Іса́ков Іва́н Степа́нович (вірм. Հովհաննես Սթեփանի Իսակով) (*10 (22) серпня 1894 сел. Аджикент, Єлизаветпольська губернія — 11 жовтня 1967, Москва) — радянський військово-морський діяч вірменського походження, Адмірал флоту Радянського Союзу (1955), Герой Радянського Союзу (1965), начальник Головного штабу Військово-морського флоту СРСР (1946—1947). Лауреат Сталінської премії (1951). Член-кореспондент АН СРСР (1958). Член Спілки письменників СРСР (1964). Депутат Верховної Ради СРСР 1-го скликання.
Ісаков Іван Степанович | |
---|---|
вірм. Հովհաննես Ստեփանի Իսակով | |
Ім'я при народженні | Ованес Исаакян (вірм. Հովհաննես Սթեփանի Իսակով) |
Народження | 10 (22) серпня 1894 , , |
Смерть | 11 жовтня 1967 (73 роки) Москва |
Поховання | Новодівичий цвинтар[1] |
Країна | Російська імперія СРСР |
Приналежність | Російський імператорський флот Радянська армія |
Рід військ | ВМФ СРСР |
Освіта | Q4339470? (1917)[1] і Військово-морська академія імені М. Г. Кузнєцова (1928)[1] |
Роки служби | 1914—1967 |
Партія | ВКП(б)[1] |
Член | Академія наук СРСР |
Звання | Адмірал флоту Радянського Союзу |
Командування | Балтійський флот Військово-морська академія імені К. Є. Ворошилованачальник Головного штабу Військово-морського флоту СРСР |
Війни / битви | Перша світова війна Громадянська війна в Росії Друга світова війна |
Нагороди | |
Ісаков Іван Степанович у Вікісховищі |
Біографія
Ісаков Іван Степанович народився 10 (22) серпня 1894 року у родині дорожнього техніка Степана Єгоровича Ісаакяна, який русифікував своє прізвище на «Ісаков», і Іди Антонівни Лауер, родом з Дерпту (Естонія). Вірменин. 1913 році закінчив реальне училище в Тифлісі. Того ж року поступив до Санкт-Петербурзького практичного технологічного інституту, але через початок Першої світової війни встигнув завершити лише перший курс.
15 вересня 1914 року закликаний на військову службу до Російського імператорського флоту. В березні 1917 року закінчив Окремі гардемаринські курси, отримавши звання мічман. З травня 1917 року служив на Балтійському флоті ревізором на есмінці . У жовтні 1917 року нетривалий час брав участь у боях за Моонзундський архіпелаг.
Після захоплення влади більшовиками в Російській республіці Ісаков І. С. продовжував служити на флоті.
У січні 1918 року призначений старшим помічником командира есмінця «Ізяслав», брав участь у Льодовому поході Балтійського флоту. Згодом був помічником командира транспорту «Трансбалт», з липня 1919 — командир сторожового корабля «Кобчик». У лютому 1920 року переведений на Волзько-Каспійську військову флотилію, в березні-червні 1920 року тимчасово командував есмінцем . У складі флотилії брав участь в .
З липня 1920 року повернувся на Балтійський флот: командир тральщика «Якір», старший помічник командира есмінця , з грудня 1920 — старший помічник командира і командир есмінця «Ізяслав».
У листопаді 1922 переведений на Чорне море, служив у Морських силах Чорного моря. З квітня 1923 — старший морський начальник Батумської морської бази. У серпні 1924 року став командиром есмінця (колишній «Корфу»), з жовтня 1925 — помічник начальника штабу берегової оборони МСЧМ з оперативної частини, з квітня 1926 — помічник начальника і начальник оперативного відділу штабу МЧСМ.
З серпня 1928 року — начальник штабу МСЧМ. У 1928 році закінчив курси удосконалення вищого начальницького складу при Військово-морській академії.
З березня 1932 року Ісаков І. С. старший викладач кафедри стратегії і оперативного мистецтва Військово-морської академії імені К. Є. Ворошилова. У травні-червні 1933 — начальник штабу Експедиції особливого призначення № 1, а в червні-жовтні 1933 — командир експедиції особливого призначення № 2 по переводу бойових кораблів з Балтійського моря на Північ по Біломорсько-Балтійського каналу. З жовтня 1933 призначений начальником штабу Балтійського флоту. В серпні 1935 був знятий з посади за загибель підводного човна , який 25 липня 1935 року під час навчань у Фінській затоці протаранив лінкор «Марат», що призвело до загибелі 55 людей. Знову був направлений у Військово-морську академію імені К. Є. Ворошилова, де був викладачем, потім старшим керівником командного факультету.
З січня 1937 року — знову начальник штабу Балтійського флоту. З серпня 1937 року флагман ІІ рангу Ісаков І. С. став командувачем Балтійського флоту. З січня 1938 по квітень 1939 року — заступник народного комісара Військово-морського флоту СРСР. У червні 1938 — вересні 1939 року начальник Військово-морської академії імені К. Є. Ворошилова.
З квітня 1939 по лютий 1946 — перший заступник народного комісара ВМФ СРСР. Під час радянсько-фінській війні відповідав за взаємодію Балтійського флоту з військами Червоної армії. З жовтня 1940 по червень 1942 року — начальник Головного морського штабу ВМФ.
На момент початку німецько-радянської війни адмірал Ісаков І. С. — перший заступник наркома ВМФ СРСР і начальник Головного морського штабу. Брав активну участь у плануванні та застосуванні радянського флоту. Влітку і осенью 1941 року координував бойові дії Балтійського флоту, Ладозької та Чудської військових флотилій з сухопутними військами. Наприкінці 1941 року брав участь у підготовці Керченсько-Феодосійської десантної операції.
З квітня 1942 року — заступник головнокомандувача військами Північно-Кавказького напряму і Північно-Кавказького фронту, з серпня 1942 — заступник командувача і член Військової Ради Закавказького фронту. На цих постах координував дії Чорноморського флоту і сухопутних військ при обороні Севастополя і в битві за Кавказ.
4 жовтня 1942 року під час Туапсинської операції адмірал Ісаков І. С. був важко поранений під Туапсе — на Гойтхському перевалі машина, в якій знаходилися керівники оборони Кавказу Ісаков І. С., Каганович Л. М. і командувач Закавказького фронту генерал армії Тюленєв І. В., була обстріляна німецьким літаком. У госпіталь пораненого вдалося доставити тільки через 2 доби, коли вже почалася гангрена, йому ампутували ногу і він залишився інвалідом. Проте після тривалого лікування в 1945 році продовжив службу у флоті.
У лютому 1946 року адмірал флоту Ісаков І. С. був звільнений з посади першого заступника наркома ВМФ СРСР і призначений начальником Головного штабу ВМФ СРСР — заступником головкому ВМФ. З лютого 1947 року — заступник Головнокомандувача ВМФ СРСР з вивчення та використання досвіду війни. З травня 1950 року вийшов у відставку за станом здоров'я.
3 березня 1955 року адміралу флоту Ісакову І. С. присвоєне звання адмірал флоту Радянського Союзу.
У лютому 1956 року відновлений на військовій службі і призначений для особливих доручень при міністрові оборони СРСР.
З квітня 1958 року — генеральний інспектор Групи генеральних інспекторів СРСР.
7 травня 1965 року адміралу флоту Радянського Союзу Ісакову Івану Степановичу присвоєно звання Героя Радянського Союзу.
Член-кореспондент Академії наук СРСР (1958). Почесний член Академії наук Вірменської РСР (1967). Доктор військово-морських наук (1946). Член Географічного товариства АН СРСР. З 1954 по 1957 рік — співробітник, а з 1958 року — заступник голови океанографічної комісії при Президії АН СРСР, в 1955—1958 роках — член Вченої ради Інституту комплексних транспортних проблем АН СРСР.
Див. також
Примітки
- Коментарі
- Джерела
- Вірменська радянська енциклопедія / за ред. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- Стрельбицкий К. Б. Жертвы катастрофы на учениях (рус.) // Подводник России: альманах. — 2005. — № 6. — С. 160—166.
Твори
- Операции подводных лодок. Т. 1. Л., 1933. Соавт.: Александров А. П.;
- Десантная операция. Л.- М., 1934;
- Операция японцев против Циндао в 1914 г. Изд. 3-е. M-Л., 1941;
- Военно-Морской Флот СССР в Великой Отечественной войне. М.- Л., 1946;
- Морские истории. М., 1970;
- Каспий, 1920 год. М., 1973;
- Морское притяжение. М., 1984;
- Избранные труды. М., 1984
Література
- Адмирал Флота Советского Союза Иван Степанович Исаков. Ереван, 1975.
- Арзуманян А. М. Адмирал. Перераб., доп. изд. М., 1980.
- Герои Советского Союза Военно-Морского Флота. 1937—1945. — М.: Воениздат, 1977
- Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь. Т.1. М.:Воениз.1987.
- Иван Степанович Исаков. М., 1972.
- Рудный В. А. Долгое, долгое плавание. М., 1974.
Посилання
- Иван Степанович Исаков [ 3 грудня 2009 у Wayback Machine.]
- Исаков Иван Степанович [ 12 квітня 2009 у Wayback Machine.]
- Адмирал флота Советского Союза И. С. Исаков [ 25 листопада 2010 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Isakov Isa kov Iva n Stepa novich virm Հովհաննես Սթեփանի Իսակով 10 22 serpnya 1894 18940822 sel Adzhikent Yelizavetpolska guberniya 11 zhovtnya 1967 Moskva radyanskij vijskovo morskij diyach virmenskogo pohodzhennya Admiral flotu Radyanskogo Soyuzu 1955 Geroj Radyanskogo Soyuzu 1965 nachalnik Golovnogo shtabu Vijskovo morskogo flotu SRSR 1946 1947 Laureat Stalinskoyi premiyi 1951 Chlen korespondent AN SRSR 1958 Chlen Spilki pismennikiv SRSR 1964 Deputat Verhovnoyi Radi SRSR 1 go sklikannya Isakov Ivan Stepanovichvirm Հովհաննես Ստեփանի ԻսակովIm ya pri narodzhenniOvanes Isaakyan virm Հովհաննես Սթեփանի Իսակով Narodzhennya10 22 serpnya 1894 1894 08 22 Smert11 zhovtnya 1967 1967 10 11 73 roki MoskvaPohovannyaNovodivichij cvintar 1 KrayinaRosijska imperiya SRSRPrinalezhnistRosijskij imperatorskij flot Radyanska armiyaRid vijsk VMF SRSROsvitaQ4339470 1917 1 i Vijskovo morska akademiya imeni M G Kuznyecova 1928 1 Roki sluzhbi1914 1967PartiyaVKP b 1 ChlenAkademiya nauk SRSRZvannya Admiral flotu Radyanskogo SoyuzuKomanduvannyaBaltijskij flot Vijskovo morska akademiya imeni K Ye Voroshilovanachalnik Golovnogo shtabu Vijskovo morskogo flotu SRSRVijni bitviPersha svitova vijna Gromadyanska vijna v Rosiyi Druga svitova vijnaNagorodiMedal Za oboronu Leningrada Medal Za oboronu Moskvi Medal Za oboronu Sevastopolya Medal Za oboronu Kavkazu Medal 30 rokiv Radyanskij Armiyi ta Flotu Medal 40 rokiv Zbrojnih Sil SRSR Medal U pam yat 250 richchya Leningrada Isakov Ivan Stepanovich u VikishovishiBiografiyaIsakov Ivan Stepanovich narodivsya 10 22 serpnya 1894 roku u rodini dorozhnogo tehnika Stepana Yegorovicha Isaakyana yakij rusifikuvav svoye prizvishe na Isakov i Idi Antonivni Lauer rodom z Derptu Estoniya Virmenin 1913 roci zakinchiv realne uchilishe v Tiflisi Togo zh roku postupiv do Sankt Peterburzkogo praktichnogo tehnologichnogo institutu ale cherez pochatok Pershoyi svitovoyi vijni vstignuv zavershiti lishe pershij kurs 15 veresnya 1914 roku zaklikanij na vijskovu sluzhbu do Rosijskogo imperatorskogo flotu V berezni 1917 roku zakinchiv Okremi gardemarinski kursi otrimavshi zvannya michman Z travnya 1917 roku sluzhiv na Baltijskomu floti revizorom na esminci U zhovtni 1917 roku netrivalij chas brav uchast u boyah za Moonzundskij arhipelag Pislya zahoplennya vladi bilshovikami v Rosijskij respublici Isakov I S prodovzhuvav sluzhiti na floti U sichni 1918 roku priznachenij starshim pomichnikom komandira esmincya Izyaslav brav uchast u Lodovomu pohodi Baltijskogo flotu Zgodom buv pomichnikom komandira transportu Transbalt z lipnya 1919 komandir storozhovogo korablya Kobchik U lyutomu 1920 roku perevedenij na Volzko Kaspijsku vijskovu flotiliyu v berezni chervni 1920 roku timchasovo komanduvav esmincem U skladi flotiliyi brav uchast v Z lipnya 1920 roku povernuvsya na Baltijskij flot komandir tralshika Yakir starshij pomichnik komandira esmincya z grudnya 1920 starshij pomichnik komandira i komandir esmincya Izyaslav U listopadi 1922 perevedenij na Chorne more sluzhiv u Morskih silah Chornogo morya Z kvitnya 1923 starshij morskij nachalnik Batumskoyi morskoyi bazi U serpni 1924 roku stav komandirom esmincya kolishnij Korfu z zhovtnya 1925 pomichnik nachalnika shtabu beregovoyi oboroni MSChM z operativnoyi chastini z kvitnya 1926 pomichnik nachalnika i nachalnik operativnogo viddilu shtabu MChSM Z serpnya 1928 roku nachalnik shtabu MSChM U 1928 roci zakinchiv kursi udoskonalennya vishogo nachalnickogo skladu pri Vijskovo morskij akademiyi Z bereznya 1932 roku Isakov I S starshij vikladach kafedri strategiyi i operativnogo mistectva Vijskovo morskoyi akademiyi imeni K Ye Voroshilova U travni chervni 1933 nachalnik shtabu Ekspediciyi osoblivogo priznachennya 1 a v chervni zhovtni 1933 komandir ekspediciyi osoblivogo priznachennya 2 po perevodu bojovih korabliv z Baltijskogo morya na Pivnich po Bilomorsko Baltijskogo kanalu Z zhovtnya 1933 priznachenij nachalnikom shtabu Baltijskogo flotu V serpni 1935 buv znyatij z posadi za zagibel pidvodnogo chovna yakij 25 lipnya 1935 roku pid chas navchan u Finskij zatoci protaraniv linkor Marat sho prizvelo do zagibeli 55 lyudej Znovu buv napravlenij u Vijskovo morsku akademiyu imeni K Ye Voroshilova de buv vikladachem potim starshim kerivnikom komandnogo fakultetu Z sichnya 1937 roku znovu nachalnik shtabu Baltijskogo flotu Z serpnya 1937 roku flagman II rangu Isakov I S stav komanduvachem Baltijskogo flotu Z sichnya 1938 po kviten 1939 roku zastupnik narodnogo komisara Vijskovo morskogo flotu SRSR U chervni 1938 veresni 1939 roku nachalnik Vijskovo morskoyi akademiyi imeni K Ye Voroshilova Z kvitnya 1939 po lyutij 1946 pershij zastupnik narodnogo komisara VMF SRSR Pid chas radyansko finskij vijni vidpovidav za vzayemodiyu Baltijskogo flotu z vijskami Chervonoyi armiyi Z zhovtnya 1940 po cherven 1942 roku nachalnik Golovnogo morskogo shtabu VMF Na moment pochatku nimecko radyanskoyi vijni admiral Isakov I S pershij zastupnik narkoma VMF SRSR i nachalnik Golovnogo morskogo shtabu Brav aktivnu uchast u planuvanni ta zastosuvanni radyanskogo flotu Vlitku i osenyu 1941 roku koordinuvav bojovi diyi Baltijskogo flotu Ladozkoyi ta Chudskoyi vijskovih flotilij z suhoputnimi vijskami Naprikinci 1941 roku brav uchast u pidgotovci Kerchensko Feodosijskoyi desantnoyi operaciyi Z kvitnya 1942 roku zastupnik golovnokomanduvacha vijskami Pivnichno Kavkazkogo napryamu i Pivnichno Kavkazkogo frontu z serpnya 1942 zastupnik komanduvacha i chlen Vijskovoyi Radi Zakavkazkogo frontu Na cih postah koordinuvav diyi Chornomorskogo flotu i suhoputnih vijsk pri oboroni Sevastopolya i v bitvi za Kavkaz 4 zhovtnya 1942 roku pid chas Tuapsinskoyi operaciyi admiral Isakov I S buv vazhko poranenij pid Tuapse na Gojthskomu perevali mashina v yakij znahodilisya kerivniki oboroni Kavkazu Isakov I S Kaganovich L M i komanduvach Zakavkazkogo frontu general armiyi Tyulenyev I V bula obstrilyana nimeckim litakom U gospital poranenogo vdalosya dostaviti tilki cherez 2 dobi koli vzhe pochalasya gangrena jomu amputuvali nogu i vin zalishivsya invalidom Prote pislya trivalogo likuvannya v 1945 roci prodovzhiv sluzhbu u floti U lyutomu 1946 roku admiral flotu Isakov I S buv zvilnenij z posadi pershogo zastupnika narkoma VMF SRSR i priznachenij nachalnikom Golovnogo shtabu VMF SRSR zastupnikom golovkomu VMF Z lyutogo 1947 roku zastupnik Golovnokomanduvacha VMF SRSR z vivchennya ta vikoristannya dosvidu vijni Z travnya 1950 roku vijshov u vidstavku za stanom zdorov ya 3 bereznya 1955 roku admiralu flotu Isakovu I S prisvoyene zvannya admiral flotu Radyanskogo Soyuzu U lyutomu 1956 roku vidnovlenij na vijskovij sluzhbi i priznachenij dlya osoblivih doruchen pri ministrovi oboroni SRSR Z kvitnya 1958 roku generalnij inspektor Grupi generalnih inspektoriv SRSR 7 travnya 1965 roku admiralu flotu Radyanskogo Soyuzu Isakovu Ivanu Stepanovichu prisvoyeno zvannya Geroya Radyanskogo Soyuzu Chlen korespondent Akademiyi nauk SRSR 1958 Pochesnij chlen Akademiyi nauk Virmenskoyi RSR 1967 Doktor vijskovo morskih nauk 1946 Chlen Geografichnogo tovaristva AN SRSR Z 1954 po 1957 rik spivrobitnik a z 1958 roku zastupnik golovi okeanografichnoyi komisiyi pri Prezidiyi AN SRSR v 1955 1958 rokah chlen Vchenoyi radi Institutu kompleksnih transportnih problem AN SRSR Div takozhVilyam Bojl Karl Denic Karl Stefan Gabsburg Frenk Dzhek Fletcher Fransua DarlanPrimitkiKomentari Dzherela Virmenska radyanska enciklopediya za red Վ Համբարձումյան Կ Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 1974 d Track Q164396d Track Q124405912d Track Q6429958d Track Q2657718 Strelbickij K B Zhertvy katastrofy na ucheniyah rus Podvodnik Rossii almanah 2005 6 S 160 166 TvoriOperacii podvodnyh lodok T 1 L 1933 Soavt Aleksandrov A P Desantnaya operaciya L M 1934 Operaciya yaponcev protiv Cindao v 1914 g Izd 3 e M L 1941 Voenno Morskoj Flot SSSR v Velikoj Otechestvennoj vojne M L 1946 Morskie istorii M 1970 Kaspij 1920 god M 1973 Morskoe prityazhenie M 1984 Izbrannye trudy M 1984LiteraturaAdmiral Flota Sovetskogo Soyuza Ivan Stepanovich Isakov Erevan 1975 Arzumanyan A M Admiral Pererab dop izd M 1980 Geroi Sovetskogo Soyuza Voenno Morskogo Flota 1937 1945 M Voenizdat 1977 Geroi Sovetskogo Soyuza Kratkij biograficheskij slovar T 1 M Voeniz 1987 Ivan Stepanovich Isakov M 1972 Rudnyj V A Dolgoe dolgoe plavanie M 1974 PosilannyaIvan Stepanovich Isakov 3 grudnya 2009 u Wayback Machine Isakov Ivan Stepanovich 12 kvitnya 2009 u Wayback Machine Admiral flota Sovetskogo Soyuza I S Isakov 25 listopada 2010 u Wayback Machine