Пфорта, або Шульпфорта (нім. Pforta/Schulpforta, офіційно нім. Landesschule Pforta) — відома німецька школа, розташована в монастирі Пфорта, колишньому монастирі цистерціанців (1137–1540), недалеко від Наумбурга на річці Заале в німецькій землі Саксонія-Ангальт.
Школа Пфорта | |
---|---|
Країна | Німеччина |
Розташування | Наумбург (Заале) |
51°08′33″ пн. ш. 11°45′07″ сх. д. / 51.14250000002777341° пн. ш. 11.752200000027777094° сх. д.Координати: 51°08′33″ пн. ш. 11°45′07″ сх. д. / 51.14250000002777341° пн. ш. 11.752200000027777094° сх. д. | |
Засновано | 1543 |
Сайт | landesschule-pforta.de/index.php?a=en |
Школа Пфорта у Вікісховищі |
З XVI століття на цій території знаходиться школа. Серед видатних випускників минулого — філософ Фрідріх Ніцше та канцлер Німеччини Теобальд фон Бетман-Гольвег. Сьогодні це відомий державний інтернат для академічно обдарованих дітей. Зараз це спільний заклад (в ньому навчаються підлітки обох статей), який навчає близько 300 учнів середньої школи.
Пфорта пропонується до внесення у Список світової спадщини як один із компонентів німецької номінації Наумбурзький собор та Середньовічний культурний ландшафт річок Заале та Унструт.
Історія
Монастир
Спочатку абатство розташовувалось у Шмельні на Шпротті, недалеко від Альтенбурга. У 1127 році граф Бруно Плейсенгау заснував там бенедиктинський монастир і наділив його 1100 шкурами землі. Це заснування не було успішним, 23 квітня 1132 року, єпископ Удо I з Наумбургу, родич Бруно, замінив бенедиктинців ченцями-цистерціанцями з абатства Уокенрід. Ситуація тут виявилася небажаною, і в 1137 році Удо передав монастир Пфорті і передав йому п'ятдесят шкір орної землі, важливий масив лісу та два господарства, що належали єпархії.
Покровителькою абатства була Пресвята Діва Марія. Першим ігуменов був Адальберт, з 1132 по 1152 рік. При третьому ігуменові Адетольду під егідою Пфорти було засновано два дочірні будинки в марці Мейссен і в Сілезії, а в 1163 році монастирі Альцелла і Любйонж були також створені в останній провінції. У цей період ченців налічувалося близько вісімдесяти. У 1205 році Пфорта направила колонію ченців до Лівонії, заснувавши там монастир Даугавгріва (нім. Dünamünde). Абатство відрізнялося чудовою системою господарювання, а після перших 140 років свого існування його володіння зросли вдесятеро.
Наприкінці XIII — на початку XIV століття, після періоду міжусобиць, монастир знову процвітав. Однак остання чверть XIV століття була свідком поступового занепаду його процвітання, а також послаблення монастирської дисципліни. Коли в 1515 році був обраний ігумен Йоганнес IV, було сорок два ченця і сім братів мирян, які пізніше підняли повстання проти ігумена; інспекція герцога Саксонійського Георгія повідомила, що мораль перестала існувати в монастирі.
Останній ігумен Петро Шедеріх був обраний у 1533 році, коли католицького герцога Георгія змінив його протестантський брат Генріх, монастир був придушений 9 листопада 1540 року, коли ігумен, одинадцять ченців та четверо братів-мирян були звільнені.
Школа-інтернат
У 1543 році син Генріха, герцог Моріц відкрив в абатстві національну школу, призначивши для її використання доходи пригніченого монастиря абатства Мемлебен. Спочатку кількість науковців становила 100; у 1563 році можна було розмістити ще п'ятдесят. Першим ректором був Йоганн Гігас, відомий як ліричний поет. За часів Юстіна Бертуха (1601–1626) школа досягла зеніту свого процвітання.Він сильно постраждав під час Тридцятилітньої війни, в 1643 році, було лише одинадцять вчених. Після закінчення Наполеонівських війн у 1815 році, Пфорта належала до Пруссії, а потім до Німецької Імперії.[]
З 1935 р. до 1945 р. Шульпфорта служила як Національний політичний виховний заклад (нім. Nationalpolitische Erziehungsanstalt, (NPEA/НПЕА). НПЕА (усього налічувалось 37) пропагували націонал-соціалістичні (нацистські) ідеали, заохочуючи хлопців у віці від 11 до 18 років займатися професіями (включаючи СС), які підтримували націонал-соціалістичну справу.
У 1949 році інститут став спільноосвітнім. Сьогодні школа утримується німецькою землею Саксонія-Ангальт, але все ще підтримується власним Фондом Шульпфорти.
Архітектура
Залишки монастиря включають готичну церкву XIII століття; це перехресне склепіння, колонадний базилік з незвичайно довгим нефом, своєрідним західним фасадом і пізнім романським клуатром з подвійним нефом. Те, що залишилось від оригінальної споруди (1137–40) належить до романського стилю, тоді як реставрація (1251–1268) належить до ранньої готики. Інші будівлі зараз використовуються як гуртожитки та лекційні зали. Існує також Фюрстенхаус («будинок князя»), побудований у 1573 році. Шульпфорта була однією із трьох Фюрстенщулен («княжих шкіл»), заснованих у 1543 році Морісом, курфюрстом Саксонії (на той час герцогом), ще двоє знаходяться у Гріммі та Мейсені.
Визначні учні
Серед відомих учнів:
- Йоганн Герман Шейн (1586–1630) — композитор епохи бароко
- (1591–1661) — впливовий поет бароко
- Йоганн Крістіан Вернсдорф (1723–1793) — письменник
- Фрідріх Ґотліб Клопшток (1724–1803) — поет XVIII сторіччя
- (1741–1792) — богослов епохи Просвітництва
- Аблай Кабаш Максатович — математик
- Йоганн Ґотліб Фіхте (1762–1814) — філософ
- Август Фердинанд Мебіус (1790–1868) — математик і механік XIX сторіччя
- Крістіан Ґоттфрід Ернберг (1795–1856) — німецький натураліст
- Леопольд фон Ранке (1795–1886) — історик XIX сторіччя
- (1805–1890) — американський трансценденталіст
- Карл Ріхард Лепсіус (1810–1884) — археолог і єгиптолог XIX сторіччя
- Фрідріх Ніцше (1844–1900) — філософ і літератор
- (1845–1919) — сходознавець XIX століття
- Ульріх фон Віламовіц-Меллендорф (1848–1931) — класичний філолог
- Кендіс Пене Фіт Інна Муте — військова полонянка (2-й рейх)
- Теобальд фон Бетман-Гольвег — рейхканцлер Німеччини під час Першої світової війни
- Гюнтер Лютцов — пілот винищувача Другої світової війни
- Йоганнес Маєр — офіцер Другої світової війни
Примітки
- Löffler, 1911.
- . Архів оригіналу за 25 квітня 2021. Процитовано 25 квітня 2021.
{{}}
: Обслуговування CS1: Сторінки з текстом «archived copy» як значення параметру title () - http://www.saale-unstrut-tourismus.de/en/pforta-abbey[недоступне посилання]
- Landesschule Pforta, 2014.
- Chisholm, 1911, с. 340.
- Nietzsche attended Schulpforta from 1858 to 1864:
Посилання
. Landesschule Pforta (нім.). 22 вересня 2014. Архів оригіналу за 2 лютого 2017. Процитовано 22 січня 2017.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Pforta abo Shulpforta nim Pforta Schulpforta oficijno nim Landesschule Pforta vidoma nimecka shkola roztashovana v monastiri Pforta kolishnomu monastiri cistercianciv 1137 1540 nedaleko vid Naumburga na richci Zaale v nimeckij zemli Saksoniya Angalt Shkola PfortaKrayina NimechchinaRoztashuvannya Naumburg Zaale 51 08 33 pn sh 11 45 07 sh d 51 14250000002777341 pn sh 11 752200000027777094 sh d 51 14250000002777341 11 752200000027777094 Koordinati 51 08 33 pn sh 11 45 07 sh d 51 14250000002777341 pn sh 11 752200000027777094 sh d 51 14250000002777341 11 752200000027777094Zasnovano 1543Sajt landesschule pforta de index php a en Shkola Pforta u Vikishovishi Z XVI stolittya na cij teritoriyi znahoditsya shkola Sered vidatnih vipusknikiv minulogo filosof Fridrih Nicshe ta kancler Nimechchini Teobald fon Betman Golveg Sogodni ce vidomij derzhavnij internat dlya akademichno obdarovanih ditej Zaraz ce spilnij zaklad v nomu navchayutsya pidlitki oboh statej yakij navchaye blizko 300 uchniv serednoyi shkoli Pforta proponuyetsya do vnesennya u Spisok svitovoyi spadshini yak odin iz komponentiv nimeckoyi nominaciyi Naumburzkij sobor ta Serednovichnij kulturnij landshaft richok Zaale ta Unstrut IstoriyaMonastir Budinok staroyi shkoli Pforta Spochatku abatstvo roztashovuvalos u Shmelni na Shprotti nedaleko vid Altenburga U 1127 roci graf Bruno Plejsengau zasnuvav tam benediktinskij monastir i nadiliv jogo 1100 shkurami zemli Ce zasnuvannya ne bulo uspishnim 23 kvitnya 1132 roku yepiskop Udo I z Naumburgu rodich Bruno zaminiv benediktinciv chencyami cisterciancyami z abatstva Uokenrid Situaciya tut viyavilasya nebazhanoyu i v 1137 roci Udo peredav monastir Pforti i peredav jomu p yatdesyat shkir ornoyi zemli vazhlivij masiv lisu ta dva gospodarstva sho nalezhali yeparhiyi Pokrovitelkoyu abatstva bula Presvyata Diva Mariya Pershim igumenov buv Adalbert z 1132 po 1152 rik Pri tretomu igumenovi Adetoldu pid egidoyu Pforti bulo zasnovano dva dochirni budinki v marci Mejssen i v Sileziyi a v 1163 roci monastiri Alcella i Lyubjonzh buli takozh stvoreni v ostannij provinciyi U cej period chenciv nalichuvalosya blizko visimdesyati U 1205 roci Pforta napravila koloniyu chenciv do Livoniyi zasnuvavshi tam monastir Daugavgriva nim Dunamunde Abatstvo vidriznyalosya chudovoyu sistemoyu gospodaryuvannya a pislya pershih 140 rokiv svogo isnuvannya jogo volodinnya zrosli vdesyatero Naprikinci XIII na pochatku XIV stolittya pislya periodu mizhusobic monastir znovu procvitav Odnak ostannya chvert XIV stolittya bula svidkom postupovogo zanepadu jogo procvitannya a takozh poslablennya monastirskoyi disciplini Koli v 1515 roci buv obranij igumen Jogannes IV bulo sorok dva chencya i sim brativ miryan yaki piznishe pidnyali povstannya proti igumena inspekciya gercoga Saksonijskogo Georgiya povidomila sho moral perestala isnuvati v monastiri Ostannij igumen Petro Shederih buv obranij u 1533 roci koli katolickogo gercoga Georgiya zminiv jogo protestantskij brat Genrih monastir buv pridushenij 9 listopada 1540 roku koli igumen odinadcyat chenciv ta chetvero brativ miryan buli zvilneni Shkola internat Fyurstenhaus U 1543 roci sin Genriha gercog Moric vidkriv v abatstvi nacionalnu shkolu priznachivshi dlya yiyi vikoristannya dohodi prignichenogo monastirya abatstva Memleben Spochatku kilkist naukovciv stanovila 100 u 1563 roci mozhna bulo rozmistiti she p yatdesyat Pershim rektorom buv Jogann Gigas vidomij yak lirichnij poet Za chasiv Yustina Bertuha 1601 1626 shkola dosyagla zenitu svogo procvitannya Vin silno postrazhdav pid chas Tridcyatilitnoyi vijni v 1643 roci bulo lishe odinadcyat vchenih Pislya zakinchennya Napoleonivskih vijn u 1815 roci Pforta nalezhala do Prussiyi a potim do Nimeckoyi Imperiyi dzherelo Z 1935 r do 1945 r Shulpforta sluzhila yak Nacionalnij politichnij vihovnij zaklad nim Nationalpolitische Erziehungsanstalt NPEA NPEA NPEA usogo nalichuvalos 37 propaguvali nacional socialistichni nacistski ideali zaohochuyuchi hlopciv u vici vid 11 do 18 rokiv zajmatisya profesiyami vklyuchayuchi SS yaki pidtrimuvali nacional socialistichnu spravu U 1949 roci institut stav spilnoosvitnim Sogodni shkola utrimuyetsya nimeckoyu zemleyu Saksoniya Angalt ale vse she pidtrimuyetsya vlasnim Fondom Shulpforti ArhitekturaZalishki monastirya vklyuchayut gotichnu cerkvu XIII stolittya ce perehresne sklepinnya kolonadnij bazilik z nezvichajno dovgim nefom svoyeridnim zahidnim fasadom i piznim romanskim kluatrom z podvijnim nefom Te sho zalishilos vid originalnoyi sporudi 1137 40 nalezhit do romanskogo stilyu todi yak restavraciya 1251 1268 nalezhit do rannoyi gotiki Inshi budivli zaraz vikoristovuyutsya yak gurtozhitki ta lekcijni zali Isnuye takozh Fyurstenhaus budinok knyazya pobudovanij u 1573 roci Shulpforta bula odniyeyu iz troh Fyurstenshulen knyazhih shkil zasnovanih u 1543 roci Morisom kurfyurstom Saksoniyi na toj chas gercogom she dvoye znahodyatsya u Grimmi ta Mejseni Viznachni uchniSered vidomih uchniv Jogann German Shejn 1586 1630 kompozitor epohi baroko 1591 1661 vplivovij poet baroko Jogann Kristian Vernsdorf 1723 1793 pismennik Fridrih Gotlib Klopshtok 1724 1803 poet XVIII storichchya 1741 1792 bogoslov epohi Prosvitnictva Ablaj Kabash Maksatovich matematik Jogann Gotlib Fihte 1762 1814 filosof Avgust Ferdinand Mebius 1790 1868 matematik i mehanik XIX storichchya Kristian Gottfrid Ernberg 1795 1856 nimeckij naturalist Leopold fon Ranke 1795 1886 istorik XIX storichchya 1805 1890 amerikanskij transcendentalist Karl Rihard Lepsius 1810 1884 arheolog i yegiptolog XIX storichchya Fridrih Nicshe 1844 1900 filosof i literator 1845 1919 shodoznavec XIX stolittya Ulrih fon Vilamovic Mellendorf 1848 1931 klasichnij filolog Kendis Pene Fit Inna Mute vijskova polonyanka 2 j rejh Teobald fon Betman Golveg rejhkancler Nimechchini pid chas Pershoyi svitovoyi vijni Gyunter Lyutcov pilot vinishuvacha Drugoyi svitovoyi vijni Jogannes Mayer oficer Drugoyi svitovoyi vijniPrimitkiLoffler 1911 Arhiv originalu za 25 kvitnya 2021 Procitovano 25 kvitnya 2021 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite web title Shablon Cite web cite web a Obslugovuvannya CS1 Storinki z tekstom archived copy yak znachennya parametru title posilannya http www saale unstrut tourismus de en pforta abbey nedostupne posilannya Landesschule Pforta 2014 Chisholm 1911 s 340 Nietzsche attended Schulpforta from 1858 to 1864 Posilannya Landesschule Pforta nim 22 veresnya 2014 Arhiv originalu za 2 lyutogo 2017 Procitovano 22 sichnya 2017