Пап (вірм. Պապ) (353–374) — цар Великої Вірменії. Син Аршака II. Представник династії Аршакідів.
Пап вірм. Պապ | |||
| |||
---|---|---|---|
367 — 374 | |||
Попередник: | Аршак II | ||
Спадкоємець: | Вараздат | ||
Народження: | 353 | ||
Смерть: | 374 | ||
Національність: | вірмени | ||
Країна: | Велика Вірменія | ||
Рід: | Аршакіди | ||
Батько: | Аршак II | ||
Мати: | Парандзем | ||
Шлюб: | d | ||
Діти: | Валаршак і Аршак III | ||
Медіафайли у Вікісховищі |
Життєпис
368 року перський цар Шапур II відрядив свої війська до Вірменії. Армію очолювали вірменські міністри Гхак та Артаван, які перейшли на бік персів. Цариця Парандзем, довідавшись про напад, зі своїм сином, принцом Папом, сховалась у фортеці Артагерс. Після тривалої облоги Гхак та Артаван вирішили залишити персів та перейти на бік цариці Парандзем. Раптовою атакою обложені вірмени розбили перську армію та зняли облогу фортеці. Принц Пап вирушив до Рима.
Імператор Валент, отримавши прохання вірменів зробити Папа царем та не бажаючи порушити угоду з Овіаносом, наказав полководцю Теренту поставити Папа на чолі уряду, але дав тому мало військ. Перси спорядили нове військо на чолі з полководцями Зиком і Кареном. Пап був змушений тікати до узбережжя Чорного моря, а перси зайняли фортецю Артагерс і взяли в полон царицю Парандзем. Того ж 369 року, зрадники князі Меружан Арцруні й Ваган Маміконян, завоювали великі вірменські міста: Арташат, Вагаршапат, Єрвандашат, Зарехаван, Зарішат і Ван.
Імператор Валент 370 року відрядив до Вірменії армію, яку очолив його полководець Арінтеос. Пап знову зійшов на вірменський трон. Наступного 371 року, побачивши готовність персів вторгнутись до Вірменії, імператор Валент знову відрядив туди війська. Під Багаваном римські та вірменські війська перемогли ворога. Вірменських воїнів очолював син Васака Маміконяна, спарапет Мушех Маміконян. Ця перемога зрештою дала Папу можливість зміцнити свою владу, й упродовж кількох років займатись розв'язанням внутрішніх проблем країни.
Насамперед Пап повернув території на околицях держави, які було втрачено за часів правління Аршака.
Цар Пап перейшов до проблем церкви. Попередні царі іноді сперечались із церквою, навіть іноді убивали католикосів, але ніколи не претендували на майно церкви. Пап зробив це першим. Він припинив сплачувати податки церковникам, забрав більшу частину земель, що належали церквам ще за часів Трдата. Такі кроки, звичайно, спричинили обурення церковників. Історики V століття навіть оголошували Папа божевільним і поширювали чутки про те, що нібито католикоса Нерсеса отруїв Пап, проте за описами Фавстоса Бюзанда, у католикоса могла бути й хвороба. Зовсім інакше Папа змальовував римський історик Амміан Марцеллін: він вважав його розумним та відважним царем. Насправді у IV столітті серед вірменських царів, Пап був більш вільнодумним, яскравим, кроки якого були вчасними для возз'єднання країни та розв'язання її внутрішніх проблем.
Пап розумів, що римляни будуть партнерами вірменів доти, поки вірмени будуть додержуватись їхніх правил. Тому Пап вирішив створити зв'язок із персами, але римлянам це не сподобалось. Вони стежили за кожним кроком Папа. Імператор запросив Папа до себе ніби на перемовини, але потім, у Кілікії, в місті Тарсон, Папа з його свитою було заарештовано. Папу із трьомастами воїнами вдалось втекти до Вірменії. Після цього імператор наказав полководцю Траяносу, який того часу був у Вірменії, ліквідувати Папа. Траянос запросив Папа на пир і там убив.
Джерела
- М. Нерсісян. Протиборство між центральною владою та нахарарствами // Історія вірменського народу. — Єреван : Єреванський університет, 1985. — С. 112-114.(вірм.)
- Фавстос Бузанд. Історія Вірменії
- Східна література
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Pap virm Պապ 353 374 car Velikoyi Virmeniyi Sin Arshaka II Predstavnik dinastiyi Arshakidiv Pap virm ՊապPrapor Car Velikoyi Virmeniyi367 374Poperednik Arshak IISpadkoyemec Varazdat Narodzhennya 353 0353 Smert 374 0374 Nacionalnist virmeniKrayina Velika VirmeniyaRid ArshakidiBatko Arshak IIMati ParandzemShlyub dDiti Valarshak i Arshak III Mediafajli b u VikishovishiZhittyepis368 roku perskij car Shapur II vidryadiv svoyi vijska do Virmeniyi Armiyu ocholyuvali virmenski ministri Ghak ta Artavan yaki perejshli na bik persiv Caricya Parandzem dovidavshis pro napad zi svoyim sinom princom Papom shovalas u forteci Artagers Pislya trivaloyi oblogi Ghak ta Artavan virishili zalishiti persiv ta perejti na bik carici Parandzem Raptovoyu atakoyu oblozheni virmeni rozbili persku armiyu ta znyali oblogu forteci Princ Pap virushiv do Rima Imperator Valent otrimavshi prohannya virmeniv zrobiti Papa carem ta ne bazhayuchi porushiti ugodu z Ovianosom nakazav polkovodcyu Terentu postaviti Papa na choli uryadu ale dav tomu malo vijsk Persi sporyadili nove vijsko na choli z polkovodcyami Zikom i Karenom Pap buv zmushenij tikati do uzberezhzhya Chornogo morya a persi zajnyali fortecyu Artagers i vzyali v polon caricyu Parandzem Togo zh 369 roku zradniki knyazi Meruzhan Arcruni j Vagan Mamikonyan zavoyuvali veliki virmenski mista Artashat Vagarshapat Yervandashat Zarehavan Zarishat i Van Imperator Valent 370 roku vidryadiv do Virmeniyi armiyu yaku ocholiv jogo polkovodec Arinteos Pap znovu zijshov na virmenskij tron Nastupnogo 371 roku pobachivshi gotovnist persiv vtorgnutis do Virmeniyi imperator Valent znovu vidryadiv tudi vijska Pid Bagavanom rimski ta virmenski vijska peremogli voroga Virmenskih voyiniv ocholyuvav sin Vasaka Mamikonyana sparapet Musheh Mamikonyan Cya peremoga zreshtoyu dala Papu mozhlivist zmicniti svoyu vladu j uprodovzh kilkoh rokiv zajmatis rozv yazannyam vnutrishnih problem krayini Nasampered Pap povernuv teritoriyi na okolicyah derzhavi yaki bulo vtracheno za chasiv pravlinnya Arshaka Car Pap perejshov do problem cerkvi Poperedni cari inodi sperechalis iz cerkvoyu navit inodi ubivali katolikosiv ale nikoli ne pretenduvali na majno cerkvi Pap zrobiv ce pershim Vin pripiniv splachuvati podatki cerkovnikam zabrav bilshu chastinu zemel sho nalezhali cerkvam she za chasiv Trdata Taki kroki zvichajno sprichinili oburennya cerkovnikiv Istoriki V stolittya navit ogoloshuvali Papa bozhevilnim i poshiryuvali chutki pro te sho nibito katolikosa Nersesa otruyiv Pap prote za opisami Favstosa Byuzanda u katolikosa mogla buti j hvoroba Zovsim inakshe Papa zmalovuvav rimskij istorik Ammian Marcellin vin vvazhav jogo rozumnim ta vidvazhnim carem Naspravdi u IV stolitti sered virmenskih cariv Pap buv bilsh vilnodumnim yaskravim kroki yakogo buli vchasnimi dlya vozz yednannya krayini ta rozv yazannya yiyi vnutrishnih problem Pap rozumiv sho rimlyani budut partnerami virmeniv doti poki virmeni budut doderzhuvatis yihnih pravil Tomu Pap virishiv stvoriti zv yazok iz persami ale rimlyanam ce ne spodobalos Voni stezhili za kozhnim krokom Papa Imperator zaprosiv Papa do sebe nibi na peremovini ale potim u Kilikiyi v misti Tarson Papa z jogo svitoyu bulo zaareshtovano Papu iz tromastami voyinami vdalos vtekti do Virmeniyi Pislya cogo imperator nakazav polkovodcyu Trayanosu yakij togo chasu buv u Virmeniyi likviduvati Papa Trayanos zaprosiv Papa na pir i tam ubiv DzherelaM Nersisyan Protiborstvo mizh centralnoyu vladoyu ta nahararstvami Istoriya virmenskogo narodu Yerevan Yerevanskij universitet 1985 S 112 114 virm Favstos Buzand Istoriya Virmeniyi Shidna literatura