Масломичі (пол. Masłomęcz) — село в гміні Грубешів, Грубешівський повіт, Люблінське воєводство, Польща. Населення — 370 осіб (2011).
Координати 50°43′24″ пн. ш. 23°53′35″ сх. д. / 50.72361000002777587° пн. ш. 23.89333000002777752° сх. д.Координати: 50°43′24″ пн. ш. 23°53′35″ сх. д. / 50.72361000002777587° пн. ш. 23.89333000002777752° сх. д.
Масломичі у Вікісховищі |
Історія
1420 року король Владислав ІІ Ягайло видав декрет, у якому підтверджувалось, що вся Холмщина разом з Масломичами була Руським краєм і тут діяло Руське право.
Вже в 1429 року село входить до складу Грубешівського негродового староства, до якого належало до кінця XVIII і було власністю Мікули Мишковича, а в 1465 році його сина — Андрушкі.
В 1436 році Львівщина, Перемищина, Галичина, Надсяння, Холмщина з Масломичами входять до складу новоутвореного Руського воєводства.
1477 рік — У Красноставі видано Холмський земельний Статут, який регулював маєткові права селян в Масломичах і в усьому Грубешівському, Холмському, Красноставському і .
Від 1576 року король Стефан Баторій дає грубешівське староство разом з Масломичами у довічне користування Анджею Тенчинському та його дружині Софії з Денбовських.
В 1588 році король Сигізмунд III Ваза надає в довічне користування грубешівське староство гетьману Станіславу Жолкєвському.
5 червня 1772 року — після першого поділу Польщі між Королівством Пруссії, Росією та Австрією північна сторона Холмської Русі залишилась під владою Польщі, а південна (разом з Масломичами) перейшла під протекторат Австрії. Після смерті в 1772 рік Франца Салезія Потоцького грубешівське староство разом з Масломичами переймає австрійський уряд. У грудні 1773 року австрійський уряд провів новий адміністративний поділ. У результаті нього був створений (циркул), до якого належать Масломичі.
1795 року після Третього поділу Речі Посполитої до Російської імперії відійшла частина Холмщини на правобережжі Бугу, а лівобережна Холмщина (включаючи Масломичі) перейшла під протекторат Австрії
Від 1809 року Масломичі входить до складу Варшавського герцогства, стаючи частиною утвореного в 1810 році Люблінського департаменту.
Після Віденською конгресу в 1815 році Масломичі у складі всієї Холмщини було передано під протекторат Російської імперії, до якої належав до 1915 року.
Село Масломичі разом з фільварком в 1827 році мало 57 домів та 345 мешканців. В тому часі в селі була філія церкви православної та початкова школа. До фільфарка Масломичі разом з селами Масломичі та Чернічинок належало 1130 ґрунтів орних та розлогіх моргів 685, лугів 154 моргів, пазовищ 18 моргів, лісів 226 моргів, невикористаних ділянок 47 моргів, будинок мурований 1, з дерева 43, є дерев'яний вітряк. В селі Масломичі є 69 осад з ґрунтами 791 моргів.
В 1837 році після утворення Люблінської губернії Масломичі входить до її складу.
За даними етнографічної експедиції 1869—1870 років під керівництвом Павла Чубинського, у селі проживали греко-католики, які розмовляли українською мовою.
9 травня 1912 року Масломичі включені російським царським урядом до Холмської Губернії.
Під час першої світової війни від моменту окупації Масломичів вся територія Холмської Губернії знаходиться під безпосереднім управлінням німецької та австро-угорської військової влади, але 15.06.1916 року зона австро-угорської окупації за наказом головнокомандувача австро-угорської армії, що розповсюджувалася в Холмшині (Білгорайський повіт, Грубешівський повіт, Замостський повіт та Томашівський повіт), відійшла під відомство Люблінського військового генерал-губернаторства.
У світлі перепису населення з 1921 року в Масломичах проживало 343 мешканців (297 — українців), село тоді належало до гміни Меняни Грубешівського повіту Люблінського воєводства Польської Республіки.
Земельний маєток у 1930 році становив 552 га, і належав поміщику Габріелю Руліковському.
В роках 1936—1954 Масломичі належать до гміни Меняни.
У 1947 році під час операції «Вісла» польська армія виселила з Масломичів на щойно приєднані до Польщі терени 78 українців.
Від 1973 року Масломичі перебувають в межах гміни Грубешів і Грубешівського повіту.
У 1975—1998 роках Масломичі належать до Замойського воєводства, а після адміністративної реформи в 1999 році знаходиться в межах Любліньського воєводства.
Процес творення українських кооперативних спілок пожвавився після вжиття Ю. Пілсудським додаткових заходів по запровадженню земельної реформи. В 1928 році мешканці села Масломичі Грубешівського повіту заснували кооператив Згода. Кооперативна організація проіснувала до 19.03.1944 року, коли її майно було цілком знищено польською бандою.
Згідно національному перепису населення (III 2011 р.) Масломичі налічують 370 мешканців
Населення
За даними перепису населення Польщі 1921 року на фільварку Масломичі налічувалося 6 будинків та 68 мешканців, з них:
- 36 чоловіків та 32 жінки;
- 43 православні, 25 римо-католиків;
- 42 українці, 25 поляків, 1 особа іншої національності.
У 1943 році в селі проживало 584 українці та 103 поляки.
Демографічна структура станом на 31 березня 2011 року:
Загалом | Допрацездатний вік | Працездатний вік | Постпрацездатний вік | |
---|---|---|---|---|
Чоловіки | 187 | 34 | 133 | 20 |
Жінки | 183 | 36 | 92 | 55 |
Разом | 370 | 70 | 225 | 75 |
Церква, священики, цвинтар
Найдавніша згадка про церкву Положення Ризи Пресвятої Богородиці в Масломичах походить з 1484 року, збудована наново у XVIII ст.. Існувала дерев'яна церква і парафія православна в селі, ще до 1913 року і на початку 20-х років церква була зруйнована польською владою.
В 1840 році Масломичі (пол. Masłomęcz) разом з Черничин, Козодави, Метелін і Черничинок входять до складу греко-католицької парафії. Налічувала парафія тоді 1820 віруючих.
Пробощ парафії в Черничині — Роман Гурко в звіті про місійну діяльність в парафії Черничин за березень 1939 року писав про організовувані в селах, зібрання, на яких безуспішно заохочували його парафіян залишити православну віру. Тоді до акції підключали групи, що виводились з різних середовищ: суспільні організації, роботодавці, колоністів чи звичайних сільських «покидьок», організовуючи напади, побиття або насучи доткливих шкод в господарствах православних віруючих. Тільки виключно в православних селах Масломечі та Меняни боївки не наважилися на акції вандалізму. Поліція на скарги православних селян була зовсім байдужою, ігноруючи скарги покривджених або також наказуючи їм, щоб самі затримували злочинців. Коли священик Роман Гурко в Черничині почав заохочувати населення, щоб у разі нападу затримувати нападників та передавати їх владі, отримав за це сувору нагану від влади повіту. Внаслідок цього перестав говорити в церкві що-небудь крім казання, а і те обмежив до мінімум, зосереджуючись на молитві: «… відправляючи з людьми Молебінь та Акафіст, прошучи Бога про співчуття та милосердя над нами християнами, яких кращі християни в так культурний спосіб на християнство вирішили навернути». Деякі мешканці Менян отримали анонімові поштівки зі словами, що до кінця березня всі мешканці даної хати мають стати католиками. Описаний випадок має доповнення в рапорті поліційного відділення в Менянах, вказуючи на причини кількох переходів на католицьку віру. З невеликими наслідками такого типу акцій весною 1939 року, здавали собі справу майже всі, кого це стосувалося. Пробощ православних з, оцінював, що не дивлячись на утиски, на перехід на католицьку віри рішилися тільки одиниці, найчастіше для того, щоб утриматися на посадах. Серед кільох тутейших родин, що залишили православ'я, одна в короткому часі повернулась. Родина Панасів (Panasów) з Черничина прийняла католицизм — бо була зацікавлена в отриманні земельної ділянки, а родина Гресів (Grzesiów) — пенсії інвалідної. В стосунку до позосталих родин з Менян та Черничина зазначено, що їх перехід на католицизм пов'язаний доконаний під впливом працівників гміни, що рівнозначно якійсь формі примусу. Свідчить про це факт, що в стосунку до трьох осіб подано, що вони перейшли з власного переконання. Напруга викликана руйнуванням церков, зросла ще більше, коли весною 1939 року почалася акція ревіндикації душ. Пробощ православної парафії в Черничені — Роман Гурко, писав до метрополити як проходить католицька «місія» на його терені, одночасно стверджуючи, що між віруючими обох релігій наростаєсильно ворожнеча, навіть серед сусідів, що жили до цього часу в слагоді та дружбі. Священик передбачав, трагічні наслідки, цієї ситуації, якщо держава не зліквідує причина розгоряченні праволсавного населення, яких тепіння починає добігати кінця.
Цвинтар православний, колишній греко-католицький, на якому також ховано римо-католиків, біля Масломичів (пол. Masłomęcz). Знаходиться по східній стороні дороги з Грубешова до Долгобичова. Закладений в І половині XIX століття, у формі чотирикутника на площі 0,56 гектара. Спочатку цвинтар був оточений цегляною стіною, з якої залишилися дві колони; після Другої світової війни огорожа була замінена сіткою. Найстаріша могила, що збереглася в некрополі походить з 1868 року. У 1875 році, коли греко-католицька єпархія була ліквідована, цвинтар в Масломичах став некрополією православною і був використаний як такий до кінця Другої світової війни. У наступні роки, після депортації українського православного населення з Грубешівщини, цвинтар почав занепадати, тільки деякі могили були впорядковані. . Після Другої світової війни на його терені був побудований польовий вівтар на кінці алеї, що йде від цвинтарних воріт. Також було змінено розташування щонайменше деяких надгробків, встановлюючи їх рядами вздовж алеї. Спочатку некрополь був розділений на п'ять кварталів. На початку 90-х років до Другої світової війни було близько двадцяти кам'яних та чавунних надгробків; всі були пошкоджені — православні хрести були знищені. На пам'ятниках написи на староросійський, українській та польській мовах. До наших днів збереглось кілька пам'ятників: подружжя Писарчуків Михайла та Теклі, Маріанни Шалас, сімений гробовець родини Борманів, Семенюка Андрія.
Діяльність Комуністична партія Західної України на території Масломичів
Ідеологія КПЗУ 20-х роках XX століття була близькою до націонал-комунізму, КПЗУ висувала гасла з'єднання всіх українських земель у єдиній соціалістичній державі — УРСР. Найбільш активно КПЗУ проявляла себе на терені Грубешівського повіту, виникало це з факту, що в Грубешівському повіті проживала найбільша кількість українського населення в Люблінському воєводстві.
Членам КПЗУ залежало, щоб зібрання були відкриті та щоб на них збиралося якнайбільша кількість людей і при цьому, щоб вони бути incognito, не наражаючи себе на інтервенції поліції. З цієї ціллю використовувалися легально діючі організації, такі як чи товариство Рідна Хата, де проводилась пропаганда та розповсюдження комуністичної літератури. Така ситуація була в Черничині на зламі 1926—1927 років. В місцевій філії «Рідної Хати» багато її членів підозрювались поліцією в підривній діяльності і те що всі вони є членами КПЗУ.
Основним ланцюгом зовнішньої діяльності КПЗУ на теренах Грубешівського повіту були пропагандові акції. Особливе посилення розвішування транспарантів припадало при нагоді різних свят, таких як 1 Травня, річниці більшовицької революції, 8 березня, дня паризької комуни, річниці смерті Карла Маркса і не тільки.
Так хвиля розвішування траспарантів припадає на початок вересня та жовтень 1931 року, коли на терені цілого повіту викрито 24 такі випадкі. Розвішені вони по селах: Масломичі(пол. Masłomęcz), Черничин, Метелін, Міняни, Малице, Стрижовіце, Гоздів, Ярославець(пол. Jarosławiec), Мідники, Космів, Молодятичі, Терещани (пол. Trzeszczany), Берестя, Которів, Гостинне, Конопне, Переславіце, Дяконів (пол. Dziekanów), Стільце.
Зміст транспарантів був наступний: «Хай живе світова комуністична революція! Хай живе уряд селян та робітників!», «Геть з урядом голоду, нензи та безробіття! Хай живе КПЗУ!», «Геть з війною проти СРСР! Жодного гроша податку на озброєння! Геть з окупацією Західної України! Хай живе СРСР!»
Друга світова війна, переселення, операція «Вісла»
22.11.1942 року в селі була замордована польскім підпіллям 20 річна мешканка Масломич — Марія Абрам.
Основна хвиля протиукраїнських акцій на Холмщині, з боку грубешівського і томашівського відділів Армії Крайової, підтримана Батальйоном Хлопським Станіслава Басая-«Рися» відбулася 9-11 березня, а остання хвиля — 21 березня 1944 р. Після зламання опору української самооборони, справи доходили до мордів цивільного населення та грабежів. Люди не роздягалися та не спали по хатах, боячись наскоків польських банд. Вбивства окремих людей вже не задоволяло їх — на черзі стало тотальне знищення українських сіл з її жителями. На одній Грубешівщині було спалено 27 населених пунктів : Витків(пол. Witków), Жабче(пол. Żabcze), Козодави(пол. Kozodawy), Космів(пол. Kosmów), Крилів(пол. Kryłów), Ласків(пол. Łasków) в лютому 1944, замордовано 806 українців, Малків(пол. Małków)-03.02.1944, замордовано 80 українців, Масломичі(пол. Masłomęcz), Міняни(пол. Mieniany), Мірче (пол. Mircze), Модринець(пол. Modryneć), Модринь (пол. Modryń)- в лютому 1944, замордовано 386 українців, Новосілки(пол. Nowosiołki), Ощів(пол. Oszczów), Пригоріле(пол. Pryhoryłe), Сагринь(пол. Sahryń)-09.02.1944, замордовано 1896 українців, Сліпче(пол. Slipcze), Смолигів(пол. Smoligów), Телятин(пол. Telatyn), Теребінь (пол. Terebiń), Тихобір(пол. Cichobórz), Хорошиці(пол. Horoszyce), Шиховичі (пол. Szychowice) в лютому 1944, замордовано 883 українців, та інші.
13 березня 1944 року німці зреагували на ситуацію військову, виславши в район села Масломичі 2 роти з Волинського Легіону Самооборони під командуванням капітана безпеки Асмуса, яким допомагав відділ місцевої самооборони силою 80 людей. Польський відділ з великими втратами відступив..
Загоном АК 19 березня 1944 року було спалено в Масломичах всі українські господарства, приміщення української школи і кооперативної спілки Згода. Людських жертв вдалося уникнути завдяки тому, що українське населення заздалегідь перебралось до сусідніх сіл повіту і на Волинь.
Жителів сіл Масломичі (пол. Masłomęcz), Черничин, Гдешин (пол. Gdeszyn), Свідники (пол. Swidniki), Жуків (пол. Żuków), які збиралися виїздити, дощентно пограбовано. 03.03.1945 27 українські родини вирушили на залізничну станцію в Холмі, щоб далі переселитися в Україну. Але до станції вони не доїхали. Потім знайдено тіла лише 7 повішених переселенців.
У четвер 11 жовтня 1945 року в Грубешівському повіті о 0.20 год. бойова група «Дуди», протидіючи акції переселення, попередньо попередивши поляків, щоб відразу ті лишили домівки та підпалили села Масломичі (пол. Masłomęcz), Черничин, Черничинок, Теребінь (пол. Terebiń), Теребінець (пол. Terebiniec), Метелін (пол. Metelin) з хуторами..
На знак протесту проведення операції «Вісла» українські боївки УПА провели акцію допалення українських господарств, що залишилися після вивезення українців с села. Так 8-9 серпня 1947 року підпалено колонію Черничин, Масломичі (пол. Masłomęcz), Вербове в повіті грубешівським. Було знищенно 88 житлових та господарчих будинків..
Під час проведення операції «Вісла» в період 16-20.06.1947 року з Масломичі (пол. Masłomęcz), було вивезено на «землі відзискані» (Вармінсько-Мазурське воєводство, Західнопоморське воєводство) 78 людиней, залишилося 3 людей національності польської, а також залишилося 1 людина української національності з мішаних родин.
Мешканці Масломич
- Невядомський Іван (1922—1989). Нар. в Масломичі, повіт Грубешівський, ймовірно член ОУН ще до війни, в 1941 р. вивезений до Німеччини на примусові роботи (згідно іншої версії — служив в Schutzpolizei, військове звання — капрал). В 1943 р. організовіє підпілля в околицях Масломичі, псевдо «Юрко». На початку реферат господарчий 4 надрайону "Лиман " III Округу ОУН, а пізніше стрілець в сотні "Дуди, пізніше командир боївки СБ надрайону "Лиман " III Округу ОУН. 21.І.1946 р. підвищений до старшого стрільця, від 1946 р. був районним командиром боївок СБ ОУН, від осені 1947 р. командир однієї з груп підпільників, яка залишилася на Холмщині, від лютого 1949 р. член сітки «Зенона», арештований у 1951 р. й переданий до СРСР, де був засуджений на 25 років тюрми, до Польщі повернувся 27.ІХ.1955 р. й був вдруге арештований й засуджений 27.ІХ.1957 р. в Любліні на довічне ув'язнення, звільнений 25.ІІІ.1959 р., до смерті проживав в Олесниці Нижньосілезького воєводства, Польща
- Потурай Сергій Омелянович (08.10.1936, Масломичі, гміна Грубешів, Грубешівський повіт, Люблінське воєводство, Польща — 24.05.2000, Володимир-Волинський, Волинська область, Україна) — володимир-волинський міський голова. Автор енциклопедичних статей.
- Сивак Іван Миколайович (1899 р.н., уроженец с. Масломичі, гміна Грубешів, Грубешівський повіт, Люблінська губернія, Польща), після біженьства 1915 року залишився в Росії, проживав в с. Корсаково, Корсаковського р-на Орловської обл., заведуючий районним відділом народної освіти. Арештований в 1937 г. Засуджен на 10 років виправно-трудового табору.
- Сивак Петро Миколайович, (1896 р.н., уроженец с. Масломичі, гміна Грубешів, Грубешівський повіт, Люблінська губернія, Польща), після біженьства 1915 року залишився в Росії, проживав в м. Новосіль Орловської обл., бухгалтер відділення Держбанку. Арештований в 1938 г. Засуджений на 10 років виправно-трудового табору, .
- Сивак Іван (1921 — 26.02.1946, Ліскі), нар. 1921 р. в с. Масломичі Грубешівського повіту у селянській родині. Був у сотні «Вовки-3», псевдо «Босфор». Загинув 26.02.1946 р., у бою з військами НКВС. Похований в урочищі Білосток біля села Ліскі, Грубешівського повіту на Холмщині разом з 41 побратимами, що загинули в цьому бою.
Галерея
Масломичі на мапах
- Масломичі на військовій мапі Австро-Угорської імперії з 1889р.
- Масломичі на військовій німецькій мапі з 1916р
- Масломичі на мапі Генерального Штабу СРСР з 1977р.
Покинутий цвинтар православний Масломичі
- Цвинтар православний Масломичі
- Цвинтар православний Масломичі
- Могила ХІХ ст.,цвинтар православний Масломичі
- Могила замордованого Семенюка А.А. 1905-07.03.1944 р.р.,цвинтар православний Масломичі
Примітки
- GUS. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. [Населення статистичних місцевостей за економічними групами віку. Стан на 31.03.2011]. Процитовано 12 серпня 2018.
- GEOnet Names Server — 2018.
- Богдан Гук. Masłomęcz. apokryfruski.org. APOKRYF RUSKI. оригіналу за 21 вересня 2020. (пол.)
