Луї́за Генріє́тта Вільгельмі́на Бранденбу́рг-Шве́дтська (нім. Luise Henriette Wilhelmine von Brandenburg-Schwedt), 24 вересня 1750 — 21 грудня 1811) — німецька шляхтянка XVIII—XIX сторіччя з династії Гогенцоллернів, донька маркграфа Бранденбург-Шведтського Фрідріха Генріха та принцеси Ангальт-Дессау Леопольдіни Марії, дружина герцога Ангальт-Дессау Леопольда III Фрідріха Франца.
Луїза Бранденбург-Шведтська | |
---|---|
нім. Luise von Brandenburg-Schwedt | |
Луїза Бранденбург-Шведтська в образі богині Діани на портреті пензля Ш. А. Ф. ван Лоо. | |
1-а герцогиня Ангальт-Дессау | |
Початок правління: | 1807 |
Кінець правління: | 21 грудня 1811 |
Попередник: | не було |
Наступник: | Фредеріка Вільгельміна Пруська |
Дата народження: | 24 вересня 1750 |
Місце народження: | Штольценберг |
Країна: | Священна Римська імперія |
Дата смерті: | 21 грудня 1811 (61 рік) |
Місце смерті: | Дессау, Ангальт-Дессау |
Чоловік: | Леопольд III Фрідріх Франц |
Діти: | Фрідріх |
Династія: | Гогенцоллерни, Асканії |
Батько: | Фрідріх Генріх Бранденбург-Шведтський |
Мати: | Леопольдіна Марія Ангальт-Дессау |
Луїза Бранденбург-Шведтська у Вікісховищі |
Біографія
Народилась 24 вересня 1750 року у Штольценберзі. Була другою дитиною та другою донькою в родині маркграфа Бранденбург-Шведтського Фрідріха Генріха та його дружини Леопольдіни Марії Ангальт-Дессау. Мала старшу сестру Фредеріку Шарлотту. Батько не був сувереном, його володіння знаходилися на території маркграфства Бранденбург й офіційно він носив титул маркграфа Бранденбурга, принца Прусського.
Наступного року після її народження батьки розділилися, й матір надалі мешкала у Кольбергу. Старша сестра у 1764 році стала настоятелькою Герфордського монастиря.
У віці 16 років Луїза була видана заміж за 26-річного князя Ангальт-Дессау Леопольда III Фрідріха Франца, який доводився їй кузеном. Посередником союзу виступив король Пруссії Фрідріх II. Вінчання відбулося 21 липня 1767 у Шарлоттенбурзі. Наречений вже мав трьох позашлюбних дітей з Йоганною Елеонорою Гоффмайєр. За півроку після весілля Луїза передчасно народила мертву доньку. Наступного року вона знову завагітніла і у грудні 1769 народила їхнього єдиного сина, Фрідріха (1769—1814) — спадкоємного принца Ангальт-Дессау протягом життя, був одружений з принцесою Гессен-Гомбурзькою Амалією, мав семеро дітей.
Княгиню змальовували як освічену та начитану жінку, що мала значні художні здібності. Вона була знайомою з багатьма визначними художниками свого часу, у тому числі з Ангелікою Кауфман. За свідченням власних щоденників, читала до 14 книжок за місяць. Була адресатом листів Леонарда Ейлера.
У 1775 році відвідала Велику Британію, де в той час правив король Георг III, одружений з німецькою принцесою Шарлоттою. У 1794 році її читцем та компаньйоном став поет Фрідріх фон Матіссон, який супроводжував її у подорожах Італією, Швейцарією та Тиролем. Після смерті батька успадкувала разом із сестрою маєток Штольценберг, де народилася.
У 1807 році князівство Ангальт-Дессау у зв'язку зі вступом до Рейнського союзу було реорганізоване у герцогство.
Померла перед Різдвом 1811 року в Дессау. Була похована на місцевому цвинтарі. Чоловік пережив її на шість років. У 1822 році їх перепоховали в церкві Святого Бартоломью в Дессау.
Генеалогія
Фрідріх-Вільгельм I | Софія Доротея Гольштейнська | Йоганн Георг II | Генрієтта Катерина Оранська | Йоганн Георг II | Генрієтта Катерина Оранська | Рудольф Фозе | Агнес Оме | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Філіп Вільгельм | Йоганна Шарлотта Ангальт-Дессау | Леопольд I | Анна Луїза Фозе | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фрідріх Генріх | Леопольдіна Марія Ангальт-Дессау | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Луїза | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Примітки
- Ружанкі — Штольценберг [1] [ 12 квітня 2021 у Wayback Machine.] (пол.)
- Церква Святого Бартоломью в Дессау [2] [ 21 вересня 2016 у Wayback Machine.] (англ.)
Література
- Johanna Geyer-Kordesch (vh. Paterson): „Seelenfreundschaft:“ Louise von Anhalt -Dessau und ihr Freundeskreis, in: Dessauer Kalender 49. Jg. 2005, стор. 40–51.
- Johanna Geyer-Kordesch (Hrsg.): Die Englandreise der Fürstin Louise von Anhalt-Dessau im Jahre 1775. Nicolaische Verlagsbuchhandlung, Berlin 2006, .
- Wilhelm Haefs, Holger Zaunstöck (Hrsg.): Hof – Geschlecht – Kultur. Luise von Anhalt-Dessau (1750–1811) und die Fürstinnen ihrer Zeit. (= Das achtzehnte Jahrhundert; Jg. 28, H. 2). Wallstein, Göttingen 2004,
- Simone Hübner: Luise von Anhalt-Dessau — eine aufgeklärte Fürstin? Versuch einer Lebensbeschreibung. Dipl.-Arb. Humboldt-Univ. Berlin 1993
- Ingo Pfeifer, Uwe Quilitzsch, Kristina Schlansky (Hrsg.): Die originalen Tagebücher der Fürstin Louise Henriette Wilhelmine von Anhalt-Dessau: Auszüge aus den Jahren 1795 bis 1811. Mitteldeutscher Verlag, Halle (Saale) 2010, .
- William und Ulrike Sheldon (Hrsg.): Im Geist der Empfindsamkeit. Freundschaftsbriefe der Mösertochter Jenny von Voigts an die Fürstin Luise von Anhalt-Dessau 1780–1808. Wenner, Osnabrück 1971.
Посилання
- (англ.)
- Профіль на Geni.com [ 17 лютого 2019 у Wayback Machine.] (англ.)
- Профіль на Thepeerage.com [ 24 серпня 2012 у Wayback Machine.] (англ.)
- Генеалогія Луїзи Бранденбург-Шведтської [ 20 грудня 2021 у Wayback Machine.] (англ.)
- Генеалогія Леопольда Фрідріха Франца Ангальт-Дессау [ 21 серпня 2017 у Wayback Machine.] (англ.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Luyi za Genriye tta Vilgelmi na Brandenbu rg Shve dtska nim Luise Henriette Wilhelmine von Brandenburg Schwedt 24 veresnya 1750 21 grudnya 1811 nimecka shlyahtyanka XVIII XIX storichchya z dinastiyi Gogencollerniv donka markgrafa Brandenburg Shvedtskogo Fridriha Genriha ta princesi Angalt Dessau Leopoldini Mariyi druzhina gercoga Angalt Dessau Leopolda III Fridriha Franca Luyiza Brandenburg Shvedtskanim Luise von Brandenburg SchwedtLuyiza Brandenburg ShvedtskaLuyiza Brandenburg Shvedtska v obrazi bogini Diani na portreti penzlya Sh A F van Loo 1 a gercoginya Angalt DessauPochatok pravlinnya 1807Kinec pravlinnya 21 grudnya 1811Poperednik ne buloNastupnik Frederika Vilgelmina PruskaData narodzhennya 24 veresnya 1750 1750 09 24 Misce narodzhennya ShtolcenbergKrayina Svyashenna Rimska imperiyaData smerti 21 grudnya 1811 1811 12 21 61 rik Misce smerti Dessau Angalt DessauCholovik Leopold III Fridrih FrancDiti FridrihDinastiya Gogencollerni AskaniyiBatko Fridrih Genrih Brandenburg ShvedtskijMati Leopoldina Mariya Angalt DessauLuyiza Brandenburg Shvedtska u VikishovishiBiografiyaNarodilas 24 veresnya 1750 roku u Shtolcenberzi Bula drugoyu ditinoyu ta drugoyu donkoyu v rodini markgrafa Brandenburg Shvedtskogo Fridriha Genriha ta jogo druzhini Leopoldini Mariyi Angalt Dessau Mala starshu sestru Frederiku Sharlottu Batko ne buv suverenom jogo volodinnya znahodilisya na teritoriyi markgrafstva Brandenburg j oficijno vin nosiv titul markgrafa Brandenburga princa Prusskogo Nastupnogo roku pislya yiyi narodzhennya batki rozdililisya j matir nadali meshkala u Kolbergu Starsha sestra u 1764 roci stala nastoyatelkoyu Gerfordskogo monastirya U vici 16 rokiv Luyiza bula vidana zamizh za 26 richnogo knyazya Angalt Dessau Leopolda III Fridriha Franca yakij dovodivsya yij kuzenom Poserednikom soyuzu vistupiv korol Prussiyi Fridrih II Vinchannya vidbulosya 21 lipnya 1767 u Sharlottenburzi Narechenij vzhe mav troh pozashlyubnih ditej z Jogannoyu Eleonoroyu Goffmajyer Za pivroku pislya vesillya Luyiza peredchasno narodila mertvu donku Nastupnogo roku vona znovu zavagitnila i u grudni 1769 narodila yihnogo yedinogo sina Fridriha 1769 1814 spadkoyemnogo princa Angalt Dessau protyagom zhittya buv odruzhenij z princesoyu Gessen Gomburzkoyu Amaliyeyu mav semero ditej Knyaginyu zmalovuvali yak osvichenu ta nachitanu zhinku sho mala znachni hudozhni zdibnosti Vona bula znajomoyu z bagatma viznachnimi hudozhnikami svogo chasu u tomu chisli z Angelikoyu Kaufman Za svidchennyam vlasnih shodennikiv chitala do 14 knizhok za misyac Bula adresatom listiv Leonarda Ejlera U 1775 roci vidvidala Veliku Britaniyu de v toj chas praviv korol Georg III odruzhenij z nimeckoyu princesoyu Sharlottoyu U 1794 roci yiyi chitcem ta kompanjonom stav poet Fridrih fon Matisson yakij suprovodzhuvav yiyi u podorozhah Italiyeyu Shvejcariyeyu ta Tirolem Pislya smerti batka uspadkuvala razom iz sestroyu mayetok Shtolcenberg de narodilasya U 1807 roci knyazivstvo Angalt Dessau u zv yazku zi vstupom do Rejnskogo soyuzu bulo reorganizovane u gercogstvo Pomerla pered Rizdvom 1811 roku v Dessau Bula pohovana na miscevomu cvintari Cholovik perezhiv yiyi na shist rokiv U 1822 roci yih perepohovali v cerkvi Svyatogo Bartolomyu v Dessau GenealogiyaFridrih Vilgelm I Sofiya Doroteya Golshtejnska Jogann Georg II Genriyetta Katerina Oranska Jogann Georg II Genriyetta Katerina Oranska Rudolf Foze Agnes Ome Filip Vilgelm Joganna Sharlotta Angalt Dessau Leopold I Anna Luyiza Foze Fridrih Genrih Leopoldina Mariya Angalt Dessau Luyiza PrimitkiRuzhanki Shtolcenberg 1 12 kvitnya 2021 u Wayback Machine pol Cerkva Svyatogo Bartolomyu v Dessau 2 21 veresnya 2016 u Wayback Machine angl LiteraturaJohanna Geyer Kordesch vh Paterson Seelenfreundschaft Louise von Anhalt Dessau und ihr Freundeskreis in Dessauer Kalender 49 Jg 2005 stor 40 51 Johanna Geyer Kordesch Hrsg Die Englandreise der Furstin Louise von Anhalt Dessau im Jahre 1775 Nicolaische Verlagsbuchhandlung Berlin 2006 ISBN 3 89479 341 4 Wilhelm Haefs Holger Zaunstock Hrsg Hof Geschlecht Kultur Luise von Anhalt Dessau 1750 1811 und die Furstinnen ihrer Zeit Das achtzehnte Jahrhundert Jg 28 H 2 Wallstein Gottingen 2004 ISBN 3 89244 807 8 Simone Hubner Luise von Anhalt Dessau eine aufgeklarte Furstin Versuch einer Lebensbeschreibung Dipl Arb Humboldt Univ Berlin 1993 Ingo Pfeifer Uwe Quilitzsch Kristina Schlansky Hrsg Die originalen Tagebucher der Furstin Louise Henriette Wilhelmine von Anhalt Dessau Auszuge aus den Jahren 1795 bis 1811 Mitteldeutscher Verlag Halle Saale 2010 ISBN 978 3 89812 726 4 William und Ulrike Sheldon Hrsg Im Geist der Empfindsamkeit Freundschaftsbriefe der Mosertochter Jenny von Voigts an die Furstin Luise von Anhalt Dessau 1780 1808 Wenner Osnabruck 1971 Posilannya angl Profil na Geni com 17 lyutogo 2019 u Wayback Machine angl Profil na Thepeerage com 24 serpnya 2012 u Wayback Machine angl Genealogiya Luyizi Brandenburg Shvedtskoyi 20 grudnya 2021 u Wayback Machine angl Genealogiya Leopolda Fridriha Franca Angalt Dessau 21 serpnya 2017 u Wayback Machine angl