Парадокс цінності (парадокс води та алмазів, або парадокс Сміта). Автором формулювання парадоксу вважають Адама Сміта. Його суть: чому, попри те, що вода для людини набагато корисніша, ніж алмази, ціна алмазів набагато вища ніж ціна води?
Парадокс цінності | |
Названо на честь | алмаз |
---|
Класична політична економія (А. Сміт, Д. Рікардо) пояснює цю суперечність тим, що ціна масових товарів залежить не стільки від їх цінності для споживача, скільки від вартості (затрат робочого часу) для виробника. Середні витрати на добування склянки води зіставні з середніми витратами на добування алмаза точно так само, як зіставні їхні ціни (див. Трудова теорія вартості).
Герман Ґоссен пояснював суперечність законом спадної граничної корисності (перший закон Ґоссена): при безперервному акті споживання корисність кожної наступної одиниці продукту нижча, ніж попередньої, тобто гранична корисність убуває в міру насичення потреби. На ціну і попит впливає саме гранична корисність. Умовно кажучи, перший стакан води може врятувати від спраги, третій буде використаний швидше для вмивання, десятий використають швидше для миття підлоги. Вода зустрічається частіше алмазів, тому задоволення потреби в ній відбувається швидше, ніж задоволення потреби в алмазах.
Погляди Госсена трансформувалися в теорію граничної корисності в рамках австрійської економічної школи. Карл Менґер вважав, що немає жодного значення, чи був знайдений алмаз випадково, чи для його видобутку знадобилась праця тисячі робітників на копальнях. Більш того, в практичному житті нікого не цікавить історія походження того чи іншого блага. З цього Менгер робить висновок, що цінність залежить від суб'єктивної оцінки людей, які вище цінують відносно рідкісні товари та послуги. Так, картина Леонардо да Вінчі та картина сучасного посереднього художника, на написання яких вони витратили однакову працю, матимуть різну цінність. Це суперечить трудовій теорії вартості, що дало підставу представникам Австрійської школи економіки заперечувати її.
При цьому вони ігнорували істотну умову — трудова теорія вартості розглядає умови масового товарного виробництва із застосуванням (або можливістю застосування) машин та автоматів. Ціноутворення творів мистецтва, антикваріату, дослідних зразків класична політекономія зазвичай не розглядає або робить це лише побічно. Це протиріччя цілком було вирішено в рамках праксеології — науки про людську діяльність, яка включає в себе економічну теорію і є цілісною соціальною теорією завдяки роботам Людвіга фон Мізеса та інших представників Австрійської школи економіки.
Див. також
Примітки
Література
- Менгер К. Избранные работы. — М. : Издательский дом "Территория будущего", 2005. — С. 158. — (Экономика) — .
Див. також
Це незавершена стаття з економіки. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Paradoks cinnosti paradoks vodi ta almaziv abo paradoks Smita Avtorom formulyuvannya paradoksu vvazhayut Adama Smita Jogo sut chomu popri te sho voda dlya lyudini nabagato korisnisha nizh almazi cina almaziv nabagato visha nizh cina vodi Paradoks cinnosti Nazvano na chestalmazGrafik pokazuye granichnu korisnist vimiryuyetsya v odinicyah korisnosti almaziv i vodi yak funkciyu obsyagu spozhivannya Klasichna politichna ekonomiya A Smit D Rikardo poyasnyuye cyu superechnist tim sho cina masovih tovariv zalezhit ne stilki vid yih cinnosti dlya spozhivacha skilki vid vartosti zatrat robochogo chasu dlya virobnika Seredni vitrati na dobuvannya sklyanki vodi zistavni z serednimi vitratami na dobuvannya almaza tochno tak samo yak zistavni yihni cini div Trudova teoriya vartosti German Gossen poyasnyuvav superechnist zakonom spadnoyi granichnoyi korisnosti pershij zakon Gossena pri bezperervnomu akti spozhivannya korisnist kozhnoyi nastupnoyi odinici produktu nizhcha nizh poperednoyi tobto granichna korisnist ubuvaye v miru nasichennya potrebi Na cinu i popit vplivaye same granichna korisnist Umovno kazhuchi pershij stakan vodi mozhe vryatuvati vid spragi tretij bude vikoristanij shvidshe dlya vmivannya desyatij vikoristayut shvidshe dlya mittya pidlogi Voda zustrichayetsya chastishe almaziv tomu zadovolennya potrebi v nij vidbuvayetsya shvidshe nizh zadovolennya potrebi v almazah Poglyadi Gossena transformuvalisya v teoriyu granichnoyi korisnosti v ramkah avstrijskoyi ekonomichnoyi shkoli Karl Menger vvazhav sho nemaye zhodnogo znachennya chi buv znajdenij almaz vipadkovo chi dlya jogo vidobutku znadobilas pracya tisyachi robitnikiv na kopalnyah Bilsh togo v praktichnomu zhitti nikogo ne cikavit istoriya pohodzhennya togo chi inshogo blaga Z cogo Menger robit visnovok sho cinnist zalezhit vid sub yektivnoyi ocinki lyudej yaki vishe cinuyut vidnosno ridkisni tovari ta poslugi Tak kartina Leonardo da Vinchi ta kartina suchasnogo poserednogo hudozhnika na napisannya yakih voni vitratili odnakovu pracyu matimut riznu cinnist Ce superechit trudovij teoriyi vartosti sho dalo pidstavu predstavnikam Avstrijskoyi shkoli ekonomiki zaperechuvati yiyi Pri comu voni ignoruvali istotnu umovu trudova teoriya vartosti rozglyadaye umovi masovogo tovarnogo virobnictva iz zastosuvannyam abo mozhlivistyu zastosuvannya mashin ta avtomativ Cinoutvorennya tvoriv mistectva antikvariatu doslidnih zrazkiv klasichna politekonomiya zazvichaj ne rozglyadaye abo robit ce lishe pobichno Ce protirichchya cilkom bulo virisheno v ramkah prakseologiyi nauki pro lyudsku diyalnist yaka vklyuchaye v sebe ekonomichnu teoriyu i ye cilisnoyu socialnoyu teoriyeyu zavdyaki robotam Lyudviga fon Mizesa ta inshih predstavnikiv Avstrijskoyi shkoli ekonomiki Div takozhTeoriya sklyanki vodiPrimitkiMenger 2005 LiteraturaMenger K Izbrannye raboty M Izdatelskij dom Territoriya budushego 2005 S 158 Ekonomika ISBN 5 7330 0175 9 Div takozhTeoriya granichnoyi korisnosti Ce nezavershena stattya z ekonomiki Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi