Антон Менгер фон Вольфенсґрюн (нім. Anton Menger von Wolfensgrün, 12 вересня 1841, Манів, Галичина — 6 лютого 1906, Рим) — австрійський юридичний експерт і теоретик соціалізму, який, окрім своєї університетської праці, переважно присвятив себе пропаганді соціалістичної літератури на юридичних засадах. Він є автором робіт «Право на весь результат праці», «Цивільний закон і біднота» та інших. Псевдонім: Юліус Бергбом. Брат австрійського економіста Карла Менгера.
Антон Менгер | |
---|---|
Народився | 12 вересня 1841[1][2][3] Манів, Ґміна Команча, Сяноцький повіт, Республіка Польща |
Помер | 6 лютого 1906[1][2][3] (64 роки) Рим, Італія |
Поховання | Віденський центральний цвинтар |
Країна | Австро-Угорщина Австралія[4] |
Діяльність | правник, професор, економіст |
Alma mater | Віденський університет (25 липня 1865) |
Знання мов | німецька[6] |
Заклад | Віденський університет |
Батько | d |
Брати, сестри | Карл Менґер і d |
Нагороди | d |
|
Життя
Антон Менгер був сином Антона Менгера фон Вольфенсгрюна і Кароліни, уродженої Ґерцабек. Його брати — Карл Менгер, засновник Австрійської школи економіки, та Макс Менгер, політик Австро-Угорщини. Менгер відвідував початкову школу в Бялі з 1847 по 1851 рік, потім молодшу школу, і з 1852 по 1856 рік — католицьку к. к. Цешинську гімназію. Останні два роки він провів на у к.к. Старшій гімназії Опави. 28 січня 1860 року склав іспит на атестат зрілості у Кракові. Вивчав право у Віденському університеті із зимового семестру 1860 року, який закінчив 25 липня 1865 р. У 1869 р. став юристом. З 1875 по 1899 р. працював професором цивільного процесуального права в університеті Відня; там він був ректором і 1895/96 і деканом з та 1880/81 та 1887/88.
Він також відомий своєю колекцією оригінальної соціалістичної літератури у Відні. Менгер зібрав усе, що міг придбати, і їздив купувати книги до Парижа, Лондона та Берліна; його спеціальна соціалістична колекція була унікальною у світі на той час. Приватну бібліотеку Менгера у 1920-х роках придбала бібліотека [de].
У 1919 році на його честь названо вулицю Менгергассе у Флорідсдорфі.
Творчість
Тези Менгера та його аргументи слід розглядати на тлі мінливого суспільного устрою, який сформувався в середині 19-го століття під впливом економічної кризи (1873) та [de] відповіді на які намагалися знайти в ліберальній політиці («невидима рука» Адама Сміта), прагнучи до соціальної справедливості. На відміну від Карла Маркса та Фрідріха Енгельса, його юридичні інтереси полягали передусім у теоретичних правових проблемах.
У своїй юридичній теорії Менгер відхилив основи позитивного права від природного права. Він, швидше, стверджував, що основою права є лише вимірювання суспільних владних відносин.
Фрідріх Енгельс і Карл Каутський намагалися боротися з нападами Менгера (1886) на Марксовий «Капітал», а також його фундаментальним проектом з метою обґрунтування соціалізму в юридичній теорії в «Юридичному соціалізмі» («Die Neue Zeit», 2, Jg. 1887; abgedr . MEW 21, 491 ff.): «Докази свідчать про те, що Маркс був плагіатором, і це доводить, що концепція доданої вартості вже була виведена в іншому сенсі перед Марксом!»
Основна робота Антона Менгера — «Нове вчення про державу» (1902 р.) присвячена новому типу держави — соціалістичному (в роботі вона іменується «народною трудовою державою»). Ця та багато інших робіт вченого були перекладені багатьма мовами, в тому й кількаразово видавалися у дореволюційній Росії. Метою Антона Менгера було визначення соціалістичної держави в юридичних поняттях. На думку вченого, тільки після того, як соціалістичні ідеї перестануть бути предметом нескінченних економічних і філантропічних міркувань і будуть перетворені в тверезі юридичні поняття, державники будуть в змозі судити, якою мірою «поточний юридичний лад може бути перетворений в інтересах бідних класів».
У дореволюційному словнику Брокгауза та Єфрона робота вченого «Нове вчення про державу» мала таку оцінку: «До сих пір його книга є єдиним значним соціалістичним твором, присвяченим публічному праву».
У радянській правовій науці Антон Менгер згадувався вкрай рідко і виключно в негативно-прозивному контексті. Петеріс Стучка, розглядаючи проблеми радянського (революційного) права 1920-х років, писав: «Недаремно такі волелюбні професори, як Менгер, сподівалися з … громадянського права викроїти свого роду „соціалістичний“ лад. Буржуазний юрист сподівався перемогти ним пролетарську революцію». [ru] визнавав Менгера основоположником юридичного розуміння соціалістичної держави, але в цьому бачив дискредитацію подібної держави: "Спочатку його введено в обіг (мається на увазі термін «соціалістична держава») і використовувано в спекулятивно-реформістських цілях буржуазними авторами, зокрема сумновідомим представником "юридичного соціалізму"А. Менгером".
У деяких роботах відзначається, що слід виходити з об'єктивного дослідження Антоном Менгером суспільного розвитку, самостійного відстоювання ним своєї позиції, без будь-якої партійної підтримки, без ідеологізації питання державного будівництва. Вчення правознавця не отримало визнання в буржуазній Австро-Угорщині, тим більше в колі консервативних колег — професури, з іншого боку, оцінка його робіт державознавцями соціалістичних країн була також негативною. Якщо перші були в цілому критичні до питання соціалістичного будівництва, то другі вважали, що вчення Менгера перекручує ідею соціалістичної держави. При цьому авторитет правознавця був великий, його одного з небагатьох професорів Віденського університету знали за межами Австро-Угорщини — як згадувалося, його роботи були видані багатьма мовами.
Бібліографія
Праці Менгера
- Die Zulässigkeit neuen thatsächlichen Vorbringens in den höheren Instanzen. Eine civilprocessualische Abhandlung. 1873 рік.
- Das Recht auf den vollen Arbeitsertrag in geschichtlicher Darstellung. Котта, Штутгарт 1886.
- Gutachten über die Vorschläge zur Errichtung einer eidgenössischen Hochschule für Rechts- und Staatswissenschaft. Цюрих, JJ Schabelitz. 1889 рік
- Das Bürgerliche Recht und die besitzlosen Volksklassen. Eine Kritik des Entwurfs eines Bürgerlichen Gesetzbuches für das Deutsche Reich. 1890 рік.
- Die sozialen Aufgaben der Rechtswissenschaft. (Antrittsrede bei Übernahme des Rektorates der Universität Wien). 1896 р. (2. Auflage Wien, Braumüller 1905)
- Neue Staatslehre. 1903 рік.
- Neue Sittenlehre. Йєна, Г. Фішер, 1905.
Література про Менгера
- Ignaz Pisko: Dr. Anton Menger's Recht auf den vollen Arbeitsertrag. Wien 1887.
- Eugen Ehrlich: Anton Menger. Adolf Bonz, Stuttgart 1906. (Aus: Süddeutsche Monatshefte Heft 9)
- Carl Grünberg: Menger, Anton. In: Biographisches Jahrbuch und deutscher Nekrolog. Georg Reimer, Berlin 1908, S. 3–22. Digitalisat Internet Archive
- Carl Grünberg: Anton Menger. Sein Leben und sein Lebenswerk. In: Zeitschrift für Volkswirtschaft, Sozialpolitik und Verwaltung. 18 Jg., Braumüller, Wien 1909, S. 29–78.
- Gerald Schöpfer: Anton Mengers Staatslehre. Verband d. Wiss. Ges. Österreichs, Wien 1973. (Dissertationen der Universität Graz 19) (Diss. Graz 1971)
- Gerald Schöpfer: Der österreichische Sozialpionier Anton Menger und sein Werk. In: Österreich in Geschichte und Literatur. Hrsg. Institut für Österreichkunde. 19. 1975,6, S. 322–335. ISSN 0029-8743
- Karl-Hermann Kästner: Anton Menger (1841—1906). Leben und Werk. Mohr, Tübingen 1974. (Tübinger rechtswissenschaftliche Abhandlungen 36) (Diss. Tübingen 1973)
- Hans Hörner: Menger (von Wolfensgrün) Anton. In: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815—1950 (ÖBL). Band 6, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 1975, ISBN 3-7001-0128-7, S. 220 f. (Direktlinks auf S. 220, S. 221).
- Eckhart Müller: Anton Mengers Rechts- und Gesellschaftssystem. Ein Beitrag zur Geschichte des sozialen Gedankens im Recht. Schweitzer, Berlin 1975. (München, Univ., Jurist. Fak., Diss. 1973)
- Hans Hörner: Anton Menger, Recht und Sozialismus. Peter Lang, Frankfurt am Main 1977. (Europäische Hochschulschriften 2) (Diss Mannheim 1976/77)
- Dörthe Willroth von Westernhagen: Anton Menger (1841—1906). Sozialist, Naturrechtler, Weltverbesserer. In: Streitbare Juristen. Band 1. Nomos, Baden-Baden 1988. , S. 81–91.
- Madeleine Wolensky: Anton Menger und seine Bibliothek. Kammer für Arbeiter und Angestellte in Wien, Wien 1991.
- Gesamtverzeichnis der in der Sozialwissenschaftlichen Studienbibliothek vorhandenen Bücher aus der Anton-Menger-Bibliothek zusammengestellt von Margarethe Pape und Madeleine Wolensky. Kammer für Arbeiter und Angestellte in Wien, Wien 1991.
- Eckhart Müller. Menger, Anton. // Neue Deutsche Biographie. Berlin, 1994, Band 17, S. 71 f. (Digitalisat).
- Barbara Dölemeyer: Menger (von Wolfensgrün). Anton. In: Michael Stolleis (Hrsg.): Juristen. Ein biographisches Lexikon. C. H. Beck, München 1995. S. 422–423.
- Thilo Ramm: Anton Menger und die DDR oder Theorie und Praxis des Sozialismus. Ein Nachwort. In: Themen juristischer Zeitgeschichte. Bd. 4. Nomos, Baden-Baden 2000, S. 17–70.
- Gerhard Oberkofler: Anton Menger (1841—1906). In: Bewahren Verbreiten Aufklären. Hrsg. Günter Benser und Michael Schneider. Dietz, Bonn-Bad Godesberg 2009. , S. 196–201. Digitalisat FES (pdf; 300 kB) [ 29 липня 2018 у Wayback Machine.]
Примітки
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118580833 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- SNAC — 2010.
- Енциклопедія Брокгауз
- LIBRIS — 2018.
- Identifiants et Référentiels — ABES, 2011.
- CONOR.Sl
- Madeleine Wolensky: Anton Menger und seine Bibliothek, S. 10 und S. 44.
- 2. Менгер А. Новое учение о государстве/Под. ред. Б. Кистяковского, перевод с немецкого П. Тучапского, 2-е изд. — М.: Издание С. Скирмунта, 1906. — 280 с.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. — СПб.: Издательство АО «Ф. А. Брокгауз — И. А. Ефрон», Т. 19, 1896. — С. 274.
- Стучка П. И. Революционная роль советского права/ Хрестоматия — пособие для курса «Введение в советское право». — М.: Советское законодательство, 1931. — С. 134.
- Байтин М. И. Э. Л. Розин. Возникновение марксистского учения о государстве и праве. М., Изд. «Высшая школа», 1967. 115 стр.:[Рецензия]//Правоведение. −1968. — № 6. — С. 133—136.
- Иванов И. В. А. Менгер — основоположник юридического понимания социалистического государства// История государства и права, № 10, 2014. — С. 20-24.
Посилання
Антон Менгер // Internet Archive
На цю статтю не посилаються інші статті Вікіпедії. Будь ласка розставте посилання відповідно до . |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Anton Menger fon Volfensgryun nim Anton Menger von Wolfensgrun 12 veresnya 1841 Maniv Galichina 6 lyutogo 1906 Rim avstrijskij yuridichnij ekspert i teoretik socializmu yakij okrim svoyeyi universitetskoyi praci perevazhno prisvyativ sebe propagandi socialistichnoyi literaturi na yuridichnih zasadah Vin ye avtorom robit Pravo na ves rezultat praci Civilnij zakon i bidnota ta inshih Psevdonim Yulius Bergbom Brat avstrijskogo ekonomista Karla Mengera Anton MengerNarodivsya12 veresnya 1841 1841 09 12 1 2 3 Maniv Gmina Komancha Syanockij povit Respublika PolshaPomer6 lyutogo 1906 1906 02 06 1 2 3 64 roki Rim ItaliyaPohovannyaVidenskij centralnij cvintarKrayina Avstro Ugorshina Avstraliya 4 Diyalnistpravnik profesor ekonomistAlma materVidenskij universitet 25 lipnya 1865 Znannya movnimecka 6 ZakladVidenskij universitetBatkodBrati sestriKarl Menger i dNagorodid Mediafajli u VikishovishiZhittyaSkulptura Antona Mengera na jogo mogili na Videnskomu centralnomu kladovishi roboti de Byust Antona Mengera u Videnskomu universiteti roboti Riharda Kauffungena Anton Menger buv sinom Antona Mengera fon Volfensgryuna i Karolini urodzhenoyi Gercabek Jogo brati Karl Menger zasnovnik Avstrijskoyi shkoli ekonomiki ta Maks Menger politik Avstro Ugorshini Menger vidviduvav pochatkovu shkolu v Byali z 1847 po 1851 rik potim molodshu shkolu i z 1852 po 1856 rik katolicku k k Ceshinsku gimnaziyu Ostanni dva roki vin proviv na u k k Starshij gimnaziyi Opavi 28 sichnya 1860 roku sklav ispit na atestat zrilosti u Krakovi Vivchav pravo u Videnskomu universiteti iz zimovogo semestru 1860 roku yakij zakinchiv 25 lipnya 1865 r U 1869 r stav yuristom Z 1875 po 1899 r pracyuvav profesorom civilnogo procesualnogo prava v universiteti Vidnya tam vin buv rektorom i 1895 96 i dekanom z ta 1880 81 ta 1887 88 Vin takozh vidomij svoyeyu kolekciyeyu originalnoyi socialistichnoyi literaturi u Vidni Menger zibrav use sho mig pridbati i yizdiv kupuvati knigi do Parizha Londona ta Berlina jogo specialna socialistichna kolekciya bula unikalnoyu u sviti na toj chas Privatnu biblioteku Mengera u 1920 h rokah pridbala biblioteka de U 1919 roci na jogo chest nazvano vulicyu Mengergasse u Floridsdorfi TvorchistTezi Mengera ta jogo argumenti slid rozglyadati na tli minlivogo suspilnogo ustroyu yakij sformuvavsya v seredini 19 go stolittya pid vplivom ekonomichnoyi krizi 1873 ta de vidpovidi na yaki namagalisya znajti v liberalnij politici nevidima ruka Adama Smita pragnuchi do socialnoyi spravedlivosti Na vidminu vid Karla Marksa ta Fridriha Engelsa jogo yuridichni interesi polyagali peredusim u teoretichnih pravovih problemah U svoyij yuridichnij teoriyi Menger vidhiliv osnovi pozitivnogo prava vid prirodnogo prava Vin shvidshe stverdzhuvav sho osnovoyu prava ye lishe vimiryuvannya suspilnih vladnih vidnosin Fridrih Engels i Karl Kautskij namagalisya borotisya z napadami Mengera 1886 na Marksovij Kapital a takozh jogo fundamentalnim proektom z metoyu obgruntuvannya socializmu v yuridichnij teoriyi v Yuridichnomu socializmi Die Neue Zeit 2 Jg 1887 abgedr MEW 21 491 ff Dokazi svidchat pro te sho Marks buv plagiatorom i ce dovodit sho koncepciya dodanoyi vartosti vzhe bula vivedena v inshomu sensi pered Marksom Osnovna robota Antona Mengera Nove vchennya pro derzhavu 1902 r prisvyachena novomu tipu derzhavi socialistichnomu v roboti vona imenuyetsya narodnoyu trudovoyu derzhavoyu Cya ta bagato inshih robit vchenogo buli perekladeni bagatma movami v tomu j kilkarazovo vidavalisya u dorevolyucijnij Rosiyi Metoyu Antona Mengera bulo viznachennya socialistichnoyi derzhavi v yuridichnih ponyattyah Na dumku vchenogo tilki pislya togo yak socialistichni ideyi perestanut buti predmetom neskinchennih ekonomichnih i filantropichnih mirkuvan i budut peretvoreni v tverezi yuridichni ponyattya derzhavniki budut v zmozi suditi yakoyu miroyu potochnij yuridichnij lad mozhe buti peretvorenij v interesah bidnih klasiv U dorevolyucijnomu slovniku Brokgauza ta Yefrona robota vchenogo Nove vchennya pro derzhavu mala taku ocinku Do sih pir jogo kniga ye yedinim znachnim socialistichnim tvorom prisvyachenim publichnomu pravu U radyanskij pravovij nauci Anton Menger zgaduvavsya vkraj ridko i viklyuchno v negativno prozivnomu konteksti Peteris Stuchka rozglyadayuchi problemi radyanskogo revolyucijnogo prava 1920 h rokiv pisav Nedaremno taki volelyubni profesori yak Menger spodivalisya z gromadyanskogo prava vikroyiti svogo rodu socialistichnij lad Burzhuaznij yurist spodivavsya peremogti nim proletarsku revolyuciyu ru viznavav Mengera osnovopolozhnikom yuridichnogo rozuminnya socialistichnoyi derzhavi ale v comu bachiv diskreditaciyu podibnoyi derzhavi Spochatku jogo vvedeno v obig mayetsya na uvazi termin socialistichna derzhava i vikoristovuvano v spekulyativno reformistskih cilyah burzhuaznimi avtorami zokrema sumnovidomim predstavnikom yuridichnogo socializmu A Mengerom U deyakih robotah vidznachayetsya sho slid vihoditi z ob yektivnogo doslidzhennya Antonom Mengerom suspilnogo rozvitku samostijnogo vidstoyuvannya nim svoyeyi poziciyi bez bud yakoyi partijnoyi pidtrimki bez ideologizaciyi pitannya derzhavnogo budivnictva Vchennya pravoznavcya ne otrimalo viznannya v burzhuaznij Avstro Ugorshini tim bilshe v koli konservativnih koleg profesuri z inshogo boku ocinka jogo robit derzhavoznavcyami socialistichnih krayin bula takozh negativnoyu Yaksho pershi buli v cilomu kritichni do pitannya socialistichnogo budivnictva to drugi vvazhali sho vchennya Mengera perekruchuye ideyu socialistichnoyi derzhavi Pri comu avtoritet pravoznavcya buv velikij jogo odnogo z nebagatoh profesoriv Videnskogo universitetu znali za mezhami Avstro Ugorshini yak zgaduvalosya jogo roboti buli vidani bagatma movami BibliografiyaPraci Mengera Recht auf den vollen Arbeitsertrag in geschichtlicher Darstellung 1899 Die Zulassigkeit neuen thatsachlichen Vorbringens in den hoheren Instanzen Eine civilprocessualische Abhandlung 1873 rik Das Recht auf den vollen Arbeitsertrag in geschichtlicher Darstellung Kotta Shtutgart 1886 Gutachten uber die Vorschlage zur Errichtung einer eidgenossischen Hochschule fur Rechts und Staatswissenschaft Cyurih JJ Schabelitz 1889 rik Das Burgerliche Recht und die besitzlosen Volksklassen Eine Kritik des Entwurfs eines Burgerlichen Gesetzbuches fur das Deutsche Reich 1890 rik Die sozialen Aufgaben der Rechtswissenschaft Antrittsrede bei Ubernahme des Rektorates der Universitat Wien 1896 r 2 Auflage Wien Braumuller 1905 Neue Staatslehre 1903 rik Neue Sittenlehre Jyena G Fisher 1905 Literatura pro Mengera Ignaz Pisko Dr Anton Menger s Recht auf den vollen Arbeitsertrag Wien 1887 Eugen Ehrlich Anton Menger Adolf Bonz Stuttgart 1906 Aus Suddeutsche Monatshefte Heft 9 Carl Grunberg Menger Anton In Biographisches Jahrbuch und deutscher Nekrolog Georg Reimer Berlin 1908 S 3 22 Digitalisat Internet Archive Carl Grunberg Anton Menger Sein Leben und sein Lebenswerk In Zeitschrift fur Volkswirtschaft Sozialpolitik und Verwaltung 18 Jg Braumuller Wien 1909 S 29 78 Gerald Schopfer Anton Mengers Staatslehre Verband d Wiss Ges Osterreichs Wien 1973 Dissertationen der Universitat Graz 19 Diss Graz 1971 Gerald Schopfer Der osterreichische Sozialpionier Anton Menger und sein Werk In Osterreich in Geschichte und Literatur Hrsg Institut fur Osterreichkunde 19 1975 6 S 322 335 ISSN 0029 8743 Karl Hermann Kastner Anton Menger 1841 1906 Leben und Werk Mohr Tubingen 1974 ISBN 3 16 636271 1 Tubinger rechtswissenschaftliche Abhandlungen 36 Diss Tubingen 1973 Hans Horner Menger von Wolfensgrun Anton In Osterreichisches Biographisches Lexikon 1815 1950 OBL Band 6 Verlag der Osterreichischen Akademie der Wissenschaften Wien 1975 ISBN 3 7001 0128 7 S 220 f Direktlinks auf S 220 S 221 Eckhart Muller Anton Mengers Rechts und Gesellschaftssystem Ein Beitrag zur Geschichte des sozialen Gedankens im Recht Schweitzer Berlin 1975 ISBN 3 8059 0357 X Munchen Univ Jurist Fak Diss 1973 Hans Horner Anton Menger Recht und Sozialismus Peter Lang Frankfurt am Main 1977 ISBN 3 261 02342 2 Europaische Hochschulschriften 2 Diss Mannheim 1976 77 Dorthe Willroth von Westernhagen Anton Menger 1841 1906 Sozialist Naturrechtler Weltverbesserer In Streitbare Juristen Band 1 Nomos Baden Baden 1988 ISBN 3 7890 1580 6 S 81 91 Madeleine Wolensky Anton Menger und seine Bibliothek Kammer fur Arbeiter und Angestellte in Wien Wien 1991 Gesamtverzeichnis der in der Sozialwissenschaftlichen Studienbibliothek vorhandenen Bucher aus der Anton Menger Bibliothek zusammengestellt von Margarethe Pape und Madeleine Wolensky Kammer fur Arbeiter und Angestellte in Wien Wien 1991 Eckhart Muller Menger Anton Neue Deutsche Biographie Berlin 1994 Band 17 S 71 f Digitalisat Barbara Dolemeyer Menger von Wolfensgrun Anton In Michael Stolleis Hrsg Juristen Ein biographisches Lexikon C H Beck Munchen 1995 ISBN 3 406 39330 6 S 422 423 Thilo Ramm Anton Menger und die DDR oder Theorie und Praxis des Sozialismus Ein Nachwort In Themen juristischer Zeitgeschichte Bd 4 Nomos Baden Baden 2000 S 17 70 Gerhard Oberkofler Anton Menger 1841 1906 In Bewahren Verbreiten Aufklaren Hrsg Gunter Benser und Michael Schneider Dietz Bonn Bad Godesberg 2009 ISBN 978 3 86872 105 8 S 196 201 Digitalisat FES pdf 300 kB 29 lipnya 2018 u Wayback Machine PrimitkiDeutsche Nationalbibliothek Record 118580833 Gemeinsame Normdatei 2012 2016 d Track Q27302d Track Q36578 SNAC 2010 d Track Q29861311 Enciklopediya Brokgauz d Track Q237227 LIBRIS 2018 d Track Q1798125 Identifiants et Referentiels ABES 2011 d Track Q47757534d Track Q2826570 CONOR Sl d Track Q16744133 Madeleine Wolensky Anton Menger und seine Bibliothek S 10 und S 44 2 Menger A Novoe uchenie o gosudarstve Pod red B Kistyakovskogo perevod s nemeckogo P Tuchapskogo 2 e izd M Izdanie S Skirmunta 1906 280 s Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona SPb Izdatelstvo AO F A Brokgauz I A Efron T 19 1896 S 274 Stuchka P I Revolyucionnaya rol sovetskogo prava Hrestomatiya posobie dlya kursa Vvedenie v sovetskoe pravo M Sovetskoe zakonodatelstvo 1931 S 134 Bajtin M I E L Rozin Vozniknovenie marksistskogo ucheniya o gosudarstve i prave M Izd Vysshaya shkola 1967 115 str Recenziya Pravovedenie 1968 6 S 133 136 Ivanov I V A Menger osnovopolozhnik yuridicheskogo ponimaniya socialisticheskogo gosudarstva Istoriya gosudarstva i prava 10 2014 S 20 24 PosilannyaAnton Menger Internet Archive Na cyu stattyu ne posilayutsya inshi statti Vikipediyi Bud laska rozstavte posilannya vidpovidno do prijnyatih rekomendacij