Гвізде́ць — селище Коломийського району Івано-Франківської області, центр Гвіздецької селищної громади. Містечко розташоване на правому березі річки Чорнява — притоки річки Прут, за 20 км від Коломиї, за 22 км від Городенки.
селище Гвіздець | |||
---|---|---|---|
| |||
Костел святого Антонія та монастир бернардинців | |||
Країна | Україна | ||
Область | Івано-Франківська область | ||
Район | Коломийський район | ||
Рада | Гвіздецька селищна рада | ||
Основні дані | |||
Перша згадка | 15 грудня 1373 | ||
Магдебурзьке право | 1785 | ||
Статус | із 2024 року | ||
Площа | 2,22 км² | ||
Населення | ▲ 1926 (01.01.2018) | ||
Густота | 867,5 осіб/км²; | ||
Поштовий індекс | 78260 | ||
Телефонний код | +380 3433 | ||
Географічні координати | 48°34′31″ пн. ш. 25°16′59″ сх. д. / 48.57528° пн. ш. 25.28306° сх. д.Координати: 48°34′31″ пн. ш. 25°16′59″ сх. д. / 48.57528° пн. ш. 25.28306° сх. д. | ||
Висота над рівнем моря | 276 м | ||
Водойма | р. Чорнява,
| ||
Відстань | |||
Найближча залізнична станція: | Гвіздець | ||
До райцентру: | |||
- залізницею: | 22 км | ||
- автошляхами: | 19 км | ||
До обл. центру: | |||
- залізницею: | 79 км | ||
- автошляхами: | 65,8 км | ||
Селищна влада | |||
Адреса | Івано-Франківська обл., Коломийський р-н, смт Гвіздець, вул. Івана Франка, буд. 55 | ||
Голова селищної ради | Костюк Вікторія Петрівна | ||
Вебсторінка | Гвіздець | ||
Карта | |||
Гвіздець | |||
Гвіздець | |||
Гвіздець у Вікісховищі |
Історія
Час заснування Гвіздця невідомий. У письмових документах XIV століття Гвіздець згадуєтеся як значне поселення. За деякими історичними працями, поселення існувало у XIII—XIV століттях.
Перша згадка про Гвіздець 15 грудня 1373 року: князь Володислав Опольський в Ярославі надає поселення Гвіздець руському шляхтичу Ходку (Хотку) Лоєвичу за його заслуги, також поселення Чернова (Чернява). На умовах: може брати данину грошима, мешканці прикріплюються за землею, Лойович розпоряджається. Повинен виставляти військо в разі війни (1 піший, 1 кінний).
Наступна згадка — 1375 року пов'язана з наданнями князя Владислава Опольчика Ваську Тептуховичу. Боярин або шляхтич Васько Тептухович зазначений як володар поселення починаючи з 1416 року.
У XVI столітті Гвіздець у володінні Бучацьких (зокрема, за даними СГКП, 1564 року — Бучацьких гербу Леліва), потім Потоцьких, Пузин.
16 серпня 1531 року головні сили війська Польського Королівства вирушили з-під Обертина до Гвіздця, захопленого молдаванами Петру Рареша. 19 серпня відбулась битва біля міста.
Дідич-кальвініст Ян Теодорик Потоцький у листі від 28 серпня 1648 року до шляхти цієї землі закликав їх формувати загони проти селян-бунтівників (див. Універсал).
1715 року князь козельський заснував у Гвіздці дерев'яну резиденцію (кляштор) бернардинів.
1765 року переважну більшість (541 осіб, що приблизно 60 %) мешканців Гвіздця становили євреї. Родина Пузинів була патронами костелу бернардинів і синагоги.
Після приєднання Галичини до Габсбурзької монархії (з 1804 — Австрійської імперії, з 1867 року Австро-Угорської) 1785 року Гвіздець знову отримав статус міста, став значним торговельно-ремісничим містечком. Значно збільшене населення займалося торгівлею. Гвіздецька домінія мала власну печатку з зображенням герба роду Пузин (на блакитному тлі — червона брама, увінчана срібним хрестом), який в окремих джерелах межі XIX—XX століть трактується як тогочасний герб містечка.
1801 року відкрили тривіальну (двомовну) народну школу, 1908 року — приватну українську школу. 1911 року в містечку було відкрито читальню і громадську бібліотеку. 1912 року в Гвіздці вже діяла п'ятикласна школа з польською мовою навчання. Вулиці були забруковані.
Після кривавого захоплення Галичини в 1919 році польська адміністрація почала заохочування переходу греко-католиків на латинський обряд. Розпочата й активна кампанія заселення мазурами — на 23.10.1921 було розселено 15 родин (83 особи), яким надано 183 морги поля і 21 морг лісу.
У 1934—1939 роках Гвіздець був центром ґміни Гвозьдзець-Място Коломийського повіту, впродовж 1940—1962 років — центром Гвіздецького району. 5 вересня 2019 року Гвіздець став центром селищної громади.
Станом на 1 січня 1939 року у громаді Гвіздець Місто з 2 850 жителів було 750 українців-грекокатоликів, 450 українців-латинників, 100 поляків і 1550 євреїв.
Під час , у 1939 році, згідно Пакту Молотова — Ріббентропа містечко перейшло до СРСР у складі УРСР, а в період 1941—1943 років спалено 329 будинків, загинуло 3633 цивільних мешканців, існувало гето.
Населення
Мова
Розподіл населення за рідною мовою за даними перепису 2001 року:
Мова | Кількість | Відсоток |
---|---|---|
українська | 1858 | 98.46% |
російська | 22 | 1.17% |
румунська | 3 | 0.16% |
польська | 2 | 0.11% |
угорська | 1 | 0.05% |
інші/не вказали | 1 | 0.05% |
Усього | 1887 | 100% |
Установи, торгівля, промисловість
Селище повністю газифіковане і телефонізоване.
У селищі є адміністративний будинок, споруджений в 2000 році, у якому крім селищної ради розміщені бібліотека для дорослих.
Районна лікарня № 2 на 50 ліжок, поліклініка, дві приватні аптеки, ощадкаса, банкомат та термінал самообслуговування ПриватБанку, відділення зв'язку, відділення Нової Пошти, відділення електрозв'язку, ЦМКС, відділення електродільниці РЕМ, станція АТС, відділення Коломийського управління газового господарства, комбінат комунальних підприємств, механізована пожежна команда. Відповідна мережа побутового обслуговування: телемайстерня, 5 перукарень, 1 майстерня з ремонту взуття, 2 пилорами.
Широка інфраструктура торговельного обслуговування: двічі на тиждень діє базар, де продаються харчі та господарські речі. Діє ресторан, весільний зал, бари, кафе, декілька спеціалізованих крамниць, магазинів промислової групи. Працює цех переробки м'яса.
Освіта
Загальноосвітній ліцей нараховує 479 учнів(1.09.2021), загальноосвітня спеціальна школа інтернат на 140 учнів, школа мистецтв, дитячий садок, дитяча і масова бібліотеки, стадіон.
Краєзнавча довідка
Архітектура
- Церква Різдва пресвятої Богородиці збудована у 1850 р. як парафіяльна греко-католицька на місці згорілої дерев'яної монастирської церкви.
- Барокові костел святого Антонія і монастир бернардинів побудовані у 1721—1735 рр. на кошти княгині Пузини (уроджена Потоцька) з надбрамною дзвіницею і чоловічим монастирем, є декілька старовинних будинків, у яких розміщена школа-інтернат. Складові частини:
- Костел цегляний, з невеликим трансептом. Західний фасад прикрашений двома вежами на три яруси. Головний портал прикрашений подвійними колонами коринфського ордеру. У інтер'єрі залишки ліплення і стінописів. Келії прибудовані з північного боку, прямокутні, на 2 поверхи, з внутрішнім двориком. Внутрішнє розпланування коридорного типу з однобічним розташуванням. Склепіння 1-го поверху хрещаті й напівциркульні. 1784 року в приміщенні келій влаштували народну школу. Реставрації проводили у 1838, 1880 і 1918 рр. 1888 року сталась пожежа.
- Келії монастиря
- Надбрамна дзвіниця
- Синагога
Населення
Рік | Населення | Українці | Поляки | Німці, євреї | |||
1857 | |||||||
1873 | |||||||
1880 | |||||||
1900 | |||||||
1921 | |||||||
1931 | |||||||
1935 | |||||||
1941 | |||||||
1959 | |||||||
1967 | |||||||
1982 | |||||||
1988 | |||||||
2004 |
У селищі багато хто довіряє УПЦ КП. Є декілька сімей греко- і римо-католиків.
Транспорт
Наприкінці 1890-х років XIX століття через Гвіздець австрійці проклали залізницю, на якій розташована однойменна залізнична станція. У різні роки це була станція, роз'їзд та колійний пост (2015—2017).
Щоденно курсують дизель-поїзди у сполученні з Городенкою, Коломиєю, Заліщиками. З 3 серпня 2014 року призначений прямий поїзд «Гуцульщина» № 357/358 сполученням Київ — Рахів.
Відомі особистості
Народилися
- Пстрак Ярослав Васильович (1878–1916) — український графік і живописець.
- Шевченко Андрій Віталійович — український журналіст, політик, Надзвичайний і повноважний посол України в Канаді (з 24 вересня 2015).
- Яцик Роман Михайлович (1946) — український лісівник, професор кафедри лісознавства Прикарпатського національного університету.
- Єжи Кавалерович (Jerzy Kawalerowicz) (1922–2007) — польський режисер.
- Ян Дуклян Пузина (13 вересня 1842, Гвіздець — 8 вересня 1911, Краків) — кардинал, львівський (помічник) та краківський єпископ РКЦ
Мешкали, працювали
- Франциск Ксаверій Кульчицький — будівельник
- Трильовський Кирило — працював адвокатом у містечку.
- Бизов Володимир Федорович — ректор Криворізького національного університету.
Примітки
- Статистичний збірник «Чисельність наявного населення України» на 1 січня 2018 року (PDF)
- Gwoździec (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1881. — Т. II. — S. 924. (пол.)…- S. 924.
- Betlej A. Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii i klasztor bernardynów w Gwoźdźcu… — S. 19.
- Akta grodskie e ziemskie. — Lwów, 1875. — T. V. — S. 9—10.
- Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Praca zbiorowa. — Kraków : Międzynarodowe Centrum Kultury, Drukarnia narodowa, 1996. — Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. — T. 4. — 402 il. — S. 19. — .
- Gwoździec (3) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1900. — Т. XV, cz. 1. — S. 547. (пол.)… — S. 547.
- Plewczyński M. Sieniawski Aleksander h. Leliwa (ok. 1490—1568) // Polski Słownik Biograficzny. — Warszawa — Kraków, 1996. — T. XXXVII/1, zeszyt 152. — S. 115. (пол.)
- . Архів оригіналу за 9 липня 2021. Процитовано 3 липня 2021.
- Державний архів Івано-Франківської області, ф. 2, о. 1, спр. 41, а. 52.
- Кубійович В. Етнічні групи південнозахідної України (Галичини) на 1.1.1939 [ 21 лютого 2021 у Wayback Machine.]. — Вісбаден, 1983. — С. 36.
- https://socialdata.org.ua/projects/mova-2001/
- Гвіздецька спеціальна загальноосвітня школа-інтернат для дітей, які потребують корекції фізичного та (або) розумового розвитку
- . Архів оригіналу за 20 жовтня 2017. Процитовано 20 жовтня 2017.
- Zaxid.net. . ZAXID.NET (укр.). Архів оригіналу за 17 березня 2020. Процитовано 7 травня 2020.
- Kracik J. Puzyna Jan Duklan Maurycy Paweł // Polski Słownik Biograficzny. — Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk; Łódź : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1985. — T. XXIX/4, zeszyt 119. — S. 488—492. (пол.)
- Betlej A. Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii i klasztor bernardynów w Gwoźdźcu… — S. 22.
- Чорновол І. 199 депутатів Галицького Сейму. — Львів : Тріада плюс, 2010. — іл. — С. 186. — (Львівська сотня).
Джерела
- Бальцій М. М. Гвіздець [ 10 січня 2017 у Wayback Machine.] // Енциклопедія сучасної України / ред. кол.: І. М. Дзюба [та ін.] ; НАН України, НТШ. — К. : Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001–2023. — .
- Вербиленко Г. А. Гвіздець [ 10 січня 2017 у Wayback Machine.] // Енциклопедія історії України : у 10 т. / редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. ; Інститут історії України НАН України. — К. : Наукова думка, 2004. — Т. 2 : Г — Д. — С. 60. — .
- Betlej A. Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii i klasztor bernardynów w Gwoźdźcu // Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Praca zbiorowa. — Kraków : Międzynarodowe Centrum Kultury, «Antykwa», 1996. — Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. — T. 4. — 211 s., 402 il. — S. 19—38. — . (пол.)
- Gwoździec (2), miasteczko // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1881. — Т. II. — S. 924. (пол.) — S. 924. (пол.)
- Gwoździec (3), mały // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1881. — Т. II. — S. 924. (пол.) — S. 924—925. (пол.)
- — S. 925. (пол.)Gwoździec (4), stary // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1881. — Т. II. — S. 925. (пол.)
- Gwoździec (3) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1900. — Т. XV, cz. 1. — S. 547. (пол.) — S. 547—548. (пол.)
- Wyganowska W. O odkryciu polichromii bożnicy drewnianej w Gwoźdźcu pod Kołomyją [ 1 березня 2017 у Wayback Machine.] // Rocznik Historii Sztuki. — 1988. — № XVII. — S. 429—436. (пол.)
- Пам'ятники градостроительства и архитектуры УССР. — К. : Будівельник, 1985. — Т. 2.
Посилання
- Селище Гвіздець (історія, люди, новини) [ 20 квітня 2021 у Wayback Machine.]
- Гвіздець [ 16 березня 2016 у Wayback Machine.]
- Спільнота Гвіздця на фейсбук - https://www.facebook.com/groups/270890850433359/
- Стефан Томашевський. «Матеріали до історії Галичини»
- Коломийщина: селище міського типу Гвіздець [ 17 січня 2010 у Wayback Machine.]
- Облікова картка[недоступне посилання з квітня 2019]
- Гвіздець / Замки та храми України [ 15 вересня 2008 у Wayback Machine.]
- Такий от Гвіздець (історична довідка, фоторепортаж) [ 20 липня 2011 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Gvizde c selishe Kolomijskogo rajonu Ivano Frankivskoyi oblasti centr Gvizdeckoyi selishnoyi gromadi Mistechko roztashovane na pravomu berezi richki Chornyava pritoki richki Prut za 20 km vid Kolomiyi za 22 km vid Gorodenki selishe Gvizdec Kostel svyatogo Antoniya ta monastir bernardincivKostel svyatogo Antoniya ta monastir bernardinciv Krayina Ukrayina Oblast Ivano Frankivska oblast Rajon Kolomijskij rajon Rada Gvizdecka selishna rada Osnovni dani Persha zgadka 15 grudnya 1373 Magdeburzke pravo 1785 Status iz 2024 roku Plosha 2 22 km Naselennya 1926 01 01 2018 Gustota 867 5 osib km Poshtovij indeks 78260 Telefonnij kod 380 3433 Geografichni koordinati 48 34 31 pn sh 25 16 59 sh d 48 57528 pn sh 25 28306 sh d 48 57528 25 28306 Koordinati 48 34 31 pn sh 25 16 59 sh d 48 57528 pn sh 25 28306 sh d 48 57528 25 28306 Visota nad rivnem morya 276 m Vodojma r Chornyava Vidstan Najblizhcha zaliznichna stanciya Gvizdec Do rajcentru zalizniceyu 22 km avtoshlyahami 19 km Do obl centru zalizniceyu 79 km avtoshlyahami 65 8 km Selishna vlada Adresa Ivano Frankivska obl Kolomijskij r n smt Gvizdec vul Ivana Franka bud 55 Golova selishnoyi radi Kostyuk Viktoriya Petrivna Vebstorinka Gvizdec Karta Gvizdec Gvizdec Gvizdec u Vikishovishi Ne plutati z selom Gvozde c IstoriyaChas zasnuvannya Gvizdcya nevidomij U pismovih dokumentah XIV stolittya Gvizdec zgaduyetesya yak znachne poselennya Za deyakimi istorichnimi pracyami poselennya isnuvalo u XIII XIV stolittyah Persha zgadka pro Gvizdec 15 grudnya 1373 roku knyaz Volodislav Opolskij v Yaroslavi nadaye poselennya Gvizdec ruskomu shlyahtichu Hodku Hotku Loyevichu za jogo zaslugi takozh poselennya Chernova Chernyava Na umovah mozhe brati daninu groshima meshkanci prikriplyuyutsya za zemleyu Lojovich rozporyadzhayetsya Povinen vistavlyati vijsko v razi vijni 1 pishij 1 kinnij Kostel svyatogo Antoniya ta monastir bernardinciv na pochatku XX stolittya Nastupna zgadka 1375 roku pov yazana z nadannyami knyazya Vladislava Opolchika Vasku Teptuhovichu Boyarin abo shlyahtich Vasko Teptuhovich zaznachenij yak volodar poselennya pochinayuchi z 1416 roku U XVI stolitti Gvizdec u volodinni Buchackih zokrema za danimi SGKP 1564 roku Buchackih gerbu Leliva potim Potockih Puzin 16 serpnya 1531 roku golovni sili vijska Polskogo Korolivstva virushili z pid Obertina do Gvizdcya zahoplenogo moldavanami Petru Raresha 19 serpnya vidbulas bitva bilya mista Didich kalvinist Yan Teodorik Potockij u listi vid 28 serpnya 1648 roku do shlyahti ciyeyi zemli zaklikav yih formuvati zagoni proti selyan buntivnikiv div Universal 1715 roku knyaz kozelskij zasnuvav u Gvizdci derev yanu rezidenciyu klyashtor bernardiniv 1765 roku perevazhnu bilshist 541 osib sho priblizno 60 meshkanciv Gvizdcya stanovili yevreyi Rodina Puziniv bula patronami kostelu bernardiniv i sinagogi Pislya priyednannya Galichini do Gabsburzkoyi monarhiyi z 1804 Avstrijskoyi imperiyi z 1867 roku Avstro Ugorskoyi 1785 roku Gvizdec znovu otrimav status mista stav znachnim torgovelno remisnichim mistechkom Znachno zbilshene naselennya zajmalosya torgivleyu Gvizdecka dominiya mala vlasnu pechatku z zobrazhennyam gerba rodu Puzin na blakitnomu tli chervona brama uvinchana sribnim hrestom yakij v okremih dzherelah mezhi XIX XX stolit traktuyetsya yak togochasnij gerb mistechka 1801 roku vidkrili trivialnu dvomovnu narodnu shkolu 1908 roku privatnu ukrayinsku shkolu 1911 roku v mistechku bulo vidkrito chitalnyu i gromadsku biblioteku 1912 roku v Gvizdci vzhe diyala p yatiklasna shkola z polskoyu movoyu navchannya Vulici buli zabrukovani Pislya krivavogo zahoplennya Galichini v 1919 roci polska administraciya pochala zaohochuvannya perehodu greko katolikiv na latinskij obryad Rozpochata j aktivna kampaniya zaselennya mazurami na 23 10 1921 bulo rozseleno 15 rodin 83 osobi yakim nadano 183 morgi polya i 21 morg lisu U 1934 1939 rokah Gvizdec buv centrom gmini Gvozdzec Myasto Kolomijskogo povitu vprodovzh 1940 1962 rokiv centrom Gvizdeckogo rajonu 5 veresnya 2019 roku Gvizdec stav centrom selishnoyi gromadi Stanom na 1 sichnya 1939 roku u gromadi Gvizdec Misto z 2 850 zhiteliv bulo 750 ukrayinciv grekokatolikiv 450 ukrayinciv latinnikiv 100 polyakiv i 1550 yevreyiv Pid chas u 1939 roci zgidno Paktu Molotova Ribbentropa mistechko perejshlo do SRSR u skladi URSR a v period 1941 1943 rokiv spaleno 329 budinkiv zaginulo 3633 civilnih meshkanciv isnuvalo geto NaselennyaMova Rozpodil naselennya za ridnoyu movoyu za danimi perepisu 2001 roku Mova Kilkist Vidsotok ukrayinska 1858 98 46 rosijska 22 1 17 rumunska 3 0 16 polska 2 0 11 ugorska 1 0 05 inshi ne vkazali 1 0 05 Usogo 1887 100 Ustanovi torgivlya promislovistSelishe povnistyu gazifikovane i telefonizovane U selishi ye administrativnij budinok sporudzhenij v 2000 roci u yakomu krim selishnoyi radi rozmisheni biblioteka dlya doroslih Rajonna likarnya 2 na 50 lizhok poliklinika dvi privatni apteki oshadkasa bankomat ta terminal samoobslugovuvannya PrivatBanku viddilennya zv yazku viddilennya Novoyi Poshti viddilennya elektrozv yazku CMKS viddilennya elektrodilnici REM stanciya ATS viddilennya Kolomijskogo upravlinnya gazovogo gospodarstva kombinat komunalnih pidpriyemstv mehanizovana pozhezhna komanda Vidpovidna merezha pobutovogo obslugovuvannya telemajsternya 5 perukaren 1 majsternya z remontu vzuttya 2 pilorami Shiroka infrastruktura torgovelnogo obslugovuvannya dvichi na tizhden diye bazar de prodayutsya harchi ta gospodarski rechi Diye restoran vesilnij zal bari kafe dekilka specializovanih kramnic magaziniv promislovoyi grupi Pracyuye ceh pererobki m yasa OsvitaZagalnoosvitnij licej narahovuye 479 uchniv 1 09 2021 zagalnoosvitnya specialna shkola internat na 140 uchniv shkola mistectv dityachij sadok dityacha i masova biblioteki stadion Krayeznavcha dovidkaSinagoga v Gvizdci znishena nimeckimi okupantami 1941 roku Sinagoga u Gvizdci vidnovlena 2014 roku zavdyaki rekonstrukciyi derev yanogo sklepinnya u varshavskomu Muzeyi istoriyi polskih yevreyiv Arhitektura Cerkva Rizdva presvyatoyi Bogorodici zbudovana u 1850 r yak parafiyalna greko katolicka na misci zgoriloyi derev yanoyi monastirskoyi cerkvi Barokovi kostel svyatogo Antoniya i monastir bernardiniv pobudovani u 1721 1735 rr na koshti knyagini Puzini urodzhena Potocka z nadbramnoyu dzviniceyu i cholovichim monastirem ye dekilka starovinnih budinkiv u yakih rozmishena shkola internat Skladovi chastini Kostel ceglyanij z nevelikim transeptom Zahidnij fasad prikrashenij dvoma vezhami na tri yarusi Golovnij portal prikrashenij podvijnimi kolonami korinfskogo orderu U inter yeri zalishki liplennya i stinopisiv Keliyi pribudovani z pivnichnogo boku pryamokutni na 2 poverhi z vnutrishnim dvorikom Vnutrishnye rozplanuvannya koridornogo tipu z odnobichnim roztashuvannyam Sklepinnya 1 go poverhu hreshati j napivcirkulni 1784 roku v primishenni kelij vlashtuvali narodnu shkolu Restavraciyi provodili u 1838 1880 i 1918 rr 1888 roku stalas pozhezha Keliyi monastirya Nadbramna dzvinicya SinagogaNaselennyaRikNaselennyaUkrayinci PolyakiNimci yevreyi 18571320 18731557 18801867350 3001236 19002084374 2601650 19211992380 961651 19312729 19353314625 3582331 19414380 19591339 19671598 19821629 19881750 20041896 U selishi bagato hto doviryaye UPC KP Ye dekilka simej greko i rimo katolikiv TransportDokladnishe Gvizdec stanciya Naprikinci 1890 h rokiv XIX stolittya cherez Gvizdec avstrijci proklali zaliznicyu na yakij roztashovana odnojmenna zaliznichna stanciya U rizni roki ce bula stanciya roz yizd ta kolijnij post 2015 2017 Shodenno kursuyut dizel poyizdi u spoluchenni z Gorodenkoyu Kolomiyeyu Zalishikami Z 3 serpnya 2014 roku priznachenij pryamij poyizd Guculshina 357 358 spoluchennyam Kiyiv Rahiv Vidomi osobistostiNarodilisya Pstrak Yaroslav Vasilovich 1878 1916 ukrayinskij grafik i zhivopisec Shevchenko Andrij Vitalijovich ukrayinskij zhurnalist politik Nadzvichajnij i povnovazhnij posol Ukrayini v Kanadi z 24 veresnya 2015 Yacik Roman Mihajlovich 1946 ukrayinskij lisivnik profesor kafedri lisoznavstva Prikarpatskogo nacionalnogo universitetu Yezhi Kavalerovich Jerzy Kawalerowicz 1922 2007 polskij rezhiser Yan Duklyan Puzina 13 veresnya 1842 Gvizdec 8 veresnya 1911 Krakiv kardinal lvivskij pomichnik ta krakivskij yepiskop RKC Meshkali pracyuvali Francisk Ksaverij Kulchickij budivelnik Trilovskij Kirilo pracyuvav advokatom u mistechku Bizov Volodimir Fedorovich rektor Krivorizkogo nacionalnogo universitetu PrimitkiStatistichnij zbirnik Chiselnist nayavnogo naselennya Ukrayini na 1 sichnya 2018 roku PDF Gwozdziec 2 Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1881 T II S 924 pol S 924 Betlej A Kosciol p w Niepokalanego Poczecia Najswietszej Panny Marii i klasztor bernardynow w Gwozdzcu S 19 Akta grodskie e ziemskie Lwow 1875 T V S 9 10 Materialy do dziejow sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej Praca zbiorowa Krakow Miedzynarodowe Centrum Kultury Drukarnia narodowa 1996 Cz I Koscioly i klasztory rzymskokatolickie dawnego wojewodztwa ruskiego T 4 402 il S 19 ISBN 83 85739 34 3 Gwozdziec 3 Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1900 T XV cz 1 S 547 pol S 547 Plewczynski M Sieniawski Aleksander h Leliwa ok 1490 1568 Polski Slownik Biograficzny Warszawa Krakow 1996 T XXXVII 1 zeszyt 152 S 115 pol Arhiv originalu za 9 lipnya 2021 Procitovano 3 lipnya 2021 Derzhavnij arhiv Ivano Frankivskoyi oblasti f 2 o 1 spr 41 a 52 Kubijovich V Etnichni grupi pivdennozahidnoyi Ukrayini Galichini na 1 1 1939 21 lyutogo 2021 u Wayback Machine Visbaden 1983 S 36 https socialdata org ua projects mova 2001 Gvizdecka specialna zagalnoosvitnya shkola internat dlya ditej yaki potrebuyut korekciyi fizichnogo ta abo rozumovogo rozvitku Arhiv originalu za 20 zhovtnya 2017 Procitovano 20 zhovtnya 2017 Zaxid net ZAXID NET ukr Arhiv originalu za 17 bereznya 2020 Procitovano 7 travnya 2020 Kracik J Puzyna Jan Duklan Maurycy Pawel Polski Slownik Biograficzny Wroclaw Warszawa Krakow Gdansk Lodz Zaklad Narodowy Imienia Ossolinskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1985 T XXIX 4 zeszyt 119 S 488 492 pol Betlej A Kosciol p w Niepokalanego Poczecia Najswietszej Panny Marii i klasztor bernardynow w Gwozdzcu S 22 Chornovol I 199 deputativ Galickogo Sejmu Lviv Triada plyus 2010 il S 186 Lvivska sotnya DzherelaBalcij M M Gvizdec 10 sichnya 2017 u Wayback Machine Enciklopediya suchasnoyi Ukrayini red kol I M Dzyuba ta in NAN Ukrayini NTSh K Institut enciklopedichnih doslidzhen NAN Ukrayini 2001 2023 ISBN 966 02 2074 X Verbilenko G A Gvizdec 10 sichnya 2017 u Wayback Machine Enciklopediya istoriyi Ukrayini u 10 t redkol V A Smolij golova ta in Institut istoriyi Ukrayini NAN Ukrayini K Naukova dumka 2004 T 2 G D S 60 ISBN 966 00 0405 2 Betlej A Kosciol p w Niepokalanego Poczecia Najswietszej Panny Marii i klasztor bernardynow w Gwozdzcu Materialy do dziejow sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej Praca zbiorowa Krakow Miedzynarodowe Centrum Kultury Antykwa 1996 Cz I Koscioly i klasztory rzymskokatolickie dawnego wojewodztwa ruskiego T 4 211 s 402 il S 19 38 ISBN 83 85739 34 3 pol Gwozdziec 2 miasteczko Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1881 T II S 924 pol S 924 pol Gwozdziec 3 maly Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1881 T II S 924 pol S 924 925 pol S 925 pol Gwozdziec 4 stary Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1881 T II S 925 pol Gwozdziec 3 Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1900 T XV cz 1 S 547 pol S 547 548 pol Wyganowska W O odkryciu polichromii boznicy drewnianej w Gwozdzcu pod Kolomyja 1 bereznya 2017 u Wayback Machine Rocznik Historii Sztuki 1988 XVII S 429 436 pol Pam yatniki gradostroitelstva i arhitektury USSR K Budivelnik 1985 T 2 PosilannyaSelishe Gvizdec istoriya lyudi novini 20 kvitnya 2021 u Wayback Machine Gvizdec 16 bereznya 2016 u Wayback Machine Spilnota Gvizdcya na fejsbuk https www facebook com groups 270890850433359 Stefan Tomashevskij Materiali do istoriyi Galichini Kolomijshina selishe miskogo tipu Gvizdec 17 sichnya 2010 u Wayback Machine Oblikova kartka nedostupne posilannya z kvitnya 2019 Gvizdec Zamki ta hrami Ukrayini 15 veresnya 2008 u Wayback Machine Takij ot Gvizdec istorichna dovidka fotoreportazh 20 lipnya 2011 u Wayback Machine