Ця стаття містить текст, що не відповідає . (липень 2018) |
Шумове́ забру́днення атмосфери — одна з форм хвильового, фізичного забруднення, адаптація організму до нього є неможливою.
Шум — це сукупність звуків різної частоти та інтенсивності, що виникають у результаті коливального руху частинок у пружних середовищах (твердих, рідких, газоподібних). Поняття шумового забруднення формується в результаті вивчення впливу різноманітних звуків на людину. Інтенсивність шумового забруднення (тиску) вимірюється в децибелах (дБ). Шуми інтенсивністю 30-80 дБ не наносять шкоди людському організму. Водночас шуми інтенсивністю 85 дБ і більше призводять до фізіологічних і психологічних негативних наслідків на нервову систему, сон, емоції, працездатність. На сьогодні проблема шумового забруднення є дуже актуальною, оскільки воно зростає з часом все більше. Особливо у містах.
Шумове завжди вважалося менш небезпечною формою забруднення, ніж інші види екологічного забруднення, а люди практично не хвилюються про те, як шум впливає на їх здоров'я. Проте дані Бюро національної статистики Великої Британії показують, що кількість скарг на шум в країні в останні 20 років зросла в 5 разів. Виходить, що таким чином шум дійсно стає для людей все серйознішою загрозою, повідомляє УНІАН.
Основні джерела шумового забруднення
У зв'язку із зростанням кількості автомашин (які є найпоширенішим джерелом шуму), індустріалізацією міст, зростанням транспортної рухливості населення, ростом технічного оснащення міського господарства розширюються контакти між техногенним середовищем міста і природного середовища. Сільські ландшафти і приміські території зазнають активного впливу шосейних доріг і залізниць, аеродромів та річкових портів. До цих джерел шуму відносяться також залізничні вузли і станції, великі автовокзали і автогосподарства, мотелі і кемпінги, трейлерні парки, промислові об'єкти і великі бази будівельної індустрії, енергетичні установки. Спричинювати додаткове шумове навантаження може також недосконале планування міст, розміщення в їх межах джерел сильного шуму, наприклад, аеропортів, автомагістралей, підприємств. Джерелами шумів є також гучномовні пристрої, ліфти, телевізори, радіоприймачі, музичні інструменти, юрби людей і окремі особи. Для багатьох великих міст джерелом значного шуму є залізничні підприємства, відкриті ділянки метрополітену і міські трамваї.
Шумове забруднення середовища і вплив шуму на людину
Шум негативно впливає на різні системи організму: серцево-судинну, нервову, порушує сон, увагу, збільшує роздратованість, депресію, неспокій, подразнення, може впливати на дихання і травну систему; Ушкодження слухової функції з тимчасовою або постійною втратою слуху; порушення здатності передавати та сприймати звуки мовного спілкування; відволікання уваги від звичайних занять; зміни фізіологічних реакцій людини на стресові сигнали; вплив на психічне і соматичне здоров'я; дію на трудову діяльність і продуктивність праці. Дослідження свідчать про несприятливий вплив шуму на центральну нервову, серцево-судинну систему і органи травлення. Порушення стану функціонування центральної нервової системи під впливом шуму призводить до ослаблення уваги і працездатності, особливо розумової. [7, c. 54-55]
Але шум може впливати і позитивно. Такий вплив на людину чинить, наприклад, шелест листя дерев, помірний стукіт дощових крапель, рокіт морського прибою. Позитивний та лікувальний вплив спокійної приємної музики відомий з давніх часів. Тому різноманітні оздоровчі процедури супроводжують спокійною симфонічною або шлюзовою музикою. Є навіть такий напрям нетрадиційної медицини як звукотерапія. Нерідко шум несе важливу інформацію. Автомобіліст уважно прислухається до звуків, які видає мотор, шасі, інші частини автомобіля, що рухається, бо будь-який сторонній шум може попередити аварію. Також за допомогою шуму, спричиненого рухом кораблів та підводних човнів, їх виявляють і пеленгують. Шум відіграє велику роль в акустиці, радіотехніці, радіоастрономії і навіть медицині. Шумове забруднення навколишнього середовища увесь час зростає. Особливо це стосується великих міст. Опитування жителів міст довело, що шум турбує понад 50 % опитаних. Причому, в останні десятиліття рівень шуму зріс у 10-15 разів. Зменшення рівня шуму поліпшує самопочуття людини і підвищує продуктивність праці. З шумом необхідно боротися як на виробництві так і в побуті. Уміння дотримуватися тиші — показник культури людини і її доброзичливого ставлення до навколишніх. Тиша потрібна людям так само, як сонце і свіже повітря.
Не менш важливе значення для здоров'я і самопочуття людини має вібрація. Вібрація — це коливання твердих тіл, частин апаратів, машин, устаткування, споруд, що сприймаються організмом людини як струс. Часто вібрації супроводжуються почутим шумом. Джерелами вібрації у містах є: рейковий транспорт, автомобільний транспорт, будівельна техніка, промислові установки.
Зазвичай вібрація розповсюджується від її джерела на відстань до 100 м. Найпотужніше джерело вібрації — залізничний транспорт. Коливання ґрунту поблизу залізниці перевищує землетрус силою 6–7 балів. У метро інтенсивна вібрація розповсюджується на 50–70 м. Тривалий вплив вібрації викликає фахове захворювання — вібраційну хворобу. Розрізняють загальну і локальну вібрації. Локальна вібрація зумовлена коливаннями інструмента й устаткування, що передаються до окремих частин тіла. При загальній вібрації коливання передаються всьому тілу від механізмів через підлогу, сидіння або робочий майданчик. Найнебезпечніша частота загальної вібрації 6-9 Гц, оскільки вона збігається з власною частотою коливань внутрішніх органів людини. В результаті цього може виникнути резонанс, це призводить до переміщень і механічних ушкоджень внутрішніх органів. Резонансна частота серця, живота і грудної клітки — 5 Гц, голови — 20 Гц, центральної нервової системи — 25- Гц. Частоти сидячих людей становлять від 3 до 8 Гц[4, c. 139—140]. Результати акустичних вимірів та соціологічні дослідження свідчать, що головним джерелом акустичного забруднення в містах є автотранспорт. Приблизно кожний другий міський житель страждає від створюваного ним шуму. Шкідливий вплив не тільки на населення, а й на споруди спричиняє вібрація уздовж ліній метрополітену.
Значним джерелом порушення акустичного режиму на забудованих територіях населених пунктів є авіаційний транспорт. Особливе значення проблема захисту від шуму має в курортних та рекреаційних зонах міст, де до створення комфортних акустичних умов висуваються більш високі вимоги.
Акустичне навантаження на міське населення значною мірою посилюється за рахунок внутрішніх джерел. Доза звукової енергії значно перевищує допустиму санітарними нормами СН 3077–84 для житлових приміщень і може становити приблизно 60 % регламенту для промислових умов.
На сьогодні спостерігається тенденція до розширення площ акустичного дискомфорту на забудованих територіях. Недосконалість законодавчо-нормативної бази, відсутність економічних важелів регулювання допустимих рівнів звуку є причиною зростання акустичного забруднення міст.
Значна кількість обладнання, устаткування, приладдя на підприємствах за віброакустичними параметрами не відповідає встановленим нормативам.
Рівні акустичного забруднення у містах можуть справляти негативний вплив на здоров'я і самопочуття населення, у тому числі збільшувати кількість серцево-судинних захворювань.
Основні пріоритети в зниженні рівня акустичного забруднення
На сьогодні спостерігається тенденція до розширення площ акустичного дискомфорту на забудованих територіях. Недосконалість законодавчо-нормативної бази, відсутність економічних важелів регулювання допустимих рівнів звуку є причиною зростання акустичного забруднення міст.
Існуючі стандарти щодо акустичного забруднення не мають достатнього сучасного технічного, правового та соціально-економічного обґрунтування. Назріла суттєва необхідність переходу до більш виваженого нормування акустичного навантаження, його гармонізації із світовим законодавством.
В акустиці для вимірювання інтенсивності звуків або шуму застосовують спеціальну систему, яка враховує логарифмічну залежність між подразненням і слуховим сприйняттям, — шкалу бел і децибел. Вона відповідає фізіологічному сприйняттю і уможливлює різке скорочення діапазону значень вимірюваних величин. За цією шкалою кожен наступний ступінь звукової енергії перевищує попередній у 10 разів. Логарифмічна одиниця, яка відбиває десятиразовий ступінь збільшення інтенсивності звуку називається белом (Б), тобто є десятковим логарифмом відношення інтенсивностей звуків. Отже при вимірювані інтенсивності звуків використовують не абсолютні величини звукової енергії або тиску, а відносні, які виражають відношення енергії або тиску звуку до порогових для слуху значень енергії або тиску. Діапазон енергії, який сприймається слухом, як звук, становить 13 — 14 Б. Для зручності використовують не бел, а одиницю, що в 10 разів менша — децибел (дБ). Децибел приблизно відповідає мінімальному приросту інтенсивності звуку, який розрізняє вухо. Вимірювані в такий спосіб величини називаються рівнями інтенсивності звуку, або рівнями звукового тиску.
Основні пріоритети в зниженні рівня акустичного забруднення: удосконалення гігієнічних нормативів, оцінки і розрахунку акустичних показників для різних джерел звуку;
розроблення поточних та перспективних карт акустичного забруднення міст;
зниження акустичного навантаження на населення і працівників транспортних засобів;
зменшення втрат, пов'язаних із зниженням працездатності і захворюваністю в умовах акустичного забруднення;
розроблення та впровадження економічних важелів регулювання акустичного навантаження.
План дій
1. Гармонізація нормативно-правових актів і методики оцінки акустичного впливу на здоров'я населення з вимогами директив ЄС.
2. Проведення моніторингу акустичного забруднення населених пунктів.
3. Розроблення нових конструктивних рішень щодо використання матеріалів із звукоізоляційними і звукопоглинальними властивостями під час проектування обладнання, устаткування, виробничо-побутових приладів, інструментів, транспортних засобів, внутрішніх джерел звуку у будинках.
4. Розроблення раціональних способів планування будинків і територій забудови, забезпечення дотримання розмірів зон обмеження забудови в умовах несприятливого впливу шуму.
5. Розроблення заходів (методичних та інструментальних) боротьби з акустичним перевантаженням та включення цих заходів до регіональних і місцевих планів дій з гігієни довкілля.
Ефективним заходом боротьби з шумом у містах є озеленення. Дерева, які посаджені близько одне від одного, оточені густими кущами, значно знижують рівень техногенного шуму і покращують міське середовище.
Деякі поради щодо зменшення шуму в квартирі міського будинку:
- відрегулюйте у найсприятливішому для вас режимі гучність дзвоника вхідних дверей та телефону;
- для звукоізоляції стін використовуйте гіпсокартонні плити (їх закріплюють під шпалерами) або спеціальні прокладки з натуральної пробки під лінолеум, килимове покриття або паркет;
- щоб двері не скрипіли, змажте їх машинним мастилом, щоб не стукали, прибийте до одвірка смужку тонкої гуми;
- замініть двері у ванну кімнату на пластикову або дерев'яну, яка герметично закривається;
- коли на кухні відкритий кран або працює витяжка, не вмикайте там телевізор;
- привчайте домочадців щільніше прикривати двері в свої кімнати, не вмикати телевізор і магнітофон на повну гучність. [6, c. 59-160] [8, c. 164—166].
Нехай у вашому будинку стане хоч трохи тихіше.
Техногенний шум прийшов до нас із цивілізацією як важка хвороба. Однак не потрібно забувати про те, що на людину завжди впливав і природний шум, натуральне звукове середовище. Пташиний спів, дзюркотіння струмкової води, шум листя, лагідний шум морських хвиль — усі ці звуки чули наші далекі пращури, і свого роду схильність до них успадкувала наша психіка як звичайне й потрібне для нас явище. І тому такі звуки не впливають на нас негативно, а іноді навіть лікують. Уже накопичений медичний досвід щодо лікування душевних розладів пташиним співом. Пташині голоси радують і підбадьорюють, піднімають працездатність і настрій. Записи пташиних голосів беруть з собою космонавти в польоти.
Шумове забруднення навколишнього середовища увесь час зростає. Особливо це стосується великих міст. Опитування жителів міст довело, що шум турбує понад 50 % опитаних. Причому, в останні десятиліття рівень шуму зріс у 10-15 разів.
Зменшення рівня шуму поліпшує самопочуття людини і підвищує продуктивність праці. З шумом необхідно боротися як на виробництві так і в побуті. Уміння дотримуватися тиші — показник культури людини і її доброзичливого ставлення до навколишніх. Тиша потрібна людям так само, як сонце і свіже повітря.
2 % всіх смертей викликано захворюваннями, пов'язаними з надмірним шумом. До такого висновку прийшли експерти Всесвітньої організації охорони здоров'я. Підвищений рівень шуму створює у людей стан тривоги, а звідси — інфаркти і інсульти. Щорічно тисячі людей вмирають від нестачі тиші і спокою лише в одній Великій Британії.
Органи чуття людини сприймають звуки навколо, навіть коли людина спить. Потім баланс гормонів в організмі порушується, що у свою чергу примушує працювати з напругою багато органів.
А коли людина достатньо довго живе в місці з підвищеним рівнем шуму, то це може викликати не тільки психологічні, але і фізіологічні зміни, які є прямою загрозою людському життю.
На сьогоднішній день підвищеному рівню шуму під час сну піддаються 2 % жителів Європи. Нормальне людське вухо чує звуки від 25 дБ (децибел), а звичайний побутовий шум в середньому близько 70 дБ ніякої небезпеки для людини не представляє. Без проблем для здоров'я людина може витримати звук 120 дБ.
У країнах ЄС діє закон, що регламентує рівень шуму в межах 85 децибел, протягом 8 годин щодня, але не більше. При цьому громадських установах, медичних установах, школах, дитячих садах, офісах максимальний шумовий рівень не повинен перевищувати 30-35 дБ, рівень шуму в житлових приміщеннях вдень — 40 дБ, а вночі — 30 дБ.
Проте, в багатьох житлових приміщеннях в Європі рівень шуму становить 50-60 децибел — це приблизно рівно звуку працюючої посудомийної машини.
Особливою шумопоглинаючою здатністю наділені рослини. Насадження клена, тополі, липи поглинають від 10 до 20 дБ звукових сигналів. Густа жива загорожа здатна зменшити шум автотраси у 10 разів.
Див. також
Література
- Безпека життєдіяльності: Навчальний посібник. -К.: Знання, 2004. — 397 с.
- Величко О. М. Контроль забруднення довкілля: Навчальний посібник. -К.: Основа, 2002. — 255 с.
- Дуднікова І. І. Безпека життєдіяльності. -К., 2002. — 237, с.
- Желібо Є. П. Безпека життєдіяльності: Курс лекцій. — Ірпінь: Академія ДПС України, 2001. — 356 с.
- Кучерявий В. П. Урбоекологія: Підручник,. -Львів: Світ, 2002. — 439 с.
- Безпека життєдіяльності. -Суми: Університетська книга, 1999. — 300, с.
- Шестопалова Л. М. Основи безпеки життєдіяльності. -К.: Юрінком Інтер, 2001. — 96 с.
- Яремко З. Безпека життєдіяльності. -К.: Центр навчальної літератури, 2005. — 317 с.
Посилання
- Акустичне навантаження // ВУЕ
- Забруднення шумове // : навч.-метод. посіб. / уклад. О. Г. Лановенко, О. О. Остапішина. — Херсон : ПП Вишемирський В. С., 2013. — С. 90.
- Шумове забруднення // : навч.-метод. посіб. / уклад. О. Г. Лановенко, О. О. Остапішина. — Херсон : ПП Вишемирський В. С., 2013. — С. 192.
Цю статтю треба для відповідності Вікіпедії. (грудень 2012) |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Cya stattya mistit tekst sho ne vidpovidaye enciklopedichnomu stilyu Bud laska dopomozhit udoskonaliti cyu stattyu pogodivshi stil vikladu zi stilistichnimi pravilami Vikipediyi Mozhlivo storinka obgovorennya mistit zauvazhennya shodo potribnih zmin lipen 2018 Shumove zabru dnennya atmosferi odna z form hvilovogo fizichnogo zabrudnennya adaptaciya organizmu do nogo ye nemozhlivoyu Shum ce sukupnist zvukiv riznoyi chastoti ta intensivnosti sho vinikayut u rezultati kolivalnogo ruhu chastinok u pruzhnih seredovishah tverdih ridkih gazopodibnih Ponyattya shumovogo zabrudnennya formuyetsya v rezultati vivchennya vplivu riznomanitnih zvukiv na lyudinu Intensivnist shumovogo zabrudnennya tisku vimiryuyetsya v decibelah dB Shumi intensivnistyu 30 80 dB ne nanosyat shkodi lyudskomu organizmu Vodnochas shumi intensivnistyu 85 dB i bilshe prizvodyat do fiziologichnih i psihologichnih negativnih naslidkiv na nervovu sistemu son emociyi pracezdatnist Na sogodni problema shumovogo zabrudnennya ye duzhe aktualnoyu oskilki vono zrostaye z chasom vse bilshe Osoblivo u mistah Shumove zavzhdi vvazhalosya mensh nebezpechnoyu formoyu zabrudnennya nizh inshi vidi ekologichnogo zabrudnennya a lyudi praktichno ne hvilyuyutsya pro te yak shum vplivaye na yih zdorov ya Prote dani Byuro nacionalnoyi statistiki Velikoyi Britaniyi pokazuyut sho kilkist skarg na shum v krayini v ostanni 20 rokiv zrosla v 5 raziv Vihodit sho takim chinom shum dijsno staye dlya lyudej vse serjoznishoyu zagrozoyu povidomlyaye UNIAN Osnovni dzherela shumovogo zabrudnennyaU zv yazku iz zrostannyam kilkosti avtomashin yaki ye najposhirenishim dzherelom shumu industrializaciyeyu mist zrostannyam transportnoyi ruhlivosti naselennya rostom tehnichnogo osnashennya miskogo gospodarstva rozshiryuyutsya kontakti mizh tehnogennim seredovishem mista i prirodnogo seredovisha Silski landshafti i primiski teritoriyi zaznayut aktivnogo vplivu shosejnih dorig i zaliznic aerodromiv ta richkovih portiv Do cih dzherel shumu vidnosyatsya takozh zaliznichni vuzli i stanciyi veliki avtovokzali i avtogospodarstva moteli i kempingi trejlerni parki promislovi ob yekti i veliki bazi budivelnoyi industriyi energetichni ustanovki Sprichinyuvati dodatkove shumove navantazhennya mozhe takozh nedoskonale planuvannya mist rozmishennya v yih mezhah dzherel silnogo shumu napriklad aeroportiv avtomagistralej pidpriyemstv Dzherelami shumiv ye takozh guchnomovni pristroyi lifti televizori radioprijmachi muzichni instrumenti yurbi lyudej i okremi osobi Dlya bagatoh velikih mist dzherelom znachnogo shumu ye zaliznichni pidpriyemstva vidkriti dilyanki metropolitenu i miski tramvayi Shumove zabrudnennya seredovisha i vpliv shumu na lyudinuShum negativno vplivaye na rizni sistemi organizmu sercevo sudinnu nervovu porushuye son uvagu zbilshuye rozdratovanist depresiyu nespokij podraznennya mozhe vplivati na dihannya i travnu sistemu Ushkodzhennya sluhovoyi funkciyi z timchasovoyu abo postijnoyu vtratoyu sluhu porushennya zdatnosti peredavati ta sprijmati zvuki movnogo spilkuvannya vidvolikannya uvagi vid zvichajnih zanyat zmini fiziologichnih reakcij lyudini na stresovi signali vpliv na psihichne i somatichne zdorov ya diyu na trudovu diyalnist i produktivnist praci Doslidzhennya svidchat pro nespriyatlivij vpliv shumu na centralnu nervovu sercevo sudinnu sistemu i organi travlennya Porushennya stanu funkcionuvannya centralnoyi nervovoyi sistemi pid vplivom shumu prizvodit do oslablennya uvagi i pracezdatnosti osoblivo rozumovoyi 7 c 54 55 Ale shum mozhe vplivati i pozitivno Takij vpliv na lyudinu chinit napriklad shelest listya derev pomirnij stukit doshovih krapel rokit morskogo priboyu Pozitivnij ta likuvalnij vpliv spokijnoyi priyemnoyi muziki vidomij z davnih chasiv Tomu riznomanitni ozdorovchi proceduri suprovodzhuyut spokijnoyu simfonichnoyu abo shlyuzovoyu muzikoyu Ye navit takij napryam netradicijnoyi medicini yak zvukoterapiya Neridko shum nese vazhlivu informaciyu Avtomobilist uvazhno prisluhayetsya do zvukiv yaki vidaye motor shasi inshi chastini avtomobilya sho ruhayetsya bo bud yakij storonnij shum mozhe poperediti avariyu Takozh za dopomogoyu shumu sprichinenogo ruhom korabliv ta pidvodnih chovniv yih viyavlyayut i pelenguyut Shum vidigraye veliku rol v akustici radiotehnici radioastronomiyi i navit medicini Shumove zabrudnennya navkolishnogo seredovisha uves chas zrostaye Osoblivo ce stosuyetsya velikih mist Opituvannya zhiteliv mist dovelo sho shum turbuye ponad 50 opitanih Prichomu v ostanni desyatilittya riven shumu zris u 10 15 raziv Zmenshennya rivnya shumu polipshuye samopochuttya lyudini i pidvishuye produktivnist praci Z shumom neobhidno borotisya yak na virobnictvi tak i v pobuti Uminnya dotrimuvatisya tishi pokaznik kulturi lyudini i yiyi dobrozichlivogo stavlennya do navkolishnih Tisha potribna lyudyam tak samo yak sonce i svizhe povitrya Ne mensh vazhlive znachennya dlya zdorov ya i samopochuttya lyudini maye vibraciya Vibraciya ce kolivannya tverdih til chastin aparativ mashin ustatkuvannya sporud sho sprijmayutsya organizmom lyudini yak strus Chasto vibraciyi suprovodzhuyutsya pochutim shumom Dzherelami vibraciyi u mistah ye rejkovij transport avtomobilnij transport budivelna tehnika promislovi ustanovki Zazvichaj vibraciya rozpovsyudzhuyetsya vid yiyi dzherela na vidstan do 100 m Najpotuzhnishe dzherelo vibraciyi zaliznichnij transport Kolivannya gruntu poblizu zaliznici perevishuye zemletrus siloyu 6 7 baliv U metro intensivna vibraciya rozpovsyudzhuyetsya na 50 70 m Trivalij vpliv vibraciyi viklikaye fahove zahvoryuvannya vibracijnu hvorobu Rozriznyayut zagalnu i lokalnu vibraciyi Lokalna vibraciya zumovlena kolivannyami instrumenta j ustatkuvannya sho peredayutsya do okremih chastin tila Pri zagalnij vibraciyi kolivannya peredayutsya vsomu tilu vid mehanizmiv cherez pidlogu sidinnya abo robochij majdanchik Najnebezpechnisha chastota zagalnoyi vibraciyi 6 9 Gc oskilki vona zbigayetsya z vlasnoyu chastotoyu kolivan vnutrishnih organiv lyudini V rezultati cogo mozhe viniknuti rezonans ce prizvodit do peremishen i mehanichnih ushkodzhen vnutrishnih organiv Rezonansna chastota sercya zhivota i grudnoyi klitki 5 Gc golovi 20 Gc centralnoyi nervovoyi sistemi 25 Gc Chastoti sidyachih lyudej stanovlyat vid 3 do 8 Gc 4 c 139 140 Rezultati akustichnih vimiriv ta sociologichni doslidzhennya svidchat sho golovnim dzherelom akustichnogo zabrudnennya v mistah ye avtotransport Priblizno kozhnij drugij miskij zhitel strazhdaye vid stvoryuvanogo nim shumu Shkidlivij vpliv ne tilki na naselennya a j na sporudi sprichinyaye vibraciya uzdovzh linij metropolitenu Znachnim dzherelom porushennya akustichnogo rezhimu na zabudovanih teritoriyah naselenih punktiv ye aviacijnij transport Osoblive znachennya problema zahistu vid shumu maye v kurortnih ta rekreacijnih zonah mist de do stvorennya komfortnih akustichnih umov visuvayutsya bilsh visoki vimogi Akustichne navantazhennya na miske naselennya znachnoyu miroyu posilyuyetsya za rahunok vnutrishnih dzherel Doza zvukovoyi energiyi znachno perevishuye dopustimu sanitarnimi normami SN 3077 84 dlya zhitlovih primishen i mozhe stanoviti priblizno 60 reglamentu dlya promislovih umov Na sogodni sposterigayetsya tendenciya do rozshirennya plosh akustichnogo diskomfortu na zabudovanih teritoriyah Nedoskonalist zakonodavcho normativnoyi bazi vidsutnist ekonomichnih vazheliv regulyuvannya dopustimih rivniv zvuku ye prichinoyu zrostannya akustichnogo zabrudnennya mist Znachna kilkist obladnannya ustatkuvannya priladdya na pidpriyemstvah za vibroakustichnimi parametrami ne vidpovidaye vstanovlenim normativam Rivni akustichnogo zabrudnennya u mistah mozhut spravlyati negativnij vpliv na zdorov ya i samopochuttya naselennya u tomu chisli zbilshuvati kilkist sercevo sudinnih zahvoryuvan Osnovni prioriteti v znizhenni rivnya akustichnogo zabrudnennyaNa sogodni sposterigayetsya tendenciya do rozshirennya plosh akustichnogo diskomfortu na zabudovanih teritoriyah Nedoskonalist zakonodavcho normativnoyi bazi vidsutnist ekonomichnih vazheliv regulyuvannya dopustimih rivniv zvuku ye prichinoyu zrostannya akustichnogo zabrudnennya mist Isnuyuchi standarti shodo akustichnogo zabrudnennya ne mayut dostatnogo suchasnogo tehnichnogo pravovogo ta socialno ekonomichnogo obgruntuvannya Nazrila suttyeva neobhidnist perehodu do bilsh vivazhenogo normuvannya akustichnogo navantazhennya jogo garmonizaciyi iz svitovim zakonodavstvom V akustici dlya vimiryuvannya intensivnosti zvukiv abo shumu zastosovuyut specialnu sistemu yaka vrahovuye logarifmichnu zalezhnist mizh podraznennyam i sluhovim sprijnyattyam shkalu bel i decibel Vona vidpovidaye fiziologichnomu sprijnyattyu i umozhlivlyuye rizke skorochennya diapazonu znachen vimiryuvanih velichin Za ciyeyu shkaloyu kozhen nastupnij stupin zvukovoyi energiyi perevishuye poperednij u 10 raziv Logarifmichna odinicya yaka vidbivaye desyatirazovij stupin zbilshennya intensivnosti zvuku nazivayetsya belom B tobto ye desyatkovim logarifmom vidnoshennya intensivnostej zvukiv Otzhe pri vimiryuvani intensivnosti zvukiv vikoristovuyut ne absolyutni velichini zvukovoyi energiyi abo tisku a vidnosni yaki virazhayut vidnoshennya energiyi abo tisku zvuku do porogovih dlya sluhu znachen energiyi abo tisku Diapazon energiyi yakij sprijmayetsya sluhom yak zvuk stanovit 13 14 B Dlya zruchnosti vikoristovuyut ne bel a odinicyu sho v 10 raziv mensha decibel dB Decibel priblizno vidpovidaye minimalnomu prirostu intensivnosti zvuku yakij rozriznyaye vuho Vimiryuvani v takij sposib velichini nazivayutsya rivnyami intensivnosti zvuku abo rivnyami zvukovogo tisku Osnovni prioriteti v znizhenni rivnya akustichnogo zabrudnennya udoskonalennya gigiyenichnih normativiv ocinki i rozrahunku akustichnih pokaznikiv dlya riznih dzherel zvuku rozroblennya potochnih ta perspektivnih kart akustichnogo zabrudnennya mist znizhennya akustichnogo navantazhennya na naselennya i pracivnikiv transportnih zasobiv zmenshennya vtrat pov yazanih iz znizhennyam pracezdatnosti i zahvoryuvanistyu v umovah akustichnogo zabrudnennya rozroblennya ta vprovadzhennya ekonomichnih vazheliv regulyuvannya akustichnogo navantazhennya Plan dij 1 Garmonizaciya normativno pravovih aktiv i metodiki ocinki akustichnogo vplivu na zdorov ya naselennya z vimogami direktiv YeS 2 Provedennya monitoringu akustichnogo zabrudnennya naselenih punktiv 3 Rozroblennya novih konstruktivnih rishen shodo vikoristannya materialiv iz zvukoizolyacijnimi i zvukopoglinalnimi vlastivostyami pid chas proektuvannya obladnannya ustatkuvannya virobnicho pobutovih priladiv instrumentiv transportnih zasobiv vnutrishnih dzherel zvuku u budinkah 4 Rozroblennya racionalnih sposobiv planuvannya budinkiv i teritorij zabudovi zabezpechennya dotrimannya rozmiriv zon obmezhennya zabudovi v umovah nespriyatlivogo vplivu shumu 5 Rozroblennya zahodiv metodichnih ta instrumentalnih borotbi z akustichnim perevantazhennyam ta vklyuchennya cih zahodiv do regionalnih i miscevih planiv dij z gigiyeni dovkillya Efektivnim zahodom borotbi z shumom u mistah ye ozelenennya Dereva yaki posadzheni blizko odne vid odnogo otocheni gustimi kushami znachno znizhuyut riven tehnogennogo shumu i pokrashuyut miske seredovishe Deyaki poradi shodo zmenshennya shumu v kvartiri miskogo budinku vidregulyujte u najspriyatlivishomu dlya vas rezhimi guchnist dzvonika vhidnih dverej ta telefonu dlya zvukoizolyaciyi stin vikoristovujte gipsokartonni pliti yih zakriplyuyut pid shpalerami abo specialni prokladki z naturalnoyi probki pid linoleum kilimove pokrittya abo parket shob dveri ne skripili zmazhte yih mashinnim mastilom shob ne stukali pribijte do odvirka smuzhku tonkoyi gumi zaminit dveri u vannu kimnatu na plastikovu abo derev yanu yaka germetichno zakrivayetsya koli na kuhni vidkritij kran abo pracyuye vityazhka ne vmikajte tam televizor privchajte domochadciv shilnishe prikrivati dveri v svoyi kimnati ne vmikati televizor i magnitofon na povnu guchnist 6 c 59 160 8 c 164 166 Nehaj u vashomu budinku stane hoch trohi tihishe Tehnogennij shum prijshov do nas iz civilizaciyeyu yak vazhka hvoroba Odnak ne potribno zabuvati pro te sho na lyudinu zavzhdi vplivav i prirodnij shum naturalne zvukove seredovishe Ptashinij spiv dzyurkotinnya strumkovoyi vodi shum listya lagidnij shum morskih hvil usi ci zvuki chuli nashi daleki prashuri i svogo rodu shilnist do nih uspadkuvala nasha psihika yak zvichajne j potribne dlya nas yavishe I tomu taki zvuki ne vplivayut na nas negativno a inodi navit likuyut Uzhe nakopichenij medichnij dosvid shodo likuvannya dushevnih rozladiv ptashinim spivom Ptashini golosi raduyut i pidbadoryuyut pidnimayut pracezdatnist i nastrij Zapisi ptashinih golosiv berut z soboyu kosmonavti v poloti Shumove zabrudnennya navkolishnogo seredovisha uves chas zrostaye Osoblivo ce stosuyetsya velikih mist Opituvannya zhiteliv mist dovelo sho shum turbuye ponad 50 opitanih Prichomu v ostanni desyatilittya riven shumu zris u 10 15 raziv Zmenshennya rivnya shumu polipshuye samopochuttya lyudini i pidvishuye produktivnist praci Z shumom neobhidno borotisya yak na virobnictvi tak i v pobuti Uminnya dotrimuvatisya tishi pokaznik kulturi lyudini i yiyi dobrozichlivogo stavlennya do navkolishnih Tisha potribna lyudyam tak samo yak sonce i svizhe povitrya 2 vsih smertej viklikano zahvoryuvannyami pov yazanimi z nadmirnim shumom Do takogo visnovku prijshli eksperti Vsesvitnoyi organizaciyi ohoroni zdorov ya Pidvishenij riven shumu stvoryuye u lyudej stan trivogi a zvidsi infarkti i insulti Shorichno tisyachi lyudej vmirayut vid nestachi tishi i spokoyu lishe v odnij Velikij Britaniyi Organi chuttya lyudini sprijmayut zvuki navkolo navit koli lyudina spit Potim balans gormoniv v organizmi porushuyetsya sho u svoyu chergu primushuye pracyuvati z naprugoyu bagato organiv A koli lyudina dostatno dovgo zhive v misci z pidvishenim rivnem shumu to ce mozhe viklikati ne tilki psihologichni ale i fiziologichni zmini yaki ye pryamoyu zagrozoyu lyudskomu zhittyu Na sogodnishnij den pidvishenomu rivnyu shumu pid chas snu piddayutsya 2 zhiteliv Yevropi Normalne lyudske vuho chuye zvuki vid 25 dB decibel a zvichajnij pobutovij shum v serednomu blizko 70 dB niyakoyi nebezpeki dlya lyudini ne predstavlyaye Bez problem dlya zdorov ya lyudina mozhe vitrimati zvuk 120 dB U krayinah YeS diye zakon sho reglamentuye riven shumu v mezhah 85 decibel protyagom 8 godin shodnya ale ne bilshe Pri comu gromadskih ustanovah medichnih ustanovah shkolah dityachih sadah ofisah maksimalnij shumovij riven ne povinen perevishuvati 30 35 dB riven shumu v zhitlovih primishennyah vden 40 dB a vnochi 30 dB Prote v bagatoh zhitlovih primishennyah v Yevropi riven shumu stanovit 50 60 decibel ce priblizno rivno zvuku pracyuyuchoyi posudomijnoyi mashini Osoblivoyu shumopoglinayuchoyu zdatnistyu nadileni roslini Nasadzhennya klena topoli lipi poglinayut vid 10 do 20 dB zvukovih signaliv Gusta zhiva zagorozha zdatna zmenshiti shum avtotrasi u 10 raziv Div takozhBezpeka zhittyediyalnosti Medichna akustika Akustichna kabinaLiteraturaBezpeka zhittyediyalnosti Navchalnij posibnik K Znannya 2004 397 s Velichko O M Kontrol zabrudnennya dovkillya Navchalnij posibnik K Osnova 2002 255 s Dudnikova I I Bezpeka zhittyediyalnosti K 2002 237 s Zhelibo Ye P Bezpeka zhittyediyalnosti Kurs lekcij Irpin Akademiya DPS Ukrayini 2001 356 s Kucheryavij V P Urboekologiya Pidruchnik Lviv Svit 2002 439 s Bezpeka zhittyediyalnosti Sumi Universitetska kniga 1999 300 s Shestopalova L M Osnovi bezpeki zhittyediyalnosti K Yurinkom Inter 2001 96 s Yaremko Z Bezpeka zhittyediyalnosti K Centr navchalnoyi literaturi 2005 317 s PosilannyaAkustichne navantazhennya VUE Zabrudnennya shumove navch metod posib uklad O G Lanovenko O O Ostapishina Herson PP Vishemirskij V S 2013 S 90 Shumove zabrudnennya navch metod posib uklad O G Lanovenko O O Ostapishina Herson PP Vishemirskij V S 2013 S 192 Cyu stattyu treba vikifikuvati dlya vidpovidnosti standartam yakosti Vikipediyi Bud laska dopomozhit dodavannyam dorechnih vnutrishnih posilan abo vdoskonalennyam rozmitki statti gruden 2012