Упере́дження вижива́ння, упередження уцілілого (англ. Survivorship bias, або англ. survival bias) — логічна хиба концентрації на людях або речах, які «вижили» в певному процесі, та, відповідно, нехтування тими, які не «вижили», через відсутність про них достатньої інформації. Це може вести до кількох варіантів хибних висновків. Ті, хто вижив, можуть бути людьми, як при медичному дослідженні, або компаніями, предметами експерименту чи заявниками на роботу — тобто, будь-ким чи будь-чим, що мало пройти через певний процес добору перед подальшим розглядом.
Упередження виживання може призводити до занадто оптимістичних вірувань, оскільки невдачі ігноруються: наприклад, коли збанкрутілі компанії виключаються з аналізу фінансового стану. Це упередження також може призводити до хибного переконання, що успіхи у групі мають якусь особливу причину, а не є просто випадковістю. Наприклад, якщо три з п'яти студентів університету з найкращими оцінками навчались в одній школі, припускається, що в цій школі дуже високий рівень навчання. Це може бути правдою, а може й ні, однак, для з'ясування слід переглянути оцінки всіх студентів, які навчалися в цій школі, а не лише тих, хто потрапив («вижив») у список п'яти найкращих.
Упередження виживання є типом селективного упередження.
Приклади
У фінансах та економіці
У фінансах упередження виживання — це тенденція виключати з досліджень ефективності діяльності збанкрутілі компанії, оскільки вони припинили існування. Це часто веде до викривлення вгору результатів, оскільки у дослідження включаються лише компанії, достатньо успішні, щоб проіснувати до кінця періоду. Наприклад, добір взаємних фондів сьогодні включатиме лише фонди, які успішні на поточний момент. Багато збиткових фондів закриваються або зливаються з іншими фондами, щоб приховати погану ефективність. У теорії, 90 % існуючих фондів може достовірно стверджувати, що їх ефективність знаходиться у першому квартилі таких самих фондів, якщо ця група включає закриті фонди.
1996 року Елтон, Грубер та Блейк продемонстрували, що упередження виживання є більшим у секторі малих фондів, ніж серед великих взаємних фондів (певно тому, що у маленьких фондів вища ймовірність збанкрутувати). Вони оцінюють розмір упередження для галузі взаємних фондів США у 0,9 % на рік, де упередження визначається та вимірюється так:
- «Упередження є середньою α вцілілих фондів мінус середня α для всіх фондів»: (Де [en] — зважений на ризик дохід . Це стандартна величина виміру ефективності взаємних фондів).
При кількісному ретроспективному тестуванні ринкової ефективності чи інших характеристик, упередженням виживання є використання поточного складу фондового індексу, а не фактичних його складів у часі. Наприклад, при ретроспективному тестуванні до 1990 з метою знайти середню ефективність (загальний дохід) компаній-учасників S&P 500, які виплатили дивіденди минулого року. Якщо використати лише поточні 500 учасників для створення історичної лінії капіталу до загального доходу компаній, які відповідають критеріям, на результати вплине упередження виживання. S&P підтримує індекс «здорових» компаній, виключаючи ті, які більше не відповідають їх критеріям представників висококапіталізованого фондового ринку США. Компанії, які добре зростали на шляху до включення у S&P 500, будуть враховані наче вони були в індексі протягом свого періоду зростання, хоча їх там не було. Натомість компанія, яка була в індексі раніше, але втратила ринкову капіталізацію, не буде врахована у результатах. Для уникнення упередження слід використовувати фактичну участь в індексі, застосовуючи відповідні дати включення та виключення.
Майкл Шермер у Scientific American та Ларрі Сміт з Університету Ватерлоо описали, які поради щодо комерційного успіху викривляють його сприйняття, ігноруючи збанкрутілі бізнеси та виключення з коледжів. Журналіст та автор книг Девід МакРайні зазначає, що «бізнес-консультування — це монополія, якою керують вцілілі. Коли щось програє, воно або повністю виключається, або його голос знижується до нуля». Фінансовий автор Нассім Ніколас Талеб назвав упередження виживання «мовчазним свідченням» у своїй книзі «Чорний лебідь».
У виробництві
У суспільстві поширена думка, що машини, обладнання та товари, вироблені попередніми поколінням, часто краще зроблені та довше використовуються, ніж схожі сучасні товари, це сприйняття відображене у фразі «так, як раніше, вже не роблять». Однак через селективний тиск часу та зношування, залишаються найвитриваліші предмети минулого. Тому будь-яке старе обладнання, що добре функціонує і зараз, неминуче було виготовлене за стандартами якості, необхідними для його збереження. А все обладнання, машини та товари, які колись припинили працювати, більше недоступні для оцінки широкого загалу, оскільки були викинуті, перероблені чи іншим способом знищені.
Упередження виживання може пояснити суттєву частину поширеної думки, що минулі процеси виробництва були більш жорсткі, але слід також зважати на «плановане застарівання» та «надмірний інжинірінг». Тим не менш, прямо порівняти минулу і поточну якість виробництва дуже важко — вироблені товари постійно змінюються, ті самі позиції рідко виробляються довше одного покоління і навіть сировина змінюється від ери до ери. Завдяки процесам 20-го сторіччя, середній споживач сьогодні має ширший доступ до товарів різної витривалості, ніж у минулі покоління, а з минулих поколінь він бачить лише товари найвищої витривалості.
У архітектурі та будівництві
Історія більшості світської та міської архітектури — це постійний процес відновлення, ремонту та революції. Лише (суб'єктивно на думку поколінь) найкрасивіші, найкорисніші та/або найбільш структурно стійкі будівлі зберігаються протягом поколінь. Це створює відповідний ефект добору, де більш слабкі будівлі давно були знищені історією, і тому зникли з погляду громадськості, а тому створюється візуальне враження, що у минулому будували красивіші та міцніші будівлі.
Серед кар'єр з високою конкуренцією
ЗМІ часто розповідають про кінозірок, спортсменів, музикантів чи CEO мільярдних корпорацій, які кинули коледж, як історію впертої особистості, яка слідує за своєю мрією та вдало долає всі перепони. А на людях, які мають схожі таланти і навички, і впертість, але не досягають успіху через вплив випадкових подій поза їх контролем, фокус значно менший. Це створює хибну громадську думку, що будь-хто може досягнути великих висот, якщо в них є хист та впертість у докладанні зусиль. Переважна більшість невдач для громадськості невидима.
Серед військових
Під час Другої світової війни статистик Абрахам Вальд врахував упередження виживання у своїх розрахунках мінімізації втрат бомбардувальників від ворожого вогню. Дослідники Центру військово-морського аналізу провели дослідження пошкоджень літаків, які повернулись з завдань, та порекомендували додати броні у місця, пошкодження яких було найчастіше і найбільше. Вальд зазначив, що дослідження врахувало лише літаки, які повернулися з завдання — збиті бомбардувальники не були присутні для оцінки їх пошкоджень. Таким чином, дірки у літаках, що повернулися, були ділянками, попадання в які насправді дозволяє бомбардувальнику повернутися на базу. Натомість він запропонував ВМС додати броні на ділянки, які були неушкоджені на вцілілих літаках, оскільки при попаданні у ці ділянки, літак буде збитий. Абрахам Вальд вважається засновником дослідження операцій.
У котів
У дослідженні 1987 року було виявлено, що коти, які впали з висоти менше 6 поверхів та вижили, мають більше травм, ніж коти, які впали з висоти більше 6 поверхів. Було висловлено припущення, що коти після орієнтації у просторі лапами до низу досягають граничної швидкості десь після 5 поверхів і після того розслабляються, що веде до менш серйозних травм.
Однак іншим можливим поясненням цього феномену може бути упередження виживання: котів, які померли внаслідок падіння, рідше приносять до ветеринарів, ніж травмованих падінням котів, а тому, більшість котів, які розбилися при падінні з висоти, просто не враховані при дослідженні.
Як загальна хиба експериментів
Поза межами фінансів, упередження виживання є статистичним артефактом, коли дослідження вцілілої популяції хибно порівнюються з історичним середнім, хоча вцілілі мають незвичні якості, в першу чергу історію успіху (як успішні взаємні фонди).
Наприклад, дослідник парапсихології Дж. Б.Райн вірив, що йому вдалося встановити декілька людей з сотень учасників експерименту, які мали екстрасенсорне сприйняття. Його розрахунки однак засновувались на припущенні неймовірності випадкового вгадування показаних карток Зенера.
Основною критикою до його розрахунків була ймовірність несвідомого упередження виживання при відборі учасників. Його звинуватили у неврахуванні великого ефективного розміру його вибірки (всіх людей, яких він відкинув за результатами попереднього тестування, як недостатньо «сильних телепатів»). Якби він врахував велику вибірку, він би побачив декількох людей, які б досягли необхідного рівня вгадування повністю випадково.
Пишучи про дослідження Райна у книзі «Fads and Fallacies in the Name of Science» (букв. — «Пунктики та хиби в ім'я науки»), Мартін Гарднер зазначав, що він не вважає причинами помилок експериментаторів їх статистичну наївність, а радше їх причиною було неявне відкидання деяких непідходящих учасників. Він зазначив, що у достатньо великій вибірці, без будь-яких фокусів, завжди знайдуться люди, які мають неймовірний рівень успіху. Для ілюстрації цього, він розмірковує, що трапиться, якщо працю Райна прочитає сотня професорів психології та вирішить провести власні тести; упередження виживання відкине типові провалені експерименти, але заохотить випадкові успіхи до продовження тестування. Він вважав, що про поширену нульову гіпотезу (відсутність результату) не буде повідомлено, а от про випадковий успіх:
«Врешті-решт залишиться один експериментатор, чий учасник протягом 6-7 сесій отримав високі результати. Ні експериментатор, ні учасник не свідомі решти 99 провалених експериментів, а тому обидва сильно вірять у реальність екстрасенсорного сприйняття».
І робить висновок:
«Експериментатор у захопленні пише статтю, шле її Райну, який друкує її у своєму журналі, а читачі дуже вражені».
Якщо достатньо науковців досліджують якийсь феномен, хтось випадково натрапить на статистично значущий результат, і саме цей експеримент публікується. Крім того, ймовірно наукові праці про позитивний результат більш привабливі для редакторів. Ця проблема відома як упередження позитивного результату, тип упередження публікації. Для його подолання деякі редактори вимагають інформацію про «негативні» результати дослідження, коли «нічого не трапилось».
Упередження виживання було одним із предметів провокативної праці 2005 року «Why Most Published Research Findings Are False» (букв. «Чому більшість надрукованих результатів досліджень є неправильними»).
У бізнес-законодавстві
Упередження виживання може призвести до проблем із дотриманням принципу «правда в рекламі», коли відсоток успішної дії товару чи послуги, який проголошується в рекламі, був виміряний на популяції, що відрізняється від цільової аудиторії такого товару чи послуги. Такі проблеми стають особливо актуальними, якщо:
- рекламне оголошення або не зазначає існування значущих відмінностей між цими двома популяціями або недостатньо детально описує їх;
- ці відмінності є наслідком навмисного «попереднього добору» потенційних клієнтів з метою забезпечити придбання товару або послуги лише клієнтами з характеристиками, які збільшують ймовірність успіху такого товару або послуги, особливо, якщо процедури добору компанії або стандарти оцінки зберігаються в секреті;
- та компанія, яка пропонує товар чи послугу, встановлює плату (комісію), особливо якщо вона не відшкодовується або не зазначена в рекламі, за привілей спробувати стати клієнтом.
Див. також
Примітки
- Elton; Gruber; Blake (1996). Survivorship Bias and Mutual Fund Performance. Review of Financial Studies. Т. 9, № 4. с. 1097—1120. doi:10.1093/rfs/9.4.1097.
- Michael Shermer (19 серпня 2014). How the Survivor Bias Distorts Reality. Scientific American.
- Carmine Gallo (7 грудня 2012). High-Tech Dropouts Misinterpret Steve Jobs' Advice. Forbes.
- Robert J Zimmer (1 березня 2013). The Myth of the Successful College Dropout: Why It Could Make Millions of Young Americans Poorer. The Atlantic.
- Karen E. Klein (11 серпня 2014). How Survivorship Bias Tricks Entrepreneurs. Bloomberg Business.
- Mangel, Marc; Samaniego, Francisco (June 1984). Abraham Wald's work on aircraft survivability. Journal of the American Statistical Association. 79 (386): 259—267. doi:10.2307/2288257. JSTOR 2288257. Reprint on author's web site
- Wald, Abraham. (1943). A Method of Estimating Plane Vulnerability Based on Damage of Survivors. Statistical Research Group, Columbia University. CRC 432 — reprint from July 1980 [ 9 жовтня 2014 у Wayback Machine.]. Center for Naval Analyses.
- Whitney, WO; Mehlhaff, CJ (1987). High-rise syndrome in cats. Journal of the American Veterinary Medical Association. Т. 191, № 11. с. 1399—403. PMID 3692980.
- . Архів оригіналу за 21 лютого 2015. Процитовано 30 березня 2016.
- . Архів оригіналу за 12 липня 2007. Процитовано 30 березня 2016.
- . The Straight Dope. 19 липня 1996. Архів оригіналу за 16 квітня 2012. Процитовано 13 березня 2008.
- Ioannidis, J. P. A. (2005). Why Most Published Research Findings Are False. . Т. 2, № 8. с. e124. doi:10.1371/journal.pmed.0020124. PMC 1182327. PMID 16060722.
{{}}
: Обслуговування CS1: Сторінки із непозначеним DOI з безкоштовним доступом ()
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Upere dzhennya vizhiva nnya uperedzhennya ucililogo angl Survivorship bias abo angl survival bias logichna hiba koncentraciyi na lyudyah abo rechah yaki vizhili v pevnomu procesi ta vidpovidno nehtuvannya timi yaki ne vizhili cherez vidsutnist pro nih dostatnoyi informaciyi Ce mozhe vesti do kilkoh variantiv hibnih visnovkiv Ti hto vizhiv mozhut buti lyudmi yak pri medichnomu doslidzhenni abo kompaniyami predmetami eksperimentu chi zayavnikami na robotu tobto bud kim chi bud chim sho malo projti cherez pevnij proces doboru pered podalshim rozglyadom Uperedzhennya vizhivannya mozhe prizvoditi do zanadto optimistichnih viruvan oskilki nevdachi ignoruyutsya napriklad koli zbankrutili kompaniyi viklyuchayutsya z analizu finansovogo stanu Ce uperedzhennya takozh mozhe prizvoditi do hibnogo perekonannya sho uspihi u grupi mayut yakus osoblivu prichinu a ne ye prosto vipadkovistyu Napriklad yaksho tri z p yati studentiv universitetu z najkrashimi ocinkami navchalis v odnij shkoli pripuskayetsya sho v cij shkoli duzhe visokij riven navchannya Ce mozhe buti pravdoyu a mozhe j ni odnak dlya z yasuvannya slid pereglyanuti ocinki vsih studentiv yaki navchalisya v cij shkoli a ne lishe tih hto potrapiv vizhiv u spisok p yati najkrashih Uperedzhennya vizhivannya ye tipom selektivnogo uperedzhennya PrikladiU finansah ta ekonomici U finansah uperedzhennya vizhivannya ce tendenciya viklyuchati z doslidzhen efektivnosti diyalnosti zbankrutili kompaniyi oskilki voni pripinili isnuvannya Ce chasto vede do vikrivlennya vgoru rezultativ oskilki u doslidzhennya vklyuchayutsya lishe kompaniyi dostatno uspishni shob proisnuvati do kincya periodu Napriklad dobir vzayemnih fondiv sogodni vklyuchatime lishe fondi yaki uspishni na potochnij moment Bagato zbitkovih fondiv zakrivayutsya abo zlivayutsya z inshimi fondami shob prihovati poganu efektivnist U teoriyi 90 isnuyuchih fondiv mozhe dostovirno stverdzhuvati sho yih efektivnist znahoditsya u pershomu kvartili takih samih fondiv yaksho cya grupa vklyuchaye zakriti fondi 1996 roku Elton Gruber ta Blejk prodemonstruvali sho uperedzhennya vizhivannya ye bilshim u sektori malih fondiv nizh sered velikih vzayemnih fondiv pevno tomu sho u malenkih fondiv visha jmovirnist zbankrutuvati Voni ocinyuyut rozmir uperedzhennya dlya galuzi vzayemnih fondiv SShA u 0 9 na rik de uperedzhennya viznachayetsya ta vimiryuyetsya tak Uperedzhennya ye serednoyu a vcililih fondiv minus serednya a dlya vsih fondiv De en zvazhenij na rizik dohid S amp P 500 Ce standartna velichina vimiru efektivnosti vzayemnih fondiv Pri kilkisnomu retrospektivnomu testuvanni rinkovoyi efektivnosti chi inshih harakteristik uperedzhennyam vizhivannya ye vikoristannya potochnogo skladu fondovogo indeksu a ne faktichnih jogo skladiv u chasi Napriklad pri retrospektivnomu testuvanni do 1990 z metoyu znajti serednyu efektivnist zagalnij dohid kompanij uchasnikiv S amp P 500 yaki viplatili dividendi minulogo roku Yaksho vikoristati lishe potochni 500 uchasnikiv dlya stvorennya istorichnoyi liniyi kapitalu do zagalnogo dohodu kompanij yaki vidpovidayut kriteriyam na rezultati vpline uperedzhennya vizhivannya S amp P pidtrimuye indeks zdorovih kompanij viklyuchayuchi ti yaki bilshe ne vidpovidayut yih kriteriyam predstavnikiv visokokapitalizovanogo fondovogo rinku SShA Kompaniyi yaki dobre zrostali na shlyahu do vklyuchennya u S amp P 500 budut vrahovani nache voni buli v indeksi protyagom svogo periodu zrostannya hocha yih tam ne bulo Natomist kompaniya yaka bula v indeksi ranishe ale vtratila rinkovu kapitalizaciyu ne bude vrahovana u rezultatah Dlya uniknennya uperedzhennya slid vikoristovuvati faktichnu uchast v indeksi zastosovuyuchi vidpovidni dati vklyuchennya ta viklyuchennya Majkl Shermer u Scientific American ta Larri Smit z Universitetu Vaterloo opisali yaki poradi shodo komercijnogo uspihu vikrivlyayut jogo sprijnyattya ignoruyuchi zbankrutili biznesi ta viklyuchennya z koledzhiv Zhurnalist ta avtor knig Devid MakRajni zaznachaye sho biznes konsultuvannya ce monopoliya yakoyu keruyut vcilili Koli shos prograye vono abo povnistyu viklyuchayetsya abo jogo golos znizhuyetsya do nulya Finansovij avtor Nassim Nikolas Taleb nazvav uperedzhennya vizhivannya movchaznim svidchennyam u svoyij knizi Chornij lebid U virobnictvi U suspilstvi poshirena dumka sho mashini obladnannya ta tovari virobleni poperednimi pokolinnyam chasto krashe zrobleni ta dovshe vikoristovuyutsya nizh shozhi suchasni tovari ce sprijnyattya vidobrazhene u frazi tak yak ranishe vzhe ne roblyat Odnak cherez selektivnij tisk chasu ta znoshuvannya zalishayutsya najvitrivalishi predmeti minulogo Tomu bud yake stare obladnannya sho dobre funkcionuye i zaraz neminuche bulo vigotovlene za standartami yakosti neobhidnimi dlya jogo zberezhennya A vse obladnannya mashini ta tovari yaki kolis pripinili pracyuvati bilshe nedostupni dlya ocinki shirokogo zagalu oskilki buli vikinuti pererobleni chi inshim sposobom znisheni Uperedzhennya vizhivannya mozhe poyasniti suttyevu chastinu poshirenoyi dumki sho minuli procesi virobnictva buli bilsh zhorstki ale slid takozh zvazhati na planovane zastarivannya ta nadmirnij inzhiniring Tim ne mensh pryamo porivnyati minulu i potochnu yakist virobnictva duzhe vazhko virobleni tovari postijno zminyuyutsya ti sami poziciyi ridko viroblyayutsya dovshe odnogo pokolinnya i navit sirovina zminyuyetsya vid eri do eri Zavdyaki procesam 20 go storichchya serednij spozhivach sogodni maye shirshij dostup do tovariv riznoyi vitrivalosti nizh u minuli pokolinnya a z minulih pokolin vin bachit lishe tovari najvishoyi vitrivalosti U arhitekturi ta budivnictvi Istoriya bilshosti svitskoyi ta miskoyi arhitekturi ce postijnij proces vidnovlennya remontu ta revolyuciyi Lishe sub yektivno na dumku pokolin najkrasivishi najkorisnishi ta abo najbilsh strukturno stijki budivli zberigayutsya protyagom pokolin Ce stvoryuye vidpovidnij efekt doboru de bilsh slabki budivli davno buli znisheni istoriyeyu i tomu znikli z poglyadu gromadskosti a tomu stvoryuyetsya vizualne vrazhennya sho u minulomu buduvali krasivishi ta micnishi budivli Sered kar yer z visokoyu konkurenciyeyu ZMI chasto rozpovidayut pro kinozirok sportsmeniv muzikantiv chi CEO milyardnih korporacij yaki kinuli koledzh yak istoriyu vpertoyi osobistosti yaka sliduye za svoyeyu mriyeyu ta vdalo dolaye vsi pereponi A na lyudyah yaki mayut shozhi talanti i navichki i vpertist ale ne dosyagayut uspihu cherez vpliv vipadkovih podij poza yih kontrolem fokus znachno menshij Ce stvoryuye hibnu gromadsku dumku sho bud hto mozhe dosyagnuti velikih visot yaksho v nih ye hist ta vpertist u dokladanni zusil Perevazhna bilshist nevdach dlya gromadskosti nevidima Sered vijskovih Poshkodzheni chastini litakiv sho povernulis pokazuyut miscya de voni mogli otrimati poshkodzhennya i vse she bezpechno povernutisya ti sho otrimali poshkodzhennya v inshih miscyah ne vizhili Zobrazhennya pokazuye gipotetichni dani Pid chas Drugoyi svitovoyi vijni statistik Abraham Vald vrahuvav uperedzhennya vizhivannya u svoyih rozrahunkah minimizaciyi vtrat bombarduvalnikiv vid vorozhogo vognyu Doslidniki Centru vijskovo morskogo analizu proveli doslidzhennya poshkodzhen litakiv yaki povernulis z zavdan ta porekomenduvali dodati broni u miscya poshkodzhennya yakih bulo najchastishe i najbilshe Vald zaznachiv sho doslidzhennya vrahuvalo lishe litaki yaki povernulisya z zavdannya zbiti bombarduvalniki ne buli prisutni dlya ocinki yih poshkodzhen Takim chinom dirki u litakah sho povernulisya buli dilyankami popadannya v yaki naspravdi dozvolyaye bombarduvalniku povernutisya na bazu Natomist vin zaproponuvav VMS dodati broni na dilyanki yaki buli neushkodzheni na vcililih litakah oskilki pri popadanni u ci dilyanki litak bude zbitij Abraham Vald vvazhayetsya zasnovnikom doslidzhennya operacij U kotiv U doslidzhenni 1987 roku bulo viyavleno sho koti yaki vpali z visoti menshe 6 poverhiv ta vizhili mayut bilshe travm nizh koti yaki vpali z visoti bilshe 6 poverhiv Bulo vislovleno pripushennya sho koti pislya oriyentaciyi u prostori lapami do nizu dosyagayut granichnoyi shvidkosti des pislya 5 poverhiv i pislya togo rozslablyayutsya sho vede do mensh serjoznih travm Odnak inshim mozhlivim poyasnennyam cogo fenomenu mozhe buti uperedzhennya vizhivannya kotiv yaki pomerli vnaslidok padinnya ridshe prinosyat do veterinariv nizh travmovanih padinnyam kotiv a tomu bilshist kotiv yaki rozbilisya pri padinni z visoti prosto ne vrahovani pri doslidzhenni Yak zagalna hiba eksperimentivPoza mezhami finansiv uperedzhennya vizhivannya ye statistichnim artefaktom koli doslidzhennya vcililoyi populyaciyi hibno porivnyuyutsya z istorichnim serednim hocha vcilili mayut nezvichni yakosti v pershu chergu istoriyu uspihu yak uspishni vzayemni fondi Napriklad doslidnik parapsihologiyi Dzh B Rajn viriv sho jomu vdalosya vstanoviti dekilka lyudej z soten uchasnikiv eksperimentu yaki mali ekstrasensorne sprijnyattya Jogo rozrahunki odnak zasnovuvalis na pripushenni nejmovirnosti vipadkovogo vgaduvannya pokazanih kartok Zenera Osnovnoyu kritikoyu do jogo rozrahunkiv bula jmovirnist nesvidomogo uperedzhennya vizhivannya pri vidbori uchasnikiv Jogo zvinuvatili u nevrahuvanni velikogo efektivnogo rozmiru jogo vibirki vsih lyudej yakih vin vidkinuv za rezultatami poperednogo testuvannya yak nedostatno silnih telepativ Yakbi vin vrahuvav veliku vibirku vin bi pobachiv dekilkoh lyudej yaki b dosyagli neobhidnogo rivnya vgaduvannya povnistyu vipadkovo Pishuchi pro doslidzhennya Rajna u knizi Fads and Fallacies in the Name of Science bukv Punktiki ta hibi v im ya nauki Martin Gardner zaznachav sho vin ne vvazhaye prichinami pomilok eksperimentatoriv yih statistichnu nayivnist a radshe yih prichinoyu bulo neyavne vidkidannya deyakih nepidhodyashih uchasnikiv Vin zaznachiv sho u dostatno velikij vibirci bez bud yakih fokusiv zavzhdi znajdutsya lyudi yaki mayut nejmovirnij riven uspihu Dlya ilyustraciyi cogo vin rozmirkovuye sho trapitsya yaksho pracyu Rajna prochitaye sotnya profesoriv psihologiyi ta virishit provesti vlasni testi uperedzhennya vizhivannya vidkine tipovi provaleni eksperimenti ale zaohotit vipadkovi uspihi do prodovzhennya testuvannya Vin vvazhav sho pro poshirenu nulovu gipotezu vidsutnist rezultatu ne bude povidomleno a ot pro vipadkovij uspih Vreshti resht zalishitsya odin eksperimentator chij uchasnik protyagom 6 7 sesij otrimav visoki rezultati Ni eksperimentator ni uchasnik ne svidomi reshti 99 provalenih eksperimentiv a tomu obidva silno viryat u realnist ekstrasensornogo sprijnyattya I robit visnovok Eksperimentator u zahoplenni pishe stattyu shle yiyi Rajnu yakij drukuye yiyi u svoyemu zhurnali a chitachi duzhe vrazheni Yaksho dostatno naukovciv doslidzhuyut yakijs fenomen htos vipadkovo natrapit na statistichno znachushij rezultat i same cej eksperiment publikuyetsya Krim togo jmovirno naukovi praci pro pozitivnij rezultat bilsh privablivi dlya redaktoriv Cya problema vidoma yak uperedzhennya pozitivnogo rezultatu tip uperedzhennya publikaciyi Dlya jogo podolannya deyaki redaktori vimagayut informaciyu pro negativni rezultati doslidzhennya koli nichogo ne trapilos Uperedzhennya vizhivannya bulo odnim iz predmetiv provokativnoyi praci 2005 roku Why Most Published Research Findings Are False bukv Chomu bilshist nadrukovanih rezultativ doslidzhen ye nepravilnimi U biznes zakonodavstviUperedzhennya vizhivannya mozhe prizvesti do problem iz dotrimannyam principu pravda v reklami koli vidsotok uspishnoyi diyi tovaru chi poslugi yakij progoloshuyetsya v reklami buv vimiryanij na populyaciyi sho vidriznyayetsya vid cilovoyi auditoriyi takogo tovaru chi poslugi Taki problemi stayut osoblivo aktualnimi yaksho reklamne ogoloshennya abo ne zaznachaye isnuvannya znachushih vidminnostej mizh cimi dvoma populyaciyami abo nedostatno detalno opisuye yih ci vidminnosti ye naslidkom navmisnogo poperednogo doboru potencijnih kliyentiv z metoyu zabezpechiti pridbannya tovaru abo poslugi lishe kliyentami z harakteristikami yaki zbilshuyut jmovirnist uspihu takogo tovaru abo poslugi osoblivo yaksho proceduri doboru kompaniyi abo standarti ocinki zberigayutsya v sekreti ta kompaniya yaka proponuye tovar chi poslugu vstanovlyuye platu komisiyu osoblivo yaksho vona ne vidshkodovuyetsya abo ne zaznachena v reklami za privilej sprobuvati stati kliyentom Div takozhPomilka vibirkovih dokaziv Ekonometriya en Nassima Nikolasa Taleba Metaanaliz Problema mnozhinnih porivnyan Selektivne uperedzhennya Antropnij princip Logichna hiba tehaskogo strilcya Perelik kognitivnih uperedzhenPrimitkiElton Gruber Blake 1996 Survivorship Bias and Mutual Fund Performance Review of Financial Studies T 9 4 s 1097 1120 doi 10 1093 rfs 9 4 1097 Michael Shermer 19 serpnya 2014 How the Survivor Bias Distorts Reality Scientific American Carmine Gallo 7 grudnya 2012 High Tech Dropouts Misinterpret Steve Jobs Advice Forbes Robert J Zimmer 1 bereznya 2013 The Myth of the Successful College Dropout Why It Could Make Millions of Young Americans Poorer The Atlantic Karen E Klein 11 serpnya 2014 How Survivorship Bias Tricks Entrepreneurs Bloomberg Business Mangel Marc Samaniego Francisco June 1984 Abraham Wald s work on aircraft survivability Journal of the American Statistical Association 79 386 259 267 doi 10 2307 2288257 JSTOR 2288257 Reprint on author s web site Wald Abraham 1943 A Method of Estimating Plane Vulnerability Based on Damage of Survivors Statistical Research Group Columbia University CRC 432 reprint from July 1980 9 zhovtnya 2014 u Wayback Machine Center for Naval Analyses Whitney WO Mehlhaff CJ 1987 High rise syndrome in cats Journal of the American Veterinary Medical Association T 191 11 s 1399 403 PMID 3692980 Arhiv originalu za 21 lyutogo 2015 Procitovano 30 bereznya 2016 Arhiv originalu za 12 lipnya 2007 Procitovano 30 bereznya 2016 The Straight Dope 19 lipnya 1996 Arhiv originalu za 16 kvitnya 2012 Procitovano 13 bereznya 2008 Ioannidis J P A 2005 Why Most Published Research Findings Are False T 2 8 s e124 doi 10 1371 journal pmed 0020124 PMC 1182327 PMID 16060722 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite news title Shablon Cite news cite news a Obslugovuvannya CS1 Storinki iz nepoznachenim DOI z bezkoshtovnim dostupom posilannya