Ця стаття містить текст, що не відповідає . (червень 2010) |
Цю статтю потрібно повністю переписати відповідно до Вікіпедії. (жовтень 2018) |
Нова́ Прилу́ка — село в Україні, у Турбівській селищній громаді Вінницького району Вінницької області. Населення — 1942 особи (2001) рік.
село Нова Прилука | |
---|---|
Країна | Україна |
Область | Вінницька область |
Район | Вінницький район |
Громада | Турбівська селищна громада |
Облікова картка | село Нова Прилука |
Основні дані | |
Засноване | 1146 |
Населення | 1942 особи (2001) |
Площа | 5,07 км² |
Густота населення | 383,04 осіб/км² |
Поштовий індекс | 22512 |
Телефонний код | +380 4358 |
Географічні дані | |
Географічні координати | 49°22′37″ пн. ш. 28°42′04″ сх. д. / 49.37694° пн. ш. 28.70111° сх. д.Координати: 49°22′37″ пн. ш. 28°42′04″ сх. д. / 49.37694° пн. ш. 28.70111° сх. д. |
Середня висота над рівнем моря | 250 м |
Водойми | річка Десенка (Десна) |
Місцева влада | |
Адреса ради | 22513, Вінницька обл., Вінницький р-н, смт Турбів, вул. Миру, буд. 42 |
Карта | |
Нова Прилука | |
Нова Прилука | |
Мапа | |
Нова Прилука у Вікісховищі |
осіб. До 2020 орган місцевого самоврядування — Новоприлуцька сільська рада.
Географія
Розташоване 3 км від Турбова. Через село протікає невелика річка.
Села Стара та Нова Прилука, що розмістилися на обох берегах річки Десни, розташовані за 30 км від обласного центру Вінниці.
Історія
Вперше Прилука згадується в Літописі Руському в лютому-березні 1146 року, коли князь Галицький Володимир Володаревич воюючи з Київським великим князем Всеволодом по дорозі до Києва «приде Володимирь и взя Прилукъ». Прилука лежала тоді в землі так званій Болохівський, а межі землі лежали від річки Хомори аж до верхів'я Бугу.
Литовські часи
Прилука, розташована у межиріччі Дніпра і Богу, була відкрита татарам, які від смерті Хаджі-Гірея (1466 р.) періодично наїжджали на Брацлавщину. Після вигнання татар литовцями Прилука і її околиці довго не залюднювались. Можна припустити, що Прилука могла бути пограбована татарами або в кінці XV ст. (1491–1495 pp. великий похід на Поділля, Брацлавщину, Волинь), або в першій половині XVI ст., бо в XVI ст. Вона з'являється як нове поселення, вже будучи власністю князів Збаражських (в сучасній літературі Збаразькі — І. Д.). Вважають, що її засновником був князь (однак у використаній літературі, крім «Slownika…» це ім'я не зустрічається). У грамоті 1507 року наміснику брацлавському князю Михайлу Збаражському дозволено не збирати подимщини в зв'язку з опустошениям краю від татар.
Після Люблінської унії
Князь , воєвода брацлавський, що перебував на цій посаді 32 роки, (помер в 1608 році) будує в Прилуці обороний замок (1576–1580 pp. (?) — І. Д.), укріплює його валами й перекопами, які тепер ще видно. Замчище було оточене валом на 168 сажнів з кожного боку, висотою до 4,5 сажнів. Від замчища до р. Десни тягнеться вал довжиною 494 сажні, висотою 4 сажені. З часу забудови замку людність не лише в самій Прилуці, але в ближчій окрузі збільшувалась, спливала вона з глибин краю, найперше з Волині, як бачимо із судових процесів, які постійно велися землянами волинськими з князем Янушем Збаражським, про підданих, що втекли з їхніх маєтків до Прилуччини. Села Прилуцькі в недовгім часі так залюднилися, що в 1602 році нараховувалось в окрузі 29 сіл.
Так, Еріх Лясота, посол австро-німецького цісаря в 1594 році, проїздив Прилуку і залишив свій опис:
«Прилуки — велике, нове укріплене місто з замком, у ньому є 4 тисячі домів над річкою Десницею. Місто це оточене прекрасними, просторими і родючими ланами та пасовиськами, серед котрих розташовані поодиноко маленькі дивні будинки зі стрільницями, куди ховаються селяни, заскочені знічев'я татарами і обороняються від них, тому кожний селянин, йдучи на працю в поле, завжди має з собою рушницю на плечах і шаблю або тесак при боці: бо вони дуже часто є в небезпеці перед татарами і майже ніколи не бувають у безпеці від них»
Рід Збаражських по Юрію (чоловічій лінії) закінчується в 1631 році. Села Прилук з околицями переходять у власність їх дочки Хелени, що віддала руку Станіславу Варшицькому. В 1648 році після Корсунської битви в липні місяці гостив тут М. Кривоніс з ханом Гіреєм.
Козаччина
Іван Франко в своїй праці «очевидця подій 1648 p., «писано (дня) 3 липня до Віденського магістрату», якому Кушевич доповідає про бунт Хмельницького, поразку польських гетьманів під Корсунем. Нотує факти нових татарських нападів. Через неготовність наших татари (дня) 7 червня розпустили свої загони і наробили багато шкоди в околицях Махнівки, Бердичева, Білопілля, Паволочі, Глинського, Прилуки, Пикова. Набравши багато худоби, але без розливу крові та без бою вони вернули під Білу Церкву.
Татарський хан з великим полоном (в 200 000 християн) вирушив до Криму, залишивши при Хмельницькім значну залогу.22 Напередодні домовленості з татарами про допомогу Хмельницький розсилав універсали поселенням, щоб їх мешканці ховались від татар в твердинях: Прилуцькій, у Новому Збаражі, Губині. В 1648 році у зв'язку з військовою необхідністю створюється Кальницький полк. В склад полку входило 19 сотень (2046 реєстрових козаків).23
Прилука стає сотенним містечком аж до 1667 року. Сотником прилуцької сотні стає Василь Антоненко, а писарем Петро Кончинський.
18 березня 1651 р. після перемоги Івана Богуна під Вінницею (Вінницький) Кальницький полк відійшов до Прилуки. Тут козаки були обложені польськими військами. Богдан Хмельницький спішив до Прилук із-під Б. Церкви. А з Умані полковник Іван Глух привів 10 тис. козаків. 18 березня козаки очистили Прилуку, писав в щоденнику (1643–1651 pp.) Станіслав Освенцім, учасник подій, наближена особа гетьмана Конецпольського.
На початку 1653 року на арену боротьби проти українського народу виступив один із претендентів на польську корону Стефан Чарнецький. «Польское правительство вверило энергии и патриотизму коронного обозного небольшое войско, тысяч десять, и предоставило свободу действий. Нежданно-негаданно появляется он в Брацлавщине, на территории Бужского козачества. С быстротою молнии кидался Чарнецкий из одного конца края в другой, вырезывая и выжигая село за селом, местечко за местечком, он оставлял за собою пустыню. К счастью для края, он мог здесь встретить такого врага, как Богун, не уступающего ему по энергии и превосходящего его по находчивости. Богун успел-таки задержать Чарнсцкого в его страшном движении».25
Але наздожене його Богун під Монастирищем, коли будуть розгромлені Прилуки, Погребище. Під Новоселовим вони несподівано вночі напали на козаків і вибили їх близько трьохсот, стративши собі дев'яносто восьмеро (втрати поляків — І. Д.). Після цього замаху той до решти сплюндрував Самгородок та Прилуку, позабивавши в них невинних козако-руських людей.26 Князі Вишневецькі — Варшицькі воювали проти військ Б.Хмельницького в Берестецькій та Збаражській битвах.
В часи «Руїни» (1670–1700) Варшицькі не повертались до своїх маєтків, що під час розрухи ослабли. Тільки після Прутського миру 1711 року маєтності перейдуть до 2 дочок і 2 синів Станіслава Варшицького.
Час Гетьмана Іоанна Мазепи
Початок XVIII ст. характеризується на Брацлавщині підйомом козацьких повстань проти польської шляхти. Так знамените Немирівське повстання 1702 року, у якому брали участь «ковалівські, нсмировські, прилуцькі громади», почалось як підтримка фастівського полковника Палія в його боротьбі проти Польщі.
Гайдамаччина
На ранній стадії гайдамацького руху 1730–1745 pp. активізувала свою діяльність шляхта, вона об'єднувала надвірну козацьку міліцію і водила її на розбої до містечок і сіл, знищуючи маєтки собі подібних, наносячи збитки селянам. Це ще заохочувалось тим, що у більшості власницьких маєтків головною особою став довірник — управитель (економ). «15 июля 1733 г. судебное решение по делу управляющего имением графов Монморанси де Буи г. Прилукой, шляхтича Бедржицкого, на имение Краковского каштеляна князя Януша Корибута-Вишневецкого, с. Сердивцы, причем были сделаны различные насилия тамошним крестьянам: суд постановил удовлетворить во всем Вишневецкого».28 (Граф Йозеф Монморансі де Буі — жіноча лінія Варшицьких-Калиновських — І. Д.)
«19 июля 1746 г. Жалоба многих дворян, проживающих в имениях князя Михаила Радзивилла, у селе Ярмошовке на управляющих прилуцким имением дворян, Матвея Бедржицкого и Яцка Папезского о том, что они напали ночью во главе многочисленной надворной козацкой милиции на дворы исцов, ограбили их имущество, их же самих изувечили и бросили в тюрьму».29 В грудні 1762 р. на постої в Прилуці стояли 3 хоругви Київського воєводи. В 1780 році Новоприлуцький ключ переходить до рук графині Гонорати Калиновської -Бедржицької. В цей же період в Нову Прилуку переселяється єврейське населення Старої Прилуки. (Це, мабуть, зв'язано з тим, що торговим містечком стає Нова Прилука — І. Д .) В 1763–1791 pp. на Брацлавщині, Поділлі проводиться перепис євреїв. В Прилуках зафіксовано 45 дворів — 205 жителів.
В документах виступає різнобічне життя прилучай. Серед них і взаємні тяжби, передача власності, обмін власністю.
«22 марта 1779 г. в Виннице. Медовский порох Иван Лисинский по доверенности прилукского пороха Дмитрия Кучинского записал викариат при церкви во имя Покрова св. Богородицы шляхетному Ивану Лисинскому, отдавая ему в пользование половину церковных доходов и угодий».31 «7 декабря 1778 г. Меновая запись — свидетельство о взаимной передаче хуторов друг другу, состоявшейся между крестьянкою Гапкою Бурлачихою и козацким атаманом Иваном Валмиком».32 В цьому документі звучать прізвища жителів (мабуть, Нової Прилуки — І. Д.), бо присутній війт Кисслівський-Томаш, Данило Степанець, Семен Бавчук, Лесько Валмик, Петро Діментов, син Бурлачихи — Петро.33
«12 июля 1786 г. распоряжение владельца местечка Прилуки, Боржецкого, запрещающее беспокоить мещанина прилукского, Каленика Иксенка, у свободном владении, принадлежащим ему хутором, называемым Луг, находящимся на реке Десне».34
«27 января 1791 г. удостоверение, выданное дворянином Боржецким мещанам г. Прилука — Марку Дыменко и Ильку Беднарчуку в том, что их усадьбы на хуторах, сады и пасеки будут признаны их собственностью».
Анексія Московською державою
В 1797 р. нова московська влада провела адміністративну реформу. Липовецький повіт, до складу якого входила Прилука, згідно з указом московського володаря Павла І, перейшов від Брацлавського намісництва до Бердичівського повіту Київської губернії.
На 1864 р. в містечку Прилуки нараховувалось 5147 чоловік, із них — 2824 православних, 303 римо-католики, 202 євреїв. Місто Нова Прилука, що називалась Киселями, належала наступним власникам:
1. Калісту Гавриловичу Гойжевецькому — 271 2. Івану і Сільвсстру Лукіановичам-Болсуновським — 140 3. Петру Матвійовичу Карському — 50 4. Марку Марковичу Березовському — 38 5. Варфоломію Костянтиновичу Савицькому — 7.
ВСЬОГО: 3628 дес.
Церковні землі — 71 десятина. Церква дерев'яна Троїцька побудована в 1730 р. До Нової Прилуки в цей час приписане ще село Холявинці — в ньому 743 жителя, 1121 десятина землі. Володіє селом Камілія Матвіївна Янковська.
В 1862 році засновується винокурний завод. М. Стара Прилука має половину населення і 4949 десятин землі, що належать по наслідуванню Цеславу Владиславовичу Здеховському. Церковні землі 72 десятини, церква Преображенська кам'яна, побудована в 1819 році.
