Франсуаза д'Обонн (12 березня 1920 — 3 серпня 2005) — французька письменниця і феміністка. Її книга 1974 року «» (фр. Le Féminisme ou la Mort) увела в ужиток термін екофемінізм. Одна з засновників [fr] — революційного альянсу ЛГБТ-людей у Парижі.
Франсуаза д'Обонн | ||||
---|---|---|---|---|
фр. Françoise d'Eaubonne | ||||
Ім'я при народженні | фр. Françoise Marie-Thérèse Piston d'Eaubonne | |||
Псевдонім | Marielle Lefevre[1] | |||
Народилася | 12 березня 1920[2][3][…] XVII округ Парижа, Париж, Франція[5] | |||
Померла | 3 серпня 2005[2][3][…](85 років) XIV округ Парижа, Париж, Франція[5] | |||
Країна | Франція[5] | |||
Діяльність | письменниця, біограф, письменниця наукової фантастики, мілітант, есеїстка | |||
Сфера роботи | d | |||
Заклад | Видавництво «Julliard», Кальман-Леві, Фламмаріон (видавництво) і d | |||
Жанр | феміністська наукова фантастика | |||
Magnum opus | d | |||
Членство | d і d | |||
Партія | Французька комуністична партія (1956) | |||
Брати, сестри | d | |||
Нагороди | ||||
| ||||
Франсуаза д'Обонн у Вікісховищі | ||||
Життєпис
Народилася 1920 року в Парижі, потім сім'я переїхала в Тулузу. Її мати була дитиною революціонера-карліста. Батько був членом релігійного руху Сіллон і прихильником анархізму. Дитинство Франсуази в Тулузі було ускладнене проблемами зі здоров'ям у батька, викликаними впливом газу, якого він зазнав 1914 року в окопах під час війни.
Франсуаза рано почала писати. У 13 років вона виграла літературний конкурс на краще оповідання, організований видавництвом Editions Denoël.
Коли їй було 16 років, розпочалася Громадянська війна в Іспанії. Три роки по тому вона стала свідком приходу республіканців у вигнанні. Від 20 до 25 років пережила всі поневіряння того часу. Під час Другої світової війни працювала шкільною вчителькою на півдні Франції та надавала допомогу підпільному руху Опору, але не залишала занять літературою. 1942 року випустила дебютну збірку поезій «Стовпці душі» (фр. Colonnes de l'âme). Пізніше вона висловить свої почуття в цей період свого життя багатозначною назвою Chienne de Jeunesse («молода сука»).
Таке дитинство і дорослішання, а також розвинена емпатія, вплинули на її критичний світогляд і сформували її як войовничу радикалку і феміністку. Значно вплинула на неї Симона де Бовуар з її класикою «Друга стать», яка викликала бурхливу полеміку. Саме дискусії довкола книги де Бовуар надихнули д'Обонн на перше феміністське есе — «Комплекс Діани». У ньому вона спробувала вступити в полеміку з критиками «Другої статі» та спробувала розібратися, чому жінок було виключено з політики та позбавлено влади.
1969 року стала співзасновницею Руху за визволення жінок. Активно підтримувала інших активісток, але вважала, що рух за права жінок має бути єдиним та цілісним. Як колишня членкиня французької комуністичної партії, 1971 року стала однією із засновників . Того ж року вона підписала Маніфест трьохсот сорока трьох, заявивши, що зробила аборт.
Франсуазу д'Обонн вважають авторкою та засновницею екологічного та соціального руху екофемінізму. 1972 року вона заснувала в Парижі Центр екології та фемінізму (фр. Ecologie-Feminisme).
У 1974 році д'Обонн опублікувала найвідоміший свій твір — Le Féminisme ou la Mor t («»), де вперше використала термін «екофемінізм». У книзі йдеться про існування особливого зв'язку жінок з природою, вона закликає жінок до екологічного активізму, наголошуючи, що токсична маскулінність не лише призводить до зростання населення, а й забруднює й чинить інші руйнівні впливи на довкілля.
Концепція Франсуази д'Обонн про існування зв'язку жінок із природою знайшла прихильниць. Серед них такі авторки та науковиці, як антропологиня [en], теологиня Розмарі Редфорд Рютер, філософиня Сьюзен Гріффін та історикиня [en].
У своєму літературному та активістському житті д'Обонн стикалася зі впливовими людьми XX століття, серед яких Колетт, Симона де Бовуар, Жан-Поль Сартр, Жан Кокто та багато інших.
Померла в Парижі 3 серпня 2005 року, кремована на цвинтарі Пер-Лашез.
Бібліографія
Дотримуючись свого початкового девізу «Жодного дня без рядка», Франсуаза д'Обонн написала понад 50 творів, починаючи з Colonnes de l'âme (поезія, 1942) і закінчуючи L'Évangile de Véronique (есе, 2003). Її історичний роман Comme un vol de gerfauts (1947) перекладено англійською під назвою A Flight of Falcons («Політ сокола»), а фрагменти з її Le Féminisme ou la Mort з'явилися 1974 року в антології «Нові французькі фемінізми».
Також писала науково-фантастичні романи: L'échiquier du temps («Шахова дошка часу», 1962), Rêve de feu (укр. «Вогненний сон», 1964) та Le sous-marin de l 'espace («Космічна субмарина», 1959).
- Романи
- Le cœur de Watteau, 1944
- Comme un vol de gerfauts, prix des lecteurs 1947
- Belle Humeur ou la Véridique Histoire de Mandrin, 1957
- J'irai cracher sur vos tombes, 1959
- Les Tricheurs, 1959
- Jusqu'à la gauche, 1963
- Les Bergères de l'Apocalypse, 1978
- On vous appelait terroristes, 1979
- Je ne suis pas née pour mourir, 1982
- Terrorist's blues, 1987
- Floralies du désert, 1995
- Біографії
- La vie passionnée d'Arthur Rimbaud, 1957
- La vie passionnée de Verlaine, 1959
- Une femme témoin de son siècle, Germaine de Staël, 1966
- La couronne de sable, vie d'Isabelle Eberhardt, 1967
- L'éventail de fer ou la vie de Qiu Jin, 1977
- Moi, Kristine, reine de Suède, 1979
- L'impératrice rouge: moi, Jiang King, veuve Mao, 1981
- L'Amazone Sombre: vie d' Antoinette Lix, 1983
- Louise Michel la Canaque, 1985
- Une femme nommée Castor, 1986
- Les scandaleuses, 1990
- L'évangile de Véronique, 2000
- Есе
- Le complexe de Diane, érotisme ou feminisme, 1951
- Y at-il encore des hommes?, 1964
- Eros minoritaire, 1970
- Le feminisme ou la mort, 1974
- Les femmes avant le patriarcat, 1976
- Contre violence ou résistance à l'état, 1978
- Histoire de l'art et lutte des sexes, 1978
- Écologie, feminisme: révolution ou mutation?, 1978
- S comme Sectes, 1982
- La femme russe, 1988
- Féminin et philosophie: une allergie historique, 1997
- La liseuse et la lyre, 1997
- Le sexocide des sorcières, 1999
- Поеми
- Columns of the soul, 1942
- Rutten, 1951
- Neither place nor meter, 1981
- Науково-фантастичні романи
- Le sous-marin de l'espace, 1959
- L'échiquier du temps, 1962
- Rêve de feu, 1964
Примітки
- Czech National Authority Database
- Bibliothèque nationale de France BNF: платформа відкритих даних — 2011.
- Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- Енциклопедія Брокгауз
- Fichier des personnes décédées
- «Зеленая Амазонка»: как Франсуаза д’Обонн придумала экофеминизм. Forbes.ru (рос.). оригіналу за 22 грудня 2021. Процитовано 22 грудня 2021.
- Caroline Goldblum. Françoise d’Eaubonne, à l’origine de la pensée écoféministe // L'Homme & la Société. — 2017. — Vol. 1—2, no 203—204 (8 juillet). — P. 189—202. з джерела 22 грудня 2021.
- . web.archive.org. 23 квітня 2001. Архів оригіналу за 23 квітня 2001. Процитовано 22 грудня 2021.
- B. T. Gates. A Root of Ecofeminism Ecofeminisme // Interdisciplinary Studies in Literature and Environment. — 1996. — Vol. 3, iss. 1 (1 July). — P. 7–16. — ISSN 1759-1090 1076-0962, 1759-1090. — DOI: . з джерела 9 липня 2022.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Fransuaza d Obonn 12 bereznya 1920 3 serpnya 2005 francuzka pismennicya i feministka Yiyi kniga 1974 roku fr Le Feminisme ou la Mort uvela v uzhitok termin ekofeminizm Odna z zasnovnikiv fr revolyucijnogo alyansu LGBT lyudej u Parizhi Fransuaza d Obonnfr Francoise d EaubonneIm ya pri narodzhennifr Francoise Marie Therese Piston d EaubonnePsevdonimMarielle Lefevre 1 Narodilasya12 bereznya 1920 1920 03 12 2 3 XVII okrug Parizha Parizh Franciya 5 Pomerla3 serpnya 2005 2005 08 03 2 3 85 rokiv XIV okrug Parizha Parizh Franciya 5 Krayina Franciya 5 Diyalnistpismennicya biograf pismennicya naukovoyi fantastiki militant eseyistkaSfera robotidZakladVidavnictvo Julliard Kalman Levi Flammarion vidavnictvo i dZhanrfeministska naukova fantastikaMagnum opusdChlenstvod i dPartiyaFrancuzka komunistichna partiya 1956 Brati sestridNagorodi Fransuaza d Obonn u VikishovishiZhittyepisNarodilasya 1920 roku v Parizhi potim sim ya pereyihala v Tuluzu Yiyi mati bula ditinoyu revolyucionera karlista Batko buv chlenom religijnogo ruhu Sillon i prihilnikom anarhizmu Ditinstvo Fransuazi v Tuluzi bulo uskladnene problemami zi zdorov yam u batka viklikanimi vplivom gazu yakogo vin zaznav 1914 roku v okopah pid chas vijni Fransuaza rano pochala pisati U 13 rokiv vona vigrala literaturnij konkurs na krashe opovidannya organizovanij vidavnictvom Editions Denoel Koli yij bulo 16 rokiv rozpochalasya Gromadyanska vijna v Ispaniyi Tri roki po tomu vona stala svidkom prihodu respublikanciv u vignanni Vid 20 do 25 rokiv perezhila vsi poneviryannya togo chasu Pid chas Drugoyi svitovoyi vijni pracyuvala shkilnoyu vchitelkoyu na pivdni Franciyi ta nadavala dopomogu pidpilnomu ruhu Oporu ale ne zalishala zanyat literaturoyu 1942 roku vipustila debyutnu zbirku poezij Stovpci dushi fr Colonnes de l ame Piznishe vona vislovit svoyi pochuttya v cej period svogo zhittya bagatoznachnoyu nazvoyu Chienne de Jeunesse moloda suka Take ditinstvo i doroslishannya a takozh rozvinena empatiya vplinuli na yiyi kritichnij svitoglyad i sformuvali yiyi yak vojovnichu radikalku i feministku Znachno vplinula na neyi Simona de Bovuar z yiyi klasikoyu Druga stat yaka viklikala burhlivu polemiku Same diskusiyi dovkola knigi de Bovuar nadihnuli d Obonn na pershe feministske ese Kompleks Diani U nomu vona sprobuvala vstupiti v polemiku z kritikami Drugoyi stati ta sprobuvala rozibratisya chomu zhinok bulo viklyucheno z politiki ta pozbavleno vladi 1969 roku stala spivzasnovniceyu Ruhu za vizvolennya zhinok Aktivno pidtrimuvala inshih aktivistok ale vvazhala sho ruh za prava zhinok maye buti yedinim ta cilisnim Yak kolishnya chlenkinya francuzkoyi komunistichnoyi partiyi 1971 roku stala odniyeyu iz zasnovnikiv Togo zh roku vona pidpisala Manifest trohsot soroka troh zayavivshi sho zrobila abort Fransuazu d Obonn vvazhayut avtorkoyu ta zasnovniceyu ekologichnogo ta socialnogo ruhu ekofeminizmu 1972 roku vona zasnuvala v Parizhi Centr ekologiyi ta feminizmu fr Ecologie Feminisme U 1974 roci d Obonn opublikuvala najvidomishij svij tvir Le Feminisme ou la Mor t de vpershe vikoristala termin ekofeminizm U knizi jdetsya pro isnuvannya osoblivogo zv yazku zhinok z prirodoyu vona zaklikaye zhinok do ekologichnogo aktivizmu nagoloshuyuchi sho toksichna maskulinnist ne lishe prizvodit do zrostannya naselennya a j zabrudnyuye j chinit inshi rujnivni vplivi na dovkillya Koncepciya Fransuazi d Obonn pro isnuvannya zv yazku zhinok iz prirodoyu znajshla prihilnic Sered nih taki avtorki ta naukovici yak antropologinya en teologinya Rozmari Redford Ryuter filosofinya Syuzen Griffin ta istorikinya en U svoyemu literaturnomu ta aktivistskomu zhitti d Obonn stikalasya zi vplivovimi lyudmi XX stolittya sered yakih Kolett Simona de Bovuar Zhan Pol Sartr Zhan Kokto ta bagato inshih Pomerla v Parizhi 3 serpnya 2005 roku kremovana na cvintari Per Lashez BibliografiyaDotrimuyuchis svogo pochatkovogo devizu Zhodnogo dnya bez ryadka Fransuaza d Obonn napisala ponad 50 tvoriv pochinayuchi z Colonnes de l ame poeziya 1942 i zakinchuyuchi L Evangile de Veronique ese 2003 Yiyi istorichnij roman Comme un vol de gerfauts 1947 perekladeno anglijskoyu pid nazvoyu A Flight of Falcons Polit sokola a fragmenti z yiyi Le Feminisme ou la Mort z yavilisya 1974 roku v antologiyi Novi francuzki feminizmi Takozh pisala naukovo fantastichni romani L echiquier du temps Shahova doshka chasu 1962 Reve de feu ukr Vognennij son 1964 ta Le sous marin de l espace Kosmichna submarina 1959 RomaniLe cœur de Watteau 1944 Comme un vol de gerfauts prix des lecteurs 1947 Belle Humeur ou la Veridique Histoire de Mandrin 1957 J irai cracher sur vos tombes 1959 Les Tricheurs 1959 Jusqu a la gauche 1963 Les Bergeres de l Apocalypse 1978 On vous appelait terroristes 1979 Je ne suis pas nee pour mourir 1982 Terrorist s blues 1987 Floralies du desert 1995BiografiyiLa vie passionnee d Arthur Rimbaud 1957 La vie passionnee de Verlaine 1959 Une femme temoin de son siecle Germaine de Stael 1966 La couronne de sable vie d Isabelle Eberhardt 1967 L eventail de fer ou la vie de Qiu Jin 1977 Moi Kristine reine de Suede 1979 L imperatrice rouge moi Jiang King veuve Mao 1981 L Amazone Sombre vie d Antoinette Lix 1983 Louise Michel la Canaque 1985 Une femme nommee Castor 1986 Les scandaleuses 1990 L evangile de Veronique 2000EseLe complexe de Diane erotisme ou feminisme 1951 Y at il encore des hommes 1964 Eros minoritaire 1970 Le feminisme ou la mort 1974 Les femmes avant le patriarcat 1976 Contre violence ou resistance a l etat 1978 Histoire de l art et lutte des sexes 1978 Ecologie feminisme revolution ou mutation 1978 S comme Sectes 1982 La femme russe 1988 Feminin et philosophie une allergie historique 1997 La liseuse et la lyre 1997 Le sexocide des sorcieres 1999PoemiColumns of the soul 1942 Rutten 1951 Neither place nor meter 1981Naukovo fantastichni romaniLe sous marin de l espace 1959 L echiquier du temps 1962 Reve de feu 1964PrimitkiCzech National Authority Database d Track Q13550863 Bibliotheque nationale de France BNF platforma vidkritih danih 2011 d Track Q19938912d Track Q54837d Track Q193563 Internet Speculative Fiction Database 1995 d Track Q2629164 Enciklopediya Brokgauz d Track Q237227 Fichier des personnes decedees d Track Q80900474 Zelenaya Amazonka kak Fransuaza d Obonn pridumala ekofeminizm Forbes ru ros originalu za 22 grudnya 2021 Procitovano 22 grudnya 2021 Caroline Goldblum Francoise d Eaubonne a l origine de la pensee ecofeministe L Homme amp la Societe 2017 Vol 1 2 no 203 204 8 juillet P 189 202 z dzherela 22 grudnya 2021 web archive org 23 kvitnya 2001 Arhiv originalu za 23 kvitnya 2001 Procitovano 22 grudnya 2021 B T Gates A Root of Ecofeminism Ecofeminisme Interdisciplinary Studies in Literature and Environment 1996 Vol 3 iss 1 1 July P 7 16 ISSN 1759 1090 1076 0962 1759 1090 DOI 10 1093 isle 3 1 7 z dzherela 9 lipnya 2022