Аполлон-4 (англ. Apollo-4) або Аполлон-Сатурн 501 (англ. Apollo-Saturn 501, AS-501) — випробувальний безпілотний запуск ракети «Сатурн V» з космічним кораблем серії «Аполлон» і макетом місячного модуля. Перший запуск зі стартового комплексу 39А космічного центру Кеннеді на острові Меррітт у Флориді. Перший запуск «Сатурн V» з використанням ступенів «S-IC» і «S-II». Перший перезапуск третього ступеня «S-IVB» у польоті. У польоті випробувалися командний і службовий модуль першого блоку з деякими змінами для тестування кількох ключових змін другого блоку, зокрема теплового екрана при моделюванні швидкості й кута повернення з Місяця.
Аполлон-4 | |||||
---|---|---|---|---|---|
Космічний корабель | Аполлон-4 | ||||
Тип космічного корабля | випробувальний | ||||
Екіпаж | 0 (безпілотний) | ||||
Ракета-носій | Сатурн-5 | ||||
Місце запуску | мис Кеннеді, Флорида, стартовий комплекс 39А | ||||
Дата запуску | 9 листопада 1967, 12:00:01 UTC | ||||
Місце посадки | Тихий океан, 30° 06' пн.ш., 172° 32' зх.д; | ||||
Дата посадки | 9 листопада 1967, 20:37:00 UTC | ||||
Пов'язані місії | |||||
|
Запуск відбувся 9 листопада 1967. Політ тривав майже дев'ять годин і закінчився приводненням у Тихому океані, з виконанням усіх цілей місії. НАСА визначило політ повністю успішним, оскільки відбулася перевірка роботи «Сатурн V», що було важливим кроком на шляху до досягнення головної мети програми Аполлон: посадка астронавтів на Місяці і безпечне повернення їх до кінця десятиліття.
Опис
У польоті використовувалися: ракета-носій «Сатурн-5 SA-501»; з трьох ступенів («S-IC», «S-II», «S-IVB»), відсіку приладів, перехідника місячного модуля, корабель «Аполлон № 017» у складі командного і службового відсіків, система порятунку на старті.
Задачі польоту
Перший запуск зі стартового комплексу 39А (який було побудовано спеціально для «Сатурн V») перші льотні випробовування ракети-носія «Сатурн V» та її ступенів «S-IC» і «S-II», випробування об'єднаного апарата «Аполлон — Сатурн-5», перший перезапуск третього ступеня «S-IVB» у польоті, випробування теплозахисту, перевірка операцій при посадці, заправка на старті та динамічні характеристики, розділення ступенів, робота підсистем і наземних допоміжних об'єктів.
На борту ракети і корабля було встановлено 4098 вимірювальних приладів, що забезпечували контроль за випробовуваннями.
Підготовка
У середини 1966 року очікувалося здійснити запуск до кінця року. Через проблеми з виготовленням другого ступеня його доставку на космодром перенесли з липня на жовтень.
13 серпня другий ступінь було доставлено на випробувальний полігон, де відбулася затримка внаслідок виявлених тріщин. Доставка на космодром була відкладена на середину листопада.
14 серпня літаком на космодром було доставлено третій ступінь.
12 вересня на космодром баржею було доставлено перший ступінь і почалися перевірки.
27 жовтня було встановлено перший ступінь.
У листопаді доставка другого ступеня була відкладена на 9 січня 1967 року, а запуск перенесли на квітень.
Перевірка ракети-носія тривала без другого ступеня, замість якого було використано вставку.
28 листопада були встановлено модель корабля для перевірки.
24 грудня на космодром було доставлено корабель.
12 січня 1967 корабель було приєднано до ракети-носія.
21 січня було доставлено другий ступінь. Під час перевірки ступеня було виявлено 22 пошкоджені косинці, що використовувалися для підтримки горизонтальних ребер каркаса ступеня.
31 січня на космодром було доставлено вставку між першим і другим ступенями.
14 лютого, за тиждень до запланованого приєднання другого ступеня до ракети-носія, було знято космічний корабель і відправлено на перевірку. Після виявлення проблем з електропроводкою керівництво вирішило зупинити повернення корабля на вершину ракети-носія.
У середині лютого було знято відсік приладів і вставку між першим і другим ступенями.
23 лютого було встановлено другий ступінь.
1 березня електрики виявили багато розбіжностей в електропроводці, що зупинило заміну дротів, і спричинило перевірку всієї електропроводки корабля. Упродовж двох тижнів було виявлено 1407 розбіжностей.
У середині липня було закінчено заміну і модифікацію електропроводки корабля.
20 липня до ракети-носія було приєднано корабель.
26 серпня, більш ніж через рік після доставки першого компонента і понад шість місяців після запланованої дати запуску, зібрану ракету-носій вивезли з будівлі збирання.
31 серпня було оголошено, що показовий зворотний відлік почнеться 20 вересня. Внаслідок заміни гідравлічних активаторів двигунів першого ступеня показ було відкладено на 25 вересня.
27 вересня почався випробувальний зворотний відлік запланованою тривалістю 6 діб.
4 жовтня, за 45 хвилин до закінчення зворотного відліку, стався збій в роботі комп'ютера, що відстежував завантаження пального, внаслідок чого з першого ступеня було вилучено 1 900 000 літрів гасу і рідкого кисню.
9 жовтня зворотний випробувальний відлік продовжився з позначки 13 годин до закінчення. Під час відліку відбулися комп'ютерні збої і витік гелію внаслідок несправності регулятора. За 5 годин до закінчення було вирішено зробити перерву на дві доби для відпочинку обслуги.
11 жовтня, після початку відліку, внаслідок збою в роботі повітронагрівача другого ступеня і неможливості швидкої заміни, було скасовано випробування наступної доби.
13 жовтня, після 17 змарнованих діб, випробувальний зворотний відлік було закінчено. Запуск було заплановано на 7 листопада.
6 листопада почався скорочений зворотний відлік тривалістю 56,5 годин. У ракету-носій було завантажено рідкий кисень, рідкий водень і гас.
8 листопада на космодром прибули 43 робітники підприємств-підрядників для огляду корпусів космодрому і шестеро космонавтів для спостереження за запуском.
Політ
9 листопада 1967 року о 12:00:01 UTC було запущено п'ять рідинних ракетних двигунів першого ступеня. Через 9 секунд, точно в розрахунковий час, ракета-носій відірвалася від стартового майданчика.
Двигуни першого ступеня працювали 153 секунди (на 2,4 секунди більше розрахункового часу) двигуни другого ступеня — 6,1 хвилини (>4,7 с). Другий ступінь відокремився через 9 хвилин після старту ракети. Через 11 хвилин 16 секунд польоту двигуни третього ступеня вимкнулися. До цього моменту основний блок корабля і «S-IVB» вийшли на орбіту штучного супутника Землі 184 × 192 км із періодом 88,2 хвилини з нахилом 32,6° при швидкості 7798,25 м/с.
Після двох обертів навколо Землі знову увімкнулися двигуни 3-го ступеня для імітації траєкторії польоту до Місяця, через 5 хвилин 33 секунд корабель вийшов на еліптичну орбіту з апогеєм 17 346 км над Землею, а через 10 хвилин ступінь S-IVB відокремився від корабля. Була досягнута висота 18 317 км.
При поверненні повторно було ввімкнуто рідинний реактивний двигун службового відсіку і за 90 секунд до входу в атмосферу було досягнуто швидкості 11 144 м/сек (>62 м/с). Під час входу в атмосферу температура теплового екрана командного відсіку була трохи вищою 2482 °C. Глибина обвуглювання абляційного покриття виявилася меншою розрахункової (0,76—1,27 см замість 1,27—1,9 см). Всередині командного відсіку температура не перевищувала 21 °C.
Після 8 годин 37 хвилин польоту о 20:37 UTC командний відсік приводнився за 1000 км на північний захід від Гавайських островів, за 16 км від запланованого місця. Маса відсіку після посадки становила 4,8 тонни.
Моряки авіаносця USS Bennington (CV-20) спостерігали за спуском капсули на парашуті. Плавці, доставлені вертольотами, допомогли причепити апарат для доставки на корабель, що тривало дві години.
Зображення Землі
Автоматична 70-мм плівкова камера, розташована в командному модулі «Аполлона-4», зазнімкувала майже всю поверхню Землі. Протягом двох годин і 13 хвилин наближення до апогею і проходження його, загалом було виконано 755 кольорових зображень крізь лівий ілюмінатор пілота, на висотах від 13 510 до 18 092 км. Фотографії не мали достатньо високої роздільної здатності, щоб отримати докладні наукові дані, але вони були цікавими для географічних, картографічних, метеорологічних, океанографічних, геологічних та гідрологічних досліджень.
Див. також
Примітки
- Факти програми «Аполлон»: «Аполлон-4» [ 3 травня 2010 у Wayback Machine.](рос.)
- Пілотовані польоти. Аполлон-4 [ 28 травня 2010 у Wayback Machine.](англ.)
- Місяцепорт. Складові AS-501 [ 24 вересня 2015 у Wayback Machine.](англ.)
- Місяцепорт. Складність AS-501 [ 24 вересня 2015 у Wayback Machine.](англ.)
- Місяцепорт, Відкладання за відкладанням [ 24 вересня 2015 у Wayback Machine.](англ.)
- Місяцепорт. Більше затримок для AS-501 [ 28 грудня 2014 у Wayback Machine.](англ.)
- Місяцепорт. Запуск Аполлона-4 [ 25 грудня 2014 у Wayback Machine.](англ.)
Посилання
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Apollo 4 |
- Аполлон-4 [ 18 лютого 2020 у Wayback Machine.] в каталозі НАСА(англ.)
- Місяцепорт. Історія стартових споруд і операцій за програмою Аполлон [ 18 березня 2011 у Wayback Machine.](англ.)
- Колісниці для Аполлона. Історія пілотованих місячних апаратів [ 20 жовтня 2015 у Wayback Machine.](англ.)
- Польоти НАСА. Аполлон-4 [ 28 травня 2010 у Wayback Machine.](англ.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Apollon 4 angl Apollo 4 abo Apollon Saturn 501 angl Apollo Saturn 501 AS 501 viprobuvalnij bezpilotnij zapusk raketi Saturn V z kosmichnim korablem seriyi Apollon i maketom misyachnogo modulya Pershij zapusk zi startovogo kompleksu 39A kosmichnogo centru Kennedi na ostrovi Merritt u Floridi Pershij zapusk Saturn V z vikoristannyam stupeniv S IC i S II Pershij perezapusk tretogo stupenya S IVB u poloti U poloti viprobuvalisya komandnij i sluzhbovij modul pershogo bloku z deyakimi zminami dlya testuvannya kilkoh klyuchovih zmin drugogo bloku zokrema teplovogo ekrana pri modelyuvanni shvidkosti j kuta povernennya z Misyacya Apollon 4Kosmichnij korabelApollon 4Tip kosmichnogo korablyaviprobuvalnijEkipazh0 bezpilotnij Raketa nosijSaturn 5Misce zapuskumis Kennedi Florida startovij kompleks 39AData zapusku9 listopada 1967 12 00 01 UTCMisce posadkiTihij okean 30 06 pn sh 172 32 zh d Data posadki9 listopada 1967 20 37 00 UTCPov yazani misiyiPoperednya misiya Nastupna misiyaApollon 1 Apollon 5 Zapusk vidbuvsya 9 listopada 1967 Polit trivav majzhe dev yat godin i zakinchivsya privodnennyam u Tihomu okeani z vikonannyam usih cilej misiyi NASA viznachilo polit povnistyu uspishnim oskilki vidbulasya perevirka roboti Saturn V sho bulo vazhlivim krokom na shlyahu do dosyagnennya golovnoyi meti programi Apollon posadka astronavtiv na Misyaci i bezpechne povernennya yih do kincya desyatilittya OpisU poloti vikoristovuvalisya raketa nosij Saturn 5 SA 501 z troh stupeniv S IC S II S IVB vidsiku priladiv perehidnika misyachnogo modulya korabel Apollon 017 u skladi komandnogo i sluzhbovogo vidsikiv sistema poryatunku na starti Zapusk raketi Saturn V z Apollonom 9 listopada 1967 rokuZadachi polotuPershij zapusk zi startovogo kompleksu 39A yakij bulo pobudovano specialno dlya Saturn V pershi lotni viprobovuvannya raketi nosiya Saturn V ta yiyi stupeniv S IC i S II viprobuvannya ob yednanogo aparata Apollon Saturn 5 pershij perezapusk tretogo stupenya S IVB u poloti viprobuvannya teplozahistu perevirka operacij pri posadci zapravka na starti ta dinamichni harakteristiki rozdilennya stupeniv robota pidsistem i nazemnih dopomizhnih ob yektiv Na bortu raketi i korablya bulo vstanovleno 4098 vimiryuvalnih priladiv sho zabezpechuvali kontrol za viprobovuvannyami PidgotovkaU seredini 1966 roku ochikuvalosya zdijsniti zapusk