Растко Петрович | ||||
---|---|---|---|---|
серб. Растко Петровић | ||||
Растко Петрович, 1929 р. Фотограф Воїслав Йованович | ||||
Народився | 3 березня 1898[1] Белград, Королівство Сербія | |||
Помер | 15 серпня 1949[2][3][1] (51 рік) Вашингтон, США | |||
Поховання | Новий цвинтар | |||
Громадянство | Югославія | |||
Національність | серб | |||
Діяльність | поет, есеїст і критик, перекладач, дипломат | |||
Сфера роботи | d[4], літературна критика[4], дипломатія[4], література і фотографія | |||
Alma mater | Паризький університет | |||
Мова творів | сербська | |||
Напрямок | «сербський експресіонізм, | |||
Жанр | поезія | |||
Брати, сестри | Надежда Петрович і d | |||
Автограф | ||||
| ||||
Растко Петрович у Вікісховищі | ||||
Растко Петрович (3 березня 1898 — 15 серпня 1949) — сербський і югославський письменник, поет-експресіоніст, один з фундаторів сербського сюрреалізму, казкар, романіст, есеїст, художник і дипломат. Брав участь у художній і літературній критиці. Залишив цікаві записи з численних поїздок по Європі та Африці.
Біографія
Растко Петрович народився 3. березня 1898 р. у Белграді, був дев'ятим сином у батька Дімітрія Петровича, історика, та матері Мілеви, вчительки. Растко був молодшим братом Надежди Петрович, знаної художниці. 5 червня був хрещений у храму Святого Марка у Белграді. Його хресним батьком став новосадський письменник Яша Томич. Сім'я Петровичів була дуже помітною і шановною в Белграді. Будинок, де народився Р., було зруйновано під час бомбардувань Белграда 6 квітня 1941 р. У ранньому дитинстві залишився без матері, і турботу про нього взяли на себе сестри. У 1905-1914 рр. навчався у початковій школі та молодших класах гімназії в Белграді. У розпалі Балканські війни 1912 р. перервав освіту у гімназії. Пішов на фронт добровольцем, пройшов Албанію і переїхав до Франції, де закінчив гімназію у Ніцці, і на правах стипендіата французького уряду вступив до юридичного факультету у Парижі.
У Парижі зустрічався і спілкувався з багатьма поетами, художниками. Писав вірші, оповідання і доповіді про виставки живопису, публікував їх на своїй батьківщині. У 1921 р. видає унікальний комічний роман про життя древніх слов'ян «Бурлеск Господа Перуна бога грому». " Наприкінці 1922 р. видає збірку віршів «Одкровення». Протягом усіх цих років активно співпрацює в Белграді з численними авторами, такими як , , Тін Уєвич та інші. Їхня творчість започаткувала сюрреалізм у Сербії.
Пізніше працював клерком у Міністерстві закордонних справ, наприкінці 1923 р. був прийнятий помічником. Через це менше займався творчою діяльністю. У жовтні 1926 р. був призначений чиновником в Міністерстві закордонних справ місії у Ватикан під руку Мілана Ракича. М.Ракич дозволяє йому подорожувати по Італії, Іспанії, Франції і Туреччині, і, найголовніше, по Африці. Таким чином, у 1930 р. вийшло його велике оповідання про свої під назвою « Африка ».
У 1935 р. був призначений віце-консулом шостого розряду у генеральне консульство в Чикаго. У 1936 р. переїхав на роботу в Вашингтон, як секретар посольства. Подорожує по США, Канаді, Мексиці, Кубі. У 1938 р. проведений в чин консула п'ятого розряду в Чикаго. Протягом ІІ світової війни жив у США. Писав вірші у збірку «Опівночні праці».
Захворів. У віці 51 року, 15 серпня 1949 р. раптово помер у Вашингтоні. Був похований на кладовищі Тінистого струмка у Вашингтоні (Shady Creek Cemetery in Washington). Посмертний прах було передано до Белграду тільки у червні 1986 р., похований на родинному цвинтарі на (Белград).
Праці
- Роман «Бурлеска Господа Перуна бога грома» (1921)
- Збірка поезій «Одкровення» (1922)
- Путівник «Африка» (1930)
- Роман «Люди говорять» (1931)
- Роман «День шости» (1941)
- Растко Петрович, художник: Африка. Обкладинка книги «Африка», видавець Геца Кон, Белград, 1930.
- Міло Мілунович, художник: Одкровіння. Ілюстрація до збірки віршів Растко Петровича «Откровење». Штамп, 20 x 12 cм, видавець С. Б. Цвіянович, Белград, 1922.
- Растко Петрович, художник: Люди говорять. Обкладинка книги «Људи говоре», видавець Геца Кон, Белград, 1931.
Критика художнього мистецтва
Растко Петрович залишив глибокий слід у сербській культурі і як художній критик. Активно брав участь у художній критиці у 1921 р., коли співпрацював з низкою газет, поперше в Загребі, а потім в Белграді. Фундатор «синтетичної критики» мистецтва, публікував статті у журналах «Зеніт» (Зенит), «Радикал»(Радикал), «Критика»(Критика), «Сучасник»(Савременик), «Думки»(Мисли), «Перехрестя»(Раскрсница, «Час»(Време). У 1931-1935 рр. був офіційним критиком журналу Політика , використовував ініціали 'N' . 'J' . — 'N' (исам) 'J '(а) (дослівно «Це Не Я»). У 1930-40-х рр. публікувався рідко, обирав тільки для нього цікаві об'єкти критики.
Отримав добру освіту в традиціях французької теорії та естетики мистецтва, та через свою вроджену чутливість став піонером і «протагоністом» модерної художньої критики в Сербії. Активно писав о сучасному мистецтві, серед художників його критичне судження було авторитетним і шановним та слугувало доброю рекомендацією. Це Також першим підтримав нові тенденції у сербському живописі — «конструктивізму» і «нового реалізму». Бачив сербське мистецтва в контексті актуальних європейських тенденцій свого часу.
Бібліографія (вибрано)
- 1921. Picasso, Зенит, № 3. стр. 7–8, Загреб
- 1921. Сава Шуманович і естетика високого реалізму у новому мистецтві, Савременик, річник XVI, № III. стр. 183—184, Загреб
- 1922. Мистецька виставка, Мисао, кн. X, св. 6. pp. 1686—1691, Белград
- 1923. Петар Палавичини, Раскрсница, кн. I, бр. 1. pp. 52–54, Белград
- 1926. Сучасний французький живопис, Српски књижевни гласник, кн. XIX. стр. 297—301, Белград
- 1929. З приводу виставки товариства «Земля» — Загреб, Нова литература, жовтень, № 11. стр. 315—316, Белград
- 1931. Андре Бретон, Време, 5 квітня, Белград
- 1931. Весняна виставка югославських художників, Политика, 11 травня, Белград
- 1931. Шоста виставка «Обліка», Политика, 8 листопада, Белград
- 1932. Живопис Ивана Радовича, Политика, 5 березня, Белград
- 1932. Виставка картин Милана Коньовича, Политика, 30 жовтня, Белград
- 1933. Художники «Зографа» в Художньому павільйоні, Политика, 22. март, Белград
- 1933. Тридцята річниця «Лади», Политика, 5 квітня, Белград
- 1933. Молодий чорногорець Петар Лубарда виставляється у Белграді, Политика, 17 травня, Белград
- 1933. Петар Добрович пише картину…, Политика, 28 жовтня, Белград
- 1933. Десята виставка товариства «Облік», Политика, 18 грудня, Белград
- 1934. Колективна виставка Зори Петрович, Политика, 5 січня, Белград
- 1934. Виставка Сретена Стояновича у Художньому павильоні, Политика, 21-22 квітня, Белград
- 1934. Живопис Петра Добровича, Политика, 12. децембар, Белград
- 1935. Леон Коен, сликар «Вечнога Јуде», Политика, 21 лютого, Белград
- 1935. Виставка «Землі», Политика, 3 березня, Белград
- 1935. Виставка Стояна Араліци, Политика, 22 березня, Белград
- 1935. Ще один чорногорський художник, Политика, 26 вересня, Белград
Музей
- Мемориальний музей Надежди и Растка Петровича [1] [ 3 березня 2016 у Wayback Machine.]
- Памятник Надежді та Растку Петровичам sr:Растко Петровић#/media/File:Grob Nadežde i Rastka Petrovića.jpg
Література
- Сльози короля Петра: Читанка / Витезовић, Милован. ЗУСТРІЧ ГЛАВИ ДЕРЖАВИ І школяра Растко Петровича у байраках Албанії // Србиjа: национална ревиjа. — № 2. http://www.nacionalnarevija.com/tekstovi/br2/suzekraljapetra.html[недоступне посилання з липня 2019]
- Diplomatski spisi / Rastko Petrović; prired. Miladin Milošević. — Beograd: Prosveta, 1994—260 str.
- Расткологија http://www.rastko.rs/knjizevnost/umetnicka/rpetrovic/studije/zbornik2003/mpantic.html[недоступне посилання з липня 2019]
- Milenković, Pavle. ETNOLOŠKI ROMANTIZAM RASTKA PETROVIĆA // SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), № 1, str. 55-74. http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0038-0318/2010/0038-03181001055M.pdf[недоступне посилання з липня 2019]
Посилання
- Народна питалица
- Растко Петровић, Сербум | електронний журнал культури та освіти
Примітки
- Babelio — 2007.
- Bibliothèque nationale de France BNF: платформа відкритих даних — 2011.
- Енциклопедія Брокгауз
- Czech National Authority Database
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Ukrcenter Primitki Rastko Petrovichserb Rastko PetroviћRastko Petrovich 1929 r Fotograf Voyislav JovanovichNarodivsya3 bereznya 1898 1898 03 03 1 Belgrad Korolivstvo SerbiyaPomer15 serpnya 1949 1949 08 15 2 3 1 51 rik Vashington SShAPohovannyaNovij cvintarGromadyanstvo YugoslaviyaNacionalnistserbDiyalnistpoet eseyist i kritik perekladach diplomatSfera robotid 4 literaturna kritika 4 diplomatiya 4 literatura i fotografiyaAlma materParizkij universitetMova tvorivserbskaNapryamok serbskij ekspresionizm ZhanrpoeziyaBrati sestriNadezhda Petrovich i dAvtograf Rastko Petrovich u Vikishovishi Rastko Petrovich 3 bereznya 1898 15 serpnya 1949 serbskij i yugoslavskij pismennik poet ekspresionist odin z fundatoriv serbskogo syurrealizmu kazkar romanist eseyist hudozhnik i diplomat Brav uchast u hudozhnij i literaturnij kritici Zalishiv cikavi zapisi z chislennih poyizdok po Yevropi ta Africi BiografiyaRastko Petrovich narodivsya 3 bereznya 1898 r u Belgradi buv dev yatim sinom u batka Dimitriya Petrovicha istorika ta materi Milevi vchitelki Rastko buv molodshim bratom Nadezhdi Petrovich znanoyi hudozhnici 5 chervnya buv hreshenij u hramu Svyatogo Marka u Belgradi Jogo hresnim batkom stav novosadskij pismennik Yasha Tomich Sim ya Petrovichiv bula duzhe pomitnoyu i shanovnoyu v Belgradi Budinok de narodivsya R bulo zrujnovano pid chas bombarduvan Belgrada 6 kvitnya 1941 r U rannomu ditinstvi zalishivsya bez materi i turbotu pro nogo vzyali na sebe sestri U 1905 1914 rr navchavsya u pochatkovij shkoli ta molodshih klasah gimnaziyi v Belgradi U rozpali Balkanski vijni 1912 r perervav osvitu u gimnaziyi Pishov na front dobrovolcem projshov Albaniyu i pereyihav do Franciyi de zakinchiv gimnaziyu u Nicci i na pravah stipendiata francuzkogo uryadu vstupiv do yuridichnogo fakultetu u Parizhi U Parizhi zustrichavsya i spilkuvavsya z bagatma poetami hudozhnikami Pisav virshi opovidannya i dopovidi pro vistavki zhivopisu publikuvav yih na svoyij batkivshini U 1921 r vidaye unikalnij komichnij roman pro zhittya drevnih slov yan Burlesk Gospoda Peruna boga gromu Naprikinci 1922 r vidaye zbirku virshiv Odkrovennya Protyagom usih cih rokiv aktivno spivpracyuye v Belgradi z chislennimi avtorami takimi yak Tin Uyevich ta inshi Yihnya tvorchist zapochatkuvala syurrealizm u Serbiyi Piznishe pracyuvav klerkom u Ministerstvi zakordonnih sprav naprikinci 1923 r buv prijnyatij pomichnikom Cherez ce menshe zajmavsya tvorchoyu diyalnistyu U zhovtni 1926 r buv priznachenij chinovnikom v Ministerstvi zakordonnih sprav misiyi u Vatikan pid ruku Milana Rakicha M Rakich dozvolyaye jomu podorozhuvati po Italiyi Ispaniyi Franciyi i Turechchini i najgolovnishe po Africi Takim chinom u 1930 r vijshlo jogo velike opovidannya pro svoyi pid nazvoyu Afrika U 1935 r buv priznachenij vice konsulom shostogo rozryadu u generalne konsulstvo v Chikago U 1936 r pereyihav na robotu v Vashington yak sekretar posolstva Podorozhuye po SShA Kanadi Meksici Kubi U 1938 r provedenij v chin konsula p yatogo rozryadu v Chikago Protyagom II svitovoyi vijni zhiv u SShA Pisav virshi u zbirku Opivnochni praci Zahvoriv U vici 51 roku 15 serpnya 1949 r raptovo pomer u Vashingtoni Buv pohovanij na kladovishi Tinistogo strumka u Vashingtoni Shady Creek Cemetery in Washington Posmertnij prah bulo peredano do Belgradu tilki u chervni 1986 r pohovanij na rodinnomu cvintari na Belgrad PraciRoman Burleska Gospoda Peruna boga groma 1921 Zbirka poezij Odkrovennya 1922 Putivnik Afrika 1930 Roman Lyudi govoryat 1931 Roman Den shosti 1941 Rastko Petrovich Obkladinki pershih vidan Rastko Petrovich hudozhnik Afrika Obkladinka knigi Afrika vidavec Geca Kon Belgrad 1930 Milo Milunovich hudozhnik Odkrovinnya Ilyustraciya do zbirki virshiv Rastko Petrovicha Otkroveњe Shtamp 20 x 12 cm vidavec S B Cviyanovich Belgrad 1922 Rastko Petrovich hudozhnik Lyudi govoryat Obkladinka knigi Љudi govore vidavec Geca Kon Belgrad 1931 Kritika hudozhnogo mistectvaRastko Petrovich zalishiv glibokij slid u serbskij kulturi i yak hudozhnij kritik Aktivno brav uchast u hudozhnij kritici u 1921 r koli spivpracyuvav z nizkoyu gazet popershe v Zagrebi a potim v Belgradi Fundator sintetichnoyi kritiki mistectva publikuvav statti u zhurnalah Zenit Zenit Radikal Radikal Kritika Kritika Suchasnik Savremenik Dumki Misli Perehrestya Raskrsnica Chas Vreme U 1931 1935 rr buv oficijnim kritikom zhurnalu Politika vikoristovuvav iniciali N J N isam J a doslivno Ce Ne Ya U 1930 40 h rr publikuvavsya ridko obirav tilki dlya nogo cikavi ob yekti kritiki Otrimav dobru osvitu v tradiciyah francuzkoyi teoriyi ta estetiki mistectva ta cherez svoyu vrodzhenu chutlivist stav pionerom i protagonistom modernoyi hudozhnoyi kritiki v Serbiyi Aktivno pisav o suchasnomu mistectvi sered hudozhnikiv jogo kritichne sudzhennya bulo avtoritetnim i shanovnim ta sluguvalo dobroyu rekomendaciyeyu Ce Takozh pershim pidtrimav novi tendenciyi u serbskomu zhivopisi konstruktivizmu i novogo realizmu Bachiv serbske mistectva v konteksti aktualnih yevropejskih tendencij svogo chasu Bibliografiya vibrano 1921 Picasso Zenit 3 str 7 8 Zagreb 1921 Sava Shumanovich i estetika visokogo realizmu u novomu mistectvi Savremenik richnik XVI III str 183 184 Zagreb 1922 Mistecka vistavka Misao kn X sv 6 pp 1686 1691 Belgrad 1923 Petar Palavichini Raskrsnica kn I br 1 pp 52 54 Belgrad 1926 Suchasnij francuzkij zhivopis Srpski kњizhevni glasnik kn XIX str 297 301 Belgrad 1929 Z privodu vistavki tovaristva Zemlya Zagreb Nova literatura zhovten 11 str 315 316 Belgrad 1931 Andre Breton Vreme 5 kvitnya Belgrad 1931 Vesnyana vistavka yugoslavskih hudozhnikiv Politika 11 travnya Belgrad 1931 Shosta vistavka Oblika Politika 8 listopada Belgrad 1932 Zhivopis Ivana Radovicha Politika 5 bereznya Belgrad 1932 Vistavka kartin Milana Konovicha Politika 30 zhovtnya Belgrad 1933 Hudozhniki Zografa v Hudozhnomu paviljoni Politika 22 mart Belgrad 1933 Tridcyata richnicya Ladi Politika 5 kvitnya Belgrad 1933 Molodij chornogorec Petar Lubarda vistavlyayetsya u Belgradi Politika 17 travnya Belgrad 1933 Petar Dobrovich pishe kartinu Politika 28 zhovtnya Belgrad 1933 Desyata vistavka tovaristva Oblik Politika 18 grudnya Belgrad 1934 Kolektivna vistavka Zori Petrovich Politika 5 sichnya Belgrad 1934 Vistavka Sretena Stoyanovicha u Hudozhnomu paviloni Politika 21 22 kvitnya Belgrad 1934 Zhivopis Petra Dobrovicha Politika 12 decembar Belgrad 1935 Leon Koen slikar Vechnoga Јude Politika 21 lyutogo Belgrad 1935 Vistavka Zemli Politika 3 bereznya Belgrad 1935 Vistavka Stoyana Aralici Politika 22 bereznya Belgrad 1935 She odin chornogorskij hudozhnik Politika 26 veresnya BelgradMuzejMemorialnij muzej Nadezhdi i Rastka Petrovicha 1 3 bereznya 2016 u Wayback Machine Pamyatnik Nadezhdi ta Rastku Petrovicham sr Rastko Petroviћ media File Grob Nadezde i Rastka Petrovica jpgLiteraturaSlozi korolya Petra Chitanka Vitezoviћ Milovan ZUSTRICh GLAVI DERZhAVI I shkolyara Rastko Petrovicha u bajrakah Albaniyi Srbija nacionalna revija 2 http www nacionalnarevija com tekstovi br2 suzekraljapetra html nedostupne posilannya z lipnya 2019 Diplomatski spisi Rastko Petrovic prired Miladin Milosevic Beograd Prosveta 1994 260 str Rastkologiјa http www rastko rs knjizevnost umetnicka rpetrovic studije zbornik2003 mpantic html nedostupne posilannya z lipnya 2019 Milenkovic Pavle ETNOLOSKI ROMANTIZAM RASTKA PETROVICA SOCIOLOGIJA Vol LII 2010 1 str 55 74 http www doiserbia nb rs img doi 0038 0318 2010 0038 03181001055M pdf nedostupne posilannya z lipnya 2019 PosilannyaNarodna pitalica Rastko Petroviћ Serbum elektronnij zhurnal kulturi ta osvitiPrimitkiBabelio 2007 d Track Q2877812 Bibliotheque nationale de France BNF platforma vidkritih danih 2011 d Track Q19938912d Track Q54837d Track Q193563 Enciklopediya Brokgauz d Track Q237227 Czech National Authority Database d Track Q13550863