Фетхуллах Ґюлен (тур. Fethullah Gülen; 27 квітня, 1941, Коруджук, Ерзурум, Туреччина) — турецький мислитель та теолог, автор понад 60 книг про іслам, визнаний в 2008 році американським журналом «Форін Полісі» і британським «Проспект» (провідним інтелектуалом світу).
Фетхуллах Ґюлен | |
---|---|
тур. Fethullah Gülen | |
Фетхуллах Ґюлен, 17 липня 2016 року | |
Ім'я при народженні: | тур. Muhammed Fethullah Gülen |
Релігія: | іслам і сунізм |
Дата народження: | 27 квітня 1941[1][2][3](83 роки) |
Місце народження: | Коруджук, Ерзурум, Туреччина |
Країна: | Туреччина |
Основні інтереси: | богослів'я і суфізм |
Праці: | Список
|
Фетхуллах Гюлен у Вікісховищі |
Життєпис
Фетхуллах Ґюлен народився 27 квітня 1941 року в селі Коруджук, провінції Ерзурум, Туреччини у сім`ї Раміза і Рефії. Його батько був імамом, а мати викладала Коран у рідному селі. У сім'ї було ще шестеро дітей (четверо хлопчиків і дві дівчинки). У 1946 році поступив у школу, в 1949 році родина Ґюлена переїхала в селище Алвар, де його батько став імамом.
Здобув традиційну релігійну освіту в декількох медресе, у різних ісламських вчених. Брав уроки арабської мови у свого батька Раміза Ходжі Ефенді, завершив навчання Корану і став хафізом (тобто знає напам'ять Коран та є професійним читцем Корану). Першу свою проповідь провів у 14 років.
У 1959 році переїхав до Едірне, де був призначений другим імамом мечеті Учшерефли Джамі. Пропрацював тут два з половиною роки. З 1961 по 1963 роки проходив службу у турецькій армії. Після служби у війську, липень 1964 року, приступив до обов'язків учителя Корану при мечеті Дарульхадис в Едірне, а також став імамом при цій же мечеті. У 1965 році Ґюлен переведений проповідником у місто Киркларелі. B 1966 році переїхав до Ізміра. Тут його проповіді стали збирати все більше слухачів. По закінченні служби в Ізмірі, у 1974 році призначений проповідником в місті Маніса.
В 1981 році перестав працювати офіційним проповідником, після військового перевороту 12 вересня 1980 року. Він почав читати проповіді у великих містах. З роками Фетхуллах Ґюлен став публічною фігурою в Туреччині. Його проповіді спрямовані в бік пропаганди освіти, освоєння не тільки традиційно ісламських наук, а й природничих. Його заклики спрямовані на просвітництво. Очолив Рух «Hizmet» ().
У січні 1986 році Ґюлен був затриманий в Бурдурі, після допитів його звільнили. Під час паломництва, У червні 1986 року, на нього було накладено заборону на виїзд з Туреччини. Ґюлен повернувся в Ізмір і здався владі, був визнаний невинним і був звільний. У 1998 році Ґюлен був звинувачений у спробі повалення існуючого ладу. Страх можновладців перед обличчям покоління освічених мусульман з ліберальними поглядами підштовхував їх до ініціювання подібних звинувачень. У той же рік він поїхав в США для комплексного медичного обстеження, де і знаходиться на лікуванні до цього дня.
У травні 2006 року Верховний Суд Турецької Республіки зняв всі звинувачення на його адресу. В 2008 р. був визнаний провідним інтелектуалом світу читачами журналу «Foreign Policy».
Під час спроби військового перевороту в липні 2016, деякими турецькими ЗМІ був оголошений духовним наставником заколотників. У травні 2016 року рух Ґюлена визнали в Туреччині за терористичний. 16 липня 2016 року Президент Туреччини Реджеп Таїп Ердоган закликав Барака Обаму арештувати чи видати Ґюлена.Держсекретар США Джон Керрі тим часом заявив, що Вашингтон розгляне запит про видачу Анкарі священнослужителя Фетхуллаха Ґюлена. Водночас очільник зовнішньополітичного відомства США наголосив, що уряд президента Реджепа Тайїпа Ердогана має представити варті довіри докази провини Ґюлена.
Турецька прокуратура провінції Ушак склала обвинувальний акт у кримінальному провадженні про діяльність руху Фетхуллахи Ґюлена, в якому вимагає засудити його до двох довічних ув'язнень і тюремного терміну на 1900 років, а також штрафу 2,2 млн трудоднів.
Фетхуллах Ґюлен погодився піти під суд у випадку доведення міжнародними слідчими його причетності до спроби перевороту в липні 2016.
Центри Ґюлена у світі
У Центральній Азії є центри Ґюлена, котрі виникли після розпаду Радянського Союзу в 1991 році.
З 2013 року в Києві працює „Україно-турецький культурний центр «Işık»”, який також назвали одним з відгалужень FETÖ. Цей центр організовує курси навчання та олімпіади турецькою мовою, організовує спільні заходи.
Бібіліографія
- 1995 – Türk Ocakları Vakfı «Nihal Atsız Türk Dünyası Hizmet Ödülü»
- 1995 – Mehmetçik Vakfı «Teşekkür Beratı»
- 1996 – Türk Sanayici ve İşadamları Vakfı (TÜSİAV) «Hoşgörü Ödülü»
- 1997 — Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı (TÜRKSAV) «Türk Dünyasına Hizmet Ödülü»
- 1997 — Türk Eğitim-Sen «24 Kasım Eğitim Özel Ödülü»
- 1998 — Türk 2000'ler Vakfı Ödülü
- 1998 — Hamdullah Suphi Tanrıöver Türk Ocakları Kültür Armağanı
- 1998 — İpekyolu Vakfı Ödülü
- 2001 — Türkiye Yazarlar Birliği «Üstün Hizmet Ödülü»
- 2007 — Dünyanın En Büyük Entelektüel İnsanı
- 2010 — Leeds Metropolitan Üniversitesi (İngiltere) Fahri Doktora Unvanı
- 2012 — Dünyanın En Etkili 500 Müslümanı
- 2013 — Dünyanın En Etkili 100 Kişisi
- 2015 — Gandhi-King-Ikeda Barış Ödülü
Примітки
- Енциклопедія Брокгауз
- AlKindi
- Munzinger Personen
- Pim Valkenberg (2015). . The Catholic University of America Press. с. 72—73. Архів оригіналу за 9 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- Gürkan Çelik (2010). . Eburon Academic Publishers. с. 42. Архів оригіналу за 9 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- Martin E. Marty, ред. (2015). Who is Fethullah Gülen. . University of California Press. с. 19. Архів оригіналу за 10 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- Helen Rose Ebaugh (2010). . . с. 23. ISBN . Архів оригіналу за 20 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- . Архів оригіналу за 20 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- Рішення Верховного Суду Турецької Республіки № 2008/1328 від 5.5.2006.
- . Архів оригіналу за 5 травня 2012. Процитовано 10 березня 2012.
- Erdogan do Obamy: wydalcie lub aresztujcie Gulena. Czy alternatywą dla odmowy jest wojna? [ 18 липня 2016 у Wayback Machine.] (пол.)
- Ердоган звернувся до Обами [ 18 липня 2016 у Wayback Machine.].
- . Архів оригіналу за 21 серпня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- Газета по-українськи. — 2016. — № 58 (1914) (19 лип.). — С. 10.
- . Архів оригіналу за 16 вересня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
- . Архів оригіналу за 1 вересня 2016. Процитовано 1 вересня 2016.
Джерела
- Український письменник, Київ, ст- 232, 2014,
Посилання
- Інститут Ґюлена [ 30 березня 2022 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Fethullah Gyulen tur Fethullah Gulen 27 kvitnya 1941 Korudzhuk Erzurum Turechchina tureckij mislitel ta teolog avtor ponad 60 knig pro islam viznanij v 2008 roci amerikanskim zhurnalom Forin Polisi i britanskim Prospekt providnim intelektualom svitu Fethullah Gyulentur Fethullah GulenFethullah Gyulen 17 lipnya 2016 rokuIm ya pri narodzhenni tur Muhammed Fethullah GulenReligiya islam i sunizmData narodzhennya 27 kvitnya 1941 1941 04 27 1 2 3 83 roki Misce narodzhennya Korudzhuk Erzurum TurechchinaKrayina TurechchinaOsnovni interesi bogosliv ya i sufizmPraci Spisok d Fethullah Gyulen u VikishovishiZhittyepisFethullah Gyulen narodivsya 27 kvitnya 1941 roku v seli Korudzhuk provinciyi Erzurum Turechchini u sim yi Ramiza i Refiyi Jogo batko buv imamom a mati vikladala Koran u ridnomu seli U sim yi bulo she shestero ditej chetvero hlopchikiv i dvi divchinki U 1946 roci postupiv u shkolu v 1949 roci rodina Gyulena pereyihala v selishe Alvar de jogo batko stav imamom Fethullah Gyulen z Papoyu rimskim Ivanom Pavlom II u 1998 roci Zdobuv tradicijnu religijnu osvitu v dekilkoh medrese u riznih islamskih vchenih Brav uroki arabskoyi movi u svogo batka Ramiza Hodzhi Efendi zavershiv navchannya Koranu i stav hafizom tobto znaye napam yat Koran ta ye profesijnim chitcem Koranu Pershu svoyu propovid proviv u 14 rokiv U 1959 roci pereyihav do Edirne de buv priznachenij drugim imamom mecheti Uchsherefli Dzhami Propracyuvav tut dva z polovinoyu roki Z 1961 po 1963 roki prohodiv sluzhbu u tureckij armiyi Pislya sluzhbi u vijsku lipen 1964 roku pristupiv do obov yazkiv uchitelya Koranu pri mecheti Darulhadis v Edirne a takozh stav imamom pri cij zhe mecheti U 1965 roci Gyulen perevedenij propovidnikom u misto Kirklareli B 1966 roci pereyihav do Izmira Tut jogo propovidi stali zbirati vse bilshe sluhachiv Po zakinchenni sluzhbi v Izmiri u 1974 roci priznachenij propovidnikom v misti Manisa V 1981 roci perestav pracyuvati oficijnim propovidnikom pislya vijskovogo perevorotu 12 veresnya 1980 roku Vin pochav chitati propovidi u velikih mistah Z rokami Fethullah Gyulen stav publichnoyu figuroyu v Turechchini Jogo propovidi spryamovani v bik propagandi osviti osvoyennya ne tilki tradicijno islamskih nauk a j prirodnichih Jogo zakliki spryamovani na prosvitnictvo Ocholiv Ruh Hizmet U sichni 1986 roci Gyulen buv zatrimanij v Burduri pislya dopitiv jogo zvilnili Pid chas palomnictva U chervni 1986 roku na nogo bulo nakladeno zaboronu na viyizd z Turechchini Gyulen povernuvsya v Izmir i zdavsya vladi buv viznanij nevinnim i buv zvilnij U 1998 roci Gyulen buv zvinuvachenij u sprobi povalennya isnuyuchogo ladu Strah mozhnovladciv pered oblichchyam pokolinnya osvichenih musulman z liberalnimi poglyadami pidshtovhuvav yih do iniciyuvannya podibnih zvinuvachen U toj zhe rik vin poyihav v SShA dlya kompleksnogo medichnogo obstezhennya de i znahoditsya na likuvanni do cogo dnya U travni 2006 roku Verhovnij Sud Tureckoyi Respubliki znyav vsi zvinuvachennya na jogo adresu V 2008 r buv viznanij providnim intelektualom svitu chitachami zhurnalu Foreign Policy Pid chas sprobi vijskovogo perevorotu v lipni 2016 deyakimi tureckimi ZMI buv ogoloshenij duhovnim nastavnikom zakolotnikiv U travni 2016 roku ruh Gyulena viznali v Turechchini za teroristichnij 16 lipnya 2016 roku Prezident Turechchini Redzhep Tayip Erdogan zaklikav Baraka Obamu areshtuvati chi vidati Gyulena Derzhsekretar SShA Dzhon Kerri tim chasom zayaviv sho Vashington rozglyane zapit pro vidachu Ankari svyashennosluzhitelya Fethullaha Gyulena Vodnochas ochilnik zovnishnopolitichnogo vidomstva SShA nagolosiv sho uryad prezidenta Redzhepa Tajyipa Erdogana maye predstaviti varti doviri dokazi provini Gyulena Turecka prokuratura provinciyi Ushak sklala obvinuvalnij akt u kriminalnomu provadzhenni pro diyalnist ruhu Fethullahi Gyulena v yakomu vimagaye zasuditi jogo do dvoh dovichnih uv yaznen i tyuremnogo terminu na 1900 rokiv a takozh shtrafu 2 2 mln trudodniv Fethullah Gyulen pogodivsya piti pid sud u vipadku dovedennya mizhnarodnimi slidchimi jogo prichetnosti do sprobi perevorotu v lipni 2016 Centri Gyulena u svitiU Centralnij Aziyi ye centri Gyulena kotri vinikli pislya rozpadu Radyanskogo Soyuzu v 1991 roci Z 2013 roku v Kiyevi pracyuye Ukrayino tureckij kulturnij centr Isik yakij takozh nazvali odnim z vidgaluzhen FETO Cej centr organizovuye kursi navchannya ta olimpiadi tureckoyu movoyu organizovuye spilni zahodi Bibiliografiya1995 Turk Ocaklari Vakfi Nihal Atsiz Turk Dunyasi Hizmet Odulu 1995 Mehmetcik Vakfi Tesekkur Berati 1996 Turk Sanayici ve Isadamlari Vakfi TUSIAV Hosgoru Odulu 1997 Yazarlar ve Sanatcilar Vakfi TURKSAV Turk Dunyasina Hizmet Odulu 1997 Turk Egitim Sen 24 Kasim Egitim Ozel Odulu 1998 Turk 2000 ler Vakfi Odulu 1998 Hamdullah Suphi Tanriover Turk Ocaklari Kultur Armagani 1998 Ipekyolu Vakfi Odulu 2001 Turkiye Yazarlar Birligi Ustun Hizmet Odulu 2007 Dunyanin En Buyuk Entelektuel Insani 2010 Leeds Metropolitan Universitesi Ingiltere Fahri Doktora Unvani 2012 Dunyanin En Etkili 500 Muslumani 2013 Dunyanin En Etkili 100 Kisisi 2015 Gandhi King Ikeda Baris OduluPrimitkiEnciklopediya Brokgauz d Track Q237227 AlKindi d Track Q101207543d Track Q104244355 Munzinger Personen d Track Q107343683 Pim Valkenberg 2015 The Catholic University of America Press s 72 73 Arhiv originalu za 9 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Gurkan Celik 2010 Eburon Academic Publishers s 42 Arhiv originalu za 9 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Martin E Marty red 2015 Who is Fethullah Gulen University of California Press s 19 Arhiv originalu za 10 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Helen Rose Ebaugh 2010 Springer Science Business Media s 23 ISBN 1402098944 Arhiv originalu za 20 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Arhiv originalu za 20 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Rishennya Verhovnogo Sudu Tureckoyi Respubliki 2008 1328 vid 5 5 2006 Arhiv originalu za 5 travnya 2012 Procitovano 10 bereznya 2012 Erdogan do Obamy wydalcie lub aresztujcie Gulena Czy alternatywa dla odmowy jest wojna 18 lipnya 2016 u Wayback Machine pol Erdogan zvernuvsya do Obami 18 lipnya 2016 u Wayback Machine Arhiv originalu za 21 serpnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Gazeta po ukrayinski 2016 58 1914 19 lip S 10 Arhiv originalu za 16 veresnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 Arhiv originalu za 1 veresnya 2016 Procitovano 1 veresnya 2016 DzherelaUkrayinskij pismennik Kiyiv st 232 2014 ISBN 978 966 579 426 4PosilannyaInstitut Gyulena 30 bereznya 2022 u Wayback Machine