Шон Френсіс Лемасс (ірл. Seán Francis Lemass; 18 липня 1899 — 11 травня 1971) — ірландський державний і політичний діяч, прем'єр-міністр країни у 1959—1966 роках.
Шон Лемасс ірл. Seán Lemass | |||
| |||
---|---|---|---|
23 червня 1959 — 10 листопада 1966 року | |||
Попередник: | Еймон де Валера | ||
Наступник: | Джек Лінч | ||
Народження: | 15 липня 1899[1][2][…] d, Дан Лері - Ратдаун, Ірландія | ||
Смерть: | 11 травня 1971[1][2][…](71 рік) d, Дублін, Ірландія | ||
Причина смерті: | рак легень | ||
Поховання: | d | ||
Країна: | Ірландія і Ірландська Вільна держава | ||
Релігія: | католицтво | ||
Освіта: | Національний університет Ірландії | ||
Партія: | Фіанна Файл | ||
Шлюб: | d | ||
Діти: | d і d | ||
Медіафайли у Вікісховищі |
Життєпис
У ранньому віці став учасником руху за незалежність Ірландії, 1915 року вступив до лав ірландських добровольців. 1916 року брав активну участь у Великодньому повстанні та був заарештований. Однак невдовзі був звільнений через надто молодий вік.
Потім приєднався до ІРА. Під час Війни за незалежність Ірландії входив до складу дублінської бригади ІРА на чолі з Майклом Коллінзом. 1921 року Лемасс був знову заарештований та інтернований до 1923 року.
Наступного року він вступив до Шинн Фейн, однак 1926 залишив її та був одним з активістів, які допомагали Еймону де Валера в створенні Фіанна Файл. Виступав проти розділу Ірландії, але мав більш прагматичну точку зору, ніж багато хто з непримиренних республіканців, які бачили у відокремленні Північної Ірландії прояв зради. В партії займав скоріше лівоцентристські позиції.
Після перемоги 1932 року Фіанна Файл на загальних виборах увійшов до складу уряду.
Від 1932 до 1939 року очолював міністерство промисловості і торгівлі. Після цього до 1945 займав пост міністра постачання. На тій посаді 1941 року за його ініціативою було створено ірландське пароплавство, що дозволило зберегти постачання до Ірландії життєво необхідних товарів за умов Другої світової війни. У 1945—1948 роках знову був міністром промисловості і торгівлі. У 1951—1954 та 1957—1959 роках обіймав посаду заступника прем'єр-міністра й міністра промисловості й торгівлі. І якщо на початку 1950-их років прем'єр де Валера і міністр фінансів не підтримали його пропозицію з модернізації економічної політики, то 1958 була запущена перша програма з економічного розвитку.
У 1959—1966 роках очолював ірландський уряд. У той період відбулось кадрове оновлення кабінету, до 1965 року в його складі залишився лише один міністр часів де Валери. Свою діяльність на посту прем'єр-міністра він зосередив на підйомі економіки. Була ухвалена державна програма економічного розвитку, що проголошувала відхід від протекціоністської політики, що проводилась від 1930-их років, запровадження податкових пільг і субсидій для іноземних компаній, які бажали б інвестувати в Ірландії. В результаті економічних реформ кабінету Лемасса безробіття знизилось на третину, еміграція значно зменшилась, вперше відбулось загальне збільшення населення країни. Єдиним сектором, в якому не спостерігались позитивні зміни, було сільське господарство. 1961 року Лемасс був готовий починати консультації зі вступу Ірландії до ЄЕС. Спочатку ідея мала підтримку як всередині країни, так і за її межами, однак згодом вона змінилась серйозною опозицією. А в січні 1963 року президент Франції Шарль де Голль зажадав відтермінувати вступ Англії до ЄЕС, що призвело до відтермінування прийому Ірландії до Спільноти.
В результаті економічної експансії відбулось зростання індустріалізації й урбанізації. Зростання статків також призвело до відходу від замкненості й консерватизму в ірландському житті. Після створення 1961 року державної телевізійної служби Telefís Éireann почалась масова трансляція зарубіжних програм і фільмів. 1965 року прем'єр розпочав реформу освіти, що також принесла свої плоди.
Ставши прем'єр-міністром, Лемасс кардинально змінив позицію кабінету з північно-ірландського питання. Він зменшив націоналістичну й антирозділову риторику, визнавши, що розділ Ірландії навряд чи закінчиться у найближчому майбутньому. 14 січня 1965 року потай від членів свого кабінету та ЗМІ ірландський прем'єр побував у Белфасті, незважаючи на неоднозначну реакцію в суспільстві, це було явною ознакою того, що «ірландська холодна війна» завершилась. У лютому в Дубліні відбулись перемовини з головою кабінету Ольстеру Теренсом О'Нілом з налагодження взаємодії з Північною Ірландією в економічній царині.
У листопаді 1966 року після святкування 50-річного ювілею Великоднього повстання Лемасс оголосив про свою відставку з посту прем'єр-міністра й лідера Фіанна Файл.
Примітки
- Bibliothèque nationale de France BNF: платформа відкритих даних — 2011.
- SNAC — 2010.
- Encyclopædia Britannica
Джерела
- [1]
- Brian Girvin and Gary Murphy (eds.): The Lemass Era: Politics and Society in the Ireland of Seán Lemass, Dublin, 2005
- John Horgan: Seán Lemass: The Enigmatic Patriot, Dublin, 1997
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Shon Frensis Lemass irl Sean Francis Lemass 18 lipnya 1899 11 travnya 1971 irlandskij derzhavnij i politichnij diyach prem yer ministr krayini u 1959 1966 rokah Shon Lemass irl Sean LemassPrapor Prem yer ministr Irlandiyi23 chervnya 1959 10 listopada 1966 rokuPoperednik Ejmon de ValeraNastupnik Dzhek Linch Narodzhennya 15 lipnya 1899 1899 07 15 1 2 d Dan Leri Ratdaun IrlandiyaSmert 11 travnya 1971 1971 05 11 1 2 71 rik d Dublin IrlandiyaPrichina smerti rak legenPohovannya dKrayina Irlandiya i Irlandska Vilna derzhavaReligiya katolictvoOsvita Nacionalnij universitet IrlandiyiPartiya Fianna FajlShlyub dDiti d i d Mediafajli b u VikishovishiZhittyepisU rannomu vici stav uchasnikom ruhu za nezalezhnist Irlandiyi 1915 roku vstupiv do lav irlandskih dobrovolciv 1916 roku brav aktivnu uchast u Velikodnomu povstanni ta buv zaareshtovanij Odnak nevdovzi buv zvilnenij cherez nadto molodij vik Potim priyednavsya do IRA Pid chas Vijni za nezalezhnist Irlandiyi vhodiv do skladu dublinskoyi brigadi IRA na choli z Majklom Kollinzom 1921 roku Lemass buv znovu zaareshtovanij ta internovanij do 1923 roku Nastupnogo roku vin vstupiv do Shinn Fejn odnak 1926 zalishiv yiyi ta buv odnim z aktivistiv yaki dopomagali Ejmonu de Valera v stvorenni Fianna Fajl Vistupav proti rozdilu Irlandiyi ale mav bilsh pragmatichnu tochku zoru nizh bagato hto z neprimirennih respublikanciv yaki bachili u vidokremlenni Pivnichnoyi Irlandiyi proyav zradi V partiyi zajmav skorishe livocentristski poziciyi Pislya peremogi 1932 roku Fianna Fajl na zagalnih viborah uvijshov do skladu uryadu Vid 1932 do 1939 roku ocholyuvav ministerstvo promislovosti i torgivli Pislya cogo do 1945 zajmav post ministra postachannya Na tij posadi 1941 roku za jogo iniciativoyu bulo stvoreno irlandske paroplavstvo sho dozvolilo zberegti postachannya do Irlandiyi zhittyevo neobhidnih tovariv za umov Drugoyi svitovoyi vijni U 1945 1948 rokah znovu buv ministrom promislovosti i torgivli U 1951 1954 ta 1957 1959 rokah obijmav posadu zastupnika prem yer ministra j ministra promislovosti j torgivli I yaksho na pochatku 1950 ih rokiv prem yer de Valera i ministr finansiv ne pidtrimali jogo propoziciyu z modernizaciyi ekonomichnoyi politiki to 1958 bula zapushena persha programa z ekonomichnogo rozvitku U 1959 1966 rokah ocholyuvav irlandskij uryad U toj period vidbulos kadrove onovlennya kabinetu do 1965 roku v jogo skladi zalishivsya lishe odin ministr chasiv de Valeri Svoyu diyalnist na postu prem yer ministra vin zoserediv na pidjomi ekonomiki Bula uhvalena derzhavna programa ekonomichnogo rozvitku sho progoloshuvala vidhid vid protekcionistskoyi politiki sho provodilas vid 1930 ih rokiv zaprovadzhennya podatkovih pilg i subsidij dlya inozemnih kompanij yaki bazhali b investuvati v Irlandiyi V rezultati ekonomichnih reform kabinetu Lemassa bezrobittya znizilos na tretinu emigraciya znachno zmenshilas vpershe vidbulos zagalne zbilshennya naselennya krayini Yedinim sektorom v yakomu ne sposterigalis pozitivni zmini bulo silske gospodarstvo 1961 roku Lemass buv gotovij pochinati konsultaciyi zi vstupu Irlandiyi do YeES Spochatku ideya mala pidtrimku yak vseredini krayini tak i za yiyi mezhami odnak zgodom vona zminilas serjoznoyu opoziciyeyu A v sichni 1963 roku prezident Franciyi Sharl de Goll zazhadav vidterminuvati vstup Angliyi do YeES sho prizvelo do vidterminuvannya prijomu Irlandiyi do Spilnoti V rezultati ekonomichnoyi ekspansiyi vidbulos zrostannya industrializaciyi j urbanizaciyi Zrostannya statkiv takozh prizvelo do vidhodu vid zamknenosti j konservatizmu v irlandskomu zhitti Pislya stvorennya 1961 roku derzhavnoyi televizijnoyi sluzhbi Telefis Eireann pochalas masova translyaciya zarubizhnih program i filmiv 1965 roku prem yer rozpochav reformu osviti sho takozh prinesla svoyi plodi Stavshi prem yer ministrom Lemass kardinalno zminiv poziciyu kabinetu z pivnichno irlandskogo pitannya Vin zmenshiv nacionalistichnu j antirozdilovu ritoriku viznavshi sho rozdil Irlandiyi navryad chi zakinchitsya u najblizhchomu majbutnomu 14 sichnya 1965 roku potaj vid chleniv svogo kabinetu ta ZMI irlandskij prem yer pobuvav u Belfasti nezvazhayuchi na neodnoznachnu reakciyu v suspilstvi ce bulo yavnoyu oznakoyu togo sho irlandska holodna vijna zavershilas U lyutomu v Dublini vidbulis peremovini z golovoyu kabinetu Olsteru Terensom O Nilom z nalagodzhennya vzayemodiyi z Pivnichnoyu Irlandiyeyu v ekonomichnij carini U listopadi 1966 roku pislya svyatkuvannya 50 richnogo yuvileyu Velikodnogo povstannya Lemass ogolosiv pro svoyu vidstavku z postu prem yer ministra j lidera Fianna Fajl PrimitkiBibliotheque nationale de France BNF platforma vidkritih danih 2011 d Track Q19938912d Track Q54837d Track Q193563 SNAC 2010 d Track Q29861311 Encyclopaedia Britannica d Track Q5375741Dzherela 1 Brian Girvin and Gary Murphy eds The Lemass Era Politics and Society in the Ireland of Sean Lemass Dublin 2005 John Horgan Sean Lemass The Enigmatic Patriot Dublin 1997