Перегноїв — село в Україні, у Львівському районі Львівської області. До адміністративної реформи 2020 року село належало до Золочівського району.
село Перегноїв | |
---|---|
Країна | Україна |
Область | Львівська область |
Район | Львівський район |
Громада | Глинянська міська громада |
Код КАТОТТГ | UA46060050100020535 |
Основні дані | |
Засноване | 12 травня 1397 |
Населення | 968 |
Площа | 2,195 км² |
Густота населення | 441 осіб/км² |
Поштовий індекс | 80722 |
Телефонний код | +380 3265 |
Географічні дані | |
Географічні координати | 49°48′29″ пн. ш. 24°34′29″ сх. д. / 49.80806° пн. ш. 24.57472° сх. д.Координати: 49°48′29″ пн. ш. 24°34′29″ сх. д. / 49.80806° пн. ш. 24.57472° сх. д. |
Середня висота над рівнем моря | 232 м |
Водойми | р. Перегноївка |
Місцева влада | |
Адреса ради | 80722, Львівська обл., Львівський р-н, с. Перегноїв |
Карта | |
Перегноїв | |
Перегноїв | |
Мапа | |
Перегноїв у Вікісховищі |
Площа населеного пункту — 219,5 га. Населення становить 968 осіб.
Назва
За роки радянської влади село в документах називали «Прогноїв». У 1989 році селу надали сучасну назву.
Назва села Прогноїв походить від слова «прогній» (у множині «прогної»). Це слово зафіксоване у словнику української мови Бориса Грінченка (поч. XX ст.) і в сучасному «Новому тлумачному словнику української мови». Слово означає «багнисте грузьке місце; трясовина». Саме в такому місці виникло село Перегноїв. Це тепер його землі осушені меліорацією та вирубуванням лісів. Але в час дощів вода у криницях піднімається майже до рівня землі, а також з'являється у підвалах будинків. Отже під низом знаходяться глинисті грунти, які не пропускають її в глибину.
Географія
Село Перегноїв розташоване у східній частині Львівського району на берегах річки Перегноївки.
Сусідні села:
Географічно село розташоване у південно-західній частині Надбужанської котловини (частина Малого Полісся), яка також має назву Грядове (Пасмове) Побужжя.
Історія
З давніх часів в цих місцевостях жили люди. Підтвердженнями цих слів є стоянка мисливців біля сусіднього містечка Глиняни, датована періодом пізнього палеоліту (близько 18 тис. років до н. е.). Протягом VII-X ст. ці землі освоїли слов'янські племена дулібів.
Перша письмова згадка про село міститься у документі про надання Глинянам магдебурзького права від 12 травня 1397 року. При описі границь Глинян було згадане село Прогноїв.
В ранні періоди своєї історії село неодноразово спустошувалося внаслідок татарських набігів. Чималої шкоди завдавали і польські війська, які йшли в походи через ці землі, адже прогодовувалась армія за рахунок грабування і конфіскації майна селян.
В акті люстрації села 1565 року записано, що в Перегноєві мешкали 5 кметів (Юрко, Федір, Іван, Омеляш, Климок, Данило, Демко, Буран).
Село згадується у грамоті польського короля Сигізмунда Августа за 1569 рік про передачу трьох млинів (в Глинянах, Полтві та Перегноєві) шляхтичу Габріелю Кречовському.
Село під назвою «Prekgnoiowf» зображене на карті України Гійома де Боплана 1650 року.
У 1763 році в Перегноєві налічувалося 504 мешканці (412 греко-католиків та 92 римо-католики).
У часи австрійського правління село Перегноїв належало до домінії Глиняни, циркулу (округу) Золочів (до 1789 року — до циркулу Броди). Після ліквідації циркулів у 1867 році село увійшло до Перемишлянського повіту.
За даними Географічного словника Королівства Польського (1888) у 1880 році у селі проживали 814 осіб, існувала школа та позичкова каса. У ті часи в східній частині села річка Перегноївка розливалася у великий став, який насправді складався з двох ставів, з'єднаних каналом.
В 1726 році в селі збудували дерев'яну церкву, яка була зруйнована внаслідок бурі приблизно на початку XX ст.
Мурована церква Введення у храм Пресвятої Богородиці була зведена у 1907 році, архітектор Василь Нагірний.
У 1918-1919 роках Перегноїв перебував під владою ЗУНР та УНР, а пізніше відійшов до Польської республіки. За польським устроєм село належало до гміни Глиняни (після 1934, до цього — гміна Прогноїв), Перемишлянського повіту, Тарнопольського воєводства.
У 1932 році в селі був збудований двоповерховий шкільний будинок, а вже у 1970-х рр. до нього було добудоване довге крило. На пам'ять про спорудження школи мешканці села встановили перед нею кам'яний пам'ятник.
Після встановлення у 1939 році на Західній Україні радянської влади, Перегноїв віднесли до новоствореного Глинянського району, Львівської області. У 1962 році в результаті реформ село увійшло до Золочівського району.
Під час та після Другої світової війни у Перегноєві діяло збройне підпілля ОУН. Станичним був Микола Будзінський, псевдо «Вільха», котрий загинув на початку 1945 року. Членами Глинянського районного проводу ОУН були, зокрема, мешканці села: Степан Лукашевич — псевдо «Лев», котрий загинув у 1949 році в селі Туркотин та Марія Галятовська, псевдо «Ялина», — політв'язень радянських концтаборів, членкиня Братства ветеранів ОУН-УПА, мешкала у місті Бурштин.
Після децентралізації в Україні у 2020 році Перегноїв був включений до складу Глинянської міської громади Львівського району.
Топоніміка
Історичні топоніми
В земельній книзі села 1787 року та церковних документах XIX ст. записані такі назви місцевостей та лук: Барвиска (поле), Загрода (поле), Загуменки (поле), Кадуби (поле), Кацілаби (поле), Від Королівської дороги (поле), Кривуля (поле), На Майдані (городи), Могила (поле), За мостом (поле), Рудки (поля), Полудешне (поле), Придатки (поле), Суголовки (поле), Під Карчмаркою (пасовисько), Довге (пасовисько), Луг (сіножать).
На кадастровій карті Перегноєва 1845 року позначені наступні назви полів і місцевостей: Передрічки (Przedreczki), Придатки (Przedatki), Барвиска (Barwiska), Загуменки (Zagumienki), Рудки (Rudki), Кривуля за мостом (Krzywula za mostem), Шнури (Sznury), Кадуби (Kadluby), Могила (Mogila).
Історичні назви місцевостей, які використовуються і сьогодні: Заріка, Будзяки, Церковний бік, Школиско, Кривулі, Барвиска, Київська.
Вулиці села
Станом на 2023 рік у селі Перегноїв є такі вулиці:
- вул. Львівська
- вул. Незалежності
- вул. Київська
- вул. Полтавська
- вул. Шевченка
- вул. Сонячна
- вул. Шашкевича
- вул. Лесі Українки
- вул. о. Будзінського (до 2023 року — вул. 8 Березня)
- вул. Гетьмана Івана Мазепи (до 2023 року — вул. Мічуріна)
- вул. Червоної Калини (до 2023 року — вул. 1-го Травня)
Соціальна сфера
Діють загальноосвітня школа І-ІІ ступеня, Народний дім, бібліотека, ФАП.
Народились
- Жмурко Андрій (1891 - 1991) — український військовий та громадський діяч, старший десятник УГА, підприємець.
- (1905—1995) — священик УГКЦ, релігійний та громадський діяч
Примітки
- . Архів оригіналу за 27 січня 2016. Процитовано 19 січня 2016.
- Про утворення та ліквідацію районів. Офіційний вебпортал парламенту України (укр.). Процитовано 7 листопада 2022.
- Картка постанови
- . CollectedPapers (укр.). 10 серпня 2019. Архів оригіналу за 7 листопада 2022. Процитовано 7 листопада 2022.
- Polona. polona.pl. Процитовано 17 січня 2020.
- Карта Боплана квадрат 2-4. freemap.com.ua. Процитовано 6 серпня 2016.
- Новини Львова: Історія братів Будзінських. Гал-інфо. Процитовано 7 червня 2023.
- admin (29 вересня 2018). Історія повстанця Ярослава Хоми-«Чабана». Новини Львова та України, події у світі - на сайті Третє Око (укр.). Процитовано 7 червня 2023.
- Марія Повх-Галятовська. Проєкт Жива історія (укр.). Процитовано 7 червня 2023.
- Гнида, Петро (2021). Глинянський районний провід ОУН 1944-1949. Львів: Растр-7. с. 92.
- Львівська область - Склад громади. decentralization.gov.ua. Процитовано 16 серпня 2021.
- Лаба, Василь; Юськів, Марія (2009). Історія села Перегноїв. Львів. с. 10—12.
- ЦДІАЛ: фонд 186, опис 6, справа 886
- Відкриті дані земельного кадастру України. kadastr.live. Процитовано 27 вересня 2023.
- Деколонізація.Україна. Telegram. Процитовано 27 вересня 2023.
Джерела
- Przegnojów // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1888. — Т. IX. — S. 141. (пол.)— S. 141. (пол.)
- Йосифінська (1785—1788) і Францисканська (1819—1820) метрики. Перші поземельні кадастри Галичини. Покажчик населених пунктів / [відп. ред. П. Захарчишина; склали: П. Пироженко, В. Сіверська]. — К. : Наукова думка, 1965. — 356 с.
- Драган М. Українські дерев'яні церкви. — Львів, 1937 — Т. 2. — с. 17.
- Лаба В., Юськів М. Історія села Прогноїв. — Львів, 2009. — 164 с.
Посилання
- Погода в селі Перегноїв
Це незавершена стаття з географії України. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Peregnoyiv selo v Ukrayini u Lvivskomu rajoni Lvivskoyi oblasti Do administrativnoyi reformi 2020 roku selo nalezhalo do Zolochivskogo rajonu selo Peregnoyiv Krayina Ukrayina Oblast Lvivska oblast Rajon Lvivskij rajon Gromada Glinyanska miska gromada Kod KATOTTG UA46060050100020535 Osnovni dani Zasnovane 12 travnya 1397 Naselennya 968 Plosha 2 195 km Gustota naselennya 441 osib km Poshtovij indeks 80722 Telefonnij kod 380 3265 Geografichni dani Geografichni koordinati 49 48 29 pn sh 24 34 29 sh d 49 80806 pn sh 24 57472 sh d 49 80806 24 57472 Koordinati 49 48 29 pn sh 24 34 29 sh d 49 80806 pn sh 24 57472 sh d 49 80806 24 57472 Serednya visota nad rivnem morya 232 m Vodojmi r Peregnoyivka Misceva vlada Adresa radi 80722 Lvivska obl Lvivskij r n s Peregnoyiv Karta Peregnoyiv Peregnoyiv Mapa Peregnoyiv u Vikishovishi Plosha naselenogo punktu 219 5 ga Naselennya stanovit 968 osib NazvaZa roki radyanskoyi vladi selo v dokumentah nazivali Prognoyiv U 1989 roci selu nadali suchasnu nazvu Nazva sela Prognoyiv pohodit vid slova prognij u mnozhini prognoyi Ce slovo zafiksovane u slovniku ukrayinskoyi movi Borisa Grinchenka poch XX st i v suchasnomu Novomu tlumachnomu slovniku ukrayinskoyi movi Slovo oznachaye bagniste gruzke misce tryasovina Same v takomu misci viniklo selo Peregnoyiv Ce teper jogo zemli osusheni melioraciyeyu ta virubuvannyam lisiv Ale v chas doshiv voda u krinicyah pidnimayetsya majzhe do rivnya zemli a takozh z yavlyayetsya u pidvalah budinkiv Otzhe pid nizom znahodyatsya glinisti grunti yaki ne propuskayut yiyi v glibinu GeografiyaSelo Peregnoyiv roztashovane u shidnij chastini Lvivskogo rajonu na beregah richki Peregnoyivki Susidni sela Baluchin Bortkiv Glinyani Pn Zh Peregnoyiv Sh Pd Maziv Krivichi Velika Vilshanicya Geografichno selo roztashovane u pivdenno zahidnij chastini Nadbuzhanskoyi kotlovini chastina Malogo Polissya yaka takozh maye nazvu Gryadove Pasmove Pobuzhzhya IstoriyaStara derev yana cerkva Z davnih chasiv v cih miscevostyah zhili lyudi Pidtverdzhennyami cih sliv ye stoyanka mislivciv bilya susidnogo mistechka Glinyani datovana periodom piznogo paleolitu blizko 18 tis rokiv do n e Protyagom VII X st ci zemli osvoyili slov yanski plemena dulibiv Persha pismova zgadka pro selo mistitsya u dokumenti pro nadannya Glinyanam magdeburzkogo prava vid 12 travnya 1397 roku Pri opisi granic Glinyan bulo zgadane selo Prognoyiv V ranni periodi svoyeyi istoriyi selo neodnorazovo spustoshuvalosya vnaslidok tatarskih nabigiv Chimaloyi shkodi zavdavali i polski vijska yaki jshli v pohodi cherez ci zemli adzhe progodovuvalas armiya za rahunok grabuvannya i konfiskaciyi majna selyan V akti lyustraciyi sela 1565 roku zapisano sho v Peregnoyevi meshkali 5 kmetiv Yurko Fedir Ivan Omelyash Klimok Danilo Demko Buran Selo zgaduyetsya u gramoti polskogo korolya Sigizmunda Avgusta za 1569 rik pro peredachu troh mliniv v Glinyanah Poltvi ta Peregnoyevi shlyahtichu Gabrielyu Krechovskomu Selo pid nazvoyu Prekgnoiowf zobrazhene na karti Ukrayini Gijoma de Boplana 1650 roku U 1763 roci v Peregnoyevi nalichuvalosya 504 meshkanci 412 greko katolikiv ta 92 rimo katoliki U chasi avstrijskogo pravlinnya selo Peregnoyiv nalezhalo do dominiyi Glinyani cirkulu okrugu Zolochiv do 1789 roku do cirkulu Brodi Pislya likvidaciyi cirkuliv u 1867 roci selo uvijshlo do Peremishlyanskogo povitu Cerkva Vvedennya u hram Presvyatoyi Bogorodici Za danimi Geografichnogo slovnika Korolivstva Polskogo 1888 u 1880 roci u seli prozhivali 814 osib isnuvala shkola ta pozichkova kasa U ti chasi v shidnij chastini sela richka Peregnoyivka rozlivalasya u velikij stav yakij naspravdi skladavsya z dvoh staviv z yednanih kanalom V 1726 roci v seli zbuduvali derev yanu cerkvu yaka bula zrujnovana vnaslidok buri priblizno na pochatku XX st Murovana cerkva Vvedennya u hram Presvyatoyi Bogorodici bula zvedena u 1907 roci arhitektor Vasil Nagirnij U 1918 1919 rokah Peregnoyiv perebuvav pid vladoyu ZUNR ta UNR a piznishe vidijshov do Polskoyi respubliki Za polskim ustroyem selo nalezhalo do gmini Glinyani pislya 1934 do cogo gmina Prognoyiv Peremishlyanskogo povitu Tarnopolskogo voyevodstva U 1932 roci v seli buv zbudovanij dvopoverhovij shkilnij budinok a vzhe u 1970 h rr do nogo bulo dobudovane dovge krilo Na pam yat pro sporudzhennya shkoli meshkanci sela vstanovili pered neyu kam yanij pam yatnik Pislya vstanovlennya u 1939 roci na Zahidnij Ukrayini radyanskoyi vladi Peregnoyiv vidnesli do novostvorenogo Glinyanskogo rajonu Lvivskoyi oblasti U 1962 roci v rezultati reform selo uvijshlo do Zolochivskogo rajonu Pid chas ta pislya Drugoyi svitovoyi vijni u Peregnoyevi diyalo zbrojne pidpillya OUN Stanichnim buv Mikola Budzinskij psevdo Vilha kotrij zaginuv na pochatku 1945 roku Chlenami Glinyanskogo rajonnogo provodu OUN buli zokrema meshkanci sela Stepan Lukashevich psevdo Lev kotrij zaginuv u 1949 roci v seli Turkotin ta Mariya Galyatovska psevdo Yalina politv yazen radyanskih konctaboriv chlenkinya Bratstva veteraniv OUN UPA meshkala u misti Burshtin Pislya decentralizaciyi v Ukrayini u 2020 roci Peregnoyiv buv vklyuchenij do