Роберт Болдвін Росс (англ. Robert Baldwin "Robbie" Ross; 25 травня 1869 р. – 5 жовтня 1918 р.) — канадський журналіст, мистецький критик та арт-дилер. Насамперед відомий завдяки своїм стосункам з Оскаром Вайлдом, якому доводився відданим другом, коханцем та літературним душоприказником. Онук канадського реформатора Роберта Болдвіна та син Джона Росса та Августи Елізабет Болдвін. Росс вважався наріжною постаттю у лондонському літературно-мистецькому середовищі з середини 1890-х. Також відомий як наставник кількох письменників, серед яких Зігфрід Сассун. Його відкрита гомосексуальність, в період, коли це було незаконно, принесла йому багато негараздів.
Роберт Росс | |
---|---|
Robert Ross at 24.jpg | |
Псевдо | Robbie Ross |
Народився | 25 травня 1869 Тур[1] |
Помер | 5 жовтня 1918 (49 років) London, England |
Поховання | Пер-Лашез і d |
Країна | Канада Велика Британія |
Діяльність | журналіст, літературний критик, арт-дилер |
Alma mater | Кембриджський університет і Королівський коледж, Кембрідж |
Знання мов | англійська[3] |
Жанр | оповідання і театр |
Конфесія | католицька церква |
Батько | Джон Росс[d][4] |
Мати | d[4] |
Родичі | Роберт Болдвін |
Брати, сестри | d[4] |
|
Біографія
Батько, Джон Росс, народився в Ірландії, більшу частину життя провів у Канаді, де став юристом, а 1853 року навіть обіймав посаду генерального прокурора, у 1853—1862 роках працював як президент чавунної компанії «Ґренд Транк Рейлвей». Мати Росса, Августа Елізабет Болдвін, була дочкою прем'єр-міністра західної Канади Роберта Болдвіна. Роберт мав дві сестри та двох братів. Початкову освіту отримав у престижній школі Сендрайд у Суреї, де виявив себе здібним учнем, особливо у царині античної літератури й мистецтва. Вважається, що саме там отримав свій перший гомосексуальний досвід. У тринадцятирічному віці вступив на класичне відділення у Грифтан-коледж, але мати вирішила, що син занадто слабкий, щоб навчатися у школі, а тому наступні два роки він навчався вдома. Брат Алек, який та той час уже закінчив Кембридж, почав залучати Роберта до літературного кола Лондона. Саме у цей час Росс і познайомився з Оскаром Вайлдом, однак обставини їхнього знайомства невідомі.
Невдовзі після знайомства, сімнадцятирічний Роберт спокусив Вайлда, але їхній зв'язок тривав недовго. 1888 року Роберт вступив до Кінг-коледжу. Одним і з викладачів історії там був Оскар Бравнінг, який досить таки багато допомагав Россу. Однокурсники не любили Росса, можливо, через те, як він себе поводив і його сміливі статті в університетському часописі. У березні 1889 року група з шести людей напала на Росса і скинула його до фонтану на подвір'ї коледжу. У Росса стався нервовий зрив (особливо коли йому стало відомо, що його кривдників не покарають), і сім'я забрала його додому. Як результат, він вирішив залишити навчання в університеті.
Водночас у сім'ї зауважили гомосексуальність Роберта і вирішили відіслати його якомога далі від спокус Лондона. Росс переїхав до Едінбурга, де працював у часописі «Scott Observer» («Шотландський оглядач»). Тоді ж вийшло його оповідання під назвою «Як ми загубили книжку Яшера» (How we Lost the Book of Jasher), одне з багатьох оповідань, які він написав за своє життя.
Написавши передмову до перевидання роману «Мельмот-блукач» Ч. Р. Метьюріна, Росс надіслав її відомому і впливовому критику Едмонду Госу, жадаючи звернути на себе увагу. Невдовзі Гос став добрим другом Росса. Крім того, Росс познайомився з Обрі Бердслі та Вільямом Ратенштейном, з яким також підтримував спілкування.
Коли 1895 року Оскар Вайлд подав до суду на маркіза Квінсбері, батька Альфреда Дуґласа, Робер Росс намагався відмовити його від такого вчинку. Після арешту письменника, саме Росс забрав з будинку Вайлда деякі речі, рукописи й приватні папери, аби вони не з'явилися на суді як компромат. Після багатьох настирливих прохань матері, Росс покинув Англію і поселився у Калі, звідки слідкував за подальшим ходом подій з газет. 25 травня Вайлду винесено вирок, того ж дня Роберт довідався про смерть дружини свого брата Джека і повернувся в Англію. Росс відвідав Вайлда у в'язниці і допомагав його владнати фінансові проблеми.
1897 року Вйлд вийшов з в'язниці та поїхав до Франції, де на нього чекав Росс. Протягом декількох місяців Вайлд навіть не згадував Дуґласа, але невдовзі стало відомо, що їхня зустріч неминуча. Попри всі аргументи друзів, у вересні Вайлд поїхав до Дугласа у Неаполь, що змусило Росс чи не вперше в житті втрати терпіння і закидати Вайлда злісними листами. Помирилися вони лише через декілька місяців.
Водночас різко погіршилося здоров'я ще одного Россового друга — Обрі Бердслі, який хворів на сухоти. Невдовзі після його смерті Росс написав йому панегірик, який увійшов до видання комедії Бена Джонсона «Вальпоне» з малюнками Бердслі. У травні Росс допоміг матері й сестрі Бердслі організувати поминальну месу в єзуїтській капелі та оплатив половину видатків.
У жовтні 1900 року Оскар Вайлд сильно захворів і попросив Росса приїхати до нього. Разом із Реджинальдом Тернером Росс залишався з Вайлдом до самої смерті, знайшов священнослужителя, який, згідно з бажанням письменника, охрестив і помазав його, а після смерті зайнявся розв'язанням усіх фінансових проблем, організацією похорону і відповідями на листи співчуття. На похороні Вайлда Росс обмінявся з Дуґласом, який не навідав письменника під час хвороби, але взяв на себе роль головного плакальника, декількома різкими фразами.
Після повернення до Лондона, Рос обійняв посаду адміністратора у галереї «Карфакс». Саме у цій галереї відбулася виставка сатиричних малюнків Макса Бірбама. Крім цього, Росс займався літературним спадком Вайлда, офіційно ставши його душоприказником. Рішуче налаштований Росс вірив у те, що з часом творчість Вайлда займе важливе місце на літературній та театральній сцені, і тоді всі прибутки отримуватимуть сини письменника — Сиріл і Вівіян Голанди. Росс швидко став важливою постаттю у мистецькому світі. 1903 року у «Карфаксі» пройшла вельми поспішна вистава Роджера Фрая, критика і митця, після чого «Карфакс» отримав репутацію респектабельного місця, до якого постійно навідувалися знавці мистецтва.
Протягом наступних років Росс скрупульозно займався проблемами літературного спадку Вайлда. 1905 року у Дрездені відбулася прем'єра славнозвісної опери «Саломея» Ріхарда Штрауса. 1906 року відбулося анулювання банкрутства Вайлда, і весь прибуток від авторських прав почали отримувати Сиріл і Вівіян. Завдяки Россу у 1908 році почав виходити 12-томник творів Вайлда, а прах самого письменника перевезено на цвинтар Пер-Лашез. Надгробний пам'ятник Росс замовив у скульптора Джейкоба Епштейна. 1908 рік завершився тріумфом для Росса: 1 грудня у легендарному готелі «Рітц» зібралося понад сто п'ятдесят гостей, щоб подякувати Россу за всю його працю над відбілюванням репутації Вайлда як видатного письменника.
1909 року вийшла перша книжка Росса — «Обрі Бердслі», яка присвячувалася відомому художнику. У вересні того ж року вийшла ще одна книжка, «Маски й фрази» (Masques and Phases) — збірка есеїв, статей і коротких оповідань (одну зі статей книги знову ж таки присвячено творчості Бердслі та має підзаголовок «Погляд у минуле»).
На початку 1910-х років Росс пройшов крізь ряд судових процесів. Ініціатором деяких з них виступав Альфред Дуґлас: він подавав до суду на біографа Вайлда Ренсама, який використав у своїх творах текст «De Profundis», а також на Росса, обвинувативши його у гомосексуальності. Першу справу Дуґлас програв, а другу справу закрили, як і справу Кросленда, які обвинувачували Росса у злісному переслідуванні (Росс раніше подавав до суду на Дуґласа за наклеп). За Росса заступилися Герберт Велз, Вівіян Голанд та Едмунд Гос.
Останні роки життя Росса пов'язані з поетом Зігфрідом Сассуном. Росс ставився до Сассона як наставник — підтримував його морально, давав притулок, вводив у літературні кола і знайомив з письменниками (Гербертом Велзом, Арнольдом Беннеттом). Сассун багато написав про Росса у своїй автобіографії «Подорож Зіґфріда» (Siegfried's Journey, 1945).