- A. Kokowski, Masłomęcz gm. Hrubieszów, (w:) Sprawozdania z badań archeologicznych w woj. zamojskim 1979 r/ — Lublin 1979… — S. 6—9; Pol. XVI w., VII, cz. 1,187; SG, Ii; 164; Skor… — S. 32; H. Stamirski, Hrubieszów i okolice… — S. 12-13.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.[autor Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski i in.; Kasa im. Józefa Mianowskiego. — Warszawa, 1880—1902.
- Труды этнографическо-статистической экспедиціи въ Западно-Русскій Край / собран. П. П. Чубинскимъ. — С.-Петербургъ, 1872. — Т. 7: Евреи. Поляки. Племена немалорусскаго происхожденія. Малоруссы (статистика, сельскій бытъ, языкъ). — С. 364-365. (рос. дореф.)
- . Т. Tom IV, Województwo Lubelskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. 1924. с. 32. Архів оригіналу за 27 липня 2020.
{{}}
: Недійсний|nopp=n
() (пол.) - ЦДАВОВУ України. — Ф.4626. — Оп.1. — Спр. 28. — Арк. 10-23; Сергійчук В. Трагедія українців Польщі. — С. 307.
- LAC. — 27R.6531-0-8-E (MG 31. D203). — Vol. 25. F. 16.
- Архів оригіналу за 26 червня 2015. Процитовано 21 червня 2018.
- Згідно з методологією GUS працездатний вік для чоловіків становить 18-64 років, для жінок — 18-59 років GUS. [Терміни, які використовуються в публічній статистиці]. Архів оригіналу за 20 вересня 2018. Процитовано 14 серпня 2018.
- Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність.[відп. ред. М. Литвин, упоряд. Ф. Стеблій]; НАН України, Інститут українознавства ім. І. Крип'якевича. — Львів, 2016. — Вип. 28: Іван Крип'якевич у родинній традиції, науці, суспільстві. — 716 с.
- Rzemieniuk, Florentyna. Unici Polscy: 1596—1946. Siedlce: Florentyna Rzemieniuk, 1998.s.80
- AMP.sygn.1318, Sprawozdanie z działalności misyjnej w parafii Czerniczyn za marzec 1939r.,APL, SH, sygn.483,79;APL SH, sygn.522,60nn
- D. Kawałko, Cmentarze…, s. 75.
- Польсько-українські стосунки в 1942—1947 роках у документах ОУН та УПА: у 2 т. / Відп. ред. та упоряд. В. М. В'ятрович. Львівський національний університет імені Івана Франка; Центр досліджень визвольного руху. — Львів: Центр досліджень визвольного руху, 2011. — 576 с.
- APL, Ortskommandantur I/524, nr. mikrofilmu 113, sygn. 23, Tägliche Lagemeldungen, März 1944. Tägliche Lagemeldung von 11 März 1944.
- LAC. — 27R.6531-0-8-E (MG 31. D203). — Vol. 25. F. 17
- ЦДАГО України. — Ф.1. — Оп.23. — Спр.1469. — Арк.15, 53–54; ЦДАВОВУ України. — Ф.4959. — Оп.1. — Спр.10. — Арк.13–14, 34–39; Депортації. Т.1. — Док. 158, 160, 166; Депортації. Т.2. — Док. 43.
- Олександр Лисенко, Марина Лобода. Переселення поляків та українців 1944–1946. — Варшава., 2011. — 590. с.
- AIPN Lu,08/260,Odpis meldunków grup ORMO, sierpień 1947 r.,k.54;AIPN Lu 043/9, Akta WUBP w Lublinie, Sprawozdanie Sekcji 1 Wydziału III WUBP w Lublinie do Wydziału I Departamentu III MBP w Warszawie za okres 1-31.VIII.1947 r., 8.IX.1947 r.,k.57
- Eugeniusz Misiło. Akcja «Wisła» 1947. — Warszawa. : Archiwum Ukraińskie, 2003. — 1246. с. — .
Посилання
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Масломичі
- Богдан Гук. Masłomęcz. apokryfruski.org. APOKRYF RUSKI. оригіналу за 21 вересня 2020. (пол.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Maslomichi pol Maslomecz selo v gmini Grubeshiv Grubeshivskij povit Lyublinske voyevodstvo Polsha Naselennya 370 osib 2011 Maslomichi pol Maslomecz Koordinati 50 43 24 pn sh 23 53 35 sh d 50 72361000002777587 pn sh 23 89333000002777752 sh d 50 72361000002777587 23 89333000002777752 Koordinati 50 43 24 pn sh 23 53 35 sh d 50 72361000002777587 pn sh 23 89333000002777752 sh d 50 72361000002777587 23 89333000002777752 Krayina Respublika Polsha 2 Respublika Polsha 2 Voyevodstvo Lyublinske voyevodstvoPovit Grubeshivskij povitGmina GrubeshivVisota centru 205 mNaselennya 370 osib 2011 Chasovij poyas UTC 1 vlitku UTC 2Telefonnij kod 48 84Poshtovij indeks 22 500Avtomobilnij kod LHRSIMC 0889344GeoNames 765122OSM 2690107 R gmina Grubeshiv MaslomichiMaslomichi Polsha MaslomichiMaslomichi Lyublinske voyevodstvo Maslomichi u VikishovishiIstoriyaRekonstrujovane gospodarstvo gotiv v Maslomichah Rekonstrujovanij budinok gotiv v Maslomichah Rekonstrukciya gotichnoyi mogili III stolittya z Maslomich v Lyublinskomu muzeyi 1420 roku korol Vladislav II Yagajlo vidav dekret u yakomu pidtverdzhuvalos sho vsya Holmshina razom z Maslomichami bula Ruskim krayem i tut diyalo Ruske pravo Vzhe v 1429 roku selo vhodit do skladu Grubeshivskogo negrodovogo starostva do yakogo nalezhalo do kincya XVIII i bulo vlasnistyu Mikuli Mishkovicha a v 1465 roci jogo sina Andrushki V 1436 roci Lvivshina Peremishina Galichina Nadsyannya Holmshina z Maslomichami vhodyat do skladu novoutvorenogo Ruskogo voyevodstva 1477 rik U Krasnostavi vidano Holmskij zemelnij Statut yakij regulyuvav mayetkovi prava selyan v Maslomichah i v usomu Grubeshivskomu Holmskomu Krasnostavskomu i Vid 1576 roku korol Stefan Batorij daye grubeshivske starostvo razom z Maslomichami u dovichne koristuvannya Andzheyu Tenchinskomu ta jogo druzhini Sofiyi z Denbovskih V 1588 roci korol Sigizmund III Vaza nadaye v dovichne koristuvannya grubeshivske starostvo getmanu Stanislavu Zholkyevskomu 5 chervnya 1772 roku pislya pershogo podilu Polshi mizh Korolivstvom Prussiyi Rosiyeyu ta Avstriyeyu pivnichna storona Holmskoyi Rusi zalishilas pid vladoyu Polshi a pivdenna razom z Maslomichami perejshla pid protektorat Avstriyi Pislya smerti v 1772 rik Franca Saleziya Potockogo grubeshivske starostvo razom z Maslomichami perejmaye avstrijskij uryad U grudni 1773 roku avstrijskij uryad proviv novij administrativnij podil U rezultati nogo buv stvorenij cirkul do yakogo nalezhat Maslomichi 1795 roku pislya Tretogo podilu Rechi Pospolitoyi do Rosijskoyi imperiyi vidijshla chastina Holmshini na pravoberezhzhi Bugu a livoberezhna Holmshina vklyuchayuchi Maslomichi perejshla pid protektorat Avstriyi Vid 1809 roku Maslomichi vhodit do skladu Varshavskogo gercogstva stayuchi chastinoyu utvorenogo v 1810 roci Lyublinskogo departamentu Pislya Videnskoyu kongresu v 1815 roci Maslomichi u skladi vsiyeyi Holmshini bulo peredano pid protektorat Rosijskoyi imperiyi do yakoyi nalezhav do 1915 roku Selo Maslomichi razom z filvarkom v 1827 roci malo 57 domiv ta 345 meshkanciv V tomu chasi v seli bula filiya cerkvi pravoslavnoyi ta pochatkova shkola Do filfarka Maslomichi razom z selami Maslomichi ta Chernichinok nalezhalo 1130 gruntiv ornih ta rozlogih morgiv 685 lugiv 154 morgiv pazovish 18 morgiv lisiv 226 morgiv nevikoristanih dilyanok 47 morgiv budinok murovanij 1 z dereva 43 ye derev yanij vitryak V seli Maslomichi ye 69 osad z gruntami 791 morgiv V 1837 roci pislya utvorennya Lyublinskoyi guberniyi Maslomichi vhodit do yiyi skladu Za danimi etnografichnoyi ekspediciyi 1869 1870 rokiv pid kerivnictvom Pavla Chubinskogo u seli prozhivali greko katoliki yaki rozmovlyali ukrayinskoyu movoyu 9 travnya 1912 roku Maslomichi vklyucheni rosijskim carskim uryadom do Holmskoyi Guberniyi Pid chas pershoyi svitovoyi vijni vid momentu okupaciyi Maslomichiv vsya teritoriya Holmskoyi Guberniyi znahoditsya pid bezposerednim upravlinnyam nimeckoyi ta avstro ugorskoyi vijskovoyi vladi ale 15 06 1916 roku zona avstro ugorskoyi okupaciyi za nakazom golovnokomanduvacha avstro ugorskoyi armiyi sho rozpovsyudzhuvalasya v Holmshini Bilgorajskij povit Grubeshivskij povit Zamostskij povit ta Tomashivskij povit vidijshla pid vidomstvo Lyublinskogo vijskovogo general gubernatorstva U svitli perepisu naselennya z 1921 roku v Maslomichah prozhivalo 343 meshkanciv 297 ukrayinciv selo todi nalezhalo do gmini Menyani Grubeshivskogo povitu Lyublinskogo voyevodstva Polskoyi Respubliki Zemelnij mayetok u 1930 roci stanoviv 552 ga i nalezhav pomishiku Gabrielyu Rulikovskomu V rokah 1936 1954 Maslomichi nalezhat do gmini Menyani U 1947 roci pid chas operaciyi Visla polska armiya viselila z Maslomichiv na shojno priyednani do Polshi tereni 78 ukrayinciv Vid 1973 roku Maslomichi perebuvayut v mezhah gmini Grubeshiv i Grubeshivskogo povitu U 1975 1998 rokah Maslomichi nalezhat do Zamojskogo voyevodstva a pislya administrativnoyi reformi v 1999 roci znahoditsya v mezhah Lyublinskogo voyevodstva Proces tvorennya ukrayinskih kooperativnih spilok pozhvavivsya pislya vzhittya Yu Pilsudskim dodatkovih zahodiv po zaprovadzhennyu zemelnoyi reformi V 1928 roci meshkanci sela Maslomichi Grubeshivskogo povitu zasnuvali kooperativ Zgoda Kooperativna organizaciya proisnuvala do 19 03 1944 roku koli yiyi majno bulo cilkom znisheno polskoyu bandoyu Zgidno nacionalnomu perepisu naselennya III 2011 r Maslomichi nalichuyut 370 meshkancivNaselennyaZa danimi perepisu naselennya Polshi 1921 roku na filvarku Maslomichi nalichuvalosya 6 budinkiv ta 68 meshkanciv z nih 36 cholovikiv ta 32 zhinki 43 pravoslavni 25 rimo katolikiv 42 ukrayinci 25 polyakiv 1 osoba inshoyi nacionalnosti U 1943 roci v seli prozhivalo 584 ukrayinci ta 103 polyaki Demografichna struktura stanom na 31 bereznya 2011 roku Zagalom Dopracezdatnij vik Pracezdatnij vik Postpracezdatnij vik Choloviki 187 34 133 20 Zhinki 183 36 92 55 Razom 370 70 225 75Cerkva svyasheniki cvintarNajdavnisha zgadka pro cerkvu Polozhennya Rizi Presvyatoyi Bogorodici v Maslomichah pohodit z 1484 roku zbudovana nanovo u XVIII st Isnuvala derev yana cerkva i parafiya pravoslavna v seli she do 1913 roku i na pochatku 20 h rokiv cerkva bula zrujnovana polskoyu vladoyu V 1840 roci Maslomichi pol Maslomecz razom z Chernichin Kozodavi Metelin i Chernichinok vhodyat do skladu greko katolickoyi parafiyi Nalichuvala parafiya todi 1820 viruyuchih Probosh parafiyi v Chernichini Roman Gurko v zviti pro misijnu diyalnist v parafiyi Chernichin za berezen 1939 roku pisav pro organizovuvani v selah zibrannya na yakih bezuspishno zaohochuvali jogo parafiyan zalishiti pravoslavnu viru Todi do akciyi pidklyuchali grupi sho vivodilis z riznih seredovish suspilni organizaciyi robotodavci kolonistiv chi zvichajnih silskih pokidok organizovuyuchi napadi pobittya abo nasuchi dotklivih shkod v gospodarstvah pravoslavnih viruyuchih Tilki viklyuchno v pravoslavnih selah Maslomechi ta Menyani boyivki ne navazhilisya na akciyi vandalizmu Policiya na skargi pravoslavnih selyan bula zovsim bajduzhoyu ignoruyuchi skargi pokrivdzhenih abo takozh nakazuyuchi yim shob sami zatrimuvali zlochinciv Koli svyashenik Roman Gurko v Chernichini pochav zaohochuvati naselennya shob u razi napadu zatrimuvati napadnikiv ta peredavati yih vladi otrimav za ce suvoru naganu vid vladi povitu Vnaslidok cogo perestav govoriti v cerkvi sho nebud krim kazannya a i te obmezhiv do minimum zoseredzhuyuchis na molitvi vidpravlyayuchi z lyudmi Molebin ta Akafist proshuchi Boga pro spivchuttya ta miloserdya nad nami hristiyanami yakih krashi hristiyani v tak kulturnij sposib na hristiyanstvo virishili navernuti Deyaki meshkanci Menyan otrimali anonimovi poshtivki zi slovami sho do kincya bereznya vsi meshkanci danoyi hati mayut stati katolikami Opisanij vipadok maye dopovnennya v raporti policijnogo viddilennya v Menyanah vkazuyuchi na prichini kilkoh perehodiv na katolicku viru Z nevelikimi naslidkami takogo tipu akcij vesnoyu 1939 roku zdavali sobi spravu majzhe vsi kogo ce stosuvalosya Probosh pravoslavnih z ocinyuvav sho ne divlyachis na utiski na perehid na katolicku viri rishilisya tilki odinici najchastishe dlya togo shob utrimatisya na posadah Sered kiloh tutejshih rodin sho zalishili pravoslav ya odna v korotkomu chasi povernulas Rodina Panasiv Panasow z Chernichina prijnyala katolicizm bo bula zacikavlena v otrimanni zemelnoyi dilyanki a rodina Gresiv Grzesiow pensiyi invalidnoyi V stosunku do pozostalih rodin z Menyan ta Chernichina zaznacheno sho yih perehid na katolicizm pov yazanij dokonanij pid vplivom pracivnikiv gmini sho rivnoznachno yakijs formi primusu Svidchit pro ce fakt sho v stosunku do troh osib podano sho voni perejshli z vlasnogo perekonannya Napruga viklikana rujnuvannyam cerkov zrosla she bilshe koli vesnoyu 1939 roku pochalasya akciya revindikaciyi dush Probosh pravoslavnoyi parafiyi v Chernicheni Roman Gurko pisav do metropoliti yak prohodit katolicka misiya na jogo tereni odnochasno stverdzhuyuchi sho mizh viruyuchimi oboh religij narostayesilno vorozhnecha navit sered susidiv sho zhili do cogo chasu v slagodi ta druzhbi Svyashenik peredbachav tragichni naslidki ciyeyi situaciyi yaksho derzhava ne zlikviduye prichina rozgoryachenni pravolsavnogo naselennya yakih tepinnya pochinaye dobigati kincya Golovna aleya pravoslavnogo cvintra v Maslomichah Cvintar pravoslavnij kolishnij greko katolickij na yakomu takozh hovano rimo katolikiv bilya Maslomichiv pol Maslomecz Znahoditsya po shidnij storoni dorogi z Grubeshova do Dolgobichova Zakladenij v I polovini XIX stolittya u formi chotirikutnika na ploshi 0 56 gektara Spochatku cvintar buv otochenij ceglyanoyu stinoyu z yakoyi zalishilisya dvi koloni pislya Drugoyi svitovoyi vijni ogorozha bula zaminena sitkoyu Najstarisha mogila sho zbereglasya v nekropoli pohodit z 1868 roku U 1875 roci koli greko katolicka yeparhiya bula likvidovana cvintar v Maslomichah stav nekropoliyeyu pravoslavnoyu i buv vikoristanij yak takij do kincya Drugoyi svitovoyi vijni U nastupni roki pislya deportaciyi ukrayinskogo pravoslavnogo naselennya z Grubeshivshini cvintar pochav zanepadati tilki deyaki mogili buli vporyadkovani Pislya Drugoyi svitovoyi vijni na jogo tereni buv pobudovanij polovij vivtar na kinci aleyi sho jde vid cvintarnih vorit Takozh bulo zmineno roztashuvannya shonajmenshe deyakih nadgrobkiv vstanovlyuyuchi yih ryadami vzdovzh aleyi Spochatku nekropol buv rozdilenij na p yat kvartaliv Na pochatku 90 h rokiv do Drugoyi svitovoyi vijni bulo blizko dvadcyati kam yanih ta chavunnih nadgrobkiv vsi buli poshkodzheni pravoslavni hresti buli znisheni Na pam yatnikah napisi na starorosijskij ukrayinskij ta polskij movah Do nashih dniv zbereglos kilka pam yatnikiv podruzhzhya Pisarchukiv Mihajla ta Tekli Marianni Shalas simenij grobovec rodini Bormaniv Semenyuka Andriya Diyalnist Komunistichna partiya Zahidnoyi Ukrayini na teritoriyi MaslomichivIdeologiya KPZU 20 h rokah XX stolittya bula blizkoyu do nacional komunizmu KPZU visuvala gasla z yednannya vsih ukrayinskih zemel u yedinij socialistichnij derzhavi URSR Najbilsh aktivno KPZU proyavlyala sebe na tereni Grubeshivskogo povitu vinikalo ce z faktu sho v Grubeshivskomu poviti prozhivala najbilsha kilkist ukrayinskogo naselennya v Lyublinskomu voyevodstvi Chlenam KPZU zalezhalo shob zibrannya buli vidkriti ta shob na nih zbiralosya yaknajbilsha kilkist lyudej i pri comu shob voni buti incognito ne narazhayuchi sebe na intervenciyi policiyi Z ciyeyi cillyu vikoristovuvalisya legalno diyuchi organizaciyi taki yak chi tovaristvo Ridna Hata de provodilas propaganda ta rozpovsyudzhennya komunistichnoyi literaturi Taka situaciya bula v Chernichini na zlami 1926 1927 rokiv V miscevij filiyi Ridnoyi Hati bagato yiyi chleniv pidozryuvalis policiyeyu v pidrivnij diyalnosti i te sho vsi voni ye chlenami KPZU Osnovnim lancyugom zovnishnoyi diyalnosti KPZU na terenah Grubeshivskogo povitu buli propagandovi akciyi Osoblive posilennya rozvishuvannya transparantiv pripadalo pri nagodi riznih svyat takih yak 1 Travnya richnici bilshovickoyi revolyuciyi 8 bereznya dnya parizkoyi komuni richnici smerti Karla Marksa i ne tilki Tak hvilya rozvishuvannya trasparantiv pripadaye na pochatok veresnya ta zhovten 1931 roku koli na tereni cilogo povitu vikrito 24 taki vipadki Rozvisheni voni po selah Maslomichi pol Maslomecz Chernichin Metelin Minyani Malice Strizhovice Gozdiv Yaroslavec pol Jaroslawiec Midniki Kosmiv Molodyatichi Tereshani pol Trzeszczany Berestya Kotoriv Gostinne Konopne Pereslavice Dyakoniv pol Dziekanow Stilce Zmist transparantiv buv nastupnij Haj zhive svitova komunistichna revolyuciya Haj zhive uryad selyan ta robitnikiv Get z uryadom golodu nenzi ta bezrobittya Haj zhive KPZU Get z vijnoyu proti SRSR Zhodnogo grosha podatku na ozbroyennya Get z okupaciyeyu Zahidnoyi Ukrayini Haj zhive SRSR Druga svitova vijna pereselennya operaciya Visla 22 11 1942 roku v seli bula zamordovana polskim pidpillyam 20 richna meshkanka Maslomich Mariya Abram Osnovna hvilya protiukrayinskih akcij na Holmshini z boku grubeshivskogo i tomashivskogo viddiliv Armiyi Krajovoyi pidtrimana Bataljonom Hlopskim Stanislava Basaya Risya vidbulasya 9 11 bereznya a ostannya hvilya 21 bereznya 1944 r Pislya zlamannya oporu ukrayinskoyi samooboroni spravi dohodili do mordiv civilnogo naselennya ta grabezhiv Lyudi ne rozdyagalisya ta ne spali po hatah boyachis naskokiv polskih band Vbivstva okremih lyudej vzhe ne zadovolyalo yih na cherzi stalo totalne znishennya ukrayinskih sil z yiyi zhitelyami Na odnij Grubeshivshini bulo spaleno 27 naselenih punktiv Vitkiv pol Witkow Zhabche pol Zabcze Kozodavi pol Kozodawy Kosmiv pol Kosmow Kriliv pol Krylow Laskiv pol Laskow v lyutomu 1944 zamordovano 806 ukrayinciv Malkiv pol Malkow 03 02 1944 zamordovano 80 ukrayinciv Maslomichi pol Maslomecz Minyani pol Mieniany Mirche pol Mircze Modrinec pol Modrynec Modrin pol Modryn v lyutomu 1944 zamordovano 386 ukrayinciv Novosilki pol Nowosiolki Oshiv pol Oszczow Prigorile pol Pryhoryle Sagrin pol Sahryn 09 02 1944 zamordovano 1896 ukrayinciv Slipche pol Slipcze Smoligiv pol Smoligow Telyatin pol Telatyn Terebin pol Terebin Tihobir pol Cichoborz Horoshici pol Horoszyce Shihovichi pol Szychowice v lyutomu 1944 zamordovano 883 ukrayinciv ta inshi 13 bereznya 1944 roku nimci zreaguvali na situaciyu vijskovu vislavshi v rajon sela Maslomichi 2 roti z Volinskogo Legionu Samooboroni pid komanduvannyam kapitana bezpeki Asmusa yakim dopomagav viddil miscevoyi samooboroni siloyu 80 lyudej Polskij viddil z velikimi vtratami vidstupiv Zagonom AK 19 bereznya 1944 roku bulo spaleno v Maslomichah vsi ukrayinski gospodarstva primishennya ukrayinskoyi shkoli i kooperativnoyi spilki Zgoda Lyudskih zhertv vdalosya uniknuti zavdyaki tomu sho ukrayinske naselennya zazdalegid perebralos do susidnih sil povitu i na Volin Zhiteliv sil Maslomichi pol Maslomecz Chernichin Gdeshin pol Gdeszyn Svidniki pol Swidniki Zhukiv pol Zukow yaki zbiralisya viyizditi doshentno pograbovano 03 03 1945 27 ukrayinski rodini virushili na zaliznichnu stanciyu v Holmi shob dali pereselitisya v Ukrayinu Ale do stanciyi voni ne doyihali Potim znajdeno tila lishe 7 povishenih pereselenciv U chetver 11 zhovtnya 1945 roku v Grubeshivskomu poviti o 0 20 god bojova grupa Dudi protidiyuchi akciyi pereselennya poperedno poperedivshi polyakiv shob vidrazu ti lishili domivki ta pidpalili sela Maslomichi pol Maslomecz Chernichin Chernichinok Terebin pol Terebin Terebinec pol Terebiniec Metelin pol Metelin z hutorami Na znak protestu provedennya operaciyi Visla ukrayinski boyivki UPA proveli akciyu dopalennya ukrayinskih gospodarstv sho zalishilisya pislya vivezennya ukrayinciv s sela Tak 8 9 serpnya 1947 roku pidpaleno koloniyu Chernichin Maslomichi pol Maslomecz Verbove v poviti grubeshivskim Bulo znishenno 88 zhitlovih ta gospodarchih budinkiv Pid chas provedennya operaciyi Visla v period 16 20 06 1947 roku z Maslomichi pol Maslomecz bulo vivezeno na zemli vidziskani Varminsko Mazurske voyevodstvo Zahidnopomorske voyevodstvo 78 lyudinej zalishilosya 3 lyudej nacionalnosti polskoyi a takozh zalishilosya 1 lyudina ukrayinskoyi nacionalnosti z mishanih rodin Meshkanci MaslomichNevyadomskij Ivan 1922 1989 Nar v Maslomichi povit Grubeshivskij jmovirno chlen OUN she do vijni v 1941 r vivezenij do Nimechchini na primusovi roboti zgidno inshoyi versiyi sluzhiv v Schutzpolizei vijskove zvannya kapral V 1943 r organizoviye pidpillya v okolicyah Maslomichi psevdo Yurko Na pochatku referat gospodarchij 4 nadrajonu Liman III Okrugu OUN a piznishe strilec v sotni Dudi piznishe komandir boyivki SB nadrajonu Liman III Okrugu OUN 21 I 1946 r pidvishenij do starshogo strilcya vid 1946 r buv rajonnim komandirom boyivok SB OUN vid oseni 1947 r komandir odniyeyi z grup pidpilnikiv yaka zalishilasya na Holmshini vid lyutogo 1949 r chlen sitki Zenona areshtovanij u 1951 r j peredanij do SRSR de buv zasudzhenij na 25 rokiv tyurmi do Polshi povernuvsya 27 IH 1955 r j buv vdruge areshtovanij j zasudzhenij 27 IH 1957 r v Lyublini na dovichne uv yaznennya zvilnenij 25 III 1959 r do smerti prozhivav v Olesnici Nizhnosilezkogo voyevodstva Polsha Poturaj Sergij Omelyanovich 08 10 1936 Maslomichi gmina Grubeshiv Grubeshivskij povit Lyublinske voyevodstvo Polsha 24 05 2000 Volodimir Volinskij Volinska oblast Ukrayina volodimir volinskij miskij golova Avtor enciklopedichnih statej Sivak Ivan Mikolajovich 1899 r n urozhenec s Maslomichi gmina Grubeshiv Grubeshivskij povit Lyublinska guberniya Polsha pislya bizhenstva 1915 roku zalishivsya v Rosiyi prozhivav v s Korsakovo Korsakovskogo r na Orlovskoyi obl zaveduyuchij rajonnim viddilom narodnoyi osviti Areshtovanij v 1937 g Zasudzhen na 10 rokiv vipravno trudovogo taboru Sivak Petro Mikolajovich 1896 r n urozhenec s Maslomichi gmina Grubeshiv Grubeshivskij povit Lyublinska guberniya Polsha pislya bizhenstva 1915 roku zalishivsya v Rosiyi prozhivav v m Novosil Orlovskoyi obl buhgalter viddilennya Derzhbanku Areshtovanij v 1938 g Zasudzhenij na 10 rokiv vipravno trudovogo taboru Sivak Ivan 1921 26 02 1946 Liski nar 1921 r v s Maslomichi Grubeshivskogo povitu u selyanskij rodini Buv u sotni Vovki 3 psevdo Bosfor Zaginuv 26 02 1946 r u boyu z vijskami NKVS Pohovanij v urochishi Bilostok bilya sela Liski Grubeshivskogo povitu na Holmshini razom z 41 pobratimami sho zaginuli v comu boyu GalereyaMaslomichi na mapah Maslomichi na vijskovij mapi Avstro Ugorskoyi imperiyi z 1889r Maslomichi na vijskovij nimeckij mapi z 1916r Maslomichi na mapi Generalnogo Shtabu SRSR z 1977r Pokinutij cvintar pravoslavnij Maslomichi Cvintar pravoslavnij Maslomichi Cvintar pravoslavnij Maslomichi Mogila HIH st cvintar pravoslavnij Maslomichi Mogila zamordovanogo Semenyuka A A 1905 07 03 1944 r r cvintar pravoslavnij MaslomichiPrimitkiGUS Ludnosc w miejscowosciach statystycznych wedlug ekonomicznych grup wieku Stan w dniu 31 03 2011 r Naselennya statistichnih miscevostej za ekonomichnimi grupami viku Stan na 31 03 2011 Procitovano 12 serpnya 2018 GEOnet Names Server 2018 d Track Q1194038 Bogdan Guk Maslomecz apokryfruski org APOKRYF RUSKI originalu za 21 veresnya 2020 pol A Kokowski Maslomecz gm Hrubieszow w Sprawozdania z badan archeologicznych w woj zamojskim 1979 r Lublin 1979 S 6 9 Pol XVI w VII cz 1 187 SG Ii 164 Skor S 32 H Stamirski Hrubieszow i okolice S 12 13 Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego i innych krajow slowianskich autor Filip Sulimierski Bronislaw Chlebowski Wladyslaw Walewski i in Kasa im Jozefa Mianowskiego Warszawa 1880 1902 Trudy etnografichesko statisticheskoj ekspedicii v Zapadno Russkij Kraj sobran P P Chubinskim S Peterburg 1872 T 7 Evrei Polyaki Plemena nemalorusskago proishozhdeniya Malorussy statistika selskij byt yazyk S 364 365 ros doref T Tom IV Wojewodztwo Lubelskie Warszawa Glowny Urzad Statystyczny 1924 s 32 Arhiv originalu za 27 lipnya 2020 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite book title Shablon Cite book cite book a Nedijsnij nopp n dovidka pol CDAVOVU Ukrayini F 4626 Op 1 Spr 28 Ark 10 23 Sergijchuk V Tragediya ukrayinciv Polshi S 307 LAC 27R 6531 0 8 E MG 31 D203 Vol 25 F 16 Arhiv originalu za 26 chervnya 2015 Procitovano 21 chervnya 2018 Zgidno z metodologiyeyu GUS pracezdatnij vik dlya cholovikiv stanovit 18 64 rokiv dlya zhinok 18 59 rokiv GUS Termini yaki vikoristovuyutsya v publichnij statistici Arhiv originalu za 20 veresnya 2018 Procitovano 14 serpnya 2018 Ukrayina kulturna spadshina nacionalna svidomist derzhavnist vidp red M Litvin uporyad F Steblij NAN Ukrayini Institut ukrayinoznavstva im I Krip yakevicha Lviv 2016 Vip 28 Ivan Krip yakevich u rodinnij tradiciyi nauci suspilstvi 716 s Rzemieniuk Florentyna Unici Polscy 1596 1946 Siedlce Florentyna Rzemieniuk 1998 s 80 AMP sygn 1318 Sprawozdanie z dzialalnosci misyjnej w parafii Czerniczyn za marzec 1939r APL SH sygn 483 79 APL SH sygn 522 60nn D Kawalko Cmentarze s 75 Polsko ukrayinski stosunki v 1942 1947 rokah u dokumentah OUN ta UPA u 2 t Vidp red ta uporyad V M V yatrovich Lvivskij nacionalnij universitet imeni Ivana Franka Centr doslidzhen vizvolnogo ruhu Lviv Centr doslidzhen vizvolnogo ruhu 2011 576 s APL Ortskommandantur I 524 nr mikrofilmu 113 sygn 23 Tagliche Lagemeldungen Marz 1944 Tagliche Lagemeldung von 11 Marz 1944 LAC 27R 6531 0 8 E MG 31 D203 Vol 25 F 17 CDAGO Ukrayini F 1 Op 23 Spr 1469 Ark 15 53 54 CDAVOVU Ukrayini F 4959 Op 1 Spr 10 Ark 13 14 34 39 Deportaciyi T 1 Dok 158 160 166 Deportaciyi T 2 Dok 43 Oleksandr Lisenko Marina Loboda Pereselennya polyakiv ta ukrayinciv 1944 1946 Varshava 2011 590 s AIPN Lu 08 260 Odpis meldunkow grup ORMO sierpien 1947 r k 54 AIPN Lu 043 9 Akta WUBP w Lublinie Sprawozdanie Sekcji 1 Wydzialu III WUBP w Lublinie do Wydzialu I Departamentu III MBP w Warszawie za okres 1 31 VIII 1947 r 8 IX 1947 r k 57 Eugeniusz Misilo Akcja Wisla 1947 Warszawa Archiwum Ukrainskie 2003 1246 s ISBN 9788393542901 PosilannyaVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Maslomichi Bogdan Guk Maslomecz apokryfruski org APOKRYF RUSKI originalu za 21 veresnya 2020 pol Portal Polsha