Глибо́чиця (до 1946 року — Вацьків) — село в Україні, адміністративний центр Глибочицької сільської територіальної громади Житомирського району Житомирської області.
село Глибочиця | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Вказівний знак на в'їзді до села | |||||
Країна | Україна | ||||
Область | Житомирська область | ||||
Район | Житомирський район | ||||
Громада | Глибочицька сільська громада | ||||
Код КАТОТТГ | UA18040150010023707 | ||||
Облікова картка | Глибочиця | ||||
Основні дані | |||||
Засноване | 1571 | ||||
Населення | 2 817 (2001) | ||||
Площа | 4,308 км² | ||||
Густота населення | 855,89 осіб/км² | ||||
Поштовий індекс | 12403 | ||||
Географічні дані | |||||
Географічні координати | 50°16′45″ пн. ш. 28°46′36″ сх. д. / 50.27917° пн. ш. 28.77667° сх. д.Координати: 50°16′45″ пн. ш. 28°46′36″ сх. д. / 50.27917° пн. ш. 28.77667° сх. д. | ||||
Середня висота над рівнем моря | 221 м | ||||
Місцева влада | |||||
Адреса ради | вул. Михайла Грушевського, 2, с. Глибочиця, Житомирський р-н, Житомирська обл., 12403 | ||||
Карта | |||||
Глибочиця | |||||
Глибочиця | |||||
Мапа | |||||
Глибочиця у Вікісховищі |
День села — Різдво Пресвятої Богородиці (Друга Пречиста), 21 вересня.
Під час геноциду українського народу 1932—1933, село піддано комуністичному терору шляхом занесення на так звану чорну дошку.
Географія
Розташоване на східній околиці міста Житомир, на автодорозі державного значення М06 (Київ-Чоп) за 7 км від районного та обласного центру й залізничної станції Житомир.
Історія
Стара назва с. Вацьків (московською Вацков, пол. Wacków), можливо, походить від того, що першим поселенцем тут був селянин Вацько (єврей чи поляк невідомо), який мав свою корчму в районі старого шляху на Київ і був добре відомим правителям Житомирського Замку. Документів, які б засвідчили про це, нема, але можна зробити висновок за аналогією з тим, що назви сіл Смоківка і Корбутівка походять від того, що там були корчми Смока і Корбута.[]
Перша письмова згадка про село — 24 лютого 1616 року в описі Житомирського староства. І закономірно, що село тоді називалося Słoboda. Приставка słoboda означає нове, вільне поселення. При цьому, доступною є Люстрація Житомирського замку 1615 року, де Вацькова немає.
Землі (1855) — 998,03 десятини. Селянам і шляхті належало тільки 99,95 десятин; казенному маєтку Житомирського земського старостаті — 58,15 десятин (з них під лі. ом 29,13 десятин).
У селі не було ні церкви, ні інших суспільних закладів, окрім корчми. Навіть покійників хоронили в с. Калинівка, де на той час була церква. Серед інших подій того часу — стихійні лиха: пошесті, пожежі тощо.
В середині XIX століття населення Глибочиці збільшилося за рахунок переселенців. Селянський банк взяв у казни намічену для заселення землю і віддав на виплату селянам. На ці землі переселилися сім'ї з села Тригір'я, Ушомирської та Пулинської волостей. Приблизно в той же час, одержав наділ в 160 десятин і поселився під лісом на північній стороні нового шляху на Київ статський радник московський в служник (рівний генералові) Іван Вікторович Судзіловський.
Наприкінці XVIII століття царський уряд розпочав будувати новий шлях на Київ. Селяни брали активну участь у будівництві: підвозили возами землю та каміння до дороги, гатили низинні місця, насипали вручну насипи, дробили велике каміння на щебінь, будували в селі Березина перекладну поштову станцію.
З появою важливого шляху сполучення, через наявність казенної землі і близькість до міста, село розросталось. Найбільше в кінці — XIX століття і особливо — на початку ХХ ст.