На початку 1918 року Росс захворів; 5 жовтня він повернувся після обіду з друзями й сказав, що у нього болить у грудях і що він трохи відпочине. Коли прийшли кликати його до вечері, він вже був мертвий. Причиною смерті стала втрата свідомості, викликана хронічним бронхітом і гастритом. Згідно з заповітом, тіло Росса кремували, а 1950 року урну з його прахом привезли до Парижа і поховали у спеціальному заглибленні у пам'ятнику Оскара Вайлда — уже замовляючи пам'ятник в Епштейна, Росс вирішив, що його прах лежатиме поруч з прахом друга.
Зігфрід Сассун у вищезгаданій біографії написав: «Відпочиваючи перед вечерею, він помер — у нього зупинилось серце. І, думаю, доречно буде сказати, що це був єдиний випадок, коли серце його підвело».
Примітки
- http://merlin.bilerico.com/2013/04/on-kevin-swanson-and-robert-ross.php
- Borland, Maureen (1990). Wilde's Devoted Friend: A Life of Robert Ross 1869–1918. Oxford: Lennard. ISBN ..
- Bibliothèque nationale de France BNF: платформа відкритих даних — 2011.
- Kindred Britain
- Fryer, Jonathan (2000). Robbie Ross: Oscar Wilde's True Love. London: Constable & Robinson. ISBN .. (U.S. Title: Robbie Ross: Oscar Wilde's Devoted Friend).
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Robert Boldvin Ross angl Robert Baldwin Robbie Ross 25 travnya 1869 r 5 zhovtnya 1918 r kanadskij zhurnalist misteckij kritik ta art diler Nasampered vidomij zavdyaki svoyim stosunkam z Oskarom Vajldom yakomu dovodivsya viddanim drugom kohancem ta literaturnim dushoprikaznikom Onuk kanadskogo reformatora Roberta Boldvina ta sin Dzhona Rossa ta Avgusti Elizabet Boldvin Ross vvazhavsya narizhnoyu postattyu u londonskomu literaturno misteckomu seredovishi z seredini 1890 h Takozh vidomij yak nastavnik kilkoh pismennikiv sered yakih Zigfrid Sassun Jogo vidkrita gomoseksualnist v period koli ce bulo nezakonno prinesla jomu bagato negarazdiv Robert RossRobert Ross at 24 jpgPsevdoRobbie RossNarodivsya25 travnya 1869 1869 05 25 Tur 1 Pomer5 zhovtnya 1918 1918 10 05 49 rokiv London EnglandPohovannyaPer Lashez i dKrayina Kanada Velika BritaniyaDiyalnistzhurnalist literaturnij kritik art dilerAlma materKembridzhskij universitet i Korolivskij koledzh KembridzhZnannya movanglijska 3 Zhanropovidannya i teatrKonfesiyakatolicka cerkvaBatkoDzhon Ross d 4 Matid 4 RodichiRobert BoldvinBrati sestrid 4 Mediafajli u VikishovishiU Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Ross BiografiyaBatko Dzhon Ross narodivsya v Irlandiyi bilshu chastinu zhittya proviv u Kanadi de stav yuristom a 1853 roku navit obijmav posadu generalnogo prokurora u 1853 1862 rokah pracyuvav yak prezident chavunnoyi kompaniyi Grend Trank Rejlvej Mati Rossa Avgusta Elizabet Boldvin bula dochkoyu prem yer ministra zahidnoyi Kanadi Roberta Boldvina Robert mav dvi sestri ta dvoh brativ Pochatkovu osvitu otrimav u prestizhnij shkoli Sendrajd u Sureyi de viyaviv sebe zdibnim uchnem osoblivo u carini antichnoyi literaturi j mistectva Vvazhayetsya sho same tam otrimav svij pershij gomoseksualnij dosvid U trinadcyatirichnomu vici vstupiv na klasichne viddilennya u Griftan koledzh ale mati virishila sho sin zanadto slabkij shob navchatisya u shkoli a tomu nastupni dva roki vin navchavsya vdoma Brat Alek yakij ta toj chas uzhe zakinchiv Kembridzh pochav zaluchati Roberta do literaturnogo kola Londona Same u cej chas Ross i poznajomivsya z Oskarom Vajldom odnak obstavini yihnogo znajomstva nevidomi Nevdovzi pislya znajomstva simnadcyatirichnij Robert spokusiv Vajlda ale yihnij zv yazok trivav nedovgo 1888 roku Robert vstupiv do King koledzhu Odnim i z vikladachiv istoriyi tam buv Oskar Bravning yakij dosit taki bagato dopomagav Rossu Odnokursniki ne lyubili Rossa mozhlivo cherez te yak vin sebe povodiv i jogo smilivi statti v universitetskomu chasopisi U berezni 1889 roku grupa z shesti lyudej napala na Rossa i skinula jogo do fontanu na podvir yi koledzhu U Rossa stavsya nervovij zriv osoblivo koli jomu stalo vidomo sho jogo krivdnikiv ne pokarayut i sim ya zabrala jogo dodomu Yak rezultat vin virishiv zalishiti navchannya v universiteti Vodnochas u sim yi zauvazhili gomoseksualnist Roberta i virishili vidislati jogo yakomoga dali vid spokus Londona Ross pereyihav do Edinburga de pracyuvav u chasopisi Scott Observer Shotlandskij oglyadach Todi zh vijshlo jogo opovidannya pid nazvoyu Yak mi zagubili knizhku Yashera How we Lost the Book of Jasher odne z bagatoh opovidan yaki vin napisav za svoye zhittya Napisavshi peredmovu do perevidannya romanu Melmot blukach Ch R Metyurina Ross nadislav yiyi vidomomu i vplivovomu kritiku Edmondu Gosu zhadayuchi zvernuti na sebe uvagu Nevdovzi Gos stav dobrim drugom Rossa Krim togo Ross poznajomivsya z Obri Berdsli ta Vilyamom Ratenshtejnom z yakim takozh pidtrimuvav spilkuvannya Koli 1895 roku Oskar Vajld podav do sudu na markiza Kvinsberi batka Alfreda Duglasa Rober Ross namagavsya vidmoviti jogo vid takogo vchinku Pislya areshtu pismennika same Ross zabrav z budinku Vajlda deyaki rechi rukopisi j privatni paperi abi voni ne z yavilisya na sudi yak kompromat Pislya bagatoh nastirlivih prohan materi Ross pokinuv Angliyu i poselivsya u Kali zvidki slidkuvav za podalshim hodom podij z gazet 25 travnya Vajldu vineseno virok togo zh dnya Robert dovidavsya pro smert druzhini svogo brata Dzheka i povernuvsya v Angliyu Ross vidvidav Vajlda u v yaznici i dopomagav jogo vladnati finansovi problemi 1897 roku Vjld vijshov z v yaznici ta poyihav do Franciyi de na nogo chekav Ross Protyagom dekilkoh misyaciv Vajld navit ne zgaduvav Duglasa ale nevdovzi stalo vidomo sho yihnya zustrich neminucha Popri vsi argumenti druziv u veresni Vajld poyihav do Duglasa u Neapol sho zmusilo Ross chi ne vpershe v zhitti vtrati terpinnya i zakidati Vajlda zlisnimi listami Pomirilisya voni lishe cherez dekilka misyaciv Vodnochas rizko pogirshilosya zdorov ya she odnogo Rossovogo druga Obri Berdsli yakij hvoriv na suhoti Nevdovzi pislya jogo smerti Ross napisav jomu panegirik yakij uvijshov do vidannya komediyi Bena Dzhonsona Valpone z malyunkami Berdsli U travni Ross dopomig materi j sestri Berdsli organizuvati pominalnu mesu v yezuyitskij kapeli ta oplativ polovinu vidatkiv U zhovtni 1900 roku Oskar Vajld silno zahvoriv i poprosiv Rossa priyihati do nogo Razom iz Redzhinaldom Ternerom Ross zalishavsya z Vajldom do samoyi smerti znajshov svyashennosluzhitelya yakij zgidno z bazhannyam pismennika ohrestiv i pomazav jogo a pislya smerti zajnyavsya rozv yazannyam usih finansovih problem organizaciyeyu pohoronu i vidpovidyami na listi spivchuttya Na pohoroni Vajlda Ross obminyavsya z Duglasom yakij ne navidav pismennika pid chas hvorobi ale vzyav na sebe rol golovnogo plakalnika dekilkoma rizkimi frazami Pislya povernennya do Londona Ros obijnyav posadu administratora u galereyi Karfaks Same u cij galereyi vidbulasya vistavka satirichnih malyunkiv Maksa Birbama Krim cogo Ross zajmavsya literaturnim spadkom Vajlda oficijno stavshi jogo dushoprikaznikom Rishuche nalashtovanij Ross viriv u te sho z chasom tvorchist Vajlda zajme vazhlive misce na literaturnij ta teatralnij sceni i todi vsi pributki otrimuvatimut sini pismennika Siril i Viviyan Golandi Ross shvidko stav vazhlivoyu postattyu u misteckomu sviti 1903 roku u Karfaksi projshla velmi pospishna vistava Rodzhera Fraya kritika i mitcya pislya chogo Karfaks otrimav reputaciyu respektabelnogo miscya do yakogo postijno naviduvalisya znavci mistectva Protyagom nastupnih rokiv Ross skrupulozno zajmavsya problemami literaturnogo spadku Vajlda 1905 roku u Drezdeni vidbulasya prem yera slavnozvisnoyi operi Salomeya Riharda Shtrausa 1906 roku vidbulosya anulyuvannya bankrutstva Vajlda i ves pributok vid avtorskih prav pochali otrimuvati Siril i Viviyan Zavdyaki Rossu u 1908 roci pochav vihoditi 12 tomnik tvoriv Vajlda a prah samogo pismennika perevezeno na cvintar Per Lashez Nadgrobnij pam yatnik Ross zamoviv u skulptora Dzhejkoba Epshtejna 1908 rik zavershivsya triumfom dlya Rossa 1 grudnya u legendarnomu goteli Ritc zibralosya ponad sto p yatdesyat gostej shob podyakuvati Rossu za vsyu jogo pracyu nad vidbilyuvannyam reputaciyi Vajlda yak vidatnogo pismennika 1909 roku vijshla persha knizhka Rossa Obri Berdsli yaka prisvyachuvalasya vidomomu hudozhniku U veresni togo zh roku vijshla she odna knizhka Maski j frazi Masques and Phases zbirka eseyiv statej i korotkih opovidan odnu zi statej knigi znovu zh taki prisvyacheno tvorchosti Berdsli ta maye pidzagolovok Poglyad u minule Na pochatku 1910 h rokiv Ross projshov kriz ryad sudovih procesiv Iniciatorom deyakih z nih vistupav Alfred Duglas vin podavav do sudu na biografa Vajlda Rensama yakij vikoristav u svoyih tvorah tekst De Profundis a takozh na Rossa obvinuvativshi jogo u gomoseksualnosti Pershu spravu Duglas prograv a drugu spravu zakrili yak i spravu Kroslenda yaki obvinuvachuvali Rossa u zlisnomu peresliduvanni Ross ranishe podavav do sudu na Duglasa za naklep Za Rossa zastupilisya Gerbert Velz Viviyan Goland ta Edmund Gos Ostanni roki zhittya Rossa pov yazani z poetom Zigfridom Sassunom Ross stavivsya do Sassona yak nastavnik pidtrimuvav jogo moralno davav pritulok vvodiv u literaturni kola i znajomiv z pismennikami Gerbertom Velzom Arnoldom Bennettom Sassun bagato napisav pro Rossa u svoyij avtobiografiyi Podorozh Zigfrida Siegfried s Journey 1945 Na pochatku 1918 roku Ross zahvoriv 5 zhovtnya vin povernuvsya pislya obidu z druzyami j skazav sho u nogo bolit u grudyah i sho vin trohi vidpochine Koli prijshli klikati jogo do vecheri vin vzhe buv mertvij Prichinoyu smerti stala vtrata svidomosti viklikana hronichnim bronhitom i gastritom Zgidno z zapovitom tilo Rossa kremuvali a 1950 roku urnu z jogo prahom privezli do Parizha i pohovali u specialnomu zagliblenni u pam yatniku Oskara Vajlda uzhe zamovlyayuchi pam yatnik v Epshtejna Ross virishiv sho jogo prah lezhatime poruch z prahom druga Zigfrid Sassun u vishezgadanij biografiyi napisav Vidpochivayuchi pered vechereyu vin pomer u nogo zupinilos serce I dumayu dorechno bude skazati sho ce buv yedinij vipadok koli serce jogo pidvelo Primitkihttp merlin bilerico com 2013 04 on kevin swanson and robert ross php Borland Maureen 1990 Wilde s Devoted Friend A Life of Robert Ross 1869 1918 Oxford Lennard ISBN 1 85291 085 2 Bibliotheque nationale de France BNF platforma vidkritih danih 2011 d Track Q19938912d Track Q54837d Track Q193563 Kindred Britain d Track Q75653886 Fryer Jonathan 2000 Robbie Ross Oscar Wilde s True Love London Constable amp Robinson ISBN 0 09 479770 6 U S Title Robbie Ross Oscar Wilde s Devoted Friend