Паризька комуна або Паркомуна (Парком) — спільне місце, де збирались митці в покинутому будинку (сквоті) по вулиці Паризької Комуни (нині — вулиця Михайлівська), № 18А в Києві з 1990 по 1994 роки та мистецьке явище (андеграундна художня група), що виникло в бурхливу добу революційних політичних, економічних, соціальних, естетичних змін на початку 1990-х років. Самі митці, що працювали у сквоті, називали себе «художники Паризької комуни».
Дата заснування | 1990 |
---|---|
Дата ліквідації | 1994 |
Тип | андеграундна художня група |
Засновники | засновано за сприяння Тіберія Сільваші |
Голова | лідер Олександр Соловйов |
Ключові особи | Олександр Гнилицький, Олег Голосій, , Олександр Клименко (більш відомий як Олаф Клеменсен), Валерія Трубіна |
Члени | Леонід Вартиванов, Юрій Соломко, Арсен Савадов, Георгій Сенченко, Ілля Чичкан, |
Кількість членів | понад 20 |
Адреса | м. Київ, вул. Михайлівська, 18-а |
Назва та розташування
Назву мистецького сквоту в Києві дала вулиця Паризької Комуни (з 1990 року — Михайлівська), названа 1926 року радянською владою на честь революційного уряду Парижа. Також однойменну назву отримав мистецький рух, що виник у контексті радянського і пострадянського простору.
Будинок зведено, як садибу в середині XIX — на початку XX століття у стилі модерну. У забудові брали участь архітектори Олександр Шіле, Володимир Ніколаєв та Іван Ганф. Вулиця, розташована в Шевченківському районі, сполучає Майдан Незалежності та Михайлівську площу.
Історія
Майбутня спільнота Паркомуна, як і творче угрупування «Живописний заповідник», сформувалась на седнівських пленерах 1988 і 1989 років, організованих за сприяння Тіберія Сільваші Спілкою художників України. Локаціями були простір на березі річки Снов на Чернігівщині, в Будинку творчості і відпочинку художнього фонду Української РСР «Седнів». Представники саме це містечко зробили центром «нової української хвилі».
Сам київський сквот виник влітку 1990 року під враженням українських художників, які знайомилися наприкінці 1980-х років з неформальними об'єднаннями митців, переважно художників, що жили нелегально або напівлегально в Москві, Ленінграді, згодом у Києві, в одному просторі — будинку чи квартирі — так званому сквоті. Зокрема, в Москві сквоти було облаштовано у Фурманному і Трьохпрудному провулках, на Чистопрудному бульварі, у Ленінграді — на Пушкінській вулиці. В Києві така майстерня виникла восени 1989 року по вулиці Леніна (нині — Богдана Хмельницького), де разом з Олександром Клименком працювали Леонід Вартиванов, Олександр Гнилицький, Олег Голосій, Дмитро Кавсан, Костянтин Реунов, Юрій Соломко, Олег Тістол, Валерія Трубіна, Василь Цаголов. А вже влітку 1990 року молоді митці покинули свій артпритулок.
За ініціативною Олександра Клименка сквот було відкрито в закинутому порожньому будинку на вулиці Паризької комуни, 18А. Художники охоче почали облаштували свої майстерні, а дехто і житла. Художникам спочатку дозволили тут перебувати півроку до початку євроремонту, але фактично тут жили до 1994 року. Поряд у сусідніх будинках (на Софіївській та Ірининській вулицях) також облаштовували свої майстерні інші художники: Ілля Чичкан та Ілля Ісупов (на другому поверсі), Арсен Савадов і Георгій Сенченко (перший поверх), Наталя Радовінська і Вікторія Пархоменко, а також Тетяна Галочкіна, Кирило Проценко і Максим Мамсіков. Так виникла своєрідна творча тусовка, «вулик», місце, де хаотично зав'язувалися професійні контакти й особисті стосунки — «роман без усілякого романтизму».
«Там художники працювали, веселилися, відпочивали, випивали, слухали музику, вели запеклі дискусії – там була суцільна свобода мислення, там народжувалися непередбачувані, експериментальні проекти і перформанси», – згадував Олександр Соловйов. |
Життя і творчість художників, що тут жили і працювали супроводжувалось тусовками з постійними тематичними вечірками. Їх учасниками ставали музиканти, передусім рокери. Митці також разом переглядали фільми або колективно читали книжки та обговорювали ідеї. Апофеозом творчості були так звані «дружньо-сімейні» перформанси.
Після 1993 року основна тусовка сквоту почала розвалюватися. Цього року загинув один з головних ідеологів та митців артгурту Олег Голосій, інші виїхали. Для тих хто залишився творчість завершилась, бо їх 1994 року примусово виселили, а сам будинок, забрали комунальники і огородили парканом для подальшого капітального ремонту. Роком завершення діяльності артугрупування український мистецтвознавець Галина Скляренко вважає 1995 рік. Цього року розпався творчий тандем художників Арсена Савадова з Георгієм Сенченком. 3 листопада 1995 року мала відкритися міжнародна виставка «Київська мистецька зустріч» в галереї «Аліпій» Державного культурно-просвітницького центру «Українському домі». В день урочистого відкриття стався конфлікт між її учасниками та представниками Національної гвардії України, які йшли в кіноконцертний зал Українського дому на урочистості. Прийнято вважати, що відбулось брутальне закриття виставки, бо непопереджені про інсталяції нацгвардійці знищили деякі твори. Та й сама виставка не почала свою роботу. Це привело до посилення розбрату черед учасників та, як наслідок, розпаду.
Особливості стилю
Стиль художників Паркомуни найбільше відповідає постмодерністському неоекспресіонізму. Оцінка творчості художників-майбутніх членів групи Паркомуна та Живописний заповідник спочатку була негативною. Звітна виставка «Седнів-88» за результатами першого пленеру в Республіканському будинку художника в Києві творчість молодих художників назвали занепадом українського образотворчого мистецтва. У 1989 році звітна виставка проходила вже в Державному музеї українського образотворчого мистецтва. Критики почали говорити про відродження модернізму. Прихильників постмодернізму, ще під час другого седнівського пленеру почав збирати навколо себе Олександр Соловйов, а тих, кого згодом стали називати пластиками — Тиберій Сільваші. Він назвав цей процес модерністським дискурсом: «На очах народжувалося мистецтво, яке протягом двох місяців добирало й перетравлювало те, чого було позбавлене десятиліттями… Головне, що відбулося на наших пленерах, — народилося покоління. Покоління, яке усвідомлювало, що має спільний базис — і у відчутті свободи, і в пластиці».
Це період нової української хвилі. Головною відмінністю художників Паркомуни стала демонстрація інакшості від попереднього покоління. Він найбільше контрастував з неоавангардом 1960-х років, тому роботи митців Паркомуни долучили до нової течії — трансавангарду. Це проявлялось у необмеженій внутрішній свободі художників, які могли дозволити собі все. Зокрема, митці Паркомуни почали експериментувати з медіа, створюючи об'єкти, інсталяції. Також вони влаштовували перфоманси. Звичними були дефіле в одязі богемних «парижан». Художники одягали жабо і театральне вбрання — «від якихось чесучевих костюмів до капелюшків 1950-х». Автором такого одягу був Ілля Чичкан. Він шив його з підручних матеріалів, знайдених на Сінному ринку. Для дружини Тетяни Іляхової, наприклад, він пошив шубу з яскравого килима. Щонеділі вони скупляли дивні артефакти. Найвідомішими перформансами стали «Спляча царівна», «Приз за відео — real camera», «Карла Маркса — Пер-Лашез». Серед перших робіт відео-арту стали «Криві дзеркала. Живі картини». Це зняли Гнилицький, Філоненко та Мамсіков.
Український арт-критик та мистецтвознавець Олег Сидор-Гібелинда про особливості творчості художників «Паризької комуни»: «…роботи “П. к.” ідейно й стилістично близькі до західноєвропейського постмодернізму. Живописним і графічним творам властиві суб’єктивізм, цитатність. Ретроспективізм “П. к.” пронизано духом цинічної іронії й нігілістичної самопародії… [Для них характерно] широке використання прийомів гротеску, елементів гри, мотивів перекрученої еротики, тяжіння до смерті й містичних бачень. З початку 1990-х рр. в ідейних і естетичних поглядах чільних художників “П. к.” відбуваються істотні зміни, які реально виразилися у відмові від картинної практики (мається на увазі відмова від . |
Учасники Паркомуни
Фактично лідером сквоту став критик і мистецтвознавець Олександр Соловйов, що відбирав картини художників та організовував мистецькі виставки.
До сквоту відразу приєдналися молоді художники Олександр Гнилицький, Олег Голосій, , Олександр Клименко (більш відомий як Олаф Клеменсен), Валерія Трубіна, Леонід Вартиванов, Павло Керестей, , Юрій Соломко, Арсен Савадов, Юрій (Георгій) Сенченко, Ілля Чичкан, Василь Цаголов, Ілля Ісупов. Згодом — Максим Мамсіков. Більшість учасників були приїжджими з іншим міст. Хоча, наприклад, Арсен Савадов, народився в столиці і виріс у родині художника, чиї роботи висіли в кабінеті Леоніда Брежнєва. Одна з перших його картин «Печалі Клеопатри» (разом з Юрієм Сенченком) мала комерційний успіх.
Більшість із митців тут мали, як майстерні, так і житло: на другому поверсі працювали Валерія Трубіна, Олег Голосій, Дмитро Кавсан, Леонід Вартиванов, Юрій Соломко, на п'ятому жили і творили — Олександр Клименко, Олександр Гнилицький з дружиною Наталею Філоненко і донькою Ксенією Гнилицькою, Василь Цаголов з дружиною мистецтвознавицею Надією Пригодич, Олександр Соловйов із дружиною художницею Тетяною Ларюшиною. Зокрема, Олександр Гнилицький майстрував інсталяції зі спортивних костюмів «Адідас», кросівок, сорочок і краваток відомих брендів, придбаних на блошиному ринку. В хід йшли також вінілові платівки та CD-диски. А його дружина Наталя Філоненко (Гнилицька), в майбутньому кураторка, також створювала картини.
Сквот час від часу відвідували гості: художники з Одеси та інших міст — Олександр Ройтбурд, Дмитро Дульфан, Дмитро Лігейрос, Андрій Казанджій. Зокрема, одесит Сергій Ануфрієв був тісно пов'язаний з представниками московського концептуалізму з групи «Інспекція Медицинська герменевтика».
Виставки
Першим успіхом для учасників Паризької комуни стала виставка 1990 року в стінах Національного художнього музею України, де відбулася виставка «Український живопис XX сторіччя». Вже тоді, в загальному контексті було представлено український модернізм і «нове постмодерністське мистецтво». Добором картин з майстерень художників для різноманітних виставок займався куратор Олександр Соловйов, що на початку 1992 року поселився у сквоті. Першою такою виставкою стала «Штиль» у 1992 році в залі по вулиці Горького (нині — Антоновича). Хоча першою самостійно проведеною виставкою в 1991 році стала «Художники Паризької комуни».
Вперше картини художників сквоту демонструвалися за кордоном у проєкті «Діалоги з Києвом» у місті-побратимі української столиці місті Мюнхені. Четверо з Паркомуни Арсен Савадов, Георгій Сенченко, Олександр Гнилицький та Олег Голосій чотири місяці працювали в Німеччині: виступали з лекціями, відвідували галереї. Відбулося дві виставки. Перша пройшла в мюнхенському музеї у Вілла Штук. Українські художники працювали в імпровізованих майстернях, що були розташовані в старому мюнхенському аеропорту з видом на Альпи. За підсумком роботи в цій резиденції відбулася звітна виставка «Постанестезія», що демонструвалася в мюнхенській галереї на Лоттрінгерштрассе, а потім у лейпцизькому Художньому музеї. Голосій писав великі картини, у вигляді масштабної та динамічної інсталяції в просторі. Савадов та Сенченко створювали скульптурні об'єкти та інсталяції з пап'є-маше, покриваючи деякі з них мазутом.
Наступного року відбулося дві виставки — влітку 1993 року в Единбурзі виставка «Ангели над Україною», а восени — в Уяздовському замку резонансна експозиція «Степи Європи». У 1994 році було організовано виставку «Простір культурної революції» в Українському домі.
З грудня 2016 по січень 2017 року демонструвалась виставка «ПАРКОМУНА. Місце. Спільнота. Явище» у PinchukArtCentre. Основні роботи:
- Леонід Вартиванов «Sincerely you» (1993, рельєф, лиття, металевий ланцюг, світлодіоди);
- Олександр Гнилицький «Чу!» (1990, полотно, олія); «АГ (З життя футуристів)» (1990, полотно, олія); «Без назви» (початок 1990-х папір, туш); «Без назви» (початок 1990-х папір, туш);
- Олег Голосій «Ті, що біжать від грози» (1989 полотно, олія); «У гамаку» (1991 полотно, олія); «Портрет поета Лігейроса» (1992, полотно, олія); «Ангел прийшов» (1992 полотно, олія); «Муза (Тріп)» (1991, полотно, олія); «Очі» (1992, полотно, олія);
- Олександр Друганов «Сьогодні я побачив сходи, якими опускалися і піднімалися люди» (1992, цифровий друк);
- Ілля Ісупов «Без назви» (1993, офорт);
- Дмитро Кавсан «Імітація крему для взуття» (1990, двері, олія, тюбики від крему); «Введення Марії до храму» (1988 полотно, олія); «Велика карлиця» (1991, полотно, олія); «Спроба менуету на руїнах» (1989 полотно, олія);
- Андрій Казанджій «Катіни вії» (початок 1990-х полотно, олія);
- Павло Керестей «Художник, намалюй мені картину» (1990—1992, перформанс, серія картин: полотно, олія);
- Олександр Клименко «Розмова про мовчання» (1992, полотно, олія);
- Максим Мамсіков «Нора» (1992, полотно, олія); «Ліхтар» (1994, полотно, олія); «Смерть Буратіно» (1992, полотно, олія);
- Кирило Проценко «Запальничка» (1992 полотно, олія);
- Олександр Ройтбурд «Рух у бік моря» / «Корабель дурнів» (1988, полотно, олія); «Гімн демонам та героям» (1989, полотно, олія);
- Арсен Савадов, Георгій Сенченко «Без назви» (1991, бронзований папір, олівець); «На смерть Голосія» (1993 відео, 50’)
- Юрій Соломко «Поцілунок крадькома» (1991, офсетна ламінована карта на полотні, олія); «Переписуючи наново» (1992, папір на полотні, олія);
- Валерія Трубіна «Небесний хор» (1989 полотно, олія, емаль); «Та, що входить у тінь» (1991, полотно, олія); «Зимовий спогад про адмірала» (1991, полотно, олія);
- Ілля Чичкан «Піднесена» (1992, полотно, олія);
- Василь Цаголов «Пер Лашез на Карла Маркса, або Розстріл паризьких комунарів» (1993, перформанс фотодокументація Миколи Троха (1961—2007); із серії «Світ без ідей» (1992, цифровий друк).
Оцінка діяльності
«За свободу творчості ця молодь не боролася — за них цю дорогу в нерівній боротьбі з ідеологами соцреалізму проклали митці 1970-1980-х. В аурі політичного туману свобода впала до рук новаторів як манна небесна. Отже, свобода суспільства дозволили групі «Паризька комуна» увійти до активної експозиційної практики у формі скандалу», — оцінила діяльність митців Паркомуни українська художниця Ольга Петрова |
Перелік виставок художників Паркомуни
- 1991: «Художники Паризької комуни» (Дирекція виставок Спілки художників України);
- 1992: «Лето» (Республіканський будинок художника);
- 1992: «Штиль» («Нова художня галерея» Київської організації Спілки художників України);
- 1993: «Кінець року» (Культурологічний центр Українського товариства охорони пам'яток історії та культури);
- 1993: «Світ без ідей» (Культурологічний центр Українського товариства охорони пам'яток історії та культури);
- 1995: «Київська мистецька зустріч» (галерея «Аліпій» Державного культурно-просвітницького центру «Український дім»).
Примітки
- К. Дорошенко, Т. Жмурко, Т. Кочубинська, К. Яковленко, К. Малих. Паркомуна. Місце. Спільнота. Явище. Київ: PinchukArtCentre. 2018, с. 144-169. [1]
- Рішення виконавчого комітету Київської міської Ради народних депутатів від 19 жовтня 1990 року № 905 «Про повернення вулицям історичних назв, найменування та перейменування вулиць, станцій метро та нового мостового переходу в м. Києві» // Державний архів м. Києва. Ф. Р-1. Оп. 8. Спр. 3775. Арк. 75–77. (Бюлетень виконавчого комітету Київської міської Ради народних депутатів. — 1990. — № 11. — С. 10–11.) [Архівовано з першоджерела 8 березня 2013.]
- У Мистецькому Арсеналі пройде ретроспектива Олександра Гнилицького. Лівий берег (lb.ua) (ua) . 9 лютого 2017. Процитовано 21 лютого 2021.
- Вийшла книга про сквот художників 90-х "Паркомуна". Лівий берег (lb.ua) (ua) . 25 травня 2017. Процитовано 21 лютого 2021.
- Звід пам'яток історії та культури України Енциклопедичне видання у 28-ти томах. Том 1, ч. 2. — К., 2003
- Пам'ятки історії та культури України: Каталог-довідник. Зошит 2: Каталог-довідник пам'яток історії та культури України: м. Київ / В. О. Горбик (кер. автор. колект.) та ін. — К., 2007. — С. 128. —
- Малаков Д. В. Прибуткові будинки Києва. — К.: «Кий», 2009. — 383 с
- Кочубінська Тетяна Паркомуна. Місце. Спільнота. Явище. — Київ: Publish Pro, 2018. — С. 24
- Молись, рыбка: Иконоподобная живопись Валерии Трубиной. www.birdinflight.com. 20 лютого 2020. Процитовано 6 березня 2021.
- Демиденко Я. С. Український авангард у філософсько-естетичному дискурсі сьогодення // Гілея: науковий вісник. 2018. — Вип. 133. — С. 115
- ВАЛЕРИЯ ТРУБИНА: «МЫ РАСШИРЯЛИ ПРОСТРАНСТВО, ПОЗВОЛЯЯ ЗРИТЕЛЮ ТУДА ВОЙТИ». www.korydor.in.ua. 24 жовтня 2016. Процитовано 6 березня 2021.
- Сидор, Олег. Ля Коммюн парізьєн, або Симфонія розкладу // Культура і життя. — 1994. — 13 серпня (№ 29)
- «Там Брежнєв, Путін, він вловив його сутність» – Соловйов про картини непередбачуваного митця Гнилицького. Радіо Свобода (ua) . 4 березня 2017. Процитовано 20 лютого 2021.
- Ми тут живемо. Найвідоміші сквоти Києва. НВ. Київ (ua) . 20 вересня 2020. Процитовано 27 лютого 2021.
- Кочубінська Тетяна Паркомуна. Місце. Спільнота. Явище. — Київ: Publish Pro, 2018. — С. 39
- Сквоти 1980-х – початку 1990-х. Художники й групи. korydor.in.ua (ua) . 25 грудня 2016. Процитовано 27 лютого 2021.
- Сахарук В. «Київська мистецька зустріч»: хронологія подій // Сучасне мистецтво. 2020. Вип. 16.С. 207—217
- Подольчак І., Дюрич І. Останній єврейський погром // Київська мистецька зустріч / Центр «Український дім», Галерея «Аліпій»; ред. В. Сахарук. Київ, 1995. С. 46.
- Скляренко Г. «Нова хвиля» і українське мистецтво кінця XX століття // Сучасне мистецтво. — Київ% Фенікс. — Вип. 6. С. 188—196
- Журавель Олексій. Простір толерантності чи монополія модернізму? // Культура і життя. — 1988. — № 35
- Сільваші Тіберій, Чебикін Андрій, Соловйов Олександр. Седнівське покоління // Aura. — 2008. — № 2. — С. 36–43
- Десятерик Дмитро Там, де згущується час // День. — 2004
- Яковленко Екатерина. Ксения Гнилицкая: «Для его поколения важно, чтобы все было смешно и непросто» // Korydor. 2016
- Кочубінська Тетяна Паркомуна. Місце. Спільнота. Явище. — Київ: Publish Pro, 2018. — С. 41
- Сидор-Гибелинда, Олег. Некролог по «Коммуне» // Terra incognita. — 1995. — № 3/4. — С. 24
- Олександр Соловйов: «Лучшее искусство сегодня идет с экрана». Yourart (ua) . 6 липня 2020. Процитовано 24 лютого 2021.
- Новая мифология Арсена Савадова // Cameralabs
- Александр Соловьев. "Интерес к украинскому искусству точно есть и он разный, и не только... be-inart.com (рос.). 15 лютого 2021. Процитовано 24 лютого 2021.
- Виставка «ПАРКОМУНА. Місце. Спільнота. Явище»
- Петрова О. Третє око: Мистецькі студії: Монографічна збірка статей. – Київ: Фенікс, 2015. – 480 с.
Ця стаття належить до української Вікіпедії. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Parizka komuna znachennya Parizka komuna abo Parkomuna Parkom spilne misce de zbiralis mitci v pokinutomu budinku skvoti po vulici Parizkoyi Komuni nini vulicya Mihajlivska 18A v Kiyevi z 1990 po 1994 roki ta mistecke yavishe andegraundna hudozhnya grupa sho viniklo v burhlivu dobu revolyucijnih politichnih ekonomichnih socialnih estetichnih zmin na pochatku 1990 h rokiv Sami mitci sho pracyuvali u skvoti nazivali sebe hudozhniki Parizkoyi komuni Parizka komuna Parkom Data zasnuvannya1990Data likvidaciyi1994Tipandegraundna hudozhnya grupaZasnovnikizasnovano za spriyannya Tiberiya SilvashiGolovalider Oleksandr SolovjovKlyuchovi osobiOleksandr Gnilickij Oleg Golosij Oleksandr Klimenko bilsh vidomij yak Olaf Klemensen Valeriya TrubinaChleniLeonid Vartivanov Yurij Solomko Arsen Savadov Georgij Senchenko Illya Chichkan Kilkist chlenivponad 20Adresam Kiyiv vul Mihajlivska 18 a Budinok po vulici Mihajlivskij 18A v Kiyevi de z 1990 po 1994 roki isnuvav skvot ta andegraundna hudozhnya grupa Parizka komuna svitlina 2012 roku Nazva ta roztashuvannyaNazvu misteckogo skvotu v Kiyevi dala vulicya Parizkoyi Komuni z 1990 roku Mihajlivska nazvana 1926 roku radyanskoyu vladoyu na chest revolyucijnogo uryadu Parizha Takozh odnojmennu nazvu otrimav misteckij ruh sho vinik u konteksti radyanskogo i postradyanskogo prostoru Budinok zvedeno yak sadibu v seredini XIX na pochatku XX stolittya u stili modernu U zabudovi brali uchast arhitektori Oleksandr Shile Volodimir Nikolayev ta Ivan Ganf Vulicya roztashovana v Shevchenkivskomu rajoni spoluchaye Majdan Nezalezhnosti ta Mihajlivsku ploshu IstoriyaMajbutnya spilnota Parkomuna yak i tvorche ugrupuvannya Zhivopisnij zapovidnik sformuvalas na sednivskih plenerah 1988 i 1989 rokiv organizovanih za spriyannya Tiberiya Silvashi Spilkoyu hudozhnikiv Ukrayini Lokaciyami buli prostir na berezi richki Snov na Chernigivshini v Budinku tvorchosti i vidpochinku hudozhnogo fondu Ukrayinskoyi RSR Sedniv Predstavniki same ce mistechko zrobili centrom novoyi ukrayinskoyi hvili Sam kiyivskij skvot vinik vlitku 1990 roku pid vrazhennyam ukrayinskih hudozhnikiv yaki znajomilisya naprikinci 1980 h rokiv z neformalnimi ob yednannyami mitciv perevazhno hudozhnikiv sho zhili nelegalno abo napivlegalno v Moskvi Leningradi zgodom u Kiyevi v odnomu prostori budinku chi kvartiri tak zvanomu skvoti Zokrema v Moskvi skvoti bulo oblashtovano u Furmannomu i Trohprudnomu provulkah na Chistoprudnomu bulvari u Leningradi na Pushkinskij vulici V Kiyevi taka majsternya vinikla voseni 1989 roku po vulici Lenina nini Bogdana Hmelnickogo de razom z Oleksandrom Klimenkom pracyuvali Leonid Vartivanov Oleksandr Gnilickij Oleg Golosij Dmitro Kavsan Kostyantin Reunov Yurij Solomko Oleg Tistol Valeriya Trubina Vasil Cagolov A vzhe vlitku 1990 roku molodi mitci pokinuli svij artpritulok Za iniciativnoyu Oleksandra Klimenka skvot bulo vidkrito v zakinutomu porozhnomu budinku na vulici Parizkoyi komuni 18A Hudozhniki ohoche pochali oblashtuvali svoyi majsterni a dehto i zhitla Hudozhnikam spochatku dozvolili tut perebuvati pivroku do pochatku yevroremontu ale faktichno tut zhili do 1994 roku Poryad u susidnih budinkah na Sofiyivskij ta Irininskij vulicyah takozh oblashtovuvali svoyi majsterni inshi hudozhniki Illya Chichkan ta Illya Isupov na drugomu poversi Arsen Savadov i Georgij Senchenko pershij poverh Natalya Radovinska i Viktoriya Parhomenko a takozh Tetyana Galochkina Kirilo Procenko i Maksim Mamsikov Tak vinikla svoyeridna tvorcha tusovka vulik misce de haotichno zav yazuvalisya profesijni kontakti j osobisti stosunki roman bez usilyakogo romantizmu Tam hudozhniki pracyuvali veselilisya vidpochivali vipivali sluhali muziku veli zapekli diskusiyi tam bula sucilna svoboda mislennya tam narodzhuvalisya neperedbachuvani eksperimentalni proekti i performansi zgaduvav Oleksandr Solovjov Zhittya i tvorchist hudozhnikiv sho tut zhili i pracyuvali suprovodzhuvalos tusovkami z postijnimi tematichnimi vechirkami Yih uchasnikami stavali muzikanti peredusim rokeri Mitci takozh razom pereglyadali filmi abo kolektivno chitali knizhki ta obgovoryuvali ideyi Apofeozom tvorchosti buli tak zvani druzhno simejni performansi Pislya 1993 roku osnovna tusovka skvotu pochala rozvalyuvatisya Cogo roku zaginuv odin z golovnih ideologiv ta mitciv artgurtu Oleg Golosij inshi viyihali Dlya tih hto zalishivsya tvorchist zavershilas bo yih 1994 roku primusovo viselili a sam budinok zabrali komunalniki i ogorodili parkanom dlya podalshogo kapitalnogo remontu Rokom zavershennya diyalnosti artugrupuvannya ukrayinskij mistectvoznavec Galina Sklyarenko vvazhaye 1995 rik Cogo roku rozpavsya tvorchij tandem hudozhnikiv Arsena Savadova z Georgiyem Senchenkom 3 listopada 1995 roku mala vidkritisya mizhnarodna vistavka Kiyivska mistecka zustrich v galereyi Alipij Derzhavnogo kulturno prosvitnickogo centru Ukrayinskomu domi V den urochistogo vidkrittya stavsya konflikt mizh yiyi uchasnikami ta predstavnikami Nacionalnoyi gvardiyi Ukrayini yaki jshli v kinokoncertnij zal Ukrayinskogo domu na urochistosti Prijnyato vvazhati sho vidbulos brutalne zakrittya vistavki bo nepoperedzheni pro instalyaciyi nacgvardijci znishili deyaki tvori Ta j sama vistavka ne pochala svoyu robotu Ce privelo do posilennya rozbratu chered uchasnikiv ta yak naslidok rozpadu Osoblivosti stilyuStil hudozhnikiv Parkomuni najbilshe vidpovidaye postmodernistskomu neoekspresionizmu Ocinka tvorchosti hudozhnikiv majbutnih chleniv grupi Parkomuna ta Zhivopisnij zapovidnik spochatku bula negativnoyu Zvitna vistavka Sedniv 88 za rezultatami pershogo pleneru v Respublikanskomu budinku hudozhnika v Kiyevi tvorchist molodih hudozhnikiv nazvali zanepadom ukrayinskogo obrazotvorchogo mistectva U 1989 roci zvitna vistavka prohodila vzhe v Derzhavnomu muzeyi ukrayinskogo obrazotvorchogo mistectva Kritiki pochali govoriti pro vidrodzhennya modernizmu Prihilnikiv postmodernizmu she pid chas drugogo sednivskogo pleneru pochav zbirati navkolo sebe Oleksandr Solovjov a tih kogo zgodom stali nazivati plastikami Tiberij Silvashi Vin nazvav cej proces modernistskim diskursom Na ochah narodzhuvalosya mistectvo yake protyagom dvoh misyaciv dobiralo j peretravlyuvalo te chogo bulo pozbavlene desyatilittyami Golovne sho vidbulosya na nashih plenerah narodilosya pokolinnya Pokolinnya yake usvidomlyuvalo sho maye spilnij bazis i u vidchutti svobodi i v plastici Ce period novoyi ukrayinskoyi hvili Golovnoyu vidminnistyu hudozhnikiv Parkomuni stala demonstraciya inakshosti vid poperednogo pokolinnya Vin najbilshe kontrastuvav z neoavangardom 1960 h rokiv tomu roboti mitciv Parkomuni doluchili do novoyi techiyi transavangardu Ce proyavlyalos u neobmezhenij vnutrishnij svobodi hudozhnikiv yaki mogli dozvoliti sobi vse Zokrema mitci Parkomuni pochali eksperimentuvati z media stvoryuyuchi ob yekti instalyaciyi Takozh voni vlashtovuvali perfomansi Zvichnimi buli defile v odyazi bogemnih parizhan Hudozhniki odyagali zhabo i teatralne vbrannya vid yakihos chesuchevih kostyumiv do kapelyushkiv 1950 h Avtorom takogo odyagu buv Illya Chichkan Vin shiv jogo z pidruchnih materialiv znajdenih na Sinnomu rinku Dlya druzhini Tetyani Ilyahovoyi napriklad vin poshiv shubu z yaskravogo kilima Shonedili voni skuplyali divni artefakti Najvidomishimi performansami stali Splyacha carivna Priz za video real camera Karla Marksa Per Lashez Sered pershih robit video artu stali Krivi dzerkala Zhivi kartini Ce znyali Gnilickij Filonenko ta Mamsikov Ukrayinskij art kritik ta mistectvoznavec Oleg Sidor Gibelinda pro osoblivosti tvorchosti hudozhnikiv Parizkoyi komuni roboti P k idejno j stilistichno blizki do zahidnoyevropejskogo postmodernizmu Zhivopisnim i grafichnim tvoram vlastivi sub yektivizm citatnist Retrospektivizm P k pronizano duhom cinichnoyi ironiyi j nigilistichnoyi samoparodiyi Dlya nih harakterno shiroke vikoristannya prijomiv grotesku elementiv gri motiviv perekruchenoyi erotiki tyazhinnya do smerti j mistichnih bachen Z pochatku 1990 h rr v idejnih i estetichnih poglyadah chilnih hudozhnikiv P k vidbuvayutsya istotni zmini yaki realno virazilisya u vidmovi vid kartinnoyi praktiki mayetsya na uvazi vidmova vid Uchasniki Parkomuni Faktichno liderom skvotu stav kritik i mistectvoznavec Oleksandr Solovjov sho vidbirav kartini hudozhnikiv ta organizovuvav mistecki vistavki Do skvotu vidrazu priyednalisya molodi hudozhniki Oleksandr Gnilickij Oleg Golosij Oleksandr Klimenko bilsh vidomij yak Olaf Klemensen Valeriya Trubina Leonid Vartivanov Pavlo Kerestej Yurij Solomko Arsen Savadov Yurij Georgij Senchenko Illya Chichkan Vasil Cagolov Illya Isupov Zgodom Maksim Mamsikov Bilshist uchasnikiv buli priyizhdzhimi z inshim mist Hocha napriklad Arsen Savadov narodivsya v stolici i viris u rodini hudozhnika chiyi roboti visili v kabineti Leonida Brezhnyeva Odna z pershih jogo kartin Pechali Kleopatri razom z Yuriyem Senchenkom mala komercijnij uspih Bilshist iz mitciv tut mali yak majsterni tak i zhitlo na drugomu poversi pracyuvali Valeriya Trubina Oleg Golosij Dmitro Kavsan Leonid Vartivanov Yurij Solomko na p yatomu zhili i tvorili Oleksandr Klimenko Oleksandr Gnilickij z druzhinoyu Nataleyu Filonenko i donkoyu Kseniyeyu Gnilickoyu Vasil Cagolov z druzhinoyu mistectvoznaviceyu Nadiyeyu Prigodich Oleksandr Solovjov iz druzhinoyu hudozhniceyu Tetyanoyu Laryushinoyu Zokrema Oleksandr Gnilickij majstruvav instalyaciyi zi sportivnih kostyumiv Adidas krosivok sorochok i kravatok vidomih brendiv pridbanih na bloshinomu rinku V hid jshli takozh vinilovi plativki ta CD diski A jogo druzhina Natalya Filonenko Gnilicka v majbutnomu kuratorka takozh stvoryuvala kartini Skvot chas vid chasu vidviduvali gosti hudozhniki z Odesi ta inshih mist Oleksandr Rojtburd Dmitro Dulfan Dmitro Ligejros Andrij Kazandzhij Zokrema odesit Sergij Anufriyev buv tisno pov yazanij z predstavnikami moskovskogo konceptualizmu z grupi Inspekciya Medicinska germenevtika Vistavki Pershim uspihom dlya uchasnikiv Parizkoyi komuni stala vistavka 1990 roku v stinah Nacionalnogo hudozhnogo muzeyu Ukrayini de vidbulasya vistavka Ukrayinskij zhivopis XX storichchya Vzhe todi v zagalnomu konteksti bulo predstavleno ukrayinskij modernizm i nove postmodernistske mistectvo Doborom kartin z majsteren hudozhnikiv dlya riznomanitnih vistavok zajmavsya kurator Oleksandr Solovjov sho na pochatku 1992 roku poselivsya u skvoti Pershoyu takoyu vistavkoyu stala Shtil u 1992 roci v zali po vulici Gorkogo nini Antonovicha Hocha pershoyu samostijno provedenoyu vistavkoyu v 1991 roci stala Hudozhniki Parizkoyi komuni Vpershe kartini hudozhnikiv skvotu demonstruvalisya za kordonom u proyekti Dialogi z Kiyevom u misti pobratimi ukrayinskoyi stolici misti Myunheni Chetvero z Parkomuni Arsen Savadov Georgij Senchenko Oleksandr Gnilickij ta Oleg Golosij chotiri misyaci pracyuvali v Nimechchini vistupali z lekciyami vidviduvali galereyi Vidbulosya dvi vistavki Persha projshla v myunhenskomu muzeyi u Villa Shtuk Ukrayinski hudozhniki pracyuvali v improvizovanih majsternyah sho buli roztashovani v staromu myunhenskomu aeroportu z vidom na Alpi Za pidsumkom roboti v cij rezidenciyi vidbulasya zvitna vistavka Postanesteziya sho demonstruvalasya v myunhenskij galereyi na Lottringershtrasse a potim u lejpcizkomu Hudozhnomu muzeyi Golosij pisav veliki kartini u viglyadi masshtabnoyi ta dinamichnoyi instalyaciyi v prostori Savadov ta Senchenko stvoryuvali skulpturni ob yekti ta instalyaciyi z pap ye mashe pokrivayuchi deyaki z nih mazutom Nastupnogo roku vidbulosya dvi vistavki vlitku 1993 roku v Edinburzi vistavka Angeli nad Ukrayinoyu a voseni v Uyazdovskomu zamku rezonansna ekspoziciya Stepi Yevropi U 1994 roci bulo organizovano vistavku Prostir kulturnoyi revolyuciyi v Ukrayinskomu domi Z grudnya 2016 po sichen 2017 roku demonstruvalas vistavka PARKOMUNA Misce Spilnota Yavishe u PinchukArtCentre Osnovni roboti Leonid Vartivanov Sincerely you 1993 relyef littya metalevij lancyug svitlodiodi Oleksandr Gnilickij Chu 1990 polotno oliya AG Z zhittya futuristiv 1990 polotno oliya Bez nazvi pochatok 1990 h papir tush Bez nazvi pochatok 1990 h papir tush Oleg Golosij Ti sho bizhat vid grozi 1989 polotno oliya U gamaku 1991 polotno oliya Portret poeta Ligejrosa 1992 polotno oliya Angel prijshov 1992 polotno oliya Muza Trip 1991 polotno oliya Ochi 1992 polotno oliya Oleksandr Druganov Sogodni ya pobachiv shodi yakimi opuskalisya i pidnimalisya lyudi 1992 cifrovij druk Illya Isupov Bez nazvi 1993 ofort Dmitro Kavsan Imitaciya kremu dlya vzuttya 1990 dveri oliya tyubiki vid kremu Vvedennya Mariyi do hramu 1988 polotno oliya Velika karlicya 1991 polotno oliya Sproba menuetu na ruyinah 1989 polotno oliya Andrij Kazandzhij Katini viyi pochatok 1990 h polotno oliya Pavlo Kerestej Hudozhnik namalyuj meni kartinu 1990 1992 performans seriya kartin polotno oliya Oleksandr Klimenko Rozmova pro movchannya 1992 polotno oliya Maksim Mamsikov Nora 1992 polotno oliya Lihtar 1994 polotno oliya Smert Buratino 1992 polotno oliya Kirilo Procenko Zapalnichka 1992 polotno oliya Oleksandr Rojtburd Ruh u bik morya Korabel durniv 1988 polotno oliya Gimn demonam ta geroyam 1989 polotno oliya Arsen Savadov Georgij Senchenko Bez nazvi 1991 bronzovanij papir olivec Na smert Golosiya 1993 video 50 Yurij Solomko Pocilunok kradkoma 1991 ofsetna laminovana karta na polotni oliya Perepisuyuchi nanovo 1992 papir na polotni oliya Valeriya Trubina Nebesnij hor 1989 polotno oliya emal Ta sho vhodit u tin 1991 polotno oliya Zimovij spogad pro admirala 1991 polotno oliya Illya Chichkan Pidnesena 1992 polotno oliya Vasil Cagolov Per Lashez na Karla Marksa abo Rozstril parizkih komunariv 1993 performans fotodokumentaciya Mikoli Troha 1961 2007 iz seriyi Svit bez idej 1992 cifrovij druk Ocinka diyalnosti Za svobodu tvorchosti cya molod ne borolasya za nih cyu dorogu v nerivnij borotbi z ideologami socrealizmu proklali mitci 1970 1980 h V auri politichnogo tumanu svoboda vpala do ruk novatoriv yak manna nebesna Otzhe svoboda suspilstva dozvolili grupi Parizka komuna uvijti do aktivnoyi ekspozicijnoyi praktiki u formi skandalu ocinila diyalnist mitciv Parkomuni ukrayinska hudozhnicya Olga Petrova Perelik vistavok hudozhnikiv Parkomuni 1991 Hudozhniki Parizkoyi komuni Direkciya vistavok Spilki hudozhnikiv Ukrayini 1992 Leto Respublikanskij budinok hudozhnika 1992 Shtil Nova hudozhnya galereya Kiyivskoyi organizaciyi Spilki hudozhnikiv Ukrayini 1993 Kinec roku Kulturologichnij centr Ukrayinskogo tovaristva ohoroni pam yatok istoriyi ta kulturi 1993 Svit bez idej Kulturologichnij centr Ukrayinskogo tovaristva ohoroni pam yatok istoriyi ta kulturi 1995 Kiyivska mistecka zustrich galereya Alipij Derzhavnogo kulturno prosvitnickogo centru Ukrayinskij dim PrimitkiK Doroshenko T Zhmurko T Kochubinska K Yakovlenko K Malih Parkomuna Misce Spilnota Yavishe Kiyiv PinchukArtCentre 2018 s 144 169 ISBN 978 966 97696 4 0 1 Rishennya vikonavchogo komitetu Kiyivskoyi miskoyi Radi narodnih deputativ vid 19 zhovtnya 1990 roku 905 Pro povernennya vulicyam istorichnih nazv najmenuvannya ta perejmenuvannya vulic stancij metro ta novogo mostovogo perehodu v m Kiyevi Derzhavnij arhiv m Kiyeva F R 1 Op 8 Spr 3775 Ark 75 77 Byuleten vikonavchogo komitetu Kiyivskoyi miskoyi Radi narodnih deputativ 1990 11 S 10 11 Arhivovano z pershodzherela 8 bereznya 2013 U Misteckomu Arsenali projde retrospektiva Oleksandra Gnilickogo Livij bereg lb ua ua 9 lyutogo 2017 Procitovano 21 lyutogo 2021 Vijshla kniga pro skvot hudozhnikiv 90 h Parkomuna Livij bereg lb ua ua 25 travnya 2017 Procitovano 21 lyutogo 2021 Zvid pam yatok istoriyi ta kulturi Ukrayini Enciklopedichne vidannya u 28 ti tomah Tom 1 ch 2 K 2003 Pam yatki istoriyi ta kulturi Ukrayini Katalog dovidnik Zoshit 2 Katalog dovidnik pam yatok istoriyi ta kulturi Ukrayini m Kiyiv V O Gorbik ker avtor kolekt ta in K 2007 S 128 ISBN 978 966 8999 05 5 Malakov D V Pributkovi budinki Kiyeva K Kij 2009 383 s Kochubinska Tetyana Parkomuna Misce Spilnota Yavishe Kiyiv Publish Pro 2018 S 24 Molis rybka Ikonopodobnaya zhivopis Valerii Trubinoj www birdinflight com 20 lyutogo 2020 Procitovano 6 bereznya 2021 Demidenko Ya S Ukrayinskij avangard u filosofsko estetichnomu diskursi sogodennya Gileya naukovij visnik 2018 Vip 133 S 115 VALERIYa TRUBINA MY RASShIRYaLI PROSTRANSTVO POZVOLYaYa ZRITELYu TUDA VOJTI www korydor in ua 24 zhovtnya 2016 Procitovano 6 bereznya 2021 Sidor Oleg Lya Kommyun parizyen abo Simfoniya rozkladu Kultura i zhittya 1994 13 serpnya 29 Tam Brezhnyev Putin vin vloviv jogo sutnist Solovjov pro kartini neperedbachuvanogo mitcya Gnilickogo Radio Svoboda ua 4 bereznya 2017 Procitovano 20 lyutogo 2021 Mi tut zhivemo Najvidomishi skvoti Kiyeva NV Kiyiv ua 20 veresnya 2020 Procitovano 27 lyutogo 2021 Kochubinska Tetyana Parkomuna Misce Spilnota Yavishe Kiyiv Publish Pro 2018 S 39 Skvoti 1980 h pochatku 1990 h Hudozhniki j grupi korydor in ua ua 25 grudnya 2016 Procitovano 27 lyutogo 2021 Saharuk V Kiyivska mistecka zustrich hronologiya podij Suchasne mistectvo 2020 Vip 16 S 207 217 Podolchak I Dyurich I Ostannij yevrejskij pogrom Kiyivska mistecka zustrich Centr Ukrayinskij dim Galereya Alipij red V Saharuk Kiyiv 1995 S 46 Sklyarenko G Nova hvilya i ukrayinske mistectvo kincya XX stolittya Suchasne mistectvo Kiyiv Feniks Vip 6 S 188 196 Zhuravel Oleksij Prostir tolerantnosti chi monopoliya modernizmu Kultura i zhittya 1988 35 Silvashi Tiberij Chebikin Andrij Solovjov Oleksandr Sednivske pokolinnya Aura 2008 2 S 36 43 Desyaterik Dmitro Tam de zgushuyetsya chas Den 2004 Yakovlenko Ekaterina Kseniya Gnilickaya Dlya ego pokoleniya vazhno chtoby vse bylo smeshno i neprosto Korydor 2016 Kochubinska Tetyana Parkomuna Misce Spilnota Yavishe Kiyiv Publish Pro 2018 S 41 Sidor Gibelinda Oleg Nekrolog po Kommune Terra incognita 1995 3 4 S 24 Oleksandr Solovjov Luchshee iskusstvo segodnya idet s ekrana Yourart ua 6 lipnya 2020 Procitovano 24 lyutogo 2021 Novaya mifologiya Arsena Savadova Cameralabs Aleksandr Solovev Interes k ukrainskomu iskusstvu tochno est i on raznyj i ne tolko be inart com ros 15 lyutogo 2021 Procitovano 24 lyutogo 2021 Vistavka PARKOMUNA Misce Spilnota Yavishe Petrova O Tretye oko Mistecki studiyi Monografichna zbirka statej Kiyiv Feniks 2015 480 s Cya stattya nalezhit do dobrih statej ukrayinskoyi Vikipediyi