Наприкінці XIX століття громада села, за свої власні кошти, відкриває школу та будує дерев'яну церкву, яку було викуплено в Житомирі на Подолі, перевезено і зведено біля сільського кладовища. Церква проіснувала до 1941 року і була спалена німецькими військами (у ній сталінські диверсанти переховували зброю і боєприпаси).
У Вацькові були різноманітні ремесла (столярство, ковальство, , кравецтво і т. д.) і цілий ряд виробництв, які забезпечували зростання попиту міського населення Житомира. Окремі господарі в селі Вацьків займалися ними одночасно із сільським господарством.
У 1906 році село Левківської волості Житомирського повіту Волинської губернії. Відстань від повітового міста 10 верст, від волості 8. Дворів 197, мешканців 1149.
7 червня 1920 року червоні загони під орудою Семена Будьонного захопила Житомир та околиці, остаточно встановивши більшовицький режим. 12 липня 1920 у Вацькові відбулося загальне зібрання селян, на якому виступили представники Волинського партійного комітету більшовиків і була проголошена влада Рад. Незабаром в селі був створений комітет незаможних селян, сільревком та земельна комісія, яка розпочала провокувати масові конфлікти на майновому ґрунті.
З березня 1921 року село входило до Житомирського повіту Волинської губернії. За постановою ВУЦВК від 7 березня 1923 року Вацьків було віднесено до Левківського району Житомирської округи Волинської губернії. Внаслідок чергового етапу адміністративної реформи в Україні (червень 1925 року), було ліквідовано губернії, а село було віднесено до Іванківського району Житомирської округи. 15 вересня 1930 року поділ на округи в Україні скасовувався, натомість встановлено було нові межі адміністративних районів та міст. За цим розподілом Вацьків було приєднано до Житомирського міського району. 22 вересня 1937 року було створено Житомирську область. Село було віднесено до новоствореного Житомирського району.
В 1924 році було створено Комітет незаможних селян, в 1928 році створено партійний осередок ВКП(б) та Вацьківське машино-тракторне товариство. Для розповсюдження ідеї партії про об'єднання селян в колгоспи в жовтні 1928 року в селі Вацьків було проведено свято «День Врожаю».
22 жовтня 1930 організований колгосп «День Урожаю», а 19 серпня 1931 року в західній частині села ще один колгосп «Незаможник». До колгоспів відійшла пограбована земля хуторів, жителів яких насильно депортували до села.
У вересні 1933 року село було занесено на так звану «чорну дошку» — ніби «за злочинний зрив планів осінньої сівби». За неповними та розрізненими даними сільради, у 1932–1933 роках внаслідок Голодомору 1932—1933 вмерло 93 особи, імена яких на сьогодні встановлено.
1934 побудовано ще один будинок під школу і в 1934–1935 роках відкрито семирічну школу. З 1935 року в селі відкрито медичний пункт. За «досягнуті успіхи» в розвитку сільського господарства колгосп «День Урожаю» був у 1939 році учасником Всесоюзної сільськогосподарської виставки в Москві. Провідне місце в економіці села належало сільському господарству, головними галузями якого були зерново-бурякове рослинництво та м'ясо-молочне скотарство.
В січні-березні 1942 року за ініціативою комуністів Г. П. Міщенка та Плотницького В. П. було створено Житомирський підпільний райком комсомолу.
На голів призначено жителів села Вацьків В. П. Плотницького, другим — І. І. Шинальського. З допомогою агентів з інших сіл району та міста Житомир, вацьківчанами налагоджений зв'язок з невеликим партизанським загоном Федора Кокарєва (Великі Кошарища), а потім з загоном Адама Цендровського (діяв в районі Левкова, Буймира, Івниці). Пізніше підпільні організації діяли разом із загонами С. Ф. Маликова й А. Н. Сабурова.
Село було звільнено від німецької окупації 30 грудня 1943 року.
На території села споруджено пам'ятник-обеліск односельчанам- жертвам німецько-радянської війни. На сільському кладовищі, де заховані 117 радянських воїнів, встановлено монумент «Скорботна мати».
У 1959 році було об'єднано чотири села (Березина, Глибочиця, Гадзинка, Нова Вигода) в одну сільську раду, а колгоспи об'єднали в колгосп «Будівник комунізму». Підприємство мало 3810,5 га землі і спеціалізувалося на вирощуванні зернових культур, картоплі, хмелю, городини, цукрового буряку, м'ясо-молочному тваринництві. Найбільших успіхів колгосп досягав під головуванням Бугайчука О. І. та Ткачука В. І.
У селі розміщений Глибочицький опорний ліцей. Силами громади в 1991—1996 роках побудовано Храм Різдва Богородиці Української православної церкви Житомирської єпархії Московського патріархату. 3 березня 2019 року релігійна громада церкви Різдва Пресвятої Богородиці на загальних зборах вирішила приєднатися до Православної Церкви України.
До 27 березня 2017 року — адміністративний центр Глибочицької сільської ради Житомирського району Житомирської області.
Населення
Населення 2 817 осіб (2001).
Мова
Розподіл населення за рідною мовою за даними перепису 2001 року:
Мова | Кількість | Відсоток |
---|---|---|
українська | 2646 | 97.07% |
російська | 76 | 2.79% |
білоруська | 2 | 0.07% |
інші/не вказали | 2 | 0.07% |
Усього | 2726 | 100% |
Економіка
На автодорозі міжнародного значення М-06 «Київ-Чоп» у 2023 році відкрили новий ресторан «McDonald’s», розташований на 127-му км від Києва, поблизу села Глибочиця. Також мережа АЗК «WOG» відкрила після реконструкції найбільший в Україні автозаправний комплекс, який знаходиться у селі Глибочиця.
Відомі люди
- Андрусенко Сергій Олександрович (1979—2015) — старший солдат Збройних сил України, учасник російсько-української війни 2014—2017.
- Болошкевич Катерина Іванівна (1939—2018) — Герой Соціалістичної праці, депутат Верховної Ради УРСР 9-го скликання.
- Пилипчук Дмитро Михайлович (1992—2022) — старший сержант Збройних Сил України, учасник російсько-української війни, що загинув у ході російського вторгнення в Україну в 2022 році.
Див. також
Примітки
- Архів оригіналу за 3 жовтня 2016.
- (PDF). Архів оригіналу (PDF) за 14 грудня 2017. Процитовано 8 травня 2019.
- Національна книга пам’яті жертв голодомору 1932–1933 років в Україні. Житомирська область. — Житомир: «Полісся», 2008. — 1116 с. Процитовано 16 січня 2023.
- . Архів оригіналу за 6 березня 2019. Процитовано 3 березня 2019.
- . Верховна Рада України. Архів оригіналу за 24 жовтня 2020. Процитовано 18 липня 2020.
Джерела
- Waćków // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1892. — Т. XII. — S. 878. (пол.)
Посилання
- Погода в селі Глибочиця [ 5 березня 2016 у Wayback Machine.]
Це незавершена стаття про Житомирську область. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Glibo chicya do 1946 roku Vackiv selo v Ukrayini administrativnij centr Glibochickoyi silskoyi teritorialnoyi gromadi Zhitomirskogo rajonu Zhitomirskoyi oblasti selo Glibochicya Gerb Glibochici Prapor Glibochici Vkazivnij znak na v yizdi do selaVkazivnij znak na v yizdi do sela Krayina Ukrayina Oblast Zhitomirska oblast Rajon Zhitomirskij rajon Gromada Glibochicka silska gromada Kod KATOTTG UA18040150010023707 Oblikova kartka Glibochicya Osnovni dani Zasnovane 1571 Naselennya 2 817 2001 Plosha 4 308 km Gustota naselennya 855 89 osib km Poshtovij indeks 12403 Geografichni dani Geografichni koordinati 50 16 45 pn sh 28 46 36 sh d 50 27917 pn sh 28 77667 sh d 50 27917 28 77667 Koordinati 50 16 45 pn sh 28 46 36 sh d 50 27917 pn sh 28 77667 sh d 50 27917 28 77667 Serednya visota nad rivnem morya 221 m Misceva vlada Adresa radi vul Mihajla Grushevskogo 2 s Glibochicya Zhitomirskij r n Zhitomirska obl 12403 Karta Glibochicya Glibochicya Mapa Glibochicya u Vikishovishi U Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Glibochicya Znak na v yizdi do sela z boku Zhitomira Den sela Rizdvo Presvyatoyi Bogorodici Druga Prechista 21 veresnya Pid chas genocidu ukrayinskogo narodu 1932 1933 selo piddano komunistichnomu teroru shlyahom zanesennya na tak zvanu chornu doshku GeografiyaRoztashovane na shidnij okolici mista Zhitomir na avtodorozi derzhavnogo znachennya M06 Kiyiv Chop za 7 km vid rajonnogo ta oblasnogo centru j zaliznichnoyi stanciyi Zhitomir IstoriyaStara nazva s Vackiv moskovskoyu Vackov pol Wackow mozhlivo pohodit vid togo sho pershim poselencem tut buv selyanin Vacko yevrej chi polyak nevidomo yakij mav svoyu korchmu v rajoni starogo shlyahu na Kiyiv i buv dobre vidomim pravitelyam Zhitomirskogo Zamku Dokumentiv yaki b zasvidchili pro ce nema ale mozhna zrobiti visnovok za analogiyeyu z tim sho nazvi sil Smokivka i Korbutivka pohodyat vid togo sho tam buli korchmi Smoka i Korbuta dzherelo Persha pismova zgadka pro selo 24 lyutogo 1616 roku v opisi Zhitomirskogo starostva I zakonomirno sho selo todi nazivalosya Sloboda Pristavka sloboda oznachaye nove vilne poselennya Pri comu dostupnoyu ye Lyustraciya Zhitomirskogo zamku 1615 roku de Vackova nemaye Zemli 1855 998 03 desyatini Selyanam i shlyahti nalezhalo tilki 99 95 desyatin kazennomu mayetku Zhitomirskogo zemskogo starostati 58 15 desyatin z nih pid li om 29 13 desyatin U seli ne bulo ni cerkvi ni inshih suspilnih zakladiv okrim korchmi Navit pokijnikiv horonili v s Kalinivka de na toj chas bula cerkva Sered inshih podij togo chasu stihijni liha poshesti pozhezhi tosho V seredini XIX stolittya naselennya Glibochici zbilshilosya za rahunok pereselenciv Selyanskij bank vzyav u kazni namichenu dlya zaselennya zemlyu i viddav na viplatu selyanam Na ci zemli pereselilisya sim yi z sela Trigir ya Ushomirskoyi ta Pulinskoyi volostej Priblizno v toj zhe chas oderzhav nadil v 160 desyatin i poselivsya pid lisom na pivnichnij storoni novogo shlyahu na Kiyiv statskij radnik moskovskij v sluzhnik rivnij generalovi Ivan Viktorovich Sudzilovskij Naprikinci XVIII stolittya carskij uryad rozpochav buduvati novij shlyah na Kiyiv Selyani brali aktivnu uchast u budivnictvi pidvozili vozami zemlyu ta kaminnya do dorogi gatili nizinni miscya nasipali vruchnu nasipi drobili velike kaminnya na shebin buduvali v seli Berezina perekladnu poshtovu stanciyu Z poyavoyu vazhlivogo shlyahu spoluchennya cherez nayavnist kazennoyi zemli i blizkist do mista selo rozrostalos Najbilshe v kinci XIX stolittya i osoblivo na pochatku HH st Naprikinci XIX stolittya gromada sela za svoyi vlasni koshti vidkrivaye shkolu ta buduye derev yanu cerkvu yaku bulo vikupleno v Zhitomiri na Podoli perevezeno i zvedeno bilya silskogo kladovisha Cerkva proisnuvala do 1941 roku i bula spalena nimeckimi vijskami u nij stalinski diversanti perehovuvali zbroyu i boyepripasi U Vackovi buli riznomanitni remesla stolyarstvo kovalstvo kravectvo i t d i cilij ryad virobnictv yaki zabezpechuvali zrostannya popitu miskogo naselennya Zhitomira Okremi gospodari v seli Vackiv zajmalisya nimi odnochasno iz silskim gospodarstvom U 1906 roci selo Levkivskoyi volosti Zhitomirskogo povitu Volinskoyi guberniyi Vidstan vid povitovogo mista 10 verst vid volosti 8 Dvoriv 197 meshkanciv 1149 7 chervnya 1920 roku chervoni zagoni pid orudoyu Semena Budonnogo zahopila Zhitomir ta okolici ostatochno vstanovivshi bilshovickij rezhim 12 lipnya 1920 u Vackovi vidbulosya zagalne zibrannya selyan na yakomu vistupili predstavniki Volinskogo partijnogo komitetu bilshovikiv i bula progoloshena vlada Rad Nezabarom v seli buv stvorenij komitet nezamozhnih selyan silrevkom ta zemelna komisiya yaka rozpochala provokuvati masovi konflikti na majnovomu grunti Z bereznya 1921 roku selo vhodilo do Zhitomirskogo povitu Volinskoyi guberniyi Za postanovoyu VUCVK vid 7 bereznya 1923 roku Vackiv bulo vidneseno do Levkivskogo rajonu Zhitomirskoyi okrugi Volinskoyi guberniyi Vnaslidok chergovogo etapu administrativnoyi reformi v Ukrayini cherven 1925 roku bulo likvidovano guberniyi a selo bulo vidneseno do Ivankivskogo rajonu Zhitomirskoyi okrugi 15 veresnya 1930 roku podil na okrugi v Ukrayini skasovuvavsya natomist vstanovleno bulo novi mezhi administrativnih rajoniv ta mist Za cim rozpodilom Vackiv bulo priyednano do Zhitomirskogo miskogo rajonu 22 veresnya 1937 roku bulo stvoreno Zhitomirsku oblast Selo bulo vidneseno do novostvorenogo Zhitomirskogo rajonu V 1924 roci bulo stvoreno Komitet nezamozhnih selyan v 1928 roci stvoreno partijnij oseredok VKP b ta Vackivske mashino traktorne tovaristvo Dlya rozpovsyudzhennya ideyi partiyi pro ob yednannya selyan v kolgospi v zhovtni 1928 roku v seli Vackiv bulo provedeno svyato Den Vrozhayu 22 zhovtnya 1930 organizovanij kolgosp Den Urozhayu a 19 serpnya 1931 roku v zahidnij chastini sela she odin kolgosp Nezamozhnik Do kolgospiv vidijshla pograbovana zemlya hutoriv zhiteliv yakih nasilno deportuvali do sela U veresni 1933 roku selo bulo zaneseno na tak zvanu chornu doshku nibi za zlochinnij zriv planiv osinnoyi sivbi Za nepovnimi ta rozriznenimi danimi silradi u 1932 1933 rokah vnaslidok Golodomoru 1932 1933 vmerlo 93 osobi imena yakih na sogodni vstanovleno 1934 pobudovano she odin budinok pid shkolu i v 1934 1935 rokah vidkrito semirichnu shkolu Z 1935 roku v seli vidkrito medichnij punkt Za dosyagnuti uspihi v rozvitku silskogo gospodarstva kolgosp Den Urozhayu buv u 1939 roci uchasnikom Vsesoyuznoyi silskogospodarskoyi vistavki v Moskvi Providne misce v ekonomici sela nalezhalo silskomu gospodarstvu golovnimi galuzyami yakogo buli zernovo buryakove roslinnictvo ta m yaso molochne skotarstvo V sichni berezni 1942 roku za iniciativoyu komunistiv G P Mishenka ta Plotnickogo V P bulo stvoreno Zhitomirskij pidpilnij rajkom komsomolu Na goliv priznacheno zhiteliv sela Vackiv V P Plotnickogo drugim I I Shinalskogo Z dopomogoyu agentiv z inshih sil rajonu ta mista Zhitomir vackivchanami nalagodzhenij zv yazok z nevelikim partizanskim zagonom Fedora Kokaryeva Veliki Kosharisha a potim z zagonom Adama Cendrovskogo diyav v rajoni Levkova Bujmira Ivnici Piznishe pidpilni organizaciyi diyali razom iz zagonami S F Malikova j A N Saburova Selo bulo zvilneno vid nimeckoyi okupaciyi 30 grudnya 1943 roku Na teritoriyi sela sporudzheno pam yatnik obelisk odnoselchanam zhertvam nimecko radyanskoyi vijni Na silskomu kladovishi de zahovani 117 radyanskih voyiniv vstanovleno monument Skorbotna mati U 1959 roci bulo ob yednano chotiri sela Berezina Glibochicya Gadzinka Nova Vigoda v odnu silsku radu a kolgospi ob yednali v kolgosp Budivnik komunizmu Pidpriyemstvo malo 3810 5 ga zemli i specializuvalosya na viroshuvanni zernovih kultur kartopli hmelyu gorodini cukrovogo buryaku m yaso molochnomu tvarinnictvi Najbilshih uspihiv kolgosp dosyagav pid golovuvannyam Bugajchuka O I ta Tkachuka V I U seli rozmishenij Glibochickij opornij licej Silami gromadi v 1991 1996 rokah pobudovano Hram Rizdva Bogorodici Ukrayinskoyi pravoslavnoyi cerkvi Zhitomirskoyi yeparhiyi Moskovskogo patriarhatu 3 bereznya 2019 roku religijna gromada cerkvi Rizdva Presvyatoyi Bogorodici na zagalnih zborah virishila priyednatisya do Pravoslavnoyi Cerkvi Ukrayini Do 27 bereznya 2017 roku administrativnij centr Glibochickoyi silskoyi radi Zhitomirskogo rajonu Zhitomirskoyi oblasti NaselennyaNaselennya 2 817 osib 2001 Mova Rozpodil naselennya za ridnoyu movoyu za danimi perepisu 2001 roku Mova Kilkist Vidsotok ukrayinska 2646 97 07 rosijska 76 2 79 biloruska 2 0 07 inshi ne vkazali 2 0 07 Usogo 2726 100 EkonomikaNa avtodorozi mizhnarodnogo znachennya M 06 Kiyiv Chop u 2023 roci vidkrili novij restoran McDonald s roztashovanij na 127 mu km vid Kiyeva poblizu sela Glibochicya Takozh merezha AZK WOG vidkrila pislya rekonstrukciyi najbilshij v Ukrayini avtozapravnij kompleks yakij znahoditsya u seli Glibochicya Vidomi lyudiAndrusenko Sergij Oleksandrovich 1979 2015 starshij soldat Zbrojnih sil Ukrayini uchasnik rosijsko ukrayinskoyi vijni 2014 2017 Boloshkevich Katerina Ivanivna 1939 2018 Geroj Socialistichnoyi praci deputat Verhovnoyi Radi URSR 9 go sklikannya Pilipchuk Dmitro Mihajlovich 1992 2022 starshij serzhant Zbrojnih Sil Ukrayini uchasnik rosijsko ukrayinskoyi vijni sho zaginuv u hodi rosijskogo vtorgnennya v Ukrayinu v 2022 roci Div takozhPerelik naselenih punktiv sho postrazhdali vid Golodomoru 1932 1933 Zhitomirska oblast PrimitkiArhiv originalu za 3 zhovtnya 2016 PDF Arhiv originalu PDF za 14 grudnya 2017 Procitovano 8 travnya 2019 Nacionalna kniga pam yati zhertv golodomoru 1932 1933 rokiv v Ukrayini Zhitomirska oblast Zhitomir Polissya 2008 1116 s Procitovano 16 sichnya 2023 Arhiv originalu za 6 bereznya 2019 Procitovano 3 bereznya 2019 Verhovna Rada Ukrayini Arhiv originalu za 24 zhovtnya 2020 Procitovano 18 lipnya 2020 Ridni movi v ob yednanih teritorialnih gromadah Ukrayini Ukrayinskij centr suspilnih danihDzherelaWackow Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1892 T XII S 878 pol PosilannyaPogoda v seli Glibochicya 5 bereznya 2016 u Wayback Machine Ce nezavershena stattya pro Zhitomirsku oblast Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi