Лонґ (дав.-гр. Λόγγος, лат. Longos; між 2 і 3 століттям) — давньогрецький (еллінський) письменник, одна з найзагадковіших постатей світової літератури, відомий своїм пастушим романом «Дафніс і Хлоя» (Δάφνις καὶ Χλόη). Даних про час і місце народження, його походження вчені не мають, навіть латинізоване прізвище «Лонґ» викликає сумніви — можливо, це прізвисько чи просто псевдонім. Жив Лонґ, очевидно, з початку 3 ст. н. е. Він був високоосвіченою людиною, добре обізнаною з еллінською класичною літературою, адже в його відомому творі «Дафніс і Хлоя» можна знайти прозові перекази мотивів віршів Феокріта, Сапфо. Про неабиякий інтелект Лонґа свідчить і те, що він вільно орієнтується і використовує здобутки як елліністичної буколіки(замилування природою), так і новоаттичної комедії (підкинуті та упізнані діти, розпізнавальні предмети). Також Лонґ рекомендує себе талановитим стилістом. Неповторної атмосфери читачеві надає контраст між наївністю почуттів героїв з одного боку і манірністю опису цих почуттів з іншого.
Лонг | ||||
---|---|---|---|---|
дав.-гр. Λόγγος | ||||
Народився | 2 століття Лесбос | |||
Помер | 2 століття | |||
Діяльність | письменник | |||
Мова творів | давньогрецька | |||
Роки активності | 2 століття[1] — 3 століття[1] | |||
Жанр | Грецький роман | |||
| ||||
Лонг у Вікісховищі | ||||
Час написання роману
Велика невизначеність існує і стосовно часу написання роману. Версії коливаються від кінця І ст. н. е. до початку VI ст. н. е. Як правило, автори гіпотез спираються на соціально-історичне тло оповіді. Зазвичай характеризується система землекористування в Лонґа: у його описі у великих маєтках використовується рабська праця, однак, поряд з латифундіями, існують невеликі земельні ділянки, які обробляють або колони латифундиста, або вільні селяни. Примітним при цьому є прагнення ідилічно змалювати сільське життя. Остання обставина схиляє до того, аби віднести текст до II ст. н. е., періоду відносної стабільності Римської імперії під час правління Антоніонів. У цей період закріпилася традиція уславлення «золотого віку» миру, а також тихих сільських радощів, патріархальної простоти, чистоти і суворості звичаїв.
«Дафніс і Хлоя»
Роман складається з 4 книг. Написаний ритмічною прозою. Головні герої роману — юні пастух і пастушка, а сама дія розгортається на прекрасному лоні природи Лесбії (мабуть, данина Лонґа його захопленню лірикою Сапфо). Подібно до Гомерових поем. роман Лонґа розвивається у двох планах. Перший присвячений життю селян, інший — сільським божествам, які піклуються про Дафніса і Хлою від самого народження. Дія роману відбувається в еллінському селі, на узбережжі острова Лесбос, що в Егейському морі. Там мешкали два пастухи: козопас (раб) і вівчар (вільний). Якось козопас побачив, що його коза годує покинуте немовля — хлопчика, а при ньому пурпурова пелюшка, золота застібка і ножик із ручкою зі слонової кістки. Він усиновив маля і назвав Дафнісом.За два роки вівчар побачив, що його вівця годує покинуте немовля — дівчинку, а при ній шита золотом пов'язка, золочені туфельки й золоті браслети. Він узяв її за доньку і назвав Хлоєю. Діти виросли, він — красенем, вона — красунею, йому — п'ятнадцять, їй — тринадцять, він пас кіз, а вона — овець, разом гралися, дружили, «і можна б скоріше побачити, що вівці і кози нарізно пасуться, ніж зустріти порізно Дафніса з Хлоєю».
Якось літом Дафніс оступився, потрапив до вовчої ями і мало не загинув. Хлоя покликала сусіда, молодого пастуха-волопаса, і вдвох вони витягли Дафніса з ями. Той не розбився, але був весь в землі й бруді. Хлоя повела його до струмка і, доки він купався, помітила, який він гарний, і відчула в собі щось дивне: «Хвора я, а чим — не знаю; не поранена, а серце болить; сиджу в тіні, а вся палаю». Слова «кохання» вона не знала, але, коли сусід-волопас посперечався з Дафнісом, хто красивіший, і вони вирішили, щоб Хлоя поцілувала того, хто їй більше подобається, то Хлоя відразу поцілувала Дафніса. Після її поцілунку Дафніс теж відчув у собі щось дивне: «Дух у мене захопило, серце вискочити хоче, тане душа, і все ж знову хочу я її поцілунку: чи не зілля яке було на Хлоїних губах»? Слова «кохання» він теж не знав.
Прийшла осінь, настали виноградні свята, Дафніс і Хлоя веселилися разом з усіма, і тут підійшов до них старий пастух. "Було мені видіння, — сказав він, — явився мені малюк-Ерот із колчаном і луком і мовив: «Чи пам'ятаєш, як я пас тебе з твоєю нареченою? А тепер пасу я Дафніса і Хлою». «А хто такий Ерот?» — запитали підлітки. «Ерот — бог кохання, сильніший за самого Зевса; панує він над світом, надо богами, людьми і скотиною; намає від Ерота ліків ані в питві, ані в їжі, ані в замовляннях, один лише засіб — цілуватися, обніматися і нагими, притулившись, нв землі лежати». Задумалися Дафніс і Хлоя і зрозуміли, що дивне їхнє томління — від Ерота. Подолавши страх, почали вони один із одним цілуватись, а потім і обніматися, а потім і неодягненими на землі лежати, але томління не минало, а що робити далі, вони не знали.
Аж тут трапилася біда з Хлоєю: молоді багаті нероби з сусіднього міста, посварившись із селянами, напали на них, викрали череду, а з нею й красуню-пастушку. Дафніс у розпачі почав благати сільських богів — німф і Пана. І Пан напустив на викрадачів свій «панічний жах»: обплівши награбоване плющем, звелів козам вити по-вовчому, пустив по землі вогонь, а по морю шум. Перелякані лиходії негайно повернули украдене, а возз'єднані закохані присягнулися один одному у вірності: «Цим стадом клянусь і козою, яка вигодувала мене: ніколи не покину я Хлою!».
Прийшло наступне літо, і Хлою почали сватати женихи. Дафніс почорнів: адже він раб, а вони — вільні та заможні. Але на допомогу йому прийшли добрі сільські німфи: уві сні вказали юнакові, де знайти великий скарб, і хлопець розбагатів. Дафнісові й Хлоїні прийомні батьки зраділи та вирішили: коли восени поміщик об'їжджатиме свій маєток, просити його погодитися на весілля.
Прийшла осінь, з'явився поміщик. Прийомний батько Дафніса кинувся господареві в ноги і розповів, як знайшов колись немовля в багатому уборі. Поміщик дивиться: «О боги, чи не ті це речі, що колись ми з дружиною залишили біля сина, якого підкинули, щоб не дробити спадщини? А тепер наші діти померли, ми гірко каємося, просимо у тебе вибачення, Дафніс, і кличемо знову в батьківський дім». І він забрав юнака з собою. Хлою повели до панського будинку, де бенкетували місцеві багатії. Один із них побачив у Хлоїних руках її дитячу пов'язку і впізнав у ній свою дочку: колись він розорився і від бідності кинув її, а тепер розбагатів і знову знайшов своє дитя. Справляють весілля Дафніса й Хлої, і живуть вони довго і щасливо, дітей їх вигодовують кози і вівці, а німфи, Ерот і Пан радіють, милуючись на їх любов і злагоду. Так щасливо закінчується ця «солодка антична казка»…
Із плином часу роман «Дафніс і Хлоя» отримував дуже суперечливі оцінки: від докорів у надмірній «солодкості» стилю до захоплених відгуків. Показовою тут є думка Й.Гете: «Твір Лонґа свідчить про високий ступінь культури і мистецтва… І скільки смаку, яка досконалість і тонкість вражень».
Роман в історії
В історії пасторалі роман Лонґа займає значне місце. Його читали і любили вже у Візантії. Особливою популярністю він користувався в XV—XVI ст. у середовищі придворної аристократії, яка захоплювалася пастораллю. За новіших часів повість Лонґа викликала захоплений відгук Ґете, а, починаючи з XVI ст., багато разів перекладалася всіма європейськими мовами. Західна Європа познайомилася з романом завдяки французькому перекладу Жака Аміо (1559). Знаменитими послідовниками Лонґа були Торквато Тассо (драма «Амінта»), (роман «Поль і Віргінія») і насамперед Соломон Гесснер. Поміж популярних тоді еллінських романів найбільшу славу у віках здобув саме любовно-буколічний роман Лонґа «Дафніс і Хлоя». Головні герої — не родовиті молоді люди, як у більшості тогочасних романів, а дві пастухи-знайди, хлопчик і дівчинка, тому розповідь про їхню долю має виразне соціально-сентиментальне забарвлення. Цікаво також, що для того часу по-новому представлений основний мотив романної схеми — возз'єднання героя і героїні. У традиційному тогочасному романі їхньому любовному з'єднанню перешкоджали зовнішні причини, натомість у Лонґа причини внутрішні: дитяча простота, наївність, чистота героїв. Тим самим типовий тоді авантюрний роман перетворюється на подобу роману психологічного, а увага читача зосереджується на витончено виписаних відтінках любовного томління недосвідчених пастушків на тлі квітучого ідилічного пейзажу. За його романом створено однойменний фільм Ю.Кузьменка «Дафніс і Хлоя» (1993).
Див. також
Посилання
- Лонг // Зарубіжні письменники : енциклопедичний довідник : у 2 т. / за ред. Н. Михальської та Б. Щавурського. — Тернопіль : Навчальна книга — Богдан, 2006. — Т. 2 : Л — Я. — С. 59. — .
- Лонґ на сайті Ae-lib [ 28 вересня 2009 у Wayback Machine.].
- В. І. Пащенко Н. І. Пащенко «Антична література».
- Ю. І. Ковбасенко «Антична література»
- Czech National Authority Database
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Long Long dav gr Loggos lat Longos mizh 2 i 3 stolittyam davnogreckij ellinskij pismennik odna z najzagadkovishih postatej svitovoyi literaturi vidomij svoyim pastushim romanom Dafnis i Hloya Dafnis kaὶ Xloh Danih pro chas i misce narodzhennya jogo pohodzhennya vcheni ne mayut navit latinizovane prizvishe Long viklikaye sumnivi mozhlivo ce prizvisko chi prosto psevdonim Zhiv Long ochevidno z pochatku 3 st n e Vin buv visokoosvichenoyu lyudinoyu dobre obiznanoyu z ellinskoyu klasichnoyu literaturoyu adzhe v jogo vidomomu tvori Dafnis i Hloya mozhna znajti prozovi perekazi motiviv virshiv Feokrita Sapfo Pro neabiyakij intelekt Longa svidchit i te sho vin vilno oriyentuyetsya i vikoristovuye zdobutki yak ellinistichnoyi bukoliki zamiluvannya prirodoyu tak i novoattichnoyi komediyi pidkinuti ta upiznani diti rozpiznavalni predmeti Takozh Long rekomenduye sebe talanovitim stilistom Nepovtornoyi atmosferi chitachevi nadaye kontrast mizh nayivnistyu pochuttiv geroyiv z odnogo boku i manirnistyu opisu cih pochuttiv z inshogo Longdav gr LoggosNarodivsya2 stolittya LesbosPomer2 stolittyaDiyalnistpismennikMova tvorivdavnogreckaRoki aktivnosti2 stolittya 1 3 stolittya 1 ZhanrGreckij roman Long u Vikishovishi Chas napisannya romanu Velika neviznachenist isnuye i stosovno chasu napisannya romanu Versiyi kolivayutsya vid kincya I st n e do pochatku VI st n e Yak pravilo avtori gipotez spirayutsya na socialno istorichne tlo opovidi Zazvichaj harakterizuyetsya sistema zemlekoristuvannya v Longa u jogo opisi u velikih mayetkah vikoristovuyetsya rabska pracya odnak poryad z latifundiyami isnuyut neveliki zemelni dilyanki yaki obroblyayut abo koloni latifundista abo vilni selyani Primitnim pri comu ye pragnennya idilichno zmalyuvati silske zhittya Ostannya obstavina shilyaye do togo abi vidnesti tekst do II st n e periodu vidnosnoyi stabilnosti Rimskoyi imperiyi pid chas pravlinnya Antonioniv U cej period zakripilasya tradiciya uslavlennya zolotogo viku miru a takozh tihih silskih radoshiv patriarhalnoyi prostoti chistoti i suvorosti zvichayiv Dafnis i Hloya roboti Dafnis i Hloya Roman skladayetsya z 4 knig Napisanij ritmichnoyu prozoyu Golovni geroyi romanu yuni pastuh i pastushka a sama diya rozgortayetsya na prekrasnomu loni prirodi Lesbiyi mabut danina Longa jogo zahoplennyu lirikoyu Sapfo Podibno do Gomerovih poem roman Longa rozvivayetsya u dvoh planah Pershij prisvyachenij zhittyu selyan inshij silskim bozhestvam yaki pikluyutsya pro Dafnisa i Hloyu vid samogo narodzhennya Diya romanu vidbuvayetsya v ellinskomu seli na uzberezhzhi ostrova Lesbos sho v Egejskomu mori Tam meshkali dva pastuhi kozopas rab i vivchar vilnij Yakos kozopas pobachiv sho jogo koza goduye pokinute nemovlya hlopchika a pri nomu purpurova pelyushka zolota zastibka i nozhik iz ruchkoyu zi slonovoyi kistki Vin usinoviv malya i nazvav Dafnisom Za dva roki vivchar pobachiv sho jogo vivcya goduye pokinute nemovlya divchinku a pri nij shita zolotom pov yazka zolocheni tufelki j zoloti brasleti Vin uzyav yiyi za donku i nazvav Hloyeyu Diti virosli vin krasenem vona krasuneyu jomu p yatnadcyat yij trinadcyat vin pas kiz a vona ovec razom gralisya druzhili i mozhna b skorishe pobachiti sho vivci i kozi narizno pasutsya nizh zustriti porizno Dafnisa z Hloyeyu Yakos litom Dafnis ostupivsya potrapiv do vovchoyi yami i malo ne zaginuv Hloya poklikala susida molodogo pastuha volopasa i vdvoh voni vityagli Dafnisa z yami Toj ne rozbivsya ale buv ves v zemli j brudi Hloya povela jogo do strumka i doki vin kupavsya pomitila yakij vin garnij i vidchula v sobi shos divne Hvora ya a chim ne znayu ne poranena a serce bolit sidzhu v tini a vsya palayu Slova kohannya vona ne znala ale koli susid volopas posperechavsya z Dafnisom hto krasivishij i voni virishili shob Hloya pociluvala togo hto yij bilshe podobayetsya to Hloya vidrazu pociluvala Dafnisa Pislya yiyi pocilunku Dafnis tezh vidchuv u sobi shos divne Duh u mene zahopilo serce viskochiti hoche tane dusha i vse zh znovu hochu ya yiyi pocilunku chi ne zillya yake bulo na Hloyinih gubah Slova kohannya vin tezh ne znav Prijshla osin nastali vinogradni svyata Dafnis i Hloya veselilisya razom z usima i tut pidijshov do nih starij pastuh Bulo meni vidinnya skazav vin yavivsya meni malyuk Erot iz kolchanom i lukom i moviv Chi pam yatayesh yak ya pas tebe z tvoyeyu narechenoyu A teper pasu ya Dafnisa i Hloyu A hto takij Erot zapitali pidlitki Erot bog kohannya silnishij za samogo Zevsa panuye vin nad svitom nado bogami lyudmi i skotinoyu namaye vid Erota likiv ani v pitvi ani v yizhi ani v zamovlyannyah odin lishe zasib ciluvatisya obnimatisya i nagimi pritulivshis nv zemli lezhati Zadumalisya Dafnis i Hloya i zrozumili sho divne yihnye tomlinnya vid Erota Podolavshi strah pochali voni odin iz odnim ciluvatis a potim i obnimatisya a potim i neodyagnenimi na zemli lezhati ale tomlinnya ne minalo a sho robiti dali voni ne znali Azh tut trapilasya bida z Hloyeyu molodi bagati nerobi z susidnogo mista posvarivshis iz selyanami napali na nih vikrali cheredu a z neyu j krasunyu pastushku Dafnis u rozpachi pochav blagati silskih bogiv nimf i Pana I Pan napustiv na vikradachiv svij panichnij zhah obplivshi nagrabovane plyushem zveliv kozam viti po vovchomu pustiv po zemli vogon a po moryu shum Perelyakani lihodiyi negajno povernuli ukradene a vozz yednani zakohani prisyagnulisya odin odnomu u virnosti Cim stadom klyanus i kozoyu yaka vigoduvala mene nikoli ne pokinu ya Hloyu Prijshlo nastupne lito i Hloyu pochali svatati zhenihi Dafnis pochorniv adzhe vin rab a voni vilni ta zamozhni Ale na dopomogu jomu prijshli dobri silski nimfi uvi sni vkazali yunakovi de znajti velikij skarb i hlopec rozbagativ Dafnisovi j Hloyini prijomni batki zradili ta virishili koli voseni pomishik ob yizhdzhatime svij mayetok prositi jogo pogoditisya na vesillya Prijshla osin z yavivsya pomishik Prijomnij batko Dafnisa kinuvsya gospodarevi v nogi i rozpoviv yak znajshov kolis nemovlya v bagatomu ubori Pomishik divitsya O bogi chi ne ti ce rechi sho kolis mi z druzhinoyu zalishili bilya sina yakogo pidkinuli shob ne drobiti spadshini A teper nashi diti pomerli mi girko kayemosya prosimo u tebe vibachennya Dafnis i klichemo znovu v batkivskij dim I vin zabrav yunaka z soboyu Hloyu poveli do panskogo budinku de benketuvali miscevi bagatiyi Odin iz nih pobachiv u Hloyinih rukah yiyi dityachu pov yazku i vpiznav u nij svoyu dochku kolis vin rozorivsya i vid bidnosti kinuv yiyi a teper rozbagativ i znovu znajshov svoye ditya Spravlyayut vesillya Dafnisa j Hloyi i zhivut voni dovgo i shaslivo ditej yih vigodovuyut kozi i vivci a nimfi Erot i Pan radiyut miluyuchis na yih lyubov i zlagodu Tak shaslivo zakinchuyetsya cya solodka antichna kazka Iz plinom chasu roman Dafnis i Hloya otrimuvav duzhe superechlivi ocinki vid dokoriv u nadmirnij solodkosti stilyu do zahoplenih vidgukiv Pokazovoyu tut ye dumka J Gete Tvir Longa svidchit pro visokij stupin kulturi i mistectva I skilki smaku yaka doskonalist i tonkist vrazhen Roman v istoriyi V istoriyi pastorali roman Longa zajmaye znachne misce Jogo chitali i lyubili vzhe u Vizantiyi Osoblivoyu populyarnistyu vin koristuvavsya v XV XVI st u seredovishi pridvornoyi aristokratiyi yaka zahoplyuvalasya pastorallyu Za novishih chasiv povist Longa viklikala zahoplenij vidguk Gete a pochinayuchi z XVI st bagato raziv perekladalasya vsima yevropejskimi movami Zahidna Yevropa poznajomilasya z romanom zavdyaki francuzkomu perekladu Zhaka Amio 1559 Znamenitimi poslidovnikami Longa buli Torkvato Tasso drama Aminta roman Pol i Virginiya i nasampered Solomon Gessner Pomizh populyarnih todi ellinskih romaniv najbilshu slavu u vikah zdobuv same lyubovno bukolichnij roman Longa Dafnis i Hloya Golovni geroyi ne rodoviti molodi lyudi yak u bilshosti togochasnih romaniv a dvi pastuhi znajdi hlopchik i divchinka tomu rozpovid pro yihnyu dolyu maye virazne socialno sentimentalne zabarvlennya Cikavo takozh sho dlya togo chasu po novomu predstavlenij osnovnij motiv romannoyi shemi vozz yednannya geroya i geroyini U tradicijnomu togochasnomu romani yihnomu lyubovnomu z yednannyu pereshkodzhali zovnishni prichini natomist u Longa prichini vnutrishni dityacha prostota nayivnist chistota geroyiv Tim samim tipovij todi avantyurnij roman peretvoryuyetsya na podobu romanu psihologichnogo a uvaga chitacha zoseredzhuyetsya na vitoncheno vipisanih vidtinkah lyubovnogo tomlinnya nedosvidchenih pastushkiv na tli kvituchogo idilichnogo pejzazhu Za jogo romanom stvoreno odnojmennij film Yu Kuzmenka Dafnis i Hloya 1993 Div takozhTeokritPosilannyaLong Zarubizhni pismenniki enciklopedichnij dovidnik u 2 t za red N Mihalskoyi ta B Shavurskogo Ternopil Navchalna kniga Bogdan 2006 T 2 L Ya S 59 ISBN 966 692 744 6 Long na sajti Ae lib 28 veresnya 2009 u Wayback Machine V I Pashenko N I Pashenko Antichna literatura Yu I Kovbasenko Antichna literatura Czech National Authority Database d Track Q13550863