do kincya roku Cherez problemi z vigotovlennyam drugogo stupenya jogo dostavku na kosmodrom perenesli z lipnya na zhovten 13 serpnya drugij stupin bulo dostavleno na viprobuvalnij poligon de vidbulasya zatrimka vnaslidok viyavlenih trishin Dostavka na kosmodrom bula vidkladena na seredinu listopada 14 serpnya litakom na kosmodrom bulo dostavleno tretij stupin 12 veresnya na kosmodrom barzheyu bulo dostavleno pershij stupin i pochalisya perevirki 27 zhovtnya bulo vstanovleno pershij stupin U listopadi dostavka drugogo stupenya bula vidkladena na 9 sichnya 1967 roku a zapusk perenesli na kviten Perevirka raketi nosiya trivala bez drugogo stupenya zamist yakogo bulo vikoristano vstavku 28 listopada buli vstanovleno model korablya dlya perevirki 24 grudnya na kosmodrom bulo dostavleno korabel 12 sichnya 1967 korabel bulo priyednano do raketi nosiya 21 sichnya bulo dostavleno drugij stupin Pid chas perevirki stupenya bulo viyavleno 22 poshkodzheni kosinci sho vikoristovuvalisya dlya pidtrimki gorizontalnih reber karkasa stupenya 31 sichnya na kosmodrom bulo dostavleno vstavku mizh pershim i drugim stupenyami 14 lyutogo za tizhden do zaplanovanogo priyednannya drugogo stupenya do raketi nosiya bulo znyato kosmichnij korabel i vidpravleno na perevirku Pislya viyavlennya problem z elektroprovodkoyu kerivnictvo virishilo zupiniti povernennya korablya na vershinu raketi nosiya U seredini lyutogo bulo znyato vidsik priladiv i vstavku mizh pershim i drugim stupenyami 23 lyutogo bulo vstanovleno drugij stupin 1 bereznya elektriki viyavili bagato rozbizhnostej v elektroprovodci sho zupinilo zaminu drotiv i sprichinilo perevirku vsiyeyi elektroprovodki korablya Uprodovzh dvoh tizhniv bulo viyavleno 1407 rozbizhnostej U seredini lipnya bulo zakincheno zaminu i modifikaciyu elektroprovodki korablya 20 lipnya do raketi nosiya bulo priyednano korabel 26 serpnya bilsh nizh cherez rik pislya dostavki pershogo komponenta i ponad shist misyaciv pislya zaplanovanoyi dati zapusku zibranu raketu nosij vivezli z budivli zbirannya 31 serpnya bulo ogolosheno sho pokazovij zvorotnij vidlik pochnetsya 20 veresnya Vnaslidok zamini gidravlichnih aktivatoriv dviguniv pershogo stupenya pokaz bulo vidkladeno na 25 veresnya 27 veresnya pochavsya viprobuvalnij zvorotnij vidlik zaplanovanoyu trivalistyu 6 dib 4 zhovtnya za 45 hvilin do zakinchennya zvorotnogo vidliku stavsya zbij v roboti komp yutera sho vidstezhuvav zavantazhennya palnogo vnaslidok chogo z pershogo stupenya bulo vilucheno 1 900 000 litriv gasu i ridkogo kisnyu 9 zhovtnya zvorotnij viprobuvalnij vidlik prodovzhivsya z poznachki 13 godin do zakinchennya Pid chas vidliku vidbulisya komp yuterni zboyi i vitik geliyu vnaslidok nespravnosti regulyatora Za 5 godin do zakinchennya bulo virisheno zrobiti perervu na dvi dobi dlya vidpochinku obslugi 11 zhovtnya pislya pochatku vidliku vnaslidok zboyu v roboti povitronagrivacha drugogo stupenya i nemozhlivosti shvidkoyi zamini bulo skasovano viprobuvannya nastupnoyi dobi 13 zhovtnya pislya 17 zmarnovanih dib viprobuvalnij zvorotnij vidlik bulo zakincheno Zapusk bulo zaplanovano na 7 listopada 6 listopada pochavsya skorochenij zvorotnij vidlik trivalistyu 56 5 godin U raketu nosij bulo zavantazheno ridkij kisen ridkij voden i gas 8 listopada na kosmodrom pribuli 43 robitniki pidpriyemstv pidryadnikiv dlya oglyadu korpusiv kosmodromu i shestero kosmonavtiv dlya sposterezhennya za zapuskom Polit9 listopada 1967 roku o 12 00 01 UTC bulo zapusheno p yat ridinnih raketnih dviguniv pershogo stupenya Cherez 9 sekund tochno v rozrahunkovij chas raketa nosij vidirvalasya vid startovogo majdanchika Dviguni pershogo stupenya pracyuvali 153 sekundi na 2 4 sekundi bilshe rozrahunkovogo chasu dviguni drugogo stupenya 6 1 hvilini gt 4 7 s Drugij stupin vidokremivsya cherez 9 hvilin pislya startu raketi Cherez 11 hvilin 16 sekund polotu dviguni tretogo stupenya vimknulisya Do cogo momentu osnovnij blok korablya i S IVB vijshli na orbitu shtuchnogo suputnika Zemli 184 192 km iz periodom 88 2 hvilini z nahilom 32 6 pri shvidkosti 7798 25 m s Pislya dvoh obertiv navkolo Zemli znovu uvimknulisya dviguni 3 go stupenya dlya imitaciyi trayektoriyi polotu do Misyacya cherez 5 hvilin 33 sekund korabel vijshov na eliptichnu orbitu z apogeyem 17 346 km nad Zemleyu a cherez 10 hvilin stupin S IVB vidokremivsya vid korablya Bula dosyagnuta visota 18 317 km Pri povernenni povtorno bulo vvimknuto ridinnij reaktivnij dvigun sluzhbovogo vidsiku i za 90 sekund do vhodu v atmosferu bulo dosyagnuto shvidkosti 11 144 m sek gt 62 m s Pid chas vhodu v atmosferu temperatura teplovogo ekrana komandnogo vidsiku bula trohi vishoyu 2482 C Glibina obvuglyuvannya ablyacijnogo pokrittya viyavilasya menshoyu rozrahunkovoyi 0 76 1 27 sm zamist 1 27 1 9 sm Vseredini komandnogo vidsiku temperatura ne perevishuvala 21 C Pislya 8 godin 37 hvilin polotu o 20 37 UTC komandnij vidsik privodnivsya za 1000 km na pivnichnij zahid vid Gavajskih ostroviv za 16 km vid zaplanovanogo miscya Masa vidsiku pislya posadki stanovila 4 8 tonni Moryaki avianoscya USS Bennington CV 20 sposterigali za spuskom kapsuli na parashuti Plavci dostavleni vertolotami dopomogli prichepiti aparat dlya dostavki na korabel sho trivalo dvi godini Znimok Zemli z Apollona 4 Zobrazhennya ZemliAvtomatichna 70 mm plivkova kamera roztashovana v komandnomu moduli Apollona 4 zaznimkuvala majzhe vsyu poverhnyu Zemli Protyagom dvoh godin i 13 hvilin nablizhennya do apogeyu i prohodzhennya jogo zagalom bulo vikonano 755 kolorovih zobrazhen kriz livij ilyuminator pilota na visotah vid 13 510 do 18 092 km Fotografiyi ne mali dostatno visokoyi rozdilnoyi zdatnosti shob otrimati dokladni naukovi dani ale voni buli cikavimi dlya geografichnih kartografichnih meteorologichnih okeanografichnih geologichnih ta gidrologichnih doslidzhen Div takozhSpisok kosmichnih zapuskiv Spisok kosmichnih zapuskiv u 1967 rociPrimitkiFakti programi Apollon Apollon 4 3 travnya 2010 u Wayback Machine ros Pilotovani poloti Apollon 4 28 travnya 2010 u Wayback Machine angl Misyaceport Skladovi AS 501 24 veresnya 2015 u Wayback Machine angl Misyaceport Skladnist AS 501 24 veresnya 2015 u Wayback Machine angl Misyaceport Vidkladannya za vidkladannyam 24 veresnya 2015 u Wayback Machine angl Misyaceport Bilshe zatrimok dlya AS 501 28 grudnya 2014 u Wayback Machine angl Misyaceport Zapusk Apollona 4 25 grudnya 2014 u Wayback Machine angl PosilannyaVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Apollo 4 Apollon 4 18 lyutogo 2020 u Wayback Machine v katalozi NASA angl Misyaceport Istoriya startovih sporud i operacij za programoyu Apollon 18 bereznya 2011 u Wayback Machine angl Kolisnici dlya Apollona Istoriya pilotovanih misyachnih aparativ 20 zhovtnya 2015 u Wayback Machine angl Poloti NASA Apollon 4 28 travnya 2010 u Wayback Machine angl