Симеон Джугаєці (вірм. Սիմեոն Ջուղայեցի; дата нар. невід. — пом. 1657) — вірменський філософ, богослов, мовознавець, педагог і громадський діяч XVII століття.
Симеон Джугаєці | ||||
---|---|---|---|---|
Народився | невідомо Джульфа | |||
Помер | 1657 | |||
Діяльність | письменник, філософ, філолог | |||
Сфера роботи | філософія | |||
Жанр | філософія | |||
|
Біографія
Симеон Джугаєці народився наприкінці XVI століття у Східній Вірменії, в місті Джуга, яке перебувало в той час то під османським, то під перським володарюванням. В 1605 році, в ранньому дитинстві він, в числі сотень тисяч інших вірмен, був насильно вивезений до Персії. Переселені вірмени заснували в Персії місто [ru], де Джугаєці й отримав початкову освіту. У 1620 році став учнем місцевого духовного проводиря вірмен — , з яким у 1629 році в ролі представника першопрестольного Ечміадзина подорожував заселеними вірменами місцями Малої Азії, відвідавши при цьому Константинополь, Крим, Польщу (Львів). Через два роки в 1631 році Джугаєці повертається до Вірменії і зустрічається з , у якого бере уроки філософії. Однак, не закінчивши повного курсу, в кінці того ж року, він повернувся в Нор-Джугу, де займався самоосвітою, попутно здійснюючи викладацьку діяльність. Отримавши необхідні йому знання, він став одним з найосвіченіших людей свого часу. Під час своєї педагогічної практики, всіляко намагаючись протистояти поширюваному латинофільству, він переконався, що відсутність підручника граматики рідною мовою ускладнює її вивчення. В результаті тривалих спостережень і кропіткої роботи, в 1637 році з-під пера Симеона Джугаєці виходить перша в сучасному сенсі цілісна граматика вірменської мови.
У середині XVII століття Джугаєці написав свою найбільш значну філософську працю: «Книгу логіки», яка впродовж століть була найпоширенішим у вірменських школах підручником філософії. «Книга логіки» в 1728 і 1794 роках двічі перевидавалася і двічі перекладалась грузинською мовою, справивши благотворний вплив на видних діячів грузинської культури , Давида Багратіоні, та інших.
В 1651 році Симеон Джугаєці відредагував вірменський переклад праці відомого грецького неоплатоніка V століття Прокла Діадоха «Елементи теології», перекладеної з грузинської мови в XIII столітті, і написав до неї досить великі «Тлумачення». Через століття цей твір Прокла з тлумаченнями Джугаєці було знову перекладено грузинською мовою. По закінченні «Тлумачень» до праці Прокла Симеон Джугаєці написав нову роботу, яка, однак, залишилася незавершеною через смерть автора в 1657 році. Проте робота ця дуже важлива для вивчення філософських поглядів Симеона Джугаєці.
У Симеона Джугаєці сформульована єдність двох форм пізнання — фізики й метафізики; це підтверджує сам Симеон, кажучи, що одне з них не може бути без іншого, що обидва вони завжди бувають разом і доповнюють одне одного. Симеон Джугаєці стверджував богоєдиність першопричиною світу, визначаючи її як можливість, яка обумовлює собою різноманіття одиничних сутностей і яка в якості дійсності існує як зовнішня природа. Одиничне суще, за Джугаєці, є щось матеріальне, для якого матеріальність не є випадковим атрибутом, «бо коли ми заперечуємо випадкове — не знищується підлегле, а коли заперечуємо матерію — підлегле знищується». Основою природи, згідно йому ж, є її матеріальне буття.
У своїх роботах, Симеон Джугаєці говорив не тільки про органи чуття, їх співвідношення, функції і значення, він також прагнув вивчити будову головного мозку людини. Ним була висловлена думка про те, що мозок є тим матеріальним субстратом, який обумовлює різні форми пізнання: відчуття, пам'ять, думку і міркування.
Роботи
- «Книга логіки»
- «Тлумачення»
- «Логіка»
- «Книга, яка називається граматикою»
- «Коментарі» до «Елементів теології»
Примітки
- А. В .Десницкая, [ru]. // История лингвистических учений: средневековый Восток. — Л. : Наука, 1981. — С. 9.:
- Хенри Габриелян //История армянской философии // стор 205 (всього 485) Аǐастан, 1972
- В.Е Евграфов // История философии в СССР // «Наука», 1968 р. стор. 462
- Философская энциклопедия // Симеон Джугаеци
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Simeon Dzhugayeci virm Սիմեոն Ջուղայեցի data nar nevid pom 1657 virmenskij filosof bogoslov movoznavec pedagog i gromadskij diyach XVII stolittya Simeon DzhugayeciNarodivsya nevidomo DzhulfaPomer 1657Diyalnist pismennik filosof filologSfera roboti filosofiyaZhanr filosofiyaBiografiyaSimeon Dzhugayeci narodivsya naprikinci XVI stolittya u Shidnij Virmeniyi v misti Dzhuga yake perebuvalo v toj chas to pid osmanskim to pid perskim volodaryuvannyam V 1605 roci v rannomu ditinstvi vin v chisli soten tisyach inshih virmen buv nasilno vivezenij do Persiyi Pereseleni virmeni zasnuvali v Persiyi misto ru de Dzhugayeci j otrimav pochatkovu osvitu U 1620 roci stav uchnem miscevogo duhovnogo provodirya virmen z yakim u 1629 roci v roli predstavnika pershoprestolnogo Echmiadzina podorozhuvav zaselenimi virmenami miscyami Maloyi Aziyi vidvidavshi pri comu Konstantinopol Krim Polshu Lviv Cherez dva roki v 1631 roci Dzhugayeci povertayetsya do Virmeniyi i zustrichayetsya z u yakogo bere uroki filosofiyi Odnak ne zakinchivshi povnogo kursu v kinci togo zh roku vin povernuvsya v Nor Dzhugu de zajmavsya samoosvitoyu poputno zdijsnyuyuchi vikladacku diyalnist Otrimavshi neobhidni jomu znannya vin stav odnim z najosvichenishih lyudej svogo chasu Pid chas svoyeyi pedagogichnoyi praktiki vsilyako namagayuchis protistoyati poshiryuvanomu latinofilstvu vin perekonavsya sho vidsutnist pidruchnika gramatiki ridnoyu movoyu uskladnyuye yiyi vivchennya V rezultati trivalih sposterezhen i kropitkoyi roboti v 1637 roci z pid pera Simeona Dzhugayeci vihodit persha v suchasnomu sensi cilisna gramatika virmenskoyi movi Obkladinka vidannya Knigi logiki 1794 Konstantinopol U seredini XVII stolittya Dzhugayeci napisav svoyu najbilsh znachnu filosofsku pracyu Knigu logiki yaka vprodovzh stolit bula najposhirenishim u virmenskih shkolah pidruchnikom filosofiyi Kniga logiki v 1728 i 1794 rokah dvichi perevidavalasya i dvichi perekladalas gruzinskoyu movoyu spravivshi blagotvornij vpliv na vidnih diyachiv gruzinskoyi kulturi Davida Bagrationi ta inshih V 1651 roci Simeon Dzhugayeci vidredaguvav virmenskij pereklad praci vidomogo greckogo neoplatonika V stolittya Prokla Diadoha Elementi teologiyi perekladenoyi z gruzinskoyi movi v XIII stolitti i napisav do neyi dosit veliki Tlumachennya Cherez stolittya cej tvir Prokla z tlumachennyami Dzhugayeci bulo znovu perekladeno gruzinskoyu movoyu Po zakinchenni Tlumachen do praci Prokla Simeon Dzhugayeci napisav novu robotu yaka odnak zalishilasya nezavershenoyu cherez smert avtora v 1657 roci Prote robota cya duzhe vazhliva dlya vivchennya filosofskih poglyadiv Simeona Dzhugayeci U Simeona Dzhugayeci sformulovana yednist dvoh form piznannya fiziki j metafiziki ce pidtverdzhuye sam Simeon kazhuchi sho odne z nih ne mozhe buti bez inshogo sho obidva voni zavzhdi buvayut razom i dopovnyuyut odne odnogo Simeon Dzhugayeci stverdzhuvav bogoyedinist pershoprichinoyu svitu viznachayuchi yiyi yak mozhlivist yaka obumovlyuye soboyu riznomanittya odinichnih sutnostej i yaka v yakosti dijsnosti isnuye yak zovnishnya priroda Odinichne sushe za Dzhugayeci ye shos materialne dlya yakogo materialnist ne ye vipadkovim atributom bo koli mi zaperechuyemo vipadkove ne znishuyetsya pidlegle a koli zaperechuyemo materiyu pidlegle znishuyetsya Osnovoyu prirodi zgidno jomu zh ye yiyi materialne buttya U svoyih robotah Simeon Dzhugayeci govoriv ne tilki pro organi chuttya yih spivvidnoshennya funkciyi i znachennya vin takozh pragnuv vivchiti budovu golovnogo mozku lyudini Nim bula vislovlena dumka pro te sho mozok ye tim materialnim substratom yakij obumovlyuye rizni formi piznannya vidchuttya pam yat dumku i mirkuvannya Roboti Kniga logiki Tlumachennya Logika Kniga yaka nazivayetsya gramatikoyu Komentari do Elementiv teologiyi PrimitkiA V Desnickaya ru Istoriya lingvisticheskih uchenij srednevekovyj Vostok L Nauka 1981 S 9 Henri Gabrielyan Istoriya armyanskoj filosofii stor 205 vsogo 485 Aǐastan 1972 V E Evgrafov Istoriya filosofii v SSSR Nauka 1968 r stor 462 Filosofskaya enciklopediya Simeon Dzhugaeci