Мальованка — історична місцевість Житомира, колишнє передмістя.
Мальованка Житомир | ||||
Загальна інформація | ||||
---|---|---|---|---|
Країна | Україна | |||
Район | Богунський | |||
Адмінодиниця | Житомир | |||
Поштовий індекс | 10005, 10006 | |||
Головні вулиці | Героїв Пожежників, Радивілівська, Троянівська, Святого Йоана Павла II | |||
Підприємства | Взуттєва фабрика «КРОК» | |||
Заклади освіти та культури | , | |||
Парки | Мальованський парк | |||
Розташування
Місцевість розташована в західній частині Житомира, на правому березі річки Кам'янки.
Як історична місцевість та великий житловий район, Мальованка обмежена: з півдня — вулицями Чуднівською, , Радоновою, із заходу — лісом та вулицею Дібровною, зі сходу — річкою Кам'янкою. До Мальованки прилучаються наступні місцевості: з півдня — Павликівка, з південного заходу — Корбутівка (у т.ч. Стара Рудня), із заходу — територія Березівської сільської громади, з півночі — Нова Рудня, з північного сходу — Рудня, зі сходу — стародавня частина міста (частина центру) — Замкова, Охрімова гори та Поділ між ними. Складовими частинами Мальованки є історичні місцевості: Закам'янка (в межах вулиць Троянівської, Симона Петлюри, Західної, Чуднівської, річки Кам'янки), (трикутник між вулицями Радоновою, Олени Теліги та лісом Березівської сільської громади).
На Мальованці, а саме її південно-східній частині, відомій як Закам'янка, розташовується Мальованський парк з Мальованським кар'єром.
Центральним майданом Мальованки є . Головними вулицями Мальованки є: Троянівська, Радивілівська, Героїв Пожежників, Святого Йоана Павла ІІ.
Історія
Достеменно не відомо щодо походження топоніму Мальованка. За однією версію назва походить від мальовничих берегів Кам'янки. За іншою — від мальованих вивісок на чисельних м’ясних лавках.
В районі сучасної Мальованки за дорученням Московського товариства любителів природи, антропології і етнографії в 1878 та в 1886 роках археологи Володимир Боніфатійович Антонович та Сергій Свиридович Гамченко дослідили курганну групу на правому березі Кам'янки. Подальші дослідження показали, що мальованські кургани — це ряд поховань за обрядом трупопокладення 2 пол. X—XIII століть. Також археологами виявлено уламки посуду, срібні та скляні намистини, персні тощо. На час досліджень могильник площею 14 га складався з понад 300 надмогильних насипів.
У 1983 році північніше провулку Ясеневого археолог Олександр Олександрович Тарабукін дослідив поселення часів бронзової доби, ранньозалізної доби та пізнього середньовіччя.
Першою вулицею на правому березі річки Кам'янки стала Мальованська набережна, відома тоді як Новий світ за Кам'янкою, що почала формуватися у другій половині ХVIII сторіччя. У 1799 році на правому березі Кам'янки налічувалося десять садиб.
На початку XIX століття на вільних від забудови землях активно формувалися невеликі приміські поселення-хутори: Бариша, Бобрика, Лєвандовського, Геперта, Рачинського тощо. Хутори й садиби були розкидані на значній відстані та з'єднувалися польовими дорогами. Частина доріг зникла протягом кінця ХІХ — середини ХХ століття внаслідок перепланування території. З вагомих шляхів залишився лише фрагмент шляху до Троянова — Троянівська вулиця, а також збережені фрагменти старих шляхів — сучасні вулиця Закам'янська, провулки Закам'янський, 1-й Кармелюка та Семенівський.
Генеральним планом середини ХІХ століття передбачалося освоєння району Мальованки та включення поселень на правому березі Кам'янки до міської межі. На Мальованці передбачалося прокладання одинадцяти вулиць, що мали утворювати квартали правильної геометричної форми, створення периферійного торговельного майдану — Мальованського. Міська межа передбачалася вздовж запроєктованих вулиць Західної та Північної (нині Березівська).
Впродовж другої половини ХІХ століття місцевість почала активно заселятись. Внаслідок реалізації генерального плану, станом на початок ХХ століття виникли та різною мірою сформувалися наступні вулиці (назви сучасні): Радивілівська, Героїв Пожежників, Західна, Скульптора Олішкевича, Святого Йоана Павла ІІ, Кармелюка, Каховська, Березівська; почала формуватися забудова вздовж вищевказаних вулиць. Хаотично розташовані хутори й садиби вздовж старих польових шляхів, а також заболочені ділянки місцевості стали на заваді остаточній прорізці передбачених генпланом вулиць. Окремі вулиці так і залишилися проєктними: Олексіївська (існує лише її фрагмент — 2-й Гранітний провулок) та Заріченська.
На зламі століть на Мальованці в межах вулиць Ровенської (зараз Героїв Пожежників), Радзивілівської (зараз Радивілівська), Троянівської та Старокостянтинівської (зараз Святого Йоана Павла ІІ) формується майдан, на якому двічі на рік відбувались ярмарки. Саме тому цей майдан отримав назву Ярмарково-Мальованський. На початку 1920-х років тут проводились демонстрації. У 1925 році його перейменовано на майдан Декабристів. Пізніше на самому майдані зведено школу (ЖЗОШ № 1) та стадіон при ній.
У 1905 році на Мальованці поруч із майданом збудовано дерев'яну церкву з дзвіницею на честь преподобного Іова Почаївського. При храмі була церковно-парафіяльна двокласна школа. В 1930-х роках церква зруйнована.
Поруч з майданом розмістилась пожежна частина № 3. У 1909 році її приміщення згоріло, тому довелось зводити нове. У наш час на цьому місці розташоване Управління ДСНС України в Житомирській області, а також частина спеціальної техніки та аварійно-рятувальний загін спецпризначення.
У 1895 році за адресою вулиця Ровенська, 54 запрацював шкіряний завод Іойна Пинхасовича Рабіновича та Бера Лейбовича Бравера. Тут виготовляли підошви, гамбурзькі товари (ґатунок кінської шкіри для верхньої частини взуття) та чоботарські заготовки. Станом на 1906 рік середня річна сума прибутку заводу становила 104240 рублів, а кількість робітників складала 67 чоловік. З приходом Радянської влади на базі заводу сформовано артіль, що виготовляла хатнє взуття. З 1936 року на взуттєвій фабриці розпочалось виробництво повсякденного взуття. Зараз ця фабрика відома під назвою ТОВ «Українська промислова компанія «Крок».
У 1915 році передмістя Мальованка обмежувалося річкою Кам'янкою зі сходу, сучасними вулицями Троянівською та Симона Петлюри з півдня, Західною вулицею із заходу та Березівською вулицею з півночі. До передмістя Мальованка прилучалися: передмістя Закам'янка з півдня, Нова Рудня з півночі.
Наприкінці 1940-х років Мальованку визначено одним із районів масової забудови індивідуальними житловими будинками садибного типу. У 1950 — 1960-х роках виникли й сформувалися десятки провулків, а також завершили формування вулиці, що передбачені генеральним планом середини ХІХ століття: прорізано та забудовано початок вулиці Радивілівської, ділянки вулиць Героїв Пожежників та Західної; вулиці Кармелюка, Каховська, Березівська продовжились на захід з утворенням декількох кварталів західніше колишньої проєктної межі, а саме Західної вулиці.
У 1990 роках на Мальованці з'явилися чотири дев'ятиповерхівки. У 2000-х роках забудова кварталів Мальованки ущільнювалася; почали формуватися квартали садибної забудови на вільних від забудови землях на західній околиці Мальованки. Новий житловий масив отримав проєктну назву .
28 жовтня 2021 року Управління капітального будівництва Житомирської міської ради оголосило тендер на реконструкцію частини території благоустрою з організацією скверу на перехресті вулиць Троянівська та Радивилівська. Очікувана вартість складає 1 млн 963 тис. 993 грн. Розпочати виконання робіт планують вже з 1 грудня 2021, а завершити реконструкцію — до 1 червня 2022 року.
Культові споруди
На Мальованці знаходиться римо-католицька каплиця Божого Милосердя (1997 рік). У 2013 році єпископ Віталій Скомаровський освятив фундамент нового костелу, а в 2016 році відбулось урочисте встановлення наріжного каменю, привезеного з гори Голгофи.
Примітки
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2003). Всі вулиці Житомира: Топографічний і топонімічний довідник. Житомир: Волинь. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. с. 144, 358, 547. ISBN .
- Костриця М.Ю., Кондратюк Р.Ю. (2007). Житомир: Підручна книга з краєзнавства. Житомир: Косенко. с. 428. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. ISBN .
- Офіційний геопортал Житомирської міської ради з використанням шарів «Топографічний план 1:2000», «Історичні плани», «Адресний реєстр».
- Костриця М.Ю., Кондратюк Р.Ю. (2007). Житомир: Підручна книга з краєзнавства. Житомир: Косенко. с. 106—107. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. ISBN .
- Костриця М.Ю., Кондратюк Р.Ю. (2007). Житомир: Підручна книга з краєзнавства. Житомир: Косенко. с. 428. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. ISBN .
- Опис поліцейських дільниць міста Житомира, 1915 рік
- Костриця М.Ю., Кондратюк Р.Ю. (2007). Житомир: Підручна книга з краєзнавства. Житомир: Косенко. с. 428. ISBN .
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. ISBN .
- Офіційний геопортал Житомирської міської ради з використанням шарів «Топографічний план 1:2000», «Історичні плани», «Адресний реєстр».
- Карта житлових об'єктів. zhytomyr.gistechnologies.pro. Процитовано 6 травня 2024.
- Мокрицький Г.П. (2007). Вулиці Житомира. Енциклопедія Житомира. Том 1. Книга 1. Житомир: Волинь. с. 364. ISBN .
- Реконструкція скверу на Мальованці за майже 2 млн грн: у Житомирі оголосили тендер - zhytomyr.name (укр.). Процитовано 3 листопада 2021.
Джерела
- Пам'ятки Житомира: енциклопедія: пам'ятки археології, історії та монументального мистецтва / за заг. ред. Г. Мокрицького. — Житомир: Волинь, 2009. — 243 с. : фотоілюстр., схеми. — (Енциклопедія Житомира ; т. 2, кн. 1).
- Костриця М. Ю. Житомир: підручна книга з краєзнавства / М. Ю. Костриця, Р. Ю. Кондратюк. — Житомир: Косенко, 2006. — 464 с.; іл.
- Памятная книжка Волынской губернии на 1915 год - Житомир : Волынский губ. стат. ком., - 1915. - VIII, 502 с
- Житомир у давнину: історико-археол. нариси / О.О. Тарабукін. — Житомир: О.О. Євенок, 2017. — 299 с.
- Переверзев, Николай Васильевич. Справочная книга о приходах и монастырях Волынской епархии / Сост. секр. Волын. епарх. архиерея свящ. Н.В. Переверзев. - Житомир : Волын. Владимиро-Васильев. братство, 1914. - [2], 446 с.; 31.
Посилання
Сайт Київсько-Житомирської Дієцезії [ 30 січня 2021 у Wayback Machine.]
Див. також
Це незавершена стаття про Житомир. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshi geografichni ob yekti z nazvoyu Malovanka Malovanka istorichna miscevist Zhitomira kolishnye peredmistya Malovanka ZhitomirMalovankaZagalna informaciyaKrayina UkrayinaRajon BogunskijAdminodinicya ZhitomirPoshtovij indeks 10005 10006Golovni vulici Geroyiv Pozhezhnikiv Radivilivska Troyanivska Svyatogo Joana Pavla IIPidpriyemstva Vzuttyeva fabrika KROK Zakladi osviti ta kulturi Parki Malovanskij parkRoztashuvannyaMiscevist roztashovana v zahidnij chastini Zhitomira na pravomu berezi richki Kam yanki Yak istorichna miscevist ta velikij zhitlovij rajon Malovanka obmezhena z pivdnya vulicyami Chudnivskoyu Radonovoyu iz zahodu lisom ta vuliceyu Dibrovnoyu zi shodu richkoyu Kam yankoyu Do Malovanki priluchayutsya nastupni miscevosti z pivdnya Pavlikivka z pivdennogo zahodu Korbutivka u t ch Stara Rudnya iz zahodu teritoriya Berezivskoyi silskoyi gromadi z pivnochi Nova Rudnya z pivnichnogo shodu Rudnya zi shodu starodavnya chastina mista chastina centru Zamkova Ohrimova gori ta Podil mizh nimi Skladovimi chastinami Malovanki ye istorichni miscevosti Zakam yanka v mezhah vulic Troyanivskoyi Simona Petlyuri Zahidnoyi Chudnivskoyi richki Kam yanki trikutnik mizh vulicyami Radonovoyu Oleni Teligi ta lisom Berezivskoyi silskoyi gromadi Na Malovanci a same yiyi pivdenno shidnij chastini vidomij yak Zakam yanka roztashovuyetsya Malovanskij park z Malovanskim kar yerom Centralnim majdanom Malovanki ye Golovnimi vulicyami Malovanki ye Troyanivska Radivilivska Geroyiv Pozhezhnikiv Svyatogo Joana Pavla II IstoriyaDostemenno ne vidomo shodo pohodzhennya toponimu Malovanka Za odniyeyu versiyu nazva pohodit vid malovnichih beregiv Kam yanki Za inshoyu vid malovanih vivisok na chiselnih m yasnih lavkah V rajoni suchasnoyi Malovanki za doruchennyam Moskovskogo tovaristva lyubiteliv prirodi antropologiyi i etnografiyi v 1878 ta v 1886 rokah arheologi Volodimir Bonifatijovich Antonovich ta Sergij Sviridovich Gamchenko doslidili kurgannu grupu na pravomu berezi Kam yanki Podalshi doslidzhennya pokazali sho malovanski kurgani ce ryad pohovan za obryadom trupopokladennya 2 pol X XIII stolit Takozh arheologami viyavleno ulamki posudu sribni ta sklyani namistini persni tosho Na chas doslidzhen mogilnik plosheyu 14 ga skladavsya z ponad 300 nadmogilnih nasipiv U 1983 roci pivnichnishe provulku Yasenevogo arheolog Oleksandr Oleksandrovich Tarabukin doslidiv poselennya chasiv bronzovoyi dobi rannozaliznoyi dobi ta piznogo serednovichchya Pershoyu vuliceyu na pravomu berezi richki Kam yanki stala Malovanska naberezhna vidoma todi yak Novij svit za Kam yankoyu sho pochala formuvatisya u drugij polovini HVIII storichchya U 1799 roci na pravomu berezi Kam yanki nalichuvalosya desyat sadib Na pochatku XIX stolittya na vilnih vid zabudovi zemlyah aktivno formuvalisya neveliki primiski poselennya hutori Barisha Bobrika Lyevandovskogo Geperta Rachinskogo tosho Hutori j sadibi buli rozkidani na znachnij vidstani ta z yednuvalisya polovimi dorogami Chastina dorig znikla protyagom kincya HIH seredini HH stolittya vnaslidok pereplanuvannya teritoriyi Z vagomih shlyahiv zalishivsya lishe fragment shlyahu do Troyanova Troyanivska vulicya a takozh zberezheni fragmenti starih shlyahiv suchasni vulicya Zakam yanska provulki Zakam yanskij 1 j Karmelyuka ta Semenivskij Generalnim planom seredini HIH stolittya peredbachalosya osvoyennya rajonu Malovanki ta vklyuchennya poselen na pravomu berezi Kam yanki do miskoyi mezhi Na Malovanci peredbachalosya prokladannya odinadcyati vulic sho mali utvoryuvati kvartali pravilnoyi geometrichnoyi formi stvorennya periferijnogo torgovelnogo majdanu Malovanskogo Miska mezha peredbachalasya vzdovzh zaproyektovanih vulic Zahidnoyi ta Pivnichnoyi nini Berezivska Vprodovzh drugoyi polovini HIH stolittya miscevist pochala aktivno zaselyatis Vnaslidok realizaciyi generalnogo planu stanom na pochatok HH stolittya vinikli ta riznoyu miroyu sformuvalisya nastupni vulici nazvi suchasni Radivilivska Geroyiv Pozhezhnikiv Zahidna Skulptora Olishkevicha Svyatogo Joana Pavla II Karmelyuka Kahovska Berezivska pochala formuvatisya zabudova vzdovzh vishevkazanih vulic Haotichno roztashovani hutori j sadibi vzdovzh starih polovih shlyahiv a takozh zabolocheni dilyanki miscevosti stali na zavadi ostatochnij prorizci peredbachenih genplanom vulic Okremi vulici tak i zalishilisya proyektnimi Oleksiyivska isnuye lishe yiyi fragment 2 j Granitnij provulok ta Zarichenska Na zlami stolit na Malovanci v mezhah vulic Rovenskoyi zaraz Geroyiv Pozhezhnikiv Radzivilivskoyi zaraz Radivilivska Troyanivskoyi ta Starokostyantinivskoyi zaraz Svyatogo Joana Pavla II formuyetsya majdan na yakomu dvichi na rik vidbuvalis yarmarki Same tomu cej majdan otrimav nazvu Yarmarkovo Malovanskij Na pochatku 1920 h rokiv tut provodilis demonstraciyi U 1925 roci jogo perejmenovano na majdan Dekabristiv Piznishe na samomu majdani zvedeno shkolu ZhZOSh 1 ta stadion pri nij U 1905 roci na Malovanci poruch iz majdanom zbudovano derev yanu cerkvu z dzviniceyu na chest prepodobnogo Iova Pochayivskogo Pri hrami bula cerkovno parafiyalna dvoklasna shkola V 1930 h rokah cerkva zrujnovana Poruch z majdanom rozmistilas pozhezhna chastina 3 U 1909 roci yiyi primishennya zgorilo tomu dovelos zvoditi nove U nash chas na comu misci roztashovane Upravlinnya DSNS Ukrayini v Zhitomirskij oblasti a takozh chastina specialnoyi tehniki ta avarijno ryatuvalnij zagin specpriznachennya U 1895 roci za adresoyu vulicya Rovenska 54 zapracyuvav shkiryanij zavod Iojna Pinhasovicha Rabinovicha ta Bera Lejbovicha Bravera Tut vigotovlyali pidoshvi gamburzki tovari gatunok kinskoyi shkiri dlya verhnoyi chastini vzuttya ta chobotarski zagotovki Stanom na 1906 rik serednya richna suma pributku zavodu stanovila 104240 rubliv a kilkist robitnikiv skladala 67 cholovik Z prihodom Radyanskoyi vladi na bazi zavodu sformovano artil sho vigotovlyala hatnye vzuttya Z 1936 roku na vzuttyevij fabrici rozpochalos virobnictvo povsyakdennogo vzuttya Zaraz cya fabrika vidoma pid nazvoyu TOV Ukrayinska promislova kompaniya Krok U 1915 roci peredmistya Malovanka obmezhuvalosya richkoyu Kam yankoyu zi shodu suchasnimi vulicyami Troyanivskoyu ta Simona Petlyuri z pivdnya Zahidnoyu vuliceyu iz zahodu ta Berezivskoyu vuliceyu z pivnochi Do peredmistya Malovanka priluchalisya peredmistya Zakam yanka z pivdnya Nova Rudnya z pivnochi Naprikinci 1940 h rokiv Malovanku viznacheno odnim iz rajoniv masovoyi zabudovi individualnimi zhitlovimi budinkami sadibnogo tipu U 1950 1960 h rokah vinikli j sformuvalisya desyatki provulkiv a takozh zavershili formuvannya vulici sho peredbacheni generalnim planom seredini HIH stolittya prorizano ta zabudovano pochatok vulici Radivilivskoyi dilyanki vulic Geroyiv Pozhezhnikiv ta Zahidnoyi vulici Karmelyuka Kahovska Berezivska prodovzhilis na zahid z utvorennyam dekilkoh kvartaliv zahidnishe kolishnoyi proyektnoyi mezhi a same Zahidnoyi vulici U 1990 rokah na Malovanci z yavilisya chotiri dev yatipoverhivki U 2000 h rokah zabudova kvartaliv Malovanki ushilnyuvalasya pochali formuvatisya kvartali sadibnoyi zabudovi na vilnih vid zabudovi zemlyah na zahidnij okolici Malovanki Novij zhitlovij masiv otrimav proyektnu nazvu 28 zhovtnya 2021 roku Upravlinnya kapitalnogo budivnictva Zhitomirskoyi miskoyi radi ogolosilo tender na rekonstrukciyu chastini teritoriyi blagoustroyu z organizaciyeyu skveru na perehresti vulic Troyanivska ta Radivilivska Ochikuvana vartist skladaye 1 mln 963 tis 993 grn Rozpochati vikonannya robit planuyut vzhe z 1 grudnya 2021 a zavershiti rekonstrukciyu do 1 chervnya 2022 roku Kultovi sporudiNa Malovanci znahoditsya rimo katolicka kaplicya Bozhogo Miloserdya 1997 rik U 2013 roci yepiskop Vitalij Skomarovskij osvyativ fundament novogo kostelu a v 2016 roci vidbulos urochiste vstanovlennya narizhnogo kamenyu privezenogo z gori Golgofi PrimitkiMokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin ISBN 966 690 084 X Mokrickij G P 2003 Vsi vulici Zhitomira Topografichnij i toponimichnij dovidnik Zhitomir Volin ISBN 966 690 030 0 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin s 144 358 547 ISBN 966 690 084 X Kostricya M Yu Kondratyuk R Yu 2007 Zhitomir Pidruchna kniga z krayeznavstva Zhitomir Kosenko s 428 ISBN 978 966 8123 67 2 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin ISBN 966 690 084 X Oficijnij geoportal Zhitomirskoyi miskoyi radi z vikoristannyam shariv Topografichnij plan 1 2000 Istorichni plani Adresnij reyestr Kostricya M Yu Kondratyuk R Yu 2007 Zhitomir Pidruchna kniga z krayeznavstva Zhitomir Kosenko s 106 107 ISBN 978 966 8123 67 2 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin ISBN 966 690 084 X Kostricya M Yu Kondratyuk R Yu 2007 Zhitomir Pidruchna kniga z krayeznavstva Zhitomir Kosenko s 428 ISBN 978 966 8123 67 2 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin ISBN 966 690 084 X Opis policejskih dilnic mista Zhitomira 1915 rik Kostricya M Yu Kondratyuk R Yu 2007 Zhitomir Pidruchna kniga z krayeznavstva Zhitomir Kosenko s 428 ISBN 978 966 8123 67 2 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin ISBN 966 690 084 X Oficijnij geoportal Zhitomirskoyi miskoyi radi z vikoristannyam shariv Topografichnij plan 1 2000 Istorichni plani Adresnij reyestr Karta zhitlovih ob yektiv zhytomyr gistechnologies pro Procitovano 6 travnya 2024 Mokrickij G P 2007 Vulici Zhitomira Enciklopediya Zhitomira Tom 1 Kniga 1 Zhitomir Volin s 364 ISBN 966 690 084 X Rekonstrukciya skveru na Malovanci za majzhe 2 mln grn u Zhitomiri ogolosili tender zhytomyr name ukr Procitovano 3 listopada 2021 DzherelaPam yatki Zhitomira enciklopediya pam yatki arheologiyi istoriyi ta monumentalnogo mistectva za zag red G Mokrickogo Zhitomir Volin 2009 243 s fotoilyustr shemi Enciklopediya Zhitomira t 2 kn 1 Kostricya M Yu Zhitomir pidruchna kniga z krayeznavstva M Yu Kostricya R Yu Kondratyuk Zhitomir Kosenko 2006 464 s il Pamyatnaya knizhka Volynskoj gubernii na 1915 god Zhitomir Volynskij gub stat kom 1915 VIII 502 s Zhitomir u davninu istoriko arheol narisi O O Tarabukin Zhitomir O O Yevenok 2017 299 s Pereverzev Nikolaj Vasilevich Spravochnaya kniga o prihodah i monastyryah Volynskoj eparhii Sost sekr Volyn eparh arhiereya svyash N V Pereverzev Zhitomir Volyn Vladimiro Vasilev bratstvo 1914 2 446 s 31 PosilannyaSajt Kiyivsko Zhitomirskoyi Diyeceziyi 30 sichnya 2021 u Wayback Machine Div takozhBoguniya Kroshnya Smokivka Sokolova Gora Hmilniki Ce nezavershena stattya pro Zhitomir Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi