Хадіджа Осман-бек кизи Гаїбова (азерб. Xədicə Qayıbova 24 травня 1893, Тифліс — 27 жовтня 1938, Баку) — азербайджанська піаністка.
Гаїбова Хадіджа Осман-бек кизи | |
---|---|
Народилася | 24 травня 1893 Тифліс, Російська імперія |
Померла | 27 жовтня 1938 (45 років) Баку, Азербайджанська РСР, СРСР ·вогнепальне поранення і політичні репресії |
Країна | Азербайджан Російська імперія Азербайджанська Демократична Республіка СРСР |
Діяльність | піаністка |
Alma mater | Бакинська музична академія |
|
Біографія
Уроджена Хадіджа Муфтізаде народилася в Тифлісі у сім'ї азербайджанця Осман-бека Муфтізаде, представника місцевого сунітського духовенства, і його дружини з татарського за походженням роду Терегулова, що осів в Тифлісі в першій половині XIX століття. Гаїбова отримала середню освіту в Жіночої гімназії Св. Ніни і паралельно брала уроки фортепіано. У 1911 році, після закінчення гімназії, 18-річна Хадіджа вийшла заміж за інженера Надіра Гаїбова, сина муфтія Кавказу Гусейна-ефенді Гаїбова і брата першої азербайджанської сестри милосердя Нігяр Шіхлінської. У наступні роки Гаібова викладала в місцевій жіночій російсько-мусульманській школі.
Ще до Жовтневого перевороту Хадіджа Гаїбова здобула популярність як одна з перших виконавиць мугама (азербайджанського народного жанру музики) на фортепіано. У 1919 році сім'я Гаїбових переїхала в Баку, де роком пізніше Хадіджа Гаїбова брала участь в заснуванні Азербайджанської державній консерваторії. Після радянізації вона очолила відділ східної музики в Наркоматі освіти Азербайджанської РСР. У ці роки Гаібова вела уроки музики і акторської майстерності при жіночих просвітницьких курсах. У 1927 — 1931 роках вона навчалася на композиторському факультеті Азербайджанської державної консерваторії.
У 1933 році Гаїбову було заарештовано і поміщено у в'язницю за звинуваченням у «контрреволюційній діяльності». Вона була звільнена через три місяці, і звинувачення з неї були зняті. У 1934 році вона увійшла в дослідницький склад Азербайджанської державної консерваторії по вивченню музичної спадщини Азербайджану.
17 березня 1938 року, незабаром після арешту її другого чоловіка Рашида Гаїбова, Хадіджа Гаїбова знову була заарештована і звинувачена в зв'язках з мусаватистами. У наступні п'ять тижнів її дев'ять разів викликали на допит, поки, нарешті, не визнали винною в шпигунстві. Сама Гаїбова не визнала своєї провини. Її колишня сусідка по камері Зівер Ефендієва (дружина репресованого азербайджанського партійного діяча Султан-Меджида Ефендієва) пізніше згадувала, що Гаїбова очікувала у найгіршому випадку бути засланою в Сибір і навіть висловлювала впевненість у продовженні своєї творчої діяльності на засланні. Проте, 19 жовтня 1938 року після пятнадцатиминутного судового слухання, Гаїбову було засуджено до вищої міри покарання — розстрілу. Вирок був приведений у виконання в Баку через тиждень.
У 1956 році, за клопотанням Аланг Султанової, дочки Хадіджи Гаїбової, кримінальну справу було переглянуто, і Гаїбова була реабілітована.
Примітки
- Электронна енциклопедія «Узеир Гаджибеков»: Терегуловы [ 12 квітня 2013 у Wayback Machine.].
- Гянджали С. Женщины, красота и святость. — Баку: Азербайджан, 2001. — С. 154—155.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Hadidzha Osman bek kizi Gayibova azerb Xedice Qayibova 24 travnya 1893 Tiflis 27 zhovtnya 1938 Baku azerbajdzhanska pianistka Gayibova Hadidzha Osman bek kiziNarodilasya24 travnya 1893 1893 05 24 Tiflis Rosijska imperiyaPomerla27 zhovtnya 1938 1938 10 27 45 rokiv Baku Azerbajdzhanska RSR SRSR vognepalne poranennya i politichni represiyiKrayina Azerbajdzhan Rosijska imperiya Azerbajdzhanska Demokratichna Respublika SRSRDiyalnistpianistkaAlma materBakinska muzichna akademiya Mediafajli u VikishovishiBiografiyaUrodzhena Hadidzha Muftizade narodilasya v Tiflisi u sim yi azerbajdzhancya Osman beka Muftizade predstavnika miscevogo sunitskogo duhovenstva i jogo druzhini z tatarskogo za pohodzhennyam rodu Teregulova sho osiv v Tiflisi v pershij polovini XIX stolittya Gayibova otrimala serednyu osvitu v Zhinochoyi gimnaziyi Sv Nini i paralelno brala uroki fortepiano U 1911 roci pislya zakinchennya gimnaziyi 18 richna Hadidzha vijshla zamizh za inzhenera Nadira Gayibova sina muftiya Kavkazu Gusejna efendi Gayibova i brata pershoyi azerbajdzhanskoyi sestri miloserdya Nigyar Shihlinskoyi U nastupni roki Gaibova vikladala v miscevij zhinochij rosijsko musulmanskij shkoli She do Zhovtnevogo perevorotu Hadidzha Gayibova zdobula populyarnist yak odna z pershih vikonavic mugama azerbajdzhanskogo narodnogo zhanru muziki na fortepiano U 1919 roci sim ya Gayibovih pereyihala v Baku de rokom piznishe Hadidzha Gayibova brala uchast v zasnuvanni Azerbajdzhanskoyi derzhavnij konservatoriyi Pislya radyanizaciyi vona ocholila viddil shidnoyi muziki v Narkomati osviti Azerbajdzhanskoyi RSR U ci roki Gaibova vela uroki muziki i aktorskoyi majsternosti pri zhinochih prosvitnickih kursah U 1927 1931 rokah vona navchalasya na kompozitorskomu fakulteti Azerbajdzhanskoyi derzhavnoyi konservatoriyi U 1933 roci Gayibovu bulo zaareshtovano i pomisheno u v yaznicyu za zvinuvachennyam u kontrrevolyucijnij diyalnosti Vona bula zvilnena cherez tri misyaci i zvinuvachennya z neyi buli znyati U 1934 roci vona uvijshla v doslidnickij sklad Azerbajdzhanskoyi derzhavnoyi konservatoriyi po vivchennyu muzichnoyi spadshini Azerbajdzhanu 17 bereznya 1938 roku nezabarom pislya areshtu yiyi drugogo cholovika Rashida Gayibova Hadidzha Gayibova znovu bula zaareshtovana i zvinuvachena v zv yazkah z musavatistami U nastupni p yat tizhniv yiyi dev yat raziv viklikali na dopit poki nareshti ne viznali vinnoyu v shpigunstvi Sama Gayibova ne viznala svoyeyi provini Yiyi kolishnya susidka po kameri Ziver Efendiyeva druzhina represovanogo azerbajdzhanskogo partijnogo diyacha Sultan Medzhida Efendiyeva piznishe zgaduvala sho Gayibova ochikuvala u najgirshomu vipadku buti zaslanoyu v Sibir i navit vislovlyuvala vpevnenist u prodovzhenni svoyeyi tvorchoyi diyalnosti na zaslanni Prote 19 zhovtnya 1938 roku pislya pyatnadcatiminutnogo sudovogo sluhannya Gayibovu bulo zasudzheno do vishoyi miri pokarannya rozstrilu Virok buv privedenij u vikonannya v Baku cherez tizhden U 1956 roci za klopotannyam Alang Sultanovoyi dochki Hadidzhi Gayibovoyi kriminalnu spravu bulo pereglyanuto i Gayibova bula reabilitovana PrimitkiElektronna enciklopediya Uzeir Gadzhibekov Teregulovy 12 kvitnya 2013 u Wayback Machine Gyandzhali S Zhenshiny krasota i svyatost Baku Azerbajdzhan 2001 S 154 155