Зона ахімси або Зона миру (англ. Zone of Ahimsa) — політична програма, запропонована Далай-ламою XIV у вересні 1987 року, яка полягає в розширенні «повністю демілітаризованої зони ненасильства, якою він пропонує зробити спочатку Тибет, й до розмірів земної кулі». Передбачається, що Тибет як зона миру буде звільнений від будь-яких видів зброї і буде місцем гармонійного співіснування людини і природи.
План Далай-лами XIV по відновленню миру і прав людини в Тибеті відомий також як метод «серединного шляху» (middle way). За його висунення Далай-лама XIV був удостоєний Нобелівської премії миру в 1989 році.
План миру в Тибеті з п'яти пунктів (1987)
21 вересня 1987 року на тлі збільшеного інтересу до питання Тибету Далай-лама був запрошений виступити перед членами Конгресу США, де він представив План миру в Тибеті, який складався з п'яти пунктів (The Five Point Peace Plan) :
- перетворення всього Тибету в зону миру;
- відмова від політики переселення китайського населення до Тибету, що становить загрозу для самого існування тибетців як нації;
- повага до засадничих прав людини і демократичних свобод, які є у тибетського народу;
- відновлення та охорона навколишнього середовища Тибету і відмова від використання Китаєм Тибету для виробництва ядерної зброї і поховання ядерних відходів;
- початок чесних переговорів про статус Тибету в майбутньому і відносинах між тибетським і китайським народами.
Перший пункт плану світу з Тибету звучав так :
Я пропоную перетворити весь Тибет, включаючи східні провінції Кхам і Амдо, в зону «ахімси» (термін на санскриті, що означає стан миру та ненасильства). Створення такої зони світу узгоджується з історичною роллю Тибету як мирної і нейтральної буддійської нації і буферної держави, яка розділяє великі держави континенту.
На думку Далай-лами, створення зони ахімси дасть можливість розвивати неагресивні взаємини між Індією і Китаєм, усунувши необхідність концентрації військової сили у своїх кордонів.
Далай-лама закликав перетворити Тибет в найбільший парк у світі зі строгими законами для захисту дикої природи, забороною на будівництво АЕС, стимулюванням мирних і екологічних ініціатив, заохоченням міжнародних і регіональних організацій із захисту прав людини.
Китайські вчені вважають пропозицію Далай-лами закликом до незалежності Тибету де-факто. 17 жовтня 1987 року китайський уряд відхилив план миру в Тибеті Далай-лами.
Страсбурзька пропозиція (1988)
Відхилення плану миру, запропонованого Далай-ламою, викликало демонстрації всередині Тибету, які були швидко припинені. Новина про це поширилася світовими ЗМІ, викликавши нову хвилю інтересу до Тибету.
15 червня 1988 року Далай-лама XIV був запрошений виступити перед Європейським парламентом у Страсбурзі, де він представив опрацьований план миру з п'яти пунктів, зробивши основний акцент на правах тибетців жити вільно. 14 жовтня Європейський парламент видав резолюцію, висловивши своє занепокоєння з питання Тибету.
Отримання Нобелівської премії миру. Порівняння з Махатмою Ґанді
У жовтні 1989 року Далай-лама XIV був удостоєний Нобелівської премії миру. Нобелівський комітет відзначив постійне протидію Далай-лами поширенню насильства та в боротьбі за звільнення Тибету від китайської окупації і його «конструктивні і далекоглядні пропозиції для вирішення міжнародних конфліктів, питань про права людини і глобальних екологічних проблем». Далай-лама вважається наступником ненасильницького підходу Махатми Ґанді, і Комітет розглядав вручення Нобелівської премії, в тому числі як підношення в пам'ять про індійську лідерку.
Далай-лама неодноразово говорив, що життя Махатми Ґанді надихає його. На думку оглядача Д. Радишевського, Далай-лама XIV є єдиним політиком в світі після Махатми Ґанді, здатним робити сьогодні народно-визвольний рух ненасильницьким.
Серединний шлях
В інтерв'ю 2010 року Далай-лама описав «Серединний шлях» в питанні Тибету наступним чином:
Ми говоримо про «Серединний шлях». Ми незадоволені нинішньою політикою в Тибеті. Вона руйнівна для свободи віросповідання та культурної спадщини, а також вельми негативно позначається на стані навколишнього середовища. Але при цьому ми не прагнемо до відділення від Китаю, оскільки Тибет — це країна без виходу до моря, відстала в матеріальному відношенні. Все тибетці хочуть бачити модернізований Тибет. Тому залишатися в складі Китайської Народної Республіки — в наших інтересах, якщо ми хочемо матеріального розвитку. Але за умови, що нам буде надана значна автономія і самоврядування в питаннях культури, освіти, релігії, тобто в тих областях, з якими тибетці впораються краще. У цих питаннях вирішальне слово має бути за Тибетом. Ось що ми називаємо «Серединним шляхом».
Термін «серединний шлях» вживається за аналогією з однойменним поняттям з буддизму.
Примітки
- Андреев А. И. Тибет в политике царской, советской и постсоветской России. — СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та; Изд-во А.Терентьева «Нартанг», 2006.- 464 с. . — С.403 [ 8 вересня 2014 у Wayback Machine.].
- Радышевский Д. Земной Будда: лидер без страны // Московские новости. 1994. 15-22 мая. С.14
- ДАЛАЙ-ЛАМА [ 12 серпня 2020 у Wayback Machine.] // онлайн-энциклопедия Кругосвет
- Patricia Cronin Marcello, с.132
- Patricia Cronin Marcello, с.133
- Rongxing Guo, Carla Freeman Managing Fragile Regions: Method and Application. — Springer, 2010. . С.64 [ 30 вересня 2014 у Wayback Machine.]
- Address to the Members of the European Parliament [ 18 січня 2021 у Wayback Machine.] // Страсбург, 15 июня 1988 года
- M. G. Chitkara Human rights: commitment and betrayal. — APH Publishing, 1996. — С.136
- Tore Frängsmyr, Irwin Abrams Peace, 1981—1990. — World Scientific, 1997. , . — С.233 [ 31 березня 2018 у Wayback Machine.]
- Mahatma Gandhi is my inspiration, says Dalai Lama [ 10 лютого 2008 у Wayback Machine.] // The Hindu, 2006.01.04
- Далай-лама в гостях у Ларри Кинга [ 7 грудня 2019 у Wayback Machine.] // 22.02.2010
Література
- Robert Thurman,Robert A. F. Thurman. Why the Dalai Lama matters: his act of truth as the solution for China, Tibet, and the world. — , 9781582702209.
- Rongxing Guo, Carla Freeman. Tibet as a fragile border in international politics // {{{Заголовок}}}. — Springer, 2010. — С. 62-68. — , 9781441964359.
- Rakesh Raman Jha. {{{Заголовок}}}. — Northern Book Centre, 2003. — 152 с. — , 9788172111472.
- Patricia Cronin Marcello. International support for Tibet // {{{Заголовок}}}. — Greenwood Publishing Group, 2003. — С. 132-135. — , 9780313322075.
- Hubertus von Welck. {{{Заголовок}}}. — Orient Blackswan, 2003. — 488 с. — , 9788125025559.
Див. також
Посилання
- Dalai Lama XIV // 21 вересня 1987 року (англ.)
- Далай-лама XIV План миру в Тибеті з п'яти пунктів [ 7 грудня 2019 у Wayback Machine.] // 21 вересня 1987 року
- Dalai Lama XIV Strasbourg Proposal 1988 [ 18 січня 2021 у Wayback Machine.] (англ.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Zona ahimsi abo Zona miru angl Zone of Ahimsa politichna programa zaproponovana Dalaj lamoyu XIV u veresni 1987 roku yaka polyagaye v rozshirenni povnistyu demilitarizovanoyi zoni nenasilstva yakoyu vin proponuye zrobiti spochatku Tibet j do rozmiriv zemnoyi kuli Peredbachayetsya sho Tibet yak zona miru bude zvilnenij vid bud yakih vidiv zbroyi i bude miscem garmonijnogo spivisnuvannya lyudini i prirodi Suputnikovij znimok rajonu Tibetu i GimalayivKarta Tibetskogo avtonomnogo rajonu Plan Dalaj lami XIV po vidnovlennyu miru i prav lyudini v Tibeti vidomij takozh yak metod seredinnogo shlyahu middle way Za jogo visunennya Dalaj lama XIV buv udostoyenij Nobelivskoyi premiyi miru v 1989 roci Plan miru v Tibeti z p yati punktiv 1987 21 veresnya 1987 roku na tli zbilshenogo interesu do pitannya Tibetu Dalaj lama buv zaproshenij vistupiti pered chlenami Kongresu SShA de vin predstaviv Plan miru v Tibeti yakij skladavsya z p yati punktiv The Five Point Peace Plan peretvorennya vsogo Tibetu v zonu miru vidmova vid politiki pereselennya kitajskogo naselennya do Tibetu sho stanovit zagrozu dlya samogo isnuvannya tibetciv yak naciyi povaga do zasadnichih prav lyudini i demokratichnih svobod yaki ye u tibetskogo narodu vidnovlennya ta ohorona navkolishnogo seredovisha Tibetu i vidmova vid vikoristannya Kitayem Tibetu dlya virobnictva yadernoyi zbroyi i pohovannya yadernih vidhodiv pochatok chesnih peregovoriv pro status Tibetu v majbutnomu i vidnosinah mizh tibetskim i kitajskim narodami Pershij punkt planu svitu z Tibetu zvuchav tak Ya proponuyu peretvoriti ves Tibet vklyuchayuchi shidni provinciyi Kham i Amdo v zonu ahimsi termin na sanskriti sho oznachaye stan miru ta nenasilstva Stvorennya takoyi zoni svitu uzgodzhuyetsya z istorichnoyu rollyu Tibetu yak mirnoyi i nejtralnoyi buddijskoyi naciyi i bufernoyi derzhavi yaka rozdilyaye veliki derzhavi kontinentu Na dumku Dalaj lami stvorennya zoni ahimsi dast mozhlivist rozvivati neagresivni vzayemini mizh Indiyeyu i Kitayem usunuvshi neobhidnist koncentraciyi vijskovoyi sili u svoyih kordoniv Dalaj lama zaklikav peretvoriti Tibet v najbilshij park u sviti zi strogimi zakonami dlya zahistu dikoyi prirodi zaboronoyu na budivnictvo AES stimulyuvannyam mirnih i ekologichnih iniciativ zaohochennyam mizhnarodnih i regionalnih organizacij iz zahistu prav lyudini Kitajski vcheni vvazhayut propoziciyu Dalaj lami zaklikom do nezalezhnosti Tibetu de fakto 17 zhovtnya 1987 roku kitajskij uryad vidhiliv plan miru v Tibeti Dalaj lami Strasburzka propoziciya 1988 Vidhilennya planu miru zaproponovanogo Dalaj lamoyu viklikalo demonstraciyi vseredini Tibetu yaki buli shvidko pripineni Novina pro ce poshirilasya svitovimi ZMI viklikavshi novu hvilyu interesu do Tibetu 15 chervnya 1988 roku Dalaj lama XIV buv zaproshenij vistupiti pered Yevropejskim parlamentom u Strasburzi de vin predstaviv opracovanij plan miru z p yati punktiv zrobivshi osnovnij akcent na pravah tibetciv zhiti vilno 14 zhovtnya Yevropejskij parlament vidav rezolyuciyu vislovivshi svoye zanepokoyennya z pitannya Tibetu Otrimannya Nobelivskoyi premiyi miru Porivnyannya z Mahatmoyu GandiU zhovtni 1989 roku Dalaj lama XIV buv udostoyenij Nobelivskoyi premiyi miru Nobelivskij komitet vidznachiv postijne protidiyu Dalaj lami poshirennyu nasilstva ta v borotbi za zvilnennya Tibetu vid kitajskoyi okupaciyi i jogo konstruktivni i dalekoglyadni propoziciyi dlya virishennya mizhnarodnih konfliktiv pitan pro prava lyudini i globalnih ekologichnih problem Dalaj lama vvazhayetsya nastupnikom nenasilnickogo pidhodu Mahatmi Gandi i Komitet rozglyadav vruchennya Nobelivskoyi premiyi v tomu chisli yak pidnoshennya v pam yat pro indijsku liderku Dalaj lama neodnorazovo govoriv sho zhittya Mahatmi Gandi nadihaye jogo Na dumku oglyadacha D Radishevskogo Dalaj lama XIV ye yedinim politikom v sviti pislya Mahatmi Gandi zdatnim robiti sogodni narodno vizvolnij ruh nenasilnickim Seredinnij shlyahV interv yu 2010 roku Dalaj lama opisav Seredinnij shlyah v pitanni Tibetu nastupnim chinom Mi govorimo pro Seredinnij shlyah Mi nezadovoleni ninishnoyu politikoyu v Tibeti Vona rujnivna dlya svobodi virospovidannya ta kulturnoyi spadshini a takozh velmi negativno poznachayetsya na stani navkolishnogo seredovisha Ale pri comu mi ne pragnemo do viddilennya vid Kitayu oskilki Tibet ce krayina bez vihodu do morya vidstala v materialnomu vidnoshenni Vse tibetci hochut bachiti modernizovanij Tibet Tomu zalishatisya v skladi Kitajskoyi Narodnoyi Respubliki v nashih interesah yaksho mi hochemo materialnogo rozvitku Ale za umovi sho nam bude nadana znachna avtonomiya i samovryaduvannya v pitannyah kulturi osviti religiyi tobto v tih oblastyah z yakimi tibetci vporayutsya krashe U cih pitannyah virishalne slovo maye buti za Tibetom Os sho mi nazivayemo Seredinnim shlyahom Termin seredinnij shlyah vzhivayetsya za analogiyeyu z odnojmennim ponyattyam z buddizmu PrimitkiAndreev A I Tibet v politike carskoj sovetskoj i postsovetskoj Rossii SPb Izd vo S Peterb un ta Izd vo A Terenteva Nartang 2006 464 s ISBN 5 288 03813 9 ISBN 5 901941 16 0 S 403 8 veresnya 2014 u Wayback Machine Radyshevskij D Zemnoj Budda lider bez strany Moskovskie novosti 1994 15 22 maya S 14 DALAJ LAMA 12 serpnya 2020 u Wayback Machine onlajn enciklopediya Krugosvet Patricia Cronin Marcello s 132 Patricia Cronin Marcello s 133 Rongxing Guo Carla Freeman Managing Fragile Regions Method and Application Springer 2010 ISBN 978 1 4419 6435 9 S 64 30 veresnya 2014 u Wayback Machine Address to the Members of the European Parliament 18 sichnya 2021 u Wayback Machine Strasburg 15 iyunya 1988 goda M G Chitkara Human rights commitment and betrayal APH Publishing 1996 S 136 Tore Frangsmyr Irwin Abrams Peace 1981 1990 World Scientific 1997 ISBN 981 02 1181 3 ISBN 978 981 02 1181 3 S 233 31 bereznya 2018 u Wayback Machine Mahatma Gandhi is my inspiration says Dalai Lama 10 lyutogo 2008 u Wayback Machine The Hindu 2006 01 04 Dalaj lama v gostyah u Larri Kinga 7 grudnya 2019 u Wayback Machine 22 02 2010LiteraturaRobert Thurman Robert A F Thurman Why the Dalai Lama matters his act of truth as the solution for China Tibet and the world ISBN 1582702209 9781582702209 Rongxing Guo Carla Freeman Tibet as a fragile border in international politics Zagolovok Springer 2010 S 62 68 ISBN 1441964355 9781441964359 Rakesh Raman Jha Zagolovok Northern Book Centre 2003 152 s ISBN 8172111479 9788172111472 Patricia Cronin Marcello International support for Tibet Zagolovok Greenwood Publishing Group 2003 S 132 135 ISBN 0313322074 9780313322075 Hubertus von Welck Zagolovok Orient Blackswan 2003 488 s ISBN 8125025553 9788125025559 Div takozhSatyagrahaPosilannyaDalai Lama XIV 21 veresnya 1987 roku angl Dalaj lama XIV Plan miru v Tibeti z p yati punktiv 7 grudnya 2019 u Wayback Machine 21 veresnya 1987 roku Dalai Lama XIV Strasbourg Proposal 1988 18 sichnya 2021 u Wayback Machine angl