литовського та короля Польщі Сигізмунда II Августа після захоплення Полоцька росіянами з метою захисту гирла річки Улла та контролю руху на Західній Двіні. Наглядати за роботою було направлено будівельну групу на чолі з венеціанським інженером. Роботи не були завершені, оскільки московські війська зайняли замок. У 1566 р. після нового загострення відносин між Вільнюсом і Москвою обидві сторони почали готуватися до відновлення бойових дій. У 1567 р. Іван IV наказав побудувати кілька укріплень в окупованій Польщі, в тому числі та дерев'яну фортецю в Уллі. Фортеця складалася з дерев'яної городні та 8 веж, мала браму та брамки.
У лютому-березні 1568 року замок протягом трьох тижнів обкладали підрозділи Яна Ходкевича, жмудського старости. Причиною невдалої облоги стало перекидання московських військ із Полоцька по Двіні на Уллу. Марцін Бельський повідомив:
«Калі прыйшла абкладзеным у замку дапамога з Полацка, масква мацней бараніліся» |
Багато людей Ходкевича було вбито під час штурму, рити траншеї було важко через замерзлу землю, тому облога була зупинена. Ходкевич, відкликаний Сигізмундом Августом, передав командування князю Роману Санґушку, який розпочав нову облогу. Подробиці цієї облоги залишив М. Бельський:
«У вересні того ж року, уллуський князь Роман гетьман польний, взяв оборонний замок московський і спалив його таким чином: він відправив козаків на човнах під замок, а сам із загонами з Полоцька та , вночі піхота ротмістрів Рачковського і Тарновського поставили на стіни драбини. Козаки з Бірулем, Мінком та Аскерком почали рубати ворота та форти. Тоді капітан Микола Сологуб, не вагаючись, пробрався через Уллу з усією своєю ротою, підсилюючи піхоту, яка піднімалася драбинами до стін і сіклася з москвою на брамах. Потім, коли сам замок горів, сам князь Роман направив свою роту, а також ротмістрів рот Войну і Тишкевича та князя Лукомського, які нарешті натиснули на москву, яка відчайдушно захищалася у вогні, і взяли замок, захопивши двох воєвод, братів Вельямінових, важливих бояр 300, а стрільців із рушницями 800. Але ніякої іншої користі від цього не було, бо все в замку згоріло, і наші люди мали його відбудувати».
Шанець Баторія
У 1580 році Стефан Баторій готувався до походу на Великі Луки. У Чашниках він зібрав війська, а після прийому там московського посла він особисто відправився до замку на Уллі, щоб зміцнити його для захисту землі, яка залишилася без захисту армії, що відправилася на Великі Луки. Оглянувши замок, Баторій наказав побудувати вал заввишки 6 сажнів зі східного боку між Уллою та Двіною.
У 1654 році замок був спалений росіянами, це остання згадка про замок в Уллі. Місто біля замку швидко втратило своє значення. На берегах річок довкола межиріччя мису досі є сліди траншей. Також зберігся і вал, який охороняв замок із півдня і сходу, має назву шанець Баторія, за яким розташовувалися парафіяльний костел та плебанські будівлі. Колишній замковий двір зайнятий парафіяльними садами.
Примітки
- Гейденштейн Р. Записки о Московской войне // Витебская старина. Т. 4. С. 201—202.
- Ткачоў М. А. Ульскі замак // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 224. — 10 000 прим. — (Т. 16).
Література
- Брэжго Б. Замкі Віцебшчыны. — Вільня, 1933.
- Ткачов М. А. Замок Ульського // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 224. — 10 000 прим. — (Т. 16). т Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 224. — 10 000 прим. — (Т. 16).
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Ullskij zamok kolishnij zamok u mistechku Ulla poblizu zlittya richok Ulla ta Dvina Ullskij zamok55 13 59 pn sh 29 14 22 sh d 55 23313890002777526 pn sh 29 23961945002777796 sh d 55 23313890002777526 29 23961945002777796 Koordinati 55 13 59 pn sh 29 14 22 sh d 55 23313890002777526 pn sh 29 23961945002777796 sh d 55 23313890002777526 29 23961945002777796TipzamokKrayina Bilorus ISO3166 1 alpha 3 BLR ISO3166 1 cifrovij 112 RoztashuvannyaUllaZasnovnikSigizmund II AvgustZasnovano1563Ullskij zamok Bilorus Ullskij zamok u VikishovishiInflyantska vijnaBudivnictvo zamku rozpochalosya v 1563 roci za nakazom velikogo knyazya litovskogo ta korolya Polshi Sigizmunda II Avgusta pislya zahoplennya Polocka rosiyanami z metoyu zahistu girla richki Ulla ta kontrolyu ruhu na Zahidnij Dvini Naglyadati za robotoyu bulo napravleno budivelnu grupu na choli z venecianskim inzhenerom Roboti ne buli zaversheni oskilki moskovski vijska zajnyali zamok U 1566 r pislya novogo zagostrennya vidnosin mizh Vilnyusom i Moskvoyu obidvi storoni pochali gotuvatisya do vidnovlennya bojovih dij U 1567 r Ivan IV nakazav pobuduvati kilka ukriplen v okupovanij Polshi v tomu chisli ta derev yanu fortecyu v Ulli Fortecya skladalasya z derev yanoyi gorodni ta 8 vezh mala bramu ta bramki U lyutomu berezni 1568 roku zamok protyagom troh tizhniv obkladali pidrozdili Yana Hodkevicha zhmudskogo starosti Prichinoyu nevdaloyi oblogi stalo perekidannya moskovskih vijsk iz Polocka po Dvini na Ullu Marcin Belskij povidomiv Kali pryjshla abkladzenym u zamku dapamoga z Polacka maskva macnej baranilisya Bagato lyudej Hodkevicha bulo vbito pid chas shturmu riti transheyi bulo vazhko cherez zamerzlu zemlyu tomu obloga bula zupinena Hodkevich vidklikanij Sigizmundom Avgustom peredav komanduvannya knyazyu Romanu Sangushku yakij rozpochav novu oblogu Podrobici ciyeyi oblogi zalishiv M Belskij U veresni togo zh roku ulluskij knyaz Roman getman polnij vzyav oboronnij zamok moskovskij i spaliv jogo takim chinom vin vidpraviv kozakiv na chovnah pid zamok a sam iz zagonami z Polocka ta vnochi pihota rotmistriv Rachkovskogo i Tarnovskogo postavili na stini drabini Kozaki z Birulem Minkom ta Askerkom pochali rubati vorota ta forti Todi kapitan Mikola Sologub ne vagayuchis probravsya cherez Ullu z usiyeyu svoyeyu rotoyu pidsilyuyuchi pihotu yaka pidnimalasya drabinami do stin i siklasya z moskvoyu na bramah Potim koli sam zamok goriv sam knyaz Roman napraviv svoyu rotu a takozh rotmistriv rot Vojnu i Tishkevicha ta knyazya Lukomskogo yaki nareshti natisnuli na moskvu yaka vidchajdushno zahishalasya u vogni i vzyali zamok zahopivshi dvoh voyevod brativ Velyaminovih vazhlivih boyar 300 a strilciv iz rushnicyami 800 Ale niyakoyi inshoyi koristi vid cogo ne bulo bo vse v zamku zgorilo i nashi lyudi mali jogo vidbuduvati Shanec BatoriyaU 1580 roci Stefan Batorij gotuvavsya do pohodu na Veliki Luki U Chashnikah vin zibrav vijska a pislya prijomu tam moskovskogo posla vin osobisto vidpravivsya do zamku na Ulli shob zmicniti jogo dlya zahistu zemli yaka zalishilasya bez zahistu armiyi sho vidpravilasya na Veliki Luki Oglyanuvshi zamok Batorij nakazav pobuduvati val zavvishki 6 sazhniv zi shidnogo boku mizh Ulloyu ta Dvinoyu U 1654 roci zamok buv spalenij rosiyanami ce ostannya zgadka pro zamok v Ulli Misto bilya zamku shvidko vtratilo svoye znachennya Na beregah richok dovkola mezhirichchya misu dosi ye slidi transhej Takozh zberigsya i val yakij ohoronyav zamok iz pivdnya i shodu maye nazvu shanec Batoriya za yakim roztashovuvalisya parafiyalnij kostel ta plebanski budivli Kolishnij zamkovij dvir zajnyatij parafiyalnimi sadami PrimitkiGejdenshtejn R Zapiski o Moskovskoj vojne Vitebskaya starina T 4 S 201 202 Tkachoy M A Ulski zamak Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 16 Trypali Hvilina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 16 S 224 10 000 prim ISBN 985 11 0263 6 T 16 LiteraturaBrezhgo B Zamki Vicebshchyny Vilnya 1933 Tkachov M A Zamok Ulskogo Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 16 Trypali Hvilina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 16 S 224 10 000 prim ISBN 985 11 0263 6 T 16 t Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 16 Trypali Hvilina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 16 S 224 10 000 prim ISBN 985 11 0263 6 T 16