skladu Glinyanskoyi miskoyi gromadi Lvivskogo rajonu ToponimikaIstorichni toponimi V zemelnij knizi sela 1787 roku ta cerkovnih dokumentah XIX st zapisani taki nazvi miscevostej ta luk Barviska pole Zagroda pole Zagumenki pole Kadubi pole Kacilabi pole Vid Korolivskoyi dorogi pole Krivulya pole Na Majdani gorodi Mogila pole Za mostom pole Rudki polya Poludeshne pole Pridatki pole Sugolovki pole Pid Karchmarkoyu pasovisko Dovge pasovisko Lug sinozhat Na kadastrovij karti Peregnoyeva 1845 roku poznacheni nastupni nazvi poliv i miscevostej Peredrichki Przedreczki Pridatki Przedatki Barviska Barwiska Zagumenki Zagumienki Rudki Rudki Krivulya za mostom Krzywula za mostem Shnuri Sznury Kadubi Kadluby Mogila Mogila Istorichni nazvi miscevostej yaki vikoristovuyutsya i sogodni Zarika Budzyaki Cerkovnij bik Shkolisko Krivuli Barviska Kiyivska Vulici sela Stanom na 2023 rik u seli Peregnoyiv ye taki vulici vul Lvivska vul Nezalezhnosti vul Kiyivska vul Poltavska vul Shevchenka vul Sonyachna vul Shashkevicha vul Lesi Ukrayinki vul o Budzinskogo do 2023 roku vul 8 Bereznya vul Getmana Ivana Mazepi do 2023 roku vul Michurina vul Chervonoyi Kalini do 2023 roku vul 1 go Travnya Socialna sferaDiyut zagalnoosvitnya shkola I II stupenya Narodnij dim biblioteka FAP NarodilisZhmurko Andrij 1891 1991 ukrayinskij vijskovij ta gromadskij diyach starshij desyatnik UGA pidpriyemec 1905 1995 svyashenik UGKC religijnij ta gromadskij diyachPrimitki Arhiv originalu za 27 sichnya 2016 Procitovano 19 sichnya 2016 Pro utvorennya ta likvidaciyu rajoniv Oficijnij vebportal parlamentu Ukrayini ukr Procitovano 7 listopada 2022 Kartka postanovi CollectedPapers ukr 10 serpnya 2019 Arhiv originalu za 7 listopada 2022 Procitovano 7 listopada 2022 Polona polona pl Procitovano 17 sichnya 2020 Karta Boplana kvadrat 2 4 freemap com ua Procitovano 6 serpnya 2016 Novini Lvova Istoriya brativ Budzinskih Gal info Procitovano 7 chervnya 2023 admin 29 veresnya 2018 Istoriya povstancya Yaroslava Homi Chabana Novini Lvova ta Ukrayini podiyi u sviti na sajti Tretye Oko ukr Procitovano 7 chervnya 2023 Mariya Povh Galyatovska Proyekt Zhiva istoriya ukr Procitovano 7 chervnya 2023 Gnida Petro 2021 Glinyanskij rajonnij provid OUN 1944 1949 Lviv Rastr 7 s 92 Lvivska oblast Sklad gromadi decentralization gov ua Procitovano 16 serpnya 2021 Laba Vasil Yuskiv Mariya 2009 Istoriya sela Peregnoyiv Lviv s 10 12 CDIAL fond 186 opis 6 sprava 886 Vidkriti dani zemelnogo kadastru Ukrayini kadastr live Procitovano 27 veresnya 2023 Dekolonizaciya Ukrayina Telegram Procitovano 27 veresnya 2023 DzherelaPrzegnojow Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1888 T IX S 141 pol S 141 pol Josifinska 1785 1788 i Franciskanska 1819 1820 metriki Pershi pozemelni kadastri Galichini Pokazhchik naselenih punktiv vidp red P Zaharchishina sklali P Pirozhenko V Siverska K Naukova dumka 1965 356 s Dragan M Ukrayinski derev yani cerkvi Lviv 1937 T 2 s 17 Laba V Yuskiv M Istoriya sela Prognoyiv Lviv 2009 164 s PosilannyaPogoda v seli Peregnoyiv Ce nezavershena stattya z geografiyi Ukrayini Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi