Координати: 49°41′00″ пн. ш. 38°41′00″ сх. д. / 49.68333° пн. ш. 38.68333° сх. д.
Біла — річка в Україні, права притока Айдару, басейн Сіверського Дінця. Довжина 59 км. Площа водозбірного басейну 1 015 км². Похил 0,7 м/км. Долина асиметрична, завширшки 2,5—3 км. Заплава заболочена, шириною до 800 м. Річище звивисте, шириною 2—8 м. Глибини до 1,7 м. Використання річки: зрошення, господарсько-побутове, розведення водоплавної птиці.
Біла | |
---|---|
Річка Біла у Білокуракиному | |
49°40′59″ пн. ш. 38°40′59″ сх. д. / 49.68333333002777863° пн. ш. 38.68333333002777863° сх. д. | |
Витік | с. Хоменкове Перше |
Гирло | Айдар |
• координати | 49°17′50″ пн. ш. 38°54′23″ сх. д. / 49.29740000002777833° пн. ш. 38.90650000002777631° сх. д. |
Басейн | басейн Дону |
Країни: | Україна |
Прирічкові країни: | Україна Луганська область |
Довжина | 59 км |
Площа басейну: | 1 015 км² |
Притоки: | Козинка і Козинка |
Бере початок на південних схилах Середньоросійської височини у пониззі біля селища Хоменкове Перше, непостійний паводковий струмок біля села Чабанове та струмки Білого яру. Тече територією Білокуракинського, Старобільського районів Луганської області. Побудовані шлюзи-регулятори, ставки. Між Білокуракиним та Павлівкою збудоване водосховище для потреб зрошення та риборозведення.
Притоки
Праві: Козинка, Троїстий.
Ліві: балка Білий Яр, балка Журавка, балка Ясеновий Яр, Дітичин яр, Терешків яр, Козинка.
Населені пункти
Над річкою розташовані такі села, селище місто (від витоків до гирла): Хоменкове Перше, Курячівка, Павлівка, Білокуракине, Луб'янка, Заїківка, Олексіївка, Нещеретове, Калинівське, Ганнівка, Дубовівка, Курячівка, Підгорівка, Проказине, Старобільськ.
Історія
Багато існує історичних переказів серед населення про р. Білу. Розповідають, що колись вона була глибокою з чистою джерельною водою, яка поповнювалася із джерелець, що пробивалися з підніжжя пагорбів з-під мергельних пластів. Річка була широкою і глибокою з крутими берегами, на яких росли кучеряві верби, високі осики та різні чагарники. В ній завжди водилося багато різноманітної риби, в заростях осики та очерету гніздилися водоплавні птиці, влаштовували собі житло фазани, бобри, річні видри та ін. За легендою саме від назви річки Білої походить назва селища Білокуракине, яке складається із назви річки (Біла) та прізвища князя Бориса Куракіна, який на початку XVIII століття на берегах річки заснував слободу Куракіна на місці існуючого поселення, яке тоді називалось Відрадне. Старожили розповідають, що раніше річка мала три повноводних русла, які завдяки втручанню людини з часом обміліли, і залишилось лише одне русло, що змінило своє природне розташування і на ділянці від селища Білокуракине до села Нещеретове має штучний характер.
Господарство
Найбільш інтенсивне використання заплави річки Білої розпочалось в Радянські часи. З розвитком сільськогосподарського виробництва, інтенсивного використання кожної ділянки землі в заплаві, річка Біла поступово втрачала свою красу, замулювалася, заболочувалась, заростала бур'яном, болотним різнотрав’ям та верболозом і лише де-не-де збереглися відкриті плеса, які нагадували, що це була колись повноводна річка. У 1970 році в Білокуракинському районі вирішувалось питання про збільшення і збереження землі за рахунок осушених заболочених і заплавних площ. Потім розпочались роботи по осушенню заплави річки Біла. Будівництво протиерозійних споруд та осушення річки Білої фінансувалося за кошти держави. Здійснювати такі роботи розпочали в колгоспі "Перемога" (село Нещеретове). Зведення валів виконував створений при «Райсільгоспхімії» загін так званої родючості, який і проводив цей обсяг робіт. Роботи проводились щорічно на великих площах як на пасовищах, так і на ріллі. Для відродження площ родючих земель і використання заболочених земель в 1970 році розпочалося осушення заливних земель в долині р.Біла і спрямування її русла. Проектна площа осушених земель брутто — 3909 га, нетто 3634 га. Довжина магістрального каналу 54,7 км, практично такою стала довжина р.Біла. На заливних землях і магістральному каналі 23 гідротехнічні споруди, з них шлюзів-регуляторів — 17, мостів — 4. Загальна площа фактично осушених земель — 2417 га, з них ріллі — 765 га, сінокосів — 1274 га, пасовищ — 163 га, лісів — 73 га, доріг — 7 га, інших ґрунтів — 135 га. Закінчено осушення заплави річки Біла було в 1977 році. Після проведення меліоративних робіт господарства Білокуракинського району одержали цінні родючі землі. В 1980-1981 рр. осушені землі розпочали виділяти під огородні культури робітникам і службовцям підприємств і організацій. Більше 15 років осушені землі використовувалися в повному обсязі інтенсивно, одержували багаті врожаї городніх культур, але ніяких заходів із збереження землі від повторного заболочування ніхто не застосовував, тому станом на 1 січня 2007 року використовувалось всього: рілля — 210 га, сінокосу — 800 га, пасовищ — 15 га. Зокрема, під час меліорації, в заплаві річки Білої було проведено роботи: на землях Курячівської сільської ради у верхів’ях річки ріс ліс, головною породою була верба, щоб його зберегти, розкорчування не проводили, лише прорили посередині канаву 8 метрів, глибиною З м, рослинність зберегли. Довжина каналу від села Хомівка до р. Біла — 5,1 км. Прилягають сюди болота з лісом і чагарником — 51,5 га. В результаті проведення меліоративних робіт у господарстві на заплавах р. Біла організовано городництво площею 10 га і 89 га сінокосу. Південніше земель Курячівської сільради пролягають землі Павлівської сільської ради. Річка Біла протікає з півночі на південь довжиною 6 км 700 м. На відстані 1 км 200 м від села Курячівка магістральний канал має боковий канал довжиною 4 км 850 м, що поповнює водосховище «Наливне», площею 84,2 га. Це унікальне проектне рішення води, що надходить річкою, може наповнювати водосховище, а після певної вищезазначеної відмітки витікає в р. Біла, яка несе води в р. Айдар. Там є шлюз-перехід з регулюючою заслінкою. Водовідвідний канал тягнеться по східній частині с.Павлівка, площею 240,7 га. А між ним і головним каналом заливний сінокіс загальною площею 33,8 га, болото — 22,6 га. Водосховище «Наливне» знаходиться серед заболочених сінокосів і боліт на відстані в кількадесят метрів від основного русла річки Біла. Довжина водосховища з півночі на південь — 2 км, має грушоподібну форму, у верхній частині ширина — 250 м, посередині — 540 м і в нижній частині — це є донний водовипуск, ширина 750 м. Водосховище обкладено зі східної, південної і частково західної частини бетонними плитами — висотою від З до 8 метрів зі схилами до води 30-40 градусів. Ширина дамби — 4-6 м, у південній частині водосховища розміщується північна частина селища Білокуракине. Це вулиця Крайня і кінець вулиці Підгірної. Основне завдання водосховища згідно з проектом — поповнювати водний баланс р. Біла. Крім цього, з водосховища «Наливне», площею 700 га живиться зрошувальна система. На його березі побудована насосна станція першого підйому води, потім по водопроводу, довжиною 6,7 км, насосами наповнюється ставок на схід від Білокуракине (Дититчин став), площею 1,2 га, а далі вже на прилеглі поля. Станом на 2016 рік зрошувальна система не працює. Також водосховище "Наливне" є місцевої рекреаційною зоною, де відпочивають білокуракинці. На березі щорічно проводять різні свята: Дні рибалки, спортивні змагання та ін. Також водосховище є одним із основних в Білокуракинському районі рибних господарств. Також на річці Білій побудовані 7 шлюзів-регуляторів, які дозволяють регулювати рівень води в річці в залежності від сезону. Правий берег річки — гориста місцевість, довжина вулиці Підгірна в селищі Білокуракине, яка тягнеться по правому березі паралельно із річкою Білою — 8,5 км. Розкинулися осушені землі, на яких побудована осушувальна мережа, довжиною 10,5 км, в тому числі рілля, що використовується під городи мешканців селища — 193,8 га, поліпшених сінокосів — 38,8 га, пасовищ — 5,3 га, боліт — 26,4 га. Ліва сторона річки — це основна частина селища Білокуракине, де густо заселена вулиця Центральна (колишня Чапаєва), що простягнулася з півночі на південь, довжиною 9,5 км. Ширина річки на різних ділянках — 15-25 м. В низині річки осушено земель 288,3 га, з них ріллі, що використовуються під городи — 187 га, сінокосів 65,4 — га, пасовищ — 22,6 га, боліт – 12,4 га. Довжина річки по селищу — 9 км. Довжина річки, що протікає по землях сіл Луб’янки та Заїківки — 7,2 км, ширина — 10-12 м, площа дзеркала водного простору – 34,7 га. На території села Луб’янка є шлюз-регулятор, де впадає в річку Біла суходільна річка Козинка, і побудовано висоководний залізобетонний місток довжиною 54 м. Так само і в с.Заїківка за 180 м побудований перехідний шлюз, є там місце і для купання. Правий берег річки межує з осушеними землями загальною площею 192,7 га, з них ріллі – 94,7 га, сінокосів — 83,4 га, пасовищ — 9,8 га, боліт — 4,3 га. На осушених землях побудовано 15 каналів-осушувачів загальною довжиною 7 км. З лівої сторони р.Біла загальна площа осушених земель 85 га, з них ріллі — 24,6 га, сінокосів — 21,8 га, пасовищ – 45,3 га, боліт — 3,5 га. На осушених землях побудовано 23 каналів-осушувачів, загальною довжиною 8,6 км. За течією на південь р.Біла, минувши присадибні землі с.Заїківка, виходить на землі Олексіївської сільської ради — в основному по старому руслу, має більше 12 невеличких поворотів. Довжина річки 7,4 км, площа водного дзеркала — 26,1 га, ширина річки — 5-9 м. На осушених площах — 25 каналів-осушувачів. Загальна довжина — 7,5 км. Правий берег річки проходить по сільськогосподарських угіддях, довжиною 1,3 км, а далі понад присадибними землями с.Олексіївки — впродовж 2,5 км. Потім русло річки прямує посеред сільгоспугідь загальною площею 147 га, з них ріллі — 97,5 га, сінокосу — 28,1 га, пасовищ – 15,4 га, боліт — 6 га. З правого боку річки по всій довжині тягнеться гора висотою понад 40 метрів, в основному це крейдяні відкладення, останні роки 30-40% площі яких засаджено сосновим лісом. Лівобережжя її тягнеться по сільгоспугіддях загальною площею 201,7 га, в тому числі рілля — 42,7 га, сінокосів — 138,5 га, пасовищ — 7,З га, боліт — 10,7 га. Довжина річки на землях Нещеретівської сільради 5 км 500 м, ширина — 10-15 м, площа водного дзеркала — 23,7 га. Тут на річці Біла побудовано 2 шлюзи-регулятори з переїздами і міст. Будівництво його розпочато в 1971 році. Практично побудовано поряд два мости: один — на основному руслі, довжиною 100 м і по відповідному каналу — 75 метрів. Ширина проїжджої частини — 8 метрів і по обидва боки пішохідна доріжка шириною 1 м. Під’їзні шляхи, довжиною 1300-1500 метрів огороджено для безпеки проїзду транспорту залізними рейками загальною довжиною 750 м. При будівництві було знесено 3 житлових приватних будинки. Замовник — Білокуракинський дорожній відділ Білокуракинського райвиконкому. Пізніше було розпочато будівництво мостів через р.Біла в селищі Білокуракине по вулиці Коцюбинського, довжиною 60 м, під'їзні шляхи — 1500 м до Сватового і далі через р.Біла; по дорозі із Білокуракине до села Бунчуківки спочатку було 3 дерев’яні містки, які ліквідували та збудували один залізобетонний — довжиною 40 метрів, шириною 10 м. Під’їзні шляхи — 800 м. Зараз це один із основних мостів через річку Біла в межах селища Білокуракине по вулиці Історичній (колишня вулиця Леніна). Також було збудовано залізобетонний місток через річку в межах Білокуракине в колишній радгосп «Більшовик» — довжиною 16 м, в село Курячівка — довжиною 24 м. Після меліоративних робіт на землях Нещеретівської сільської ради з правого берегу річки ріллі — 75 га, пасовищ — 7,5 га, сінокосу – 27,2 га, боліт — 10,3 га. По угіддях побудовано 23 каналів-осушувачів загальною довжиною 7 км. До Лівобережжя річки прилягають господарські землі — 198,7 га, пасовища — 78,9 га, сінокоси — 55,1 га, болота — 26,6 га. До реформування колгоспу «Перемога» на осушених землях було зроблене зрошення, щорічно колгосп одержував високі врожаї городніх культур. Трудівники колгоспу основними заходами вважали збереження родючості землі і захист її від пагубних природних наслідків — ерозійних процесів (вітрових і водних).
Рекреація
В 2012 році в Білокуракине за рішенням зборів громади було облаштовано і відкрито нову рекреаційну зону на річці Білій — пляж для відпочинку білокуракинців, який знаходиться неподалік містка через річку по вулиці Історичній. Влітку ця зона стає місцем розваг та відпочинку. В 2007 році на узбережжі річки Біла було очищено і офіційно відкрито одне із найбільших джерел, що впадає в річку — криницю Відраднівську, цілюща вода якої має популярність як серед місцевих жителів, так і відома багатьом людям поза межами Білокуракинщини. З часом територія біля криниці Відраднівської була також облаштована і перетворена на зону відпочинку.
Література
- Каталог річок України / Упорядник Г. І., Швець, Н. І. Дрозд, С. П. Левченко. — К.: Видавництво АН УРСР, 1957.
- (рос.) : Гидрологическая изученность. Том 6. Украина и Молдавия. Выпуск 3. Крым и Приазовье / Под ред. Б. М. Штейнгольца. — Л.: Гидрометеоиздат, 1964. — 128 с.
- Газета "Життя Білокуракинщини". Видавець: КП "Редакція газети "Життя Білокуракинщини", №3-4 від 09.01.2016 року.
- Словник гідронімів України — К.: Наукова думка, 1979. — С. 52 (Біла № 14)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Bila Koordinati 49 41 00 pn sh 38 41 00 sh d 49 68333 pn sh 38 68333 sh d 49 68333 38 68333 Bila richka v Ukrayini prava pritoka Ajdaru basejn Siverskogo Dincya Dovzhina 59 km Plosha vodozbirnogo basejnu 1 015 km Pohil 0 7 m km Dolina asimetrichna zavshirshki 2 5 3 km Zaplava zabolochena shirinoyu do 800 m Richishe zviviste shirinoyu 2 8 m Glibini do 1 7 m Vikoristannya richki zroshennya gospodarsko pobutove rozvedennya vodoplavnoyi ptici BilaRichka Bila u Bilokurakinomu49 40 59 pn sh 38 40 59 sh d 49 68333333002777863 pn sh 38 68333333002777863 sh d 49 68333333002777863 38 68333333002777863Vitik s Homenkove PersheGirlo Ajdar koordinati 49 17 50 pn sh 38 54 23 sh d 49 29740000002777833 pn sh 38 90650000002777631 sh d 49 29740000002777833 38 90650000002777631Basejn basejn DonuKrayini UkrayinaPririchkovi krayini Ukrayina Luganska oblastDovzhina 59 kmPlosha basejnu 1 015 km Pritoki Kozinka i Kozinka Bere pochatok na pivdennih shilah Serednorosijskoyi visochini u ponizzi bilya selisha Homenkove Pershe nepostijnij pavodkovij strumok bilya sela Chabanove ta strumki Bilogo yaru Teche teritoriyeyu Bilokurakinskogo Starobilskogo rajoniv Luganskoyi oblasti Pobudovani shlyuzi regulyatori stavki Mizh Bilokurakinim ta Pavlivkoyu zbudovane vodoshovishe dlya potreb zroshennya ta riborozvedennya PritokiPravi Kozinka Troyistij Livi balka Bilij Yar balka Zhuravka balka Yasenovij Yar Ditichin yar Tereshkiv yar Kozinka Naseleni punktiNad richkoyu roztashovani taki sela selishe misto vid vitokiv do girla Homenkove Pershe Kuryachivka Pavlivka Bilokurakine Lub yanka Zayikivka Oleksiyivka Nesheretove Kalinivske Gannivka Dubovivka Kuryachivka Pidgorivka Prokazine Starobilsk IstoriyaBagato isnuye istorichnih perekaziv sered naselennya pro r Bilu Rozpovidayut sho kolis vona bula glibokoyu z chistoyu dzherelnoyu vodoyu yaka popovnyuvalasya iz dzherelec sho probivalisya z pidnizhzhya pagorbiv z pid mergelnih plastiv Richka bula shirokoyu i glibokoyu z krutimi beregami na yakih rosli kucheryavi verbi visoki osiki ta rizni chagarniki V nij zavzhdi vodilosya bagato riznomanitnoyi ribi v zarostyah osiki ta ocheretu gnizdilisya vodoplavni ptici vlashtovuvali sobi zhitlo fazani bobri richni vidri ta in Za legendoyu same vid nazvi richki Biloyi pohodit nazva selisha Bilokurakine yake skladayetsya iz nazvi richki Bila ta prizvisha knyazya Borisa Kurakina yakij na pochatku XVIII stolittya na beregah richki zasnuvav slobodu Kurakina na misci isnuyuchogo poselennya yake todi nazivalos Vidradne Starozhili rozpovidayut sho ranishe richka mala tri povnovodnih rusla yaki zavdyaki vtruchannyu lyudini z chasom obmilili i zalishilos lishe odne ruslo sho zminilo svoye prirodne roztashuvannya i na dilyanci vid selisha Bilokurakine do sela Nesheretove maye shtuchnij harakter GospodarstvoNajbilsh intensivne vikoristannya zaplavi richki Biloyi rozpochalos v Radyanski chasi Z rozvitkom silskogospodarskogo virobnictva intensivnogo vikoristannya kozhnoyi dilyanki zemli v zaplavi richka Bila postupovo vtrachala svoyu krasu zamulyuvalasya zabolochuvalas zarostala bur yanom bolotnim riznotrav yam ta verbolozom i lishe de ne de zbereglisya vidkriti plesa yaki nagaduvali sho ce bula kolis povnovodna richka U 1970 roci v Bilokurakinskomu rajoni virishuvalos pitannya pro zbilshennya i zberezhennya zemli za rahunok osushenih zabolochenih i zaplavnih plosh Potim rozpochalis roboti po osushennyu zaplavi richki Bila Budivnictvo protierozijnih sporud ta osushennya richki Biloyi finansuvalosya za koshti derzhavi Zdijsnyuvati taki roboti rozpochali v kolgospi Peremoga selo Nesheretove Zvedennya valiv vikonuvav stvorenij pri Rajsilgosphimiyi zagin tak zvanoyi rodyuchosti yakij i provodiv cej obsyag robit Roboti provodilis shorichno na velikih ploshah yak na pasovishah tak i na rilli Dlya vidrodzhennya plosh rodyuchih zemel i vikoristannya zabolochenih zemel v 1970 roci rozpochalosya osushennya zalivnih zemel v dolini r Bila i spryamuvannya yiyi rusla Proektna plosha osushenih zemel brutto 3909 ga netto 3634 ga Dovzhina magistralnogo kanalu 54 7 km praktichno takoyu stala dovzhina r Bila Na zalivnih zemlyah i magistralnomu kanali 23 gidrotehnichni sporudi z nih shlyuziv regulyatoriv 17 mostiv 4 Zagalna plosha faktichno osushenih zemel 2417 ga z nih rilli 765 ga sinokosiv 1274 ga pasovish 163 ga lisiv 73 ga dorig 7 ga inshih gruntiv 135 ga Zakincheno osushennya zaplavi richki Bila bulo v 1977 roci Pislya provedennya meliorativnih robit gospodarstva Bilokurakinskogo rajonu oderzhali cinni rodyuchi zemli V 1980 1981 rr osusheni zemli rozpochali vidilyati pid ogorodni kulturi robitnikam i sluzhbovcyam pidpriyemstv i organizacij Bilshe 15 rokiv osusheni zemli vikoristovuvalisya v povnomu obsyazi intensivno oderzhuvali bagati vrozhayi gorodnih kultur ale niyakih zahodiv iz zberezhennya zemli vid povtornogo zabolochuvannya nihto ne zastosovuvav tomu stanom na 1 sichnya 2007 roku vikoristovuvalos vsogo rillya 210 ga sinokosu 800 ga pasovish 15 ga Zokrema pid chas melioraciyi v zaplavi richki Biloyi bulo provedeno roboti na zemlyah Kuryachivskoyi silskoyi radi u verhiv yah richki ris lis golovnoyu porodoyu bula verba shob jogo zberegti rozkorchuvannya ne provodili lishe prorili poseredini kanavu 8 metriv glibinoyu Z m roslinnist zberegli Dovzhina kanalu vid sela Homivka do r Bila 5 1 km Prilyagayut syudi bolota z lisom i chagarnikom 51 5 ga V rezultati provedennya meliorativnih robit u gospodarstvi na zaplavah r Bila organizovano gorodnictvo plosheyu 10 ga i 89 ga sinokosu Pivdennishe zemel Kuryachivskoyi silradi prolyagayut zemli Pavlivskoyi silskoyi radi Richka Bila protikaye z pivnochi na pivden dovzhinoyu 6 km 700 m Na vidstani 1 km 200 m vid sela Kuryachivka magistralnij kanal maye bokovij kanal dovzhinoyu 4 km 850 m sho popovnyuye vodoshovishe Nalivne plosheyu 84 2 ga Ce unikalne proektne rishennya vodi sho nadhodit richkoyu mozhe napovnyuvati vodoshovishe a pislya pevnoyi vishezaznachenoyi vidmitki vitikaye v r Bila yaka nese vodi v r Ajdar Tam ye shlyuz perehid z regulyuyuchoyu zaslinkoyu Vodovidvidnij kanal tyagnetsya po shidnij chastini s Pavlivka plosheyu 240 7 ga A mizh nim i golovnim kanalom zalivnij sinokis zagalnoyu plosheyu 33 8 ga boloto 22 6 ga Vodoshovishe Nalivne znahoditsya sered zabolochenih sinokosiv i bolit na vidstani v kilkadesyat metriv vid osnovnogo rusla richki Bila Dovzhina vodoshovisha z pivnochi na pivden 2 km maye grushopodibnu formu u verhnij chastini shirina 250 m poseredini 540 m i v nizhnij chastini ce ye donnij vodovipusk shirina 750 m Vodoshovishe obkladeno zi shidnoyi pivdennoyi i chastkovo zahidnoyi chastini betonnimi plitami visotoyu vid Z do 8 metriv zi shilami do vodi 30 40 gradusiv Shirina dambi 4 6 m u pivdennij chastini vodoshovisha rozmishuyetsya pivnichna chastina selisha Bilokurakine Ce vulicya Krajnya i kinec vulici Pidgirnoyi Osnovne zavdannya vodoshovisha zgidno z proektom popovnyuvati vodnij balans r Bila Krim cogo z vodoshovisha Nalivne plosheyu 700 ga zhivitsya zroshuvalna sistema Na jogo berezi pobudovana nasosna stanciya pershogo pidjomu vodi potim po vodoprovodu dovzhinoyu 6 7 km nasosami napovnyuyetsya stavok na shid vid Bilokurakine Dititchin stav plosheyu 1 2 ga a dali vzhe na prilegli polya Stanom na 2016 rik zroshuvalna sistema ne pracyuye Takozh vodoshovishe Nalivne ye miscevoyi rekreacijnoyu zonoyu de vidpochivayut bilokurakinci Na berezi shorichno provodyat rizni svyata Dni ribalki sportivni zmagannya ta in Takozh vodoshovishe ye odnim iz osnovnih v Bilokurakinskomu rajoni ribnih gospodarstv Takozh na richci Bilij pobudovani 7 shlyuziv regulyatoriv yaki dozvolyayut regulyuvati riven vodi v richci v zalezhnosti vid sezonu Pravij bereg richki gorista miscevist dovzhina vulici Pidgirna v selishi Bilokurakine yaka tyagnetsya po pravomu berezi paralelno iz richkoyu Biloyu 8 5 km Rozkinulisya osusheni zemli na yakih pobudovana osushuvalna merezha dovzhinoyu 10 5 km v tomu chisli rillya sho vikoristovuyetsya pid gorodi meshkanciv selisha 193 8 ga polipshenih sinokosiv 38 8 ga pasovish 5 3 ga bolit 26 4 ga Liva storona richki ce osnovna chastina selisha Bilokurakine de gusto zaselena vulicya Centralna kolishnya Chapayeva sho prostyagnulasya z pivnochi na pivden dovzhinoyu 9 5 km Shirina richki na riznih dilyankah 15 25 m V nizini richki osusheno zemel 288 3 ga z nih rilli sho vikoristovuyutsya pid gorodi 187 ga sinokosiv 65 4 ga pasovish 22 6 ga bolit 12 4 ga Dovzhina richki po selishu 9 km Dovzhina richki sho protikaye po zemlyah sil Lub yanki ta Zayikivki 7 2 km shirina 10 12 m plosha dzerkala vodnogo prostoru 34 7 ga Na teritoriyi sela Lub yanka ye shlyuz regulyator de vpadaye v richku Bila suhodilna richka Kozinka i pobudovano visokovodnij zalizobetonnij mistok dovzhinoyu 54 m Tak samo i v s Zayikivka za 180 m pobudovanij perehidnij shlyuz ye tam misce i dlya kupannya Pravij bereg richki mezhuye z osushenimi zemlyami zagalnoyu plosheyu 192 7 ga z nih rilli 94 7 ga sinokosiv 83 4 ga pasovish 9 8 ga bolit 4 3 ga Na osushenih zemlyah pobudovano 15 kanaliv osushuvachiv zagalnoyu dovzhinoyu 7 km Z livoyi storoni r Bila zagalna plosha osushenih zemel 85 ga z nih rilli 24 6 ga sinokosiv 21 8 ga pasovish 45 3 ga bolit 3 5 ga Na osushenih zemlyah pobudovano 23 kanaliv osushuvachiv zagalnoyu dovzhinoyu 8 6 km Za techiyeyu na pivden r Bila minuvshi prisadibni zemli s Zayikivka vihodit na zemli Oleksiyivskoyi silskoyi radi v osnovnomu po staromu ruslu maye bilshe 12 nevelichkih povorotiv Dovzhina richki 7 4 km plosha vodnogo dzerkala 26 1 ga shirina richki 5 9 m Na osushenih ploshah 25 kanaliv osushuvachiv Zagalna dovzhina 7 5 km Pravij bereg richki prohodit po silskogospodarskih ugiddyah dovzhinoyu 1 3 km a dali ponad prisadibnimi zemlyami s Oleksiyivki vprodovzh 2 5 km Potim ruslo richki pryamuye posered silgospugid zagalnoyu plosheyu 147 ga z nih rilli 97 5 ga sinokosu 28 1 ga pasovish 15 4 ga bolit 6 ga Z pravogo boku richki po vsij dovzhini tyagnetsya gora visotoyu ponad 40 metriv v osnovnomu ce krejdyani vidkladennya ostanni roki 30 40 ploshi yakih zasadzheno sosnovim lisom Livoberezhzhya yiyi tyagnetsya po silgospugiddyah zagalnoyu plosheyu 201 7 ga v tomu chisli rillya 42 7 ga sinokosiv 138 5 ga pasovish 7 Z ga bolit 10 7 ga Dovzhina richki na zemlyah Nesheretivskoyi silradi 5 km 500 m shirina 10 15 m plosha vodnogo dzerkala 23 7 ga Tut na richci Bila pobudovano 2 shlyuzi regulyatori z pereyizdami i mist Budivnictvo jogo rozpochato v 1971 roci Praktichno pobudovano poryad dva mosti odin na osnovnomu rusli dovzhinoyu 100 m i po vidpovidnomu kanalu 75 metriv Shirina proyizhdzhoyi chastini 8 metriv i po obidva boki pishohidna dorizhka shirinoyu 1 m Pid yizni shlyahi dovzhinoyu 1300 1500 metriv ogorodzheno dlya bezpeki proyizdu transportu zaliznimi rejkami zagalnoyu dovzhinoyu 750 m Pri budivnictvi bulo zneseno 3 zhitlovih privatnih budinki Zamovnik Bilokurakinskij dorozhnij viddil Bilokurakinskogo rajvikonkomu Piznishe bulo rozpochato budivnictvo mostiv cherez r Bila v selishi Bilokurakine po vulici Kocyubinskogo dovzhinoyu 60 m pid yizni shlyahi 1500 m do Svatovogo i dali cherez r Bila po dorozi iz Bilokurakine do sela Bunchukivki spochatku bulo 3 derev yani mistki yaki likviduvali ta zbuduvali odin zalizobetonnij dovzhinoyu 40 metriv shirinoyu 10 m Pid yizni shlyahi 800 m Zaraz ce odin iz osnovnih mostiv cherez richku Bila v mezhah selisha Bilokurakine po vulici Istorichnij kolishnya vulicya Lenina Takozh bulo zbudovano zalizobetonnij mistok cherez richku v mezhah Bilokurakine v kolishnij radgosp Bilshovik dovzhinoyu 16 m v selo Kuryachivka dovzhinoyu 24 m Pislya meliorativnih robit na zemlyah Nesheretivskoyi silskoyi radi z pravogo beregu richki rilli 75 ga pasovish 7 5 ga sinokosu 27 2 ga bolit 10 3 ga Po ugiddyah pobudovano 23 kanaliv osushuvachiv zagalnoyu dovzhinoyu 7 km Do Livoberezhzhya richki prilyagayut gospodarski zemli 198 7 ga pasovisha 78 9 ga sinokosi 55 1 ga bolota 26 6 ga Do reformuvannya kolgospu Peremoga na osushenih zemlyah bulo zroblene zroshennya shorichno kolgosp oderzhuvav visoki vrozhayi gorodnih kultur Trudivniki kolgospu osnovnimi zahodami vvazhali zberezhennya rodyuchosti zemli i zahist yiyi vid pagubnih prirodnih naslidkiv erozijnih procesiv vitrovih i vodnih RekreaciyaV 2012 roci v Bilokurakine za rishennyam zboriv gromadi bulo oblashtovano i vidkrito novu rekreacijnu zonu na richci Bilij plyazh dlya vidpochinku bilokurakinciv yakij znahoditsya nepodalik mistka cherez richku po vulici Istorichnij Vlitku cya zona staye miscem rozvag ta vidpochinku V 2007 roci na uzberezhzhi richki Bila bulo ochisheno i oficijno vidkrito odne iz najbilshih dzherel sho vpadaye v richku krinicyu Vidradnivsku cilyusha voda yakoyi maye populyarnist yak sered miscevih zhiteliv tak i vidoma bagatom lyudyam poza mezhami Bilokurakinshini Z chasom teritoriya bilya krinici Vidradnivskoyi bula takozh oblashtovana i peretvorena na zonu vidpochinku LiteraturaKatalog richok Ukrayini Uporyadnik G I Shvec N I Drozd S P Levchenko K Vidavnictvo AN URSR 1957 ros Gidrologicheskaya izuchennost Tom 6 Ukraina i Moldaviya Vypusk 3 Krym i Priazove Pod red B M Shtejngolca L Gidrometeoizdat 1964 128 s Gazeta Zhittya Bilokurakinshini Vidavec KP Redakciya gazeti Zhittya Bilokurakinshini 3 4 vid 09 01 2016 roku Slovnik gidronimiv Ukrayini K Naukova dumka 1979 S 52 Bila 14