До Старої Прилуки належить село Чупринівка. В ньому мешкало 194 чоловіки, належало Ісидору Антоновичу Радлинському. Землі — 360 десятин.36
Проходить більше чверті століття і статистичне обслідування 1900 року населених пунктів Київської губернії показують Новоприлуцьку волость, у складі якої 2 містечка, 4 села, 1 «деревня», 2 ферми, 1 урочище, 3 хутори. Населення всього — 11704 мешканці (чоловіків — 5864, жінок — 5840).
Місто Нова Прилука — дворів 563, мешканців — 3922, із них чоловіків — 1944, жінок — 1978. Головне заняття жителів — землеробство, дехто працює на Турбівському цукровому заводі. В містечку числиться 2936 десятин землі, із них поміщикам належало 1089 десятин, церкві — 51 десятина, селянам — 1796 десятин. Містечко належало Еразму Петровичу Карському, Самуїлу Кончинському, Ганні Олександрівні Гамалій, Каролині Лукинічні Жизновській, Василю Трифоновичу Савицькому. Господарство ведеться по трипільній системі.
За 30 років пройшли зміни у володінні сільською та містечковою власністю. Винокурний завод належить купцю Дувіду Моргулісу. Виробництво спирту — 613500 на суму 56400 руб.37
У Новій Прилуці було на цей період 2 кузні, 36 дрібних крамнички, 1 бакалійна, 1 мануфактурна, 4 соломорізки, 2 маслобойні, 4 круподерки, 1 водяний млин на 2-х поставах, 2 вітряки в кожного по одному поставу.
У містечку була одна православна церква, єврейська синагога, церковно-приходська школа, повивальна бабка, одна аптека. Пожежна частина — 5 бочок, що утримувалась за рахунок селян з коштом 5 крб. в рік.
До Нової Прилуки належали Прилуцькі хутори, де було 8 дворів, 26 чоловіків, жінок — 22. Землі: 10 десятин присадибної, 10 десятин сінокосів, 548 десятин орної — всього 568 десятин. Господарство ведеться по трипільній системі.38
В Новій Прилуці в 1903 році було відкрито однокласне приходське училище, яке в 1904 р. переведено у двокласне. Розміщувалось воно в найманому приміщені. На утримання училища відпускалось із казни 530 крб. від Київського комітету тверезості 1500 крб.
Навчалось учнів — 58 хлопчиків, 14 дівчаток. В 1903 році був паралельно відкритий клас для дорослих — навчалось 75 чоловік. При училищі був створений хор, у ньому брали участь 18 дітей, 20 дорослих. Директором училища працював протягом 1903—1906 pp. Андрій Йосипович Войтовський, вчителем — Михайло Хомич Яковенко.39
У 1888 р. в Новій Прилуці народився Залман Аврахамович Ваксман — всесвітньо відомий мікробіолог, Лауреат Нобелівської премії 1952 року — за відкриття стрептоміцину. 3 1915 року жив і працював в США.
У містечку Старій Прилуці було 405 дворів, жителів 2147. Головне заняття — землеробство, дехто відправлявся на заробітки в міста Київ, Одесу, Вінницю, Бердичів — більшість із них працювали домашньою прислугою.
У містечку числиться — 3352 десятини землі, із них належить поміщикам — 1484 десятин, церкві — 72 десятини, селянам — 1795 десятин. Містечко належить Сергію Федоровичу Мерінгу і знаходиться в оренді у Казимира Вікентійовича Ближовського, який веде господарство по восьмипільній системі, а селяни по трипільній системі 40. Щодо господарства С. Ф. Мерінга, то можна сказати, що воно було показовим: «Из других районов Калиновки останавливает на себе внимание хозяйство в г. Старой Прилуко, принадлежащем С. Ф. Мерінгу, представляет особенный интерес как один из крайне редких примеров ведения арендного хозяйства на акционерных началах».41
Власнику Мерінгу належав цегельний завод, який знаходився в оренді у Гершка Дудника, на заводі працювало 8 чоловіків. С. Ф. Мерінгу належав один водяний млин в дві постави. Ферма «Забарова» при Старій Прилуці була теж його власністю. Там проживало 60 чоловіків і 45 жінок. Землі було 570 десятин.
С. Ф. Мерінгу належало село Нова Гребля. Він був розпорядником цукрового заводу, заснованого у 1899 році. На ньому працювало 375 робітників. Випуск цукру був 288628 пудів. При цукровому заводі було відкрите двокласне приходське училище.
До Старої Прилуки відносилась ферма «Бажантва», що належала міщанам Стефану Івановичу і Антону Михайловичу Воляникам. В них було 375 десятин орної землі, сінокосів більш 3 десятин, присадибної 13 десятин — всього 391 десятина, дворів було 16, 24 чоловіки, 26 жінок. Ферма орендується дворянином Леонтієм Карловичем Рогозинським, господарство веде по трипільній системі. Воляникам належала Чупринівка.
В Старій Прилуці була православна церква, церковно-приходська школа, 1 кузня, 1 слюсарна майстерня, 1 водяний млин, що належав Василю Васильовичу Зелененькому, лікарня. Пожежна майстерня (5 бочок, 6 багрів) утримувалась за рахунок селян.
В містечках проходили ярмарки і базари. Ярмарки були незначні за своїми обігами і служили місцевому населенню більше для задоволення сільськогосподарських потреб, ніж будь-яких промислових операцій. Ярмарки відбувались 1 січня, 9 травня, 1, 25 жовтня, 6 грудня.
Базари в Прилуці проходять кожних 2 тижні. А на ярмарці 1856 року (1 січня) було привезено товару на 4 тисячі крб., а продано на 2,7 тис. крб.43
Головним пунктом по торгівлі хлібом, тваринами і продуктами тваринництва була Нова Прилука.
М. Стара Прилука було центром волосного управління. Утримання волосного апарату обходилось в 1112 крб., сільських посадових осіб 690 крб. 77 коп., оклад волосного старшини в рік був 150 крб., а писаря — 50 крб. в обігу 1900 р.
На початок XX ст. зростає кількість господарств (дворів), а тим часом темпи росту населення відстають і це пов'язано з подіями 1904—1905 pp. і участю Росії у світовій війні 1914—1917 pp.
У складі УНР
На 1917 рік в населених пунктах відсутня майже одна чверть чоловіків.
Радянський період
На підставі матеріалів перепису 1923 року в Київський губернії подається національний склад Староприлуцької волості, що приєднана до Подільської губернії по районуванню 1923 р.
В роки Голодомору вимерло кілька сімей: Дікало, Зінченків, Пилявців, Петраків, Іскрів, Захарчуків та інших. Братська могила розташована у західній частині старого кладовища. За свідченням очевидців, після закопування зібраних тіл, земля ворушилася. Уникнути ще більшої трагедії дозволило те, що тут проживало багато євреїв, які допомагали жителям села.
У селі проживала велика єврейська діаспора. У роки Другої світової війни діяло гетто, куди нацистами насильно зганялися євреї для компактного мешкання та подальших репресій.
Період незалежності
Уродженці села
- Ваксман Зельман Абрахам — американський біохімік, нобелівський лауреат;
- Валерій Хайт — єврейський російськомовний письменник.
- Чижиков Давид Михайлович — радянський металург.
Пам'ятки архітектури
- Церква Параскеви — церква в формах класицизму, цегляна, прямокутна в плані, з гранчастою апсидою, тринавна, чотиристовпна, одноглава. Над притвором надбудована дерев'яна дзвіниця, увінчана шпилем. Центральна частина пам'ятки завершена шатровим покриттям на дерев'яному барабані. На північному і південному фасадах двохколонні лоджії, західний розчленований пілястрами і увінчаний трикутним фронтоном. В інтер'єрі висотно розкритий простір верху контрастує з пласкими перекриттями нав. На стінах — олійний живопис к. XIX ст.
- Палац Гойжевських — архітектурна споруда середини XIX століття.
Новоприлуцька школа
У селі діє школа Комунальний заклад "Новоприлуцький заклад загальної середньої освіти І-ІІ ступенів Турбівської селищної ради Вінницького району Вінницької області", в якій навчається 111 учнів з кількістю персоналу 25 чоловік. Це дев`ятирічна школа із спроможністю закладу 225 учнів. На початку ХХ століття даному приміщенні діяла єврейська школа (хедер), у якій навчався Зельман Ваксман.
Також працював шкільним вчителем український художник Панчук Федір Васильович.
Галерея
- В'їзд до села зі сторони Турбова
- Автобусна зупинка навпроти лікарні
- Новоприлуцька школа (раніше тут був хедер - єврейська школа)
- Торговельний комплекс, побудований за радянських часів
- Братська могила і пам'ятник воїнам-односельчанам
- Одна з будівель Турбівської міської лікарні (комплекс земської лікарні)
- Пам'ятна дошка С.А. Верхратському на будівлі Турбівської міської лікарні
-
- Старий млин
- Монумент у парку на честь відомого уродженця села Зельмана Ваксмана
- Монумент на честь уродженця села — Нобелівського лауреата Зельмана Ваксмана
.
Див. також
Література
- Но́ва Прилу́ка // Історія міст і сіл Української РСР : у 26 т. / П.Т. Тронько (голова Головної редколегії). — К. : Головна редакція УРЕ АН УРСР, 1967 - 1974 — том Вінницька область / А.Ф. Олійник (голова редколегії тому), 1972 : 788с. — С.375
- Леонід Повх. Стара Прилука і Нова. Про села Стара і Нова Прилука Липовецького району. - Житомир, Бук-Друк, 2021, 630 с. (Випуск 68)
Посилання
- копія цього текту[недоступне посилання з квітня 2019]
- Погода в селі Нова Прилука [ 2 грудня 2019 у Wayback Machine.]
- Nova Pryluka, Ukraine (англ.)
- Przyłuka // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. — Warszawa : Druk «Wieku», 1888. — Т. IX. — S. 217. (пол.)
- Роговий О.Ш.,Завальнюк К.В. Єдиний з вінничан: Українські шляхи Нобелівського лауреата. - Вінниця:Консоль,2013-200с.
- Школа на сайті- Вінницька область.ІСОУ. [ 15 травня 2021 у Wayback Machine.]
Примітки
- На чорній дошці. Голодомор на прикладі одного регіону. / О.І. Роговий. Вінниця : ТОВ «Меркьюрі-Поділля», 2019. — 164 с.; іл. — — с. 82-83.
- Maryna., Dubyk,; Марина., Дубик, (2000). Dovidnyk pro tabory, ti︠u︡rmy ta hetto na okupovaniĭ terytoriï Ukraïny (1941-1944) = Handbuch der Lager, Gefängnisse und Ghettos auf dem besetzten Territorium der Ukraine (1941-1944). Kyïv: Derz︠h︡avnyĭ komitet arkhiviv Ukraïny. ISBN . OCLC 45595209.
- . Архів оригіналу за 15 травня 2021. Процитовано 15 травня 2021.
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Нова Прилука |
Це незавершена стаття з географії Вінницької області. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Cya stattya mistit tekst sho ne vidpovidaye enciklopedichnomu stilyu Bud laska dopomozhit udoskonaliti cyu stattyu pogodivshi stil vikladu zi stilistichnimi pravilami Vikipediyi Mozhlivo storinka obgovorennya mistit zauvazhennya shodo potribnih zmin cherven 2010 Cyu stattyu potribno povnistyu perepisati vidpovidno do standartiv yakosti Vikipediyi Vi mozhete dopomogti pererobivshi yiyi Mozhlivo storinka obgovorennya mistit zauvazhennya shodo potribnih zmin zhovten 2018 Nova Prilu ka selo v Ukrayini u Turbivskij selishnij gromadiVinnickogo rajonu Vinnickoyi oblasti Naselennya 1942 osobi 2001 rik selo Nova PrilukaKrayina UkrayinaOblast Vinnicka oblastRajon Vinnickij rajonGromada Turbivska selishna gromadaOblikova kartka selo Nova Priluka Osnovni daniZasnovane 1146Naselennya 1942 osobi 2001 Plosha 5 07 km Gustota naselennya 383 04 osib km Poshtovij indeks 22512Telefonnij kod 380 4358Geografichni daniGeografichni koordinati 49 22 37 pn sh 28 42 04 sh d 49 37694 pn sh 28 70111 sh d 49 37694 28 70111 Koordinati 49 22 37 pn sh 28 42 04 sh d 49 37694 pn sh 28 70111 sh d 49 37694 28 70111Serednya visota nad rivnem morya 250 mVodojmi richka Desenka Desna Misceva vladaAdresa radi 22513 Vinnicka obl Vinnickij r n smt Turbiv vul Miru bud 42KartaNova PrilukaNova PrilukaMapa Nova Priluka u VikishovishiBudinok kulturi osib Do 2020 organ miscevogo samovryaduvannya Novoprilucka silska rada V centri selaGeografiyaRoztashovane 3 km vid Turbova Cherez selo protikaye nevelika richka Sela Stara ta Nova Priluka sho rozmistilisya na oboh beregah richki Desni roztashovani za 30 km vid oblasnogo centru Vinnici IstoriyaVpershe Priluka zgaduyetsya v Litopisi Ruskomu v lyutomu berezni 1146 roku koli knyaz Galickij Volodimir Volodarevich voyuyuchi z Kiyivskim velikim knyazem Vsevolodom po dorozi do Kiyeva pride Volodimir i vzya Priluk Priluka lezhala todi v zemli tak zvanij Bolohivskij a mezhi zemli lezhali vid richki Homori azh do verhiv ya Bugu Litovski chasi Priluka roztashovana u mezhirichchi Dnipra i Bogu bula vidkrita tataram yaki vid smerti Hadzhi Gireya 1466 r periodichno nayizhdzhali na Braclavshinu Pislya vignannya tatar litovcyami Priluka i yiyi okolici dovgo ne zalyudnyuvalis Mozhna pripustiti sho Priluka mogla buti pograbovana tatarami abo v kinci XV st 1491 1495 pp velikij pohid na Podillya Braclavshinu Volin abo v pershij polovini XVI st bo v XVI st Vona z yavlyayetsya yak nove poselennya vzhe buduchi vlasnistyu knyaziv Zbarazhskih v suchasnij literaturi Zbarazki I D Vvazhayut sho yiyi zasnovnikom buv knyaz odnak u vikoristanij literaturi krim Slownika ce im ya ne zustrichayetsya U gramoti 1507 roku namisniku braclavskomu knyazyu Mihajlu Zbarazhskomu dozvoleno ne zbirati podimshini v zv yazku z opustosheniyam krayu vid tatar Pislya Lyublinskoyi uniyi Knyaz voyevoda braclavskij sho perebuvav na cij posadi 32 roki pomer v 1608 roci buduye v Priluci oboronij zamok 1576 1580 pp I D ukriplyuye jogo valami j perekopami yaki teper she vidno Zamchishe bulo otochene valom na 168 sazhniv z kozhnogo boku visotoyu do 4 5 sazhniv Vid zamchisha do r Desni tyagnetsya val dovzhinoyu 494 sazhni visotoyu 4 sazheni Z chasu zabudovi zamku lyudnist ne lishe v samij Priluci ale v blizhchij okruzi zbilshuvalas splivala vona z glibin krayu najpershe z Volini yak bachimo iz sudovih procesiv yaki postijno velisya zemlyanami volinskimi z knyazem Yanushem Zbarazhskim pro piddanih sho vtekli z yihnih mayetkiv do Priluchchini Sela Prilucki v nedovgim chasi tak zalyudnilisya sho v 1602 roci narahovuvalos v okruzi 29 sil Tak Erih Lyasota posol avstro nimeckogo cisarya v 1594 roci proyizdiv Priluku i zalishiv svij opis Priluki velike nove ukriplene misto z zamkom u nomu ye 4 tisyachi domiv nad richkoyu Desniceyu Misto ce otochene prekrasnimi prostorimi i rodyuchimi lanami ta pasoviskami sered kotrih roztashovani poodinoko malenki divni budinki zi strilnicyami kudi hovayutsya selyani zaskocheni znichev ya tatarami i oboronyayutsya vid nih tomu kozhnij selyanin jduchi na pracyu v pole zavzhdi maye z soboyu rushnicyu na plechah i shablyu abo tesak pri boci bo voni duzhe chasto ye v nebezpeci pered tatarami i majzhe nikoli ne buvayut u bezpeci vid nih Rid Zbarazhskih po Yuriyu cholovichij liniyi zakinchuyetsya v 1631 roci Sela Priluk z okolicyami perehodyat u vlasnist yih dochki Heleni sho viddala ruku Stanislavu Varshickomu V 1648 roci pislya Korsunskoyi bitvi v lipni misyaci gostiv tut M Krivonis z hanom Gireyem Kozachchina Ivan Franko v svoyij praci ochevidcya podij 1648 p pisano dnya 3 lipnya do Videnskogo magistratu yakomu Kushevich dopovidaye pro bunt Hmelnickogo porazku polskih getmaniv pid Korsunem Notuye fakti novih tatarskih napadiv Cherez negotovnist nashih tatari dnya 7 chervnya rozpustili svoyi zagoni i narobili bagato shkodi v okolicyah Mahnivki Berdicheva Bilopillya Pavolochi Glinskogo Priluki Pikova Nabravshi bagato hudobi ale bez rozlivu krovi ta bez boyu voni vernuli pid Bilu Cerkvu Tatarskij han z velikim polonom v 200 000 hristiyan virushiv do Krimu zalishivshi pri Hmelnickim znachnu zalogu 22 Naperedodni domovlenosti z tatarami pro dopomogu Hmelnickij rozsilav universali poselennyam shob yih meshkanci hovalis vid tatar v tverdinyah Priluckij u Novomu Zbarazhi Gubini V 1648 roci u zv yazku z vijskovoyu neobhidnistyu stvoryuyetsya Kalnickij polk V sklad polku vhodilo 19 soten 2046 reyestrovih kozakiv 23 Priluka staye sotennim mistechkom azh do 1667 roku Sotnikom priluckoyi sotni staye Vasil Antonenko a pisarem Petro Konchinskij 18 bereznya 1651 r pislya peremogi Ivana Boguna pid Vinniceyu Vinnickij Kalnickij polk vidijshov do Priluki Tut kozaki buli oblozheni polskimi vijskami Bogdan Hmelnickij spishiv do Priluk iz pid B Cerkvi A z Umani polkovnik Ivan Gluh priviv 10 tis kozakiv 18 bereznya kozaki ochistili Priluku pisav v shodenniku 1643 1651 pp Stanislav Osvencim uchasnik podij nablizhena osoba getmana Konecpolskogo Na pochatku 1653 roku na arenu borotbi proti ukrayinskogo narodu vistupiv odin iz pretendentiv na polsku koronu Stefan Charneckij Polskoe pravitelstvo vverilo energii i patriotizmu koronnogo oboznogo nebolshoe vojsko tysyach desyat i predostavilo svobodu dejstvij Nezhdanno negadanno poyavlyaetsya on v Braclavshine na territorii Buzhskogo kozachestva S bystrotoyu molnii kidalsya Charneckij iz odnogo konca kraya v drugoj vyrezyvaya i vyzhigaya selo za selom mestechko za mestechkom on ostavlyal za soboyu pustynyu K schastyu dlya kraya on mog zdes vstretit takogo vraga kak Bogun ne ustupayushego emu po energii i prevoshodyashego ego po nahodchivosti Bogun uspel taki zaderzhat Charnsckogo v ego strashnom dvizhenii 25 Ale nazdozhene jogo Bogun pid Monastirishem koli budut rozgromleni Priluki Pogrebishe Pid Novoselovim voni nespodivano vnochi napali na kozakiv i vibili yih blizko trohsot strativshi sobi dev yanosto vosmero vtrati polyakiv I D Pislya cogo zamahu toj do reshti splyundruvav Samgorodok ta Priluku pozabivavshi v nih nevinnih kozako ruskih lyudej 26 Knyazi Vishnevecki Varshicki voyuvali proti vijsk B Hmelnickogo v Beresteckij ta Zbarazhskij bitvah V chasi Ruyini 1670 1700 Varshicki ne povertalis do svoyih mayetkiv sho pid chas rozruhi oslabli Tilki pislya Prutskogo miru 1711 roku mayetnosti perejdut do 2 dochok i 2 siniv Stanislava Varshickogo Chas Getmana Ioanna Mazepi Pochatok XVIII st harakterizuyetsya na Braclavshini pidjomom kozackih povstan proti polskoyi shlyahti Tak znamenite Nemirivske povstannya 1702 roku u yakomu brali uchast kovalivski nsmirovski prilucki gromadi pochalos yak pidtrimka fastivskogo polkovnika Paliya v jogo borotbi proti Polshi Gajdamachchina Na rannij stadiyi gajdamackogo ruhu 1730 1745 pp aktivizuvala svoyu diyalnist shlyahta vona ob yednuvala nadvirnu kozacku miliciyu i vodila yiyi na rozboyi do mistechok i sil znishuyuchi mayetki sobi podibnih nanosyachi zbitki selyanam Ce she zaohochuvalos tim sho u bilshosti vlasnickih mayetkiv golovnoyu osoboyu stav dovirnik upravitel ekonom 15 iyulya 1733 g sudebnoe reshenie po delu upravlyayushego imeniem grafov Monmoransi de Bui g Prilukoj shlyahticha Bedrzhickogo na imenie Krakovskogo kashtelyana knyazya Yanusha Koributa Vishneveckogo s Serdivcy prichem byli sdelany razlichnye nasiliya tamoshnim krestyanam sud postanovil udovletvorit vo vsem Vishneveckogo 28 Graf Jozef Monmoransi de Bui zhinocha liniya Varshickih Kalinovskih I D 19 iyulya 1746 g Zhaloba mnogih dvoryan prozhivayushih v imeniyah knyazya Mihaila Radzivilla u sele Yarmoshovke na upravlyayushih priluckim imeniem dvoryan Matveya Bedrzhickogo i Yacka Papezskogo o tom chto oni napali nochyu vo glave mnogochislennoj nadvornoj kozackoj milicii na dvory iscov ograbili ih imushestvo ih zhe samih izuvechili i brosili v tyurmu 29 V grudni 1762 r na postoyi v Priluci stoyali 3 horugvi Kiyivskogo voyevodi V 1780 roci Novopriluckij klyuch perehodit do ruk grafini Gonorati Kalinovskoyi Bedrzhickoyi V cej zhe period v Novu Priluku pereselyayetsya yevrejske naselennya Staroyi Priluki Ce mabut zv yazano z tim sho torgovim mistechkom staye Nova Priluka I D V 1763 1791 pp na Braclavshini Podilli provoditsya perepis yevreyiv V Prilukah zafiksovano 45 dvoriv 205 zhiteliv V dokumentah vistupaye riznobichne zhittya priluchaj Sered nih i vzayemni tyazhbi peredacha vlasnosti obmin vlasnistyu 22 marta 1779 g v Vinnice Medovskij poroh Ivan Lisinskij po doverennosti prilukskogo poroha Dmitriya Kuchinskogo zapisal vikariat pri cerkvi vo imya Pokrova sv Bogorodicy shlyahetnomu Ivanu Lisinskomu otdavaya emu v polzovanie polovinu cerkovnyh dohodov i ugodij 31 7 dekabrya 1778 g Menovaya zapis svidetelstvo o vzaimnoj peredache hutorov drug drugu sostoyavshejsya mezhdu krestyankoyu Gapkoyu Burlachihoyu i kozackim atamanom Ivanom Valmikom 32 V comu dokumenti zvuchat prizvisha zhiteliv mabut Novoyi Priluki I D bo prisutnij vijt Kisslivskij Tomash Danilo Stepanec Semen Bavchuk Lesko Valmik Petro Dimentov sin Burlachihi Petro 33 12 iyulya 1786 g rasporyazhenie vladelca mestechka Priluki Borzheckogo zapreshayushee bespokoit meshanina prilukskogo Kalenika Iksenka u svobodnom vladenii prinadlezhashim emu hutorom nazyvaemym Lug nahodyashimsya na reke Desne 34 27 yanvarya 1791 g udostoverenie vydannoe dvoryaninom Borzheckim meshanam g Priluka Marku Dymenko i Ilku Bednarchuku v tom chto ih usadby na hutorah sady i paseki budut priznany ih sobstvennostyu Aneksiya Moskovskoyu derzhavoyu V 1797 r nova moskovska vlada provela administrativnu reformu Lipoveckij povit do skladu yakogo vhodila Priluka zgidno z ukazom moskovskogo volodarya Pavla I perejshov vid Braclavskogo namisnictva do Berdichivskogo povitu Kiyivskoyi guberniyi Na 1864 r v mistechku Priluki narahovuvalos 5147 cholovik iz nih 2824 pravoslavnih 303 rimo katoliki 202 yevreyiv Misto Nova Priluka sho nazivalas Kiselyami nalezhala nastupnim vlasnikam 1 Kalistu Gavrilovichu Gojzheveckomu 271 2 Ivanu i Silvsstru Lukianovicham Bolsunovskim 140 3 Petru Matvijovichu Karskomu 50 4 Marku Markovichu Berezovskomu 38 5 Varfolomiyu Kostyantinovichu Savickomu 7 VSOGO 3628 des Cerkovni zemli 71 desyatina Cerkva derev yana Troyicka pobudovana v 1730 r Do Novoyi Priluki v cej chas pripisane she selo Holyavinci v nomu 743 zhitelya 1121 desyatina zemli Volodiye selom Kamiliya Matviyivna Yankovska V 1862 roci zasnovuyetsya vinokurnij zavod M Stara Priluka maye polovinu naselennya i 4949 desyatin zemli sho nalezhat po nasliduvannyu Ceslavu Vladislavovichu Zdehovskomu Cerkovni zemli 72 desyatini cerkva Preobrazhenska kam yana pobudovana v 1819 roci Do Staroyi Priluki nalezhit selo Chuprinivka V nomu meshkalo 194 choloviki nalezhalo Isidoru Antonovichu Radlinskomu Zemli 360 desyatin 36 Prohodit bilshe chverti stolittya i statistichne obsliduvannya 1900 roku naselenih punktiv Kiyivskoyi guberniyi pokazuyut Novoprilucku volost u skladi yakoyi 2 mistechka 4 sela 1 derevnya 2 fermi 1 urochishe 3 hutori Naselennya vsogo 11704 meshkanci cholovikiv 5864 zhinok 5840 Misto Nova Priluka dvoriv 563 meshkanciv 3922 iz nih cholovikiv 1944 zhinok 1978 Golovne zanyattya zhiteliv zemlerobstvo dehto pracyuye na Turbivskomu cukrovomu zavodi V mistechku chislitsya 2936 desyatin zemli iz nih pomishikam nalezhalo 1089 desyatin cerkvi 51 desyatina selyanam 1796 desyatin Mistechko nalezhalo Erazmu Petrovichu Karskomu Samuyilu Konchinskomu Ganni Oleksandrivni Gamalij Karolini Lukinichni Zhiznovskij Vasilyu Trifonovichu Savickomu Gospodarstvo vedetsya po tripilnij sistemi Za 30 rokiv projshli zmini u volodinni silskoyu ta mistechkovoyu vlasnistyu Vinokurnij zavod nalezhit kupcyu Duvidu Morgulisu Virobnictvo spirtu 613500 na sumu 56400 rub 37 U Novij Priluci bulo na cej period 2 kuzni 36 dribnih kramnichki 1 bakalijna 1 manufakturna 4 solomorizki 2 maslobojni 4 krupoderki 1 vodyanij mlin na 2 h postavah 2 vitryaki v kozhnogo po odnomu postavu U mistechku bula odna pravoslavna cerkva yevrejska sinagoga cerkovno prihodska shkola povivalna babka odna apteka Pozhezhna chastina 5 bochok sho utrimuvalas za rahunok selyan z koshtom 5 krb v rik Do Novoyi Priluki nalezhali Prilucki hutori de bulo 8 dvoriv 26 cholovikiv zhinok 22 Zemli 10 desyatin prisadibnoyi 10 desyatin sinokosiv 548 desyatin ornoyi vsogo 568 desyatin Gospodarstvo vedetsya po tripilnij sistemi 38 V Novij Priluci v 1903 roci bulo vidkrito odnoklasne prihodske uchilishe yake v 1904 r perevedeno u dvoklasne Rozmishuvalos vono v najmanomu primisheni Na utrimannya uchilisha vidpuskalos iz kazni 530 krb vid Kiyivskogo komitetu tverezosti 1500 krb Navchalos uchniv 58 hlopchikiv 14 divchatok V 1903 roci buv paralelno vidkritij klas dlya doroslih navchalos 75 cholovik Pri uchilishi buv stvorenij hor u nomu brali uchast 18 ditej 20 doroslih Direktorom uchilisha pracyuvav protyagom 1903 1906 pp Andrij Josipovich Vojtovskij vchitelem Mihajlo Homich Yakovenko 39 U 1888 r v Novij Priluci narodivsya Zalman Avrahamovich Vaksman vsesvitno vidomij mikrobiolog Laureat Nobelivskoyi premiyi 1952 roku za vidkrittya streptomicinu 3 1915 roku zhiv i pracyuvav v SShA U mistechku Starij Priluci bulo 405 dvoriv zhiteliv 2147 Golovne zanyattya zemlerobstvo dehto vidpravlyavsya na zarobitki v mista Kiyiv Odesu Vinnicyu Berdichiv bilshist iz nih pracyuvali domashnoyu prislugoyu U mistechku chislitsya 3352 desyatini zemli iz nih nalezhit pomishikam 1484 desyatin cerkvi 72 desyatini selyanam 1795 desyatin Mistechko nalezhit Sergiyu Fedorovichu Meringu i znahoditsya v orendi u Kazimira Vikentijovicha Blizhovskogo yakij vede gospodarstvo po vosmipilnij sistemi a selyani po tripilnij sistemi 40 Shodo gospodarstva S F Meringa to mozhna skazati sho vono bulo pokazovim Iz drugih rajonov Kalinovki ostanavlivaet na sebe vnimanie hozyajstvo v g Staroj Priluko prinadlezhashem S F Meringu predstavlyaet osobennyj interes kak odin iz krajne redkih primerov vedeniya arendnogo hozyajstva na akcionernyh nachalah 41 Vlasniku Meringu nalezhav cegelnij zavod yakij znahodivsya v orendi u Gershka Dudnika na zavodi pracyuvalo 8 cholovikiv S F Meringu nalezhav odin vodyanij mlin v dvi postavi Ferma Zabarova pri Starij Priluci bula tezh jogo vlasnistyu Tam prozhivalo 60 cholovikiv i 45 zhinok Zemli bulo 570 desyatin S F Meringu nalezhalo selo Nova Greblya Vin buv rozporyadnikom cukrovogo zavodu zasnovanogo u 1899 roci Na nomu pracyuvalo 375 robitnikiv Vipusk cukru buv 288628 pudiv Pri cukrovomu zavodi bulo vidkrite dvoklasne prihodske uchilishe Do Staroyi Priluki vidnosilas ferma Bazhantva sho nalezhala mishanam Stefanu Ivanovichu i Antonu Mihajlovichu Volyanikam V nih bulo 375 desyatin ornoyi zemli sinokosiv bilsh 3 desyatin prisadibnoyi 13 desyatin vsogo 391 desyatina dvoriv bulo 16 24 choloviki 26 zhinok Ferma orenduyetsya dvoryaninom Leontiyem Karlovichem Rogozinskim gospodarstvo vede po tripilnij sistemi Volyanikam nalezhala Chuprinivka V Starij Priluci bula pravoslavna cerkva cerkovno prihodska shkola 1 kuznya 1 slyusarna majsternya 1 vodyanij mlin sho nalezhav Vasilyu Vasilovichu Zelenenkomu likarnya Pozhezhna majsternya 5 bochok 6 bagriv utrimuvalas za rahunok selyan V mistechkah prohodili yarmarki i bazari Yarmarki buli neznachni za svoyimi obigami i sluzhili miscevomu naselennyu bilshe dlya zadovolennya silskogospodarskih potreb nizh bud yakih promislovih operacij Yarmarki vidbuvalis 1 sichnya 9 travnya 1 25 zhovtnya 6 grudnya Bazari v Priluci prohodyat kozhnih 2 tizhni A na yarmarci 1856 roku 1 sichnya bulo privezeno tovaru na 4 tisyachi krb a prodano na 2 7 tis krb 43 Golovnim punktom po torgivli hlibom tvarinami i produktami tvarinnictva bula Nova Priluka M Stara Priluka bulo centrom volosnogo upravlinnya Utrimannya volosnogo aparatu obhodilos v 1112 krb silskih posadovih osib 690 krb 77 kop oklad volosnogo starshini v rik buv 150 krb a pisarya 50 krb v obigu 1900 r Na pochatok XX st zrostaye kilkist gospodarstv dvoriv a tim chasom tempi rostu naselennya vidstayut i ce pov yazano z podiyami 1904 1905 pp i uchastyu Rosiyi u svitovij vijni 1914 1917 pp U skladi UNR Na 1917 rik v naselenih punktah vidsutnya majzhe odna chvert cholovikiv Radyanskij period Na pidstavi materialiv perepisu 1923 roku v Kiyivskij guberniyi podayetsya nacionalnij sklad Staropriluckoyi volosti sho priyednana do Podilskoyi guberniyi po rajonuvannyu 1923 r V roki Golodomoru vimerlo kilka simej Dikalo Zinchenkiv Pilyavciv Petrakiv Iskriv Zaharchukiv ta inshih Bratska mogila roztashovana u zahidnij chastini starogo kladovisha Za svidchennyam ochevidciv pislya zakopuvannya zibranih til zemlya vorushilasya Uniknuti she bilshoyi tragediyi dozvolilo te sho tut prozhivalo bagato yevreyiv yaki dopomagali zhitelyam sela U seli prozhivala velika yevrejska diaspora U roki Drugoyi svitovoyi vijni diyalo getto kudi nacistami nasilno zganyalisya yevreyi dlya kompaktnogo meshkannya ta podalshih represij Period nezalezhnostiUrodzhenci selaVaksman Zelman Abraham amerikanskij biohimik nobelivskij laureat Valerij Hajt yevrejskij rosijskomovnij pismennik Chizhikov David Mihajlovich radyanskij metalurg Pam yatki arhitekturiCerkva Paraskevi cerkva v formah klasicizmu ceglyana pryamokutna v plani z granchastoyu apsidoyu trinavna chotiristovpna odnoglava Nad pritvorom nadbudovana derev yana dzvinicya uvinchana shpilem Centralna chastina pam yatki zavershena shatrovim pokrittyam na derev yanomu barabani Na pivnichnomu i pivdennomu fasadah dvohkolonni lodzhiyi zahidnij rozchlenovanij pilyastrami i uvinchanij trikutnim frontonom V inter yeri visotno rozkritij prostir verhu kontrastuye z plaskimi perekrittyami nav Na stinah olijnij zhivopis k XIX st Palac Gojzhevskih arhitekturna sporuda seredini XIX stolittya Novoprilucka shkolaU seli diye shkola Komunalnij zaklad Novopriluckij zaklad zagalnoyi serednoyi osviti I II stupeniv Turbivskoyi selishnoyi radi Vinnickogo rajonu Vinnickoyi oblasti v yakij navchayetsya 111 uchniv z kilkistyu personalu 25 cholovik Ce dev yatirichna shkola iz spromozhnistyu zakladu 225 uchniv Na pochatku HH stolittya danomu primishenni diyala yevrejska shkola heder u yakij navchavsya Zelman Vaksman Takozh pracyuvav shkilnim vchitelem ukrayinskij hudozhnik Panchuk Fedir Vasilovich GalereyaV yizd do sela zi storoni Turbova Avtobusna zupinka navproti likarni Novoprilucka shkola ranishe tut buv heder yevrejska shkola Torgovelnij kompleks pobudovanij za radyanskih chasiv Bratska mogila i pam yatnik voyinam odnoselchanam Odna z budivel Turbivskoyi miskoyi likarni kompleks zemskoyi likarni Pam yatna doshka S A Verhratskomu na budivli Turbivskoyi miskoyi likarni Richka Desna mizh Staroyu ta Novoyu Prilukoyu Starij mlin Monument u parku na chest vidomogo urodzhencya sela Zelmana Vaksmana Monument na chest urodzhencya sela Nobelivskogo laureata Zelmana Vaksmana Div takozhNovoprilucka silska rada Vaksman Zelman Abraham Stara PrilukaLiteraturaNo va Prilu ka Istoriya mist i sil Ukrayinskoyi RSR u 26 t P T Tronko golova Golovnoyi redkolegiyi K Golovna redakciya URE AN URSR 1967 1974 tom Vinnicka oblast A F Olijnik golova redkolegiyi tomu 1972 788s S 375 Leonid Povh Stara Priluka i Nova Pro sela Stara i Nova Priluka Lipoveckogo rajonu Zhitomir Buk Druk 2021 630 s Vipusk 68 Posilannyakopiya cogo tektu nedostupne posilannya z kvitnya 2019 Pogoda v seli Nova Priluka 2 grudnya 2019 u Wayback Machine Nova Pryluka Ukraine angl Przyluka Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego Warszawa Druk Wieku 1888 T IX S 217 pol Rogovij O Sh Zavalnyuk K V Yedinij z vinnichan Ukrayinski shlyahi Nobelivskogo laureata Vinnicya Konsol 2013 200s Shkola na sajti Vinnicka oblast ISOU 15 travnya 2021 u Wayback Machine PrimitkiNa chornij doshci Golodomor na prikladi odnogo regionu O I Rogovij Vinnicya TOV Merkyuri Podillya 2019 164 s il ISBN 978 966 2696 90 5 s 82 83 Maryna Dubyk Marina Dubik 2000 Dovidnyk pro tabory ti u rmy ta hetto na okupovaniĭ terytorii Ukrainy 1941 1944 Handbuch der Lager Gefangnisse und Ghettos auf dem besetzten Territorium der Ukraine 1941 1944 Kyiv Derz h avnyĭ komitet arkhiviv Ukrainy ISBN 9665041886 OCLC 45595209 Arhiv originalu za 15 travnya 2021 Procitovano 15 travnya 2021 Vikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Nova Priluka Ce nezavershena stattya z geografiyi Vinnickoyi oblasti Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi