Кірунський рудник — найбільший і найсучасніший залізний рудник у світі. Рудник розташований у місті Кіруна в лені Норрботтен, Лапландія, Швеція. Рудник, що належить Luossavaara-Kiirunavaara AB (LKAB), великій шведській гірничій компанії, має щорічну виробничу потужність понад 26 мільйонів тонн залізної руди. У 2008 році рудник видобув 27,5 млн тонн залізної руди. Рудне тіло Кірунського рудника простягається на 4 км, має товщину від 80 до 120 метрів і досягає глибини 2 км. З часу початку видобутку в 1898 році рудник виробив понад 950 млн тонн руди.
Місто Кіруна та рудник з МКС, 2016 рік | |
Країна | Швеція |
---|---|
Розташування | Кіруна |
67°51′01″ пн. ш. 020°11′34″ сх. д. / 67.85028° пн. ш. 20.19278° сх. д.Координати: 67°51′01″ пн. ш. 020°11′34″ сх. д. / 67.85028° пн. ш. 20.19278° сх. д. | |
Власник | Luossavaara-Kiirunavaara AB |
Оператор | LKAB |
Корисні копалини | залізна руда |
Рік будівництва | 1898 |
Технологічні характеристики | |
Тип | d |
Запаси | |
Сайт | lkab.com/en/ |
Кірунський рудник у Вікісховищі | |
Кірунський рудник Кірунський рудник |
Через розташування рудника у безпосередній близькості до міста спостерігаються процеси просідання. У 2004 році було ухвалено рішення про перенесення центру міста та переселення населення на випередження цих процесів. Переселення буде здійснюватися поступово протягом десятиліть.
Оператор рудника, компанія LKAB, у січні 2023 повідомила про відкриття поблизу Кірунського рудника найбільшого у Європі родовища рідкісноземельних металів, яке названо "Пер Геєр". Запаси родовища оцінюються у 1 млн тон рідкісноземельних оксидів.
Історія
Кірунське рудне тіло утворилося внаслідок інтенсивної вулканічної активності. Розчини, багаті залізом, осаджували залізо на підніжжя із сієнітового порфіру. Далі руду покрили подальші вулканічні відклади, кварцовий порфір та осадові породи. Пізніше все тіло нахилилося до кута 50—60 °. Маючи понад 60 % заліза та середній вміст фосфору 0,9 %, руда містить дуже чисту суміш магнетиту й апатиту.
У 1902 р. було завершено залізницю Кіруна—Нарвік, що дозволило відвантажувати руду через безлідний порт міста Нарвік.
Первісний запас Кірунського рудника становив близько 1,8 млрд тонн руди. На початку використовувався поверхневий видобуток, але з 1960-х років шахта розробляється методом підрізної печери. Станом на 2008 р. Кірунської шахти становили приблизно 602 млн тонн руди з вмістом 48,5 % заліза та імовірні запаси 82 млн тонн — 46,7 % заліза. До 1999 року найглибший рівень шахти сягав 775 метрів, але після 1999 року новий рівень пішов глибше, досягнувши глибини 1045 метрів. 28 жовтня 2008 року LKAB вирішили піти ще глибше, новий рівень досяг глибини 1365 метрів. Вартість його завершення, за підрахунками, мала складати 1,7 млрд дол. США.
Переміщення міста
Підземний виробіток руди поступово рухається в напрямку до центру міста, що змушує територію міста просідати. Кілька будівель підлягають переміщенню або знесенню. Місцевою владою було вирішено перенести центр міста на 3 кілометри на схід.
У 2004 році було ухвалено рішення про те, що поточний центр муніципалітету має бути переселений для протидії просіданню поверхні. Переїзд мав здійснюватися поступово упродовж наступного десятиліття. 8 січня 2007 року було запропоновано нове місце, на північний захід від підніжжя гори [en], біля озера [en].
Перші фактичні роботи з переміщення міста були проведені в листопаді 2007 року і почалися з прокладання нової магістральної каналізаційної труби.
Того ж тижня стали доступними перші ескізи планування нової частини міста. Ескізи містили туристичний центр, нові місця для мерії та церкви, штучне озеро та продовження пагорба Луоссавара у місто. Місце нової ділянки автошляху E10 ще не було визначене, як і розташування залізниці та залізничної станції. Більш офіційний ескіз був опублікований на початку весни 2008 року, який потім обговорювався з різними зацікавленими групами перед розробкою наступної версії.
У червні 2010 року міська рада ухвалила рішення про те, що місто буде переміщене на схід (до 67°51′01″ пн. ш. 20°18′02″ сх. д. / 67.85028° пн. ш. 20.30056° сх. д.), в напрямку Туоллувара, замість запропонованого північно-західного місця розташування. Переїзд міста почався в 2014 році і план описує процес, який триватиме до 2100 року. White Arkitekter AB, що базується в Стокгольмі, і Ghilardi + Hellsten Arkitekter, що базується в Осло, виграли контракт на проектування нового міста разом з дослідниками університетів [en] і Делфта, яке передбачає щільніший центр з детальною увагою до сталого розвитку, зеленої та синьої інфраструктури, пішоходів і громадського транспорту, а не автомобілів.
Див. також
Примітки
- . mining-technology.com. 2010. Архів оригіналу за 29 травня 2010. Процитовано 29 серпня 2010.
- . LKAB. 2010. Архів оригіналу за 14 липня 2018. Процитовано 29 серпня 2010.
- Europe's largest deposit of rare earth metals is located in the Kiruna area. LKAB (брит.). Процитовано 13 січня 2023.
- . miningweekly.com. 2010. Архів оригіналу за 5 червня 2020. Процитовано 29 серпня 2010.
- Liza Piper (2010). The Industrial Transformation of Subarctic Canada. . с. 50. ISBN . Процитовано 2 листопада 2018.
- . The Guardian. 22 жовтня 2014. Архів оригіналу за 3 серпня 2020. Процитовано 29 жовтня 2017.
- TT (8 січня 2007). . Dagens Nyheter (Swedish) . Архів оригіналу за 30 січня 2020. Процитовано 24 жовтня 2015.
- Jessica Rosengren (23 листопада 2007). . Norrländska Socialdemokraten (Swedish) . Архів оригіналу за 26 січня 2020. Процитовано 24 жовтня 2015.
- Jessica Rosengren (23 листопада 2007). . Norrländska Socialdemokraten (Swedish) . Архів оригіналу за 23 листопада 2007. Процитовано 25 листопада 2007.
- . Dagens Nyheter (Swedish) . 2010. Архів оригіналу за 23 лютого 2011.
{{}}
: Обслуговування CS1: Сторінки зі значенням параметра postscript, що збігається зі стандартним значенням в обраному режимі () - . www.kiruna.se. Архів оригіналу за 18 вересня 2016. Процитовано 21 серпня 2016.
- . BBC News. Архів оригіналу за 5 серпня 2019. Процитовано 6 березня 2014.
Посилання
- Офіційний вебсайт LKAB [ 14 липня 2018 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Kirunskij rudnik najbilshij i najsuchasnishij zaliznij rudnik u sviti Rudnik roztashovanij u misti Kiruna v leni Norrbotten Laplandiya Shveciya Rudnik sho nalezhit Luossavaara Kiirunavaara AB LKAB velikij shvedskij girnichij kompaniyi maye shorichnu virobnichu potuzhnist ponad 26 miljoniv tonn zaliznoyi rudi U 2008 roci rudnik vidobuv 27 5 mln tonn zaliznoyi rudi Rudne tilo Kirunskogo rudnika prostyagayetsya na 4 km maye tovshinu vid 80 do 120 metriv i dosyagaye glibini 2 km Z chasu pochatku vidobutku v 1898 roci rudnik virobiv ponad 950 mln tonn rudi Kirunskij rudnikMisto Kiruna ta rudnik z MKS 2016 rikKrayina ShveciyaRoztashuvannyaKiruna67 51 01 pn sh 020 11 34 sh d 67 85028 pn sh 20 19278 sh d 67 85028 20 19278 Koordinati 67 51 01 pn sh 020 11 34 sh d 67 85028 pn sh 20 19278 sh d 67 85028 20 19278VlasnikLuossavaara Kiirunavaara ABOperatorLKABKorisni kopalinizalizna rudaRik budivnictva1898Tehnologichni harakteristikiTipdZapasiSajtlkab com en Kirunskij rudnik u VikishovishiKirunskij rudnik Kirunskij rudnik Cherez roztashuvannya rudnika u bezposerednij blizkosti do mista sposterigayutsya procesi prosidannya U 2004 roci bulo uhvaleno rishennya pro perenesennya centru mista ta pereselennya naselennya na viperedzhennya cih procesiv Pereselennya bude zdijsnyuvatisya postupovo protyagom desyatilit Operator rudnika kompaniya LKAB u sichni 2023 povidomila pro vidkrittya poblizu Kirunskogo rudnika najbilshogo u Yevropi rodovisha ridkisnozemelnih metaliv yake nazvano Per Geyer Zapasi rodovisha ocinyuyutsya u 1 mln ton ridkisnozemelnih oksidiv IstoriyaGirniki na roboti priblizno 1940 1959 roki Kirunske rudne tilo utvorilosya vnaslidok intensivnoyi vulkanichnoyi aktivnosti Rozchini bagati zalizom osadzhuvali zalizo na pidnizhzhya iz siyenitovogo porfiru Dali rudu pokrili podalshi vulkanichni vidkladi kvarcovij porfir ta osadovi porodi Piznishe vse tilo nahililosya do kuta 50 60 Mayuchi ponad 60 zaliza ta serednij vmist fosforu 0 9 ruda mistit duzhe chistu sumish magnetitu j apatitu U 1902 r bulo zaversheno zaliznicyu Kiruna Narvik sho dozvolilo vidvantazhuvati rudu cherez bezlidnij port mista Narvik Pervisnij zapas Kirunskogo rudnika stanoviv blizko 1 8 mlrd tonn rudi Na pochatku vikoristovuvavsya poverhnevij vidobutok ale z 1960 h rokiv shahta rozroblyayetsya metodom pidriznoyi pecheri Stanom na 2008 r Kirunskoyi shahti stanovili priblizno 602 mln tonn rudi z vmistom 48 5 zaliza ta imovirni zapasi 82 mln tonn 46 7 zaliza Do 1999 roku najglibshij riven shahti syagav 775 metriv ale pislya 1999 roku novij riven pishov glibshe dosyagnuvshi glibini 1045 metriv 28 zhovtnya 2008 roku LKAB virishili piti she glibshe novij riven dosyag glibini 1365 metriv Vartist jogo zavershennya za pidrahunkami mala skladati 1 7 mlrd dol SShA Poperechnij rozriz Kirunskoyi zaliznoyi shahtiPeremishennya mistaPidzemnij virobitok rudi postupovo ruhayetsya v napryamku do centru mista sho zmushuye teritoriyu mista prosidati Kilka budivel pidlyagayut peremishennyu abo znesennyu Miscevoyu vladoyu bulo virisheno perenesti centr mista na 3 kilometri na shid U 2004 roci bulo uhvaleno rishennya pro te sho potochnij centr municipalitetu maye buti pereselenij dlya protidiyi prosidannyu poverhni Pereyizd mav zdijsnyuvatisya postupovo uprodovzh nastupnogo desyatilittya 8 sichnya 2007 roku bulo zaproponovano nove misce na pivnichnij zahid vid pidnizhzhya gori en bilya ozera en Pershi faktichni roboti z peremishennya mista buli provedeni v listopadi 2007 roku i pochalisya z prokladannya novoyi magistralnoyi kanalizacijnoyi trubi Togo zh tizhnya stali dostupnimi pershi eskizi planuvannya novoyi chastini mista Eskizi mistili turistichnij centr novi miscya dlya meriyi ta cerkvi shtuchne ozero ta prodovzhennya pagorba Luossavara u misto Misce novoyi dilyanki avtoshlyahu E10 she ne bulo viznachene yak i roztashuvannya zaliznici ta zaliznichnoyi stanciyi Bilsh oficijnij eskiz buv opublikovanij na pochatku vesni 2008 roku yakij potim obgovoryuvavsya z riznimi zacikavlenimi grupami pered rozrobkoyu nastupnoyi versiyi U chervni 2010 roku miska rada uhvalila rishennya pro te sho misto bude peremishene na shid do 67 51 01 pn sh 20 18 02 sh d 67 85028 pn sh 20 30056 sh d 67 85028 20 30056 v napryamku Tuolluvara zamist zaproponovanogo pivnichno zahidnogo miscya roztashuvannya Pereyizd mista pochavsya v 2014 roci i plan opisuye proces yakij trivatime do 2100 roku White Arkitekter AB sho bazuyetsya v Stokgolmi i Ghilardi Hellsten Arkitekter sho bazuyetsya v Oslo vigrali kontrakt na proektuvannya novogo mista razom z doslidnikami universitetiv en i Delfta yake peredbachaye shilnishij centr z detalnoyu uvagoyu do stalogo rozvitku zelenoyi ta sinoyi infrastrukturi pishohodiv i gromadskogo transportu a ne avtomobiliv Div takozhKirunavara Girnicha promislovist ShveciyiPrimitki mining technology com 2010 Arhiv originalu za 29 travnya 2010 Procitovano 29 serpnya 2010 LKAB 2010 Arhiv originalu za 14 lipnya 2018 Procitovano 29 serpnya 2010 Europe s largest deposit of rare earth metals is located in the Kiruna area LKAB brit Procitovano 13 sichnya 2023 miningweekly com 2010 Arhiv originalu za 5 chervnya 2020 Procitovano 29 serpnya 2010 Liza Piper 2010 The Industrial Transformation of Subarctic Canada s 50 ISBN 9780774858625 Procitovano 2 listopada 2018 The Guardian 22 zhovtnya 2014 Arhiv originalu za 3 serpnya 2020 Procitovano 29 zhovtnya 2017 TT 8 sichnya 2007 Dagens Nyheter Swedish Arhiv originalu za 30 sichnya 2020 Procitovano 24 zhovtnya 2015 Jessica Rosengren 23 listopada 2007 Norrlandska Socialdemokraten Swedish Arhiv originalu za 26 sichnya 2020 Procitovano 24 zhovtnya 2015 Jessica Rosengren 23 listopada 2007 Norrlandska Socialdemokraten Swedish Arhiv originalu za 23 listopada 2007 Procitovano 25 listopada 2007 Dagens Nyheter Swedish 2010 Arhiv originalu za 23 lyutogo 2011 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite news title Shablon Cite news cite news a Obslugovuvannya CS1 Storinki zi znachennyam parametra postscript sho zbigayetsya zi standartnim znachennyam v obranomu rezhimi posilannya www kiruna se Arhiv originalu za 18 veresnya 2016 Procitovano 21 serpnya 2016 BBC News Arhiv originalu za 5 serpnya 2019 Procitovano 6 bereznya 2014 PosilannyaOficijnij vebsajt LKAB 14 lipnya 2018 u Wayback Machine Vid na Kirunu vid staroyi shahti do novoyi shahti Kirunavara