Софро́ній Врача́нський (болг. Софроний Врачански, 11 березня 1739 — 23 вересня 1813) — болгарський церковний діяч, письменник, представник Болгарського національного відродження, послідовник Паїсія Хилендарського.
Софроній Врачанський | |
---|---|
Ім'я при народженні | Стойко Владиславов |
Народився | 11 березня 1739 Котел |
Помер | 23 вересня 1813 (74 роки) Бухарест |
Країна | Болгарія |
Діяльність | письменник, церковний діяч |
Знання мов | болгарська[1] |
Посада | абат |
Конфесія | православ'я |
Батько | d[2] |
Мати | d[2] |
У шлюбі з | Ганка Хаджиатанасова |
Діти | 2 сина та 2 доньки |
|
Життєпис
Походив з родини заможного торговця худобою Владиславова. Народився у 1739 році в місті Котел. При народженні отримав ім'я Стойко. Замолоду оженився на Ганці Ханджиатанасовій, мав від неї 4 дітей.
Отримав навчання у рідному місті, вивчив староболгарську та грецьку мови. Незабаром відчув потяг до церковної служби. У 1762 році був висвячений на священика. У 1765 році під час перебуванні у Пловдиві познайомився з Паїсієм Хилендарським.
З 1770 до 1775 року перебував на горі Афон. У 1792 році його було призначено священиком до містечка Карнобат. Відвідав Стамбул, Поморіє, Афон, Арбанаси. 1794 року став ченцем у Кипинівському монастирі. 7 вересня того ж року він був висвячений на єпископа Враца під іменем Софроній.
У 1797 році під час заворушень у Враці вимушений був залишити місто. Після цього мандрував північно-західною Болгарією. Зрештою наприкінці року оселився у Видині, де мешкав до 1800-го. Слідом за цим перебрався до Бухареста, де присвятив себе літературній діяльності. Помер в цьому місті у 1813 році.
Творчість
Створив чимало оригінальних творів. Важливе місце серед них займає його автобіографія — «Житіє і страждання грішного Софронія» (1805 рік), де він намалював широку і правдиву картину життя болгарського народу, його страждань і рабського становища за часів панування османської імперії. «Житіє» Софронія було одним з найбільш самобутніх творів болгарської літератури перехідного періоду. Скориставшись старою житійною формою, він наповнив її новим змістом — створив не житіє святого великомученика, а оповідання про тяжку долю одного з багатьох, що нудяться під ярмом Османської імперії.
Твір Софронія — невимушена, в мемуарному стилі, розповідь про бачене й пережите ним самим. З глибиною і щирістю пише він про себе, про свої почуття, про свою безпорадність і труднощі «живота свого». При цьому дається широкий фон дійсності, мук його співвітчизників. Оповідання дуже часто пожвавлюється драматичними діалогами, які, органічно вплітаючися в хід розповіді, надають йому надзвичайну для того часу і стану літератури напруженість і динаміку. Софронію притаманні не тільки велика щирість, а й тонке почуття гумору та художній такт в зображенні подій.
Софроній є також автором «Нєдельніка», що стала першою друкованою книгою на новоболгарській мові (відбулося це у Бухаресті в 1806 році).
Також відомі численні переклади болгарською творів грецьких творів. Послідовниками Софронія Врачанського були Іоаким Кирчовський, Кирил Пейчинович.
Примітки
- CONOR.Sl
- Pas L. v. Genealogics.org — 2003.
Джерела
- Радев, Ив. Софроний Врачански. Личност и творчество. С.: Наука и изкуство, 1983. (болг.)
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Софроній Врачанський |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Sofro nij Vracha nskij bolg Sofronij Vrachanski 11 bereznya 1739 23 veresnya 1813 bolgarskij cerkovnij diyach pismennik predstavnik Bolgarskogo nacionalnogo vidrodzhennya poslidovnik Payisiya Hilendarskogo Sofronij VrachanskijIm ya pri narodzhenniStojko VladislavovNarodivsya11 bereznya 1739 1739 03 11 KotelPomer23 veresnya 1813 1813 09 23 74 roki BuharestKrayina BolgariyaDiyalnistpismennik cerkovnij diyachZnannya movbolgarska 1 PosadaabatKonfesiyapravoslav yaBatkod 2 Matid 2 U shlyubi zGanka HadzhiatanasovaDiti2 sina ta 2 donki Mediafajli u VikishovishiZhittyepisPohodiv z rodini zamozhnogo torgovcya hudoboyu Vladislavova Narodivsya u 1739 roci v misti Kotel Pri narodzhenni otrimav im ya Stojko Zamolodu ozhenivsya na Ganci Handzhiatanasovij mav vid neyi 4 ditej Otrimav navchannya u ridnomu misti vivchiv starobolgarsku ta grecku movi Nezabarom vidchuv potyag do cerkovnoyi sluzhbi U 1762 roci buv visvyachenij na svyashenika U 1765 roci pid chas perebuvanni u Plovdivi poznajomivsya z Payisiyem Hilendarskim Z 1770 do 1775 roku perebuvav na gori Afon U 1792 roci jogo bulo priznacheno svyashenikom do mistechka Karnobat Vidvidav Stambul Pomoriye Afon Arbanasi 1794 roku stav chencem u Kipinivskomu monastiri 7 veresnya togo zh roku vin buv visvyachenij na yepiskopa Vraca pid imenem Sofronij U 1797 roci pid chas zavorushen u Vraci vimushenij buv zalishiti misto Pislya cogo mandruvav pivnichno zahidnoyu Bolgariyeyu Zreshtoyu naprikinci roku oselivsya u Vidini de meshkav do 1800 go Slidom za cim perebravsya do Buharesta de prisvyativ sebe literaturnij diyalnosti Pomer v comu misti u 1813 roci TvorchistStvoriv chimalo originalnih tvoriv Vazhlive misce sered nih zajmaye jogo avtobiografiya Zhitiye i strazhdannya grishnogo Sofroniya 1805 rik de vin namalyuvav shiroku i pravdivu kartinu zhittya bolgarskogo narodu jogo strazhdan i rabskogo stanovisha za chasiv panuvannya osmanskoyi imperiyi Zhitiye Sofroniya bulo odnim z najbilsh samobutnih tvoriv bolgarskoyi literaturi perehidnogo periodu Skoristavshis staroyu zhitijnoyu formoyu vin napovniv yiyi novim zmistom stvoriv ne zhitiye svyatogo velikomuchenika a opovidannya pro tyazhku dolyu odnogo z bagatoh sho nudyatsya pid yarmom Osmanskoyi imperiyi Tvir Sofroniya nevimushena v memuarnomu stili rozpovid pro bachene j perezhite nim samim Z glibinoyu i shiristyu pishe vin pro sebe pro svoyi pochuttya pro svoyu bezporadnist i trudnoshi zhivota svogo Pri comu dayetsya shirokij fon dijsnosti muk jogo spivvitchiznikiv Opovidannya duzhe chasto pozhvavlyuyetsya dramatichnimi dialogami yaki organichno vplitayuchisya v hid rozpovidi nadayut jomu nadzvichajnu dlya togo chasu i stanu literaturi napruzhenist i dinamiku Sofroniyu pritamanni ne tilki velika shirist a j tonke pochuttya gumoru ta hudozhnij takt v zobrazhenni podij Sofronij ye takozh avtorom Nyedelnika sho stala pershoyu drukovanoyu knigoyu na novobolgarskij movi vidbulosya ce u Buharesti v 1806 roci Takozh vidomi chislenni perekladi bolgarskoyu tvoriv greckih tvoriv Poslidovnikami Sofroniya Vrachanskogo buli Ioakim Kirchovskij Kiril Pejchinovich PrimitkiCONOR Sl d Track Q16744133 Pas L v Genealogics org 2003 d Track Q19847329d Track Q19847326DzherelaRadev Iv Sofronij Vrachanski Lichnost i tvorchestvo S Nauka i izkustvo 1983 bolg Vikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Sofronij Vrachanskij