Цивільний кодекс для Східної Галичини 1797 року (лат. Codex civilis pro Galicia Orientali, у німецькомовній літературі відомий як нім. Westgalizische Gesetzbuch) — акт цивільного законодавства Австрійської імперії, розроблений у 1790–1797 роках та уведений в дію на території коронного краю 1797 року. Це була одна з перших новітніх цивільних кодифікацій у Європі.
Для підготовки проекту кодексу 2 квітня 1790 року було утворено комісію під головуванням професора-цивіліста Віденського університету Карла Антона Мартіні. До майбутнього документу увійшло багато положень з праць цього вченого. Кодекс укладений під впливом політики освіченого абсолютизму і вбачав мету цивільного права у "породженні добра і справедливості, а також у розширенні загального блага" (ст. 1 гл. 1). Кодекс ґрунтувався на природному праві і був побудований за інституційною системою. У ньому було багато запозичень з римського права . Складався з трьох непойменованих частин, поділених на розділи та параграфи, загалом вміщував 638 параграфів. Перша частина цього кодифікованого акта містила загальні положення цивільного права та норми сімейного права і регулювала особисті статуси (господарів, домочадців, слуг); друга його частина стосувалася майнового та спадкового права, а третя була присвячена праву зобов’язань.
Прийнятий Кодекс, навіть після офіційної його санкції, мав багато законодавчих вад та відвертих мовних помилок, що значно ускладнювало його застовування на практиці.
Цивільний кодекс 1797 був замінений Австрійським цивільним кодексом 1811 року. Власне саме Цивільний кодекс для Східної Галичини від 1797 року і був покладений в основу Цивільного кодексу Австрії 1811 року.
Оригінальна мова кодексу — латина; 2017 року в Івано-Франківську було опубліковано переклад цього закону сучасною українською мовою.
Примітки
- Цит. за: Стефанчук Р. О., Блажівська О. Є. Історичні аспекти створення Галицького цивільного кодексу 1797 року // Вісник Національної академії прокуратури України. - 2014. - № 4 (37). - С. 44.
- Цит. за: Бойко І. Й. Австрійський цивільний кодекс 1797 р. та його застосування у Східній Галичині: деякі дискусійні питання // Часопис Київського університету права. - 2015. - № 3. - С. 10.
- Цит. за: Стефанчук Р. О., Блажівська О. Є. Історичні аспекти створення Галицького цивільного кодексу 1797 року // Вісник Національної академії прокуратури України. - 2014. - № 4 (37). - С. 44, 45.
- Цит. за: Стефанчук Р. О., Блажівська О. Є. Історичні аспекти створення Галицького цивільного кодексу 1797 року // Вісник Національної академії прокуратури України. - 2014. - № 4 (37). - С. 44 - 45.
- Гужва А. М. Рецепція римського права у Цивільному кодексі Східної Галичини 1797 року // Порівняльно-аналітичне право. – 2014. – № 5. — С. 72 – 75.
- Див. докладно: Гражданский кодекс Восточной Галиции 1797 г. = Codex civilis pro Galicia Orientali anni MDCCXCVII / Под ред. О. Кутателадзе и В. Зубаря; пер. с лат. А. Гужвы. – Одесса – М.: Статут, 2013. - 534, [1] с.
- Див., наприклад: Гужва А. М. Рецепція римського права у Цивільному кодексі Східної Галичини 1797 року // Порівняльно-аналітичне право. – 2014. – № 5. — С. 75, Бурлака І. В. Зобов’язання з відшкодування шкоди, завданої без вини: Монографія. – Х.: Право, 2016. – 200 с. — С. 19.
- див.: Уперше в світі у Франківську презентували україномовний Цивільний кодекс Галичини
Публікації Кодексу та література
Публікації Кодексу
- Codex civilis pro Galicia occidentali. — Wien, 1797.
- Гражданский кодекс Восточной Галиции 1797 г. = Codex civilis pro Galicia Orientali anni MDCCXCVII / Под ред. О. Кутателадзе и В. Зубаря; пер. с лат. А. Гужвы. — Одесса; М.: Статут, 2013. — 534, [1] с. — Текст русск., латин. — 1000 экз. — .
- Цивільний кодекс Галичини, 1797: [проект Карла-Антона Мартіні / вступ Васильєва В. А.; передм. К. Нешвара; пер. з нім.: М. Мартинюк, О. Павлишинець]. — Івано-Франківськ: Вавилон. б-ка : Юрид. компанія "Моріс Ґруп", 2017. — 271 с. ; 21 см. — Перекладено за вид.: Bürgerliches Gesetzbuch für Galizien, Erster Theil (Gedruckt bey Joseph Hraschanzky k. k. deutsch und hebräischen Hofbuchdrucker und Buchhändler, 1797). — Бібліогр.: с. 30—31 (21 назва). — 1 000 пр. — .
Література
- Гужва А. М. Codex civilis pro Galicia Orientali — маловідома сторінка розвитку цивільного законодавства // Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна. — 2012. — № 1034. Серія «Право». — С. 124–128.
- Стефанчук Р. О., Блажівська О. Є. Історичні аспекти створення Галицького цивільного кодексу 1797 року // Вісник Національної академії прокуратури України. — 2014. — № 4. — С. 42–48.
- Бойко І. Й. Австрійський цивільний кодекс 1797 р. та його застосування у Східній Галичині: деякі дискусійні питання // Часопис Київського університету права. — 2015. — № 3. — С. 8–11.
- Харитонов Є. О.
- Стефанчук Р. А.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Civilnij kodeks dlya Shidnoyi Galichini 1797 roku lat Codex civilis pro Galicia Orientali u nimeckomovnij literaturi vidomij yak nim Westgalizische Gesetzbuch akt civilnogo zakonodavstva Avstrijskoyi imperiyi rozroblenij u 1790 1797 rokah ta uvedenij v diyu na teritoriyi koronnogo krayu 1797 roku Ce bula odna z pershih novitnih civilnih kodifikacij u Yevropi Byust tvorcya Civilnogo kodeksu dlya Shidnoyi Galichini Karla Antona Martini u golovnomu korpusi Videnskogo universitetu Dlya pidgotovki proektu kodeksu 2 kvitnya 1790 roku bulo utvoreno komisiyu pid golovuvannyam profesora civilista Videnskogo universitetu Karla Antona Martini Do majbutnogo dokumentu uvijshlo bagato polozhen z prac cogo vchenogo Kodeks ukladenij pid vplivom politiki osvichenogo absolyutizmu i vbachav metu civilnogo prava u porodzhenni dobra i spravedlivosti a takozh u rozshirenni zagalnogo blaga st 1 gl 1 Kodeks gruntuvavsya na prirodnomu pravi i buv pobudovanij za institucijnoyu sistemoyu U nomu bulo bagato zapozichen z rimskogo prava Skladavsya z troh nepojmenovanih chastin podilenih na rozdili ta paragrafi zagalom vmishuvav 638 paragrafiv Persha chastina cogo kodifikovanogo akta mistila zagalni polozhennya civilnogo prava ta normi simejnogo prava i regulyuvala osobisti statusi gospodariv domochadciv slug druga jogo chastina stosuvalasya majnovogo ta spadkovogo prava a tretya bula prisvyachena pravu zobov yazan Prijnyatij Kodeks navit pislya oficijnoyi jogo sankciyi mav bagato zakonodavchih vad ta vidvertih movnih pomilok sho znachno uskladnyuvalo jogo zastovuvannya na praktici Civilnij kodeks 1797 buv zaminenij Avstrijskim civilnim kodeksom 1811 roku Vlasne same Civilnij kodeks dlya Shidnoyi Galichini vid 1797 roku i buv pokladenij v osnovu Civilnogo kodeksu Avstriyi 1811 roku Originalna mova kodeksu latina 2017 roku v Ivano Frankivsku bulo opublikovano pereklad cogo zakonu suchasnoyu ukrayinskoyu movoyu PrimitkiCit za Stefanchuk R O Blazhivska O Ye Istorichni aspekti stvorennya Galickogo civilnogo kodeksu 1797 roku Visnik Nacionalnoyi akademiyi prokuraturi Ukrayini 2014 4 37 S 44 Cit za Bojko I J Avstrijskij civilnij kodeks 1797 r ta jogo zastosuvannya u Shidnij Galichini deyaki diskusijni pitannya Chasopis Kiyivskogo universitetu prava 2015 3 S 10 Cit za Stefanchuk R O Blazhivska O Ye Istorichni aspekti stvorennya Galickogo civilnogo kodeksu 1797 roku Visnik Nacionalnoyi akademiyi prokuraturi Ukrayini 2014 4 37 S 44 45 Cit za Stefanchuk R O Blazhivska O Ye Istorichni aspekti stvorennya Galickogo civilnogo kodeksu 1797 roku Visnik Nacionalnoyi akademiyi prokuraturi Ukrayini 2014 4 37 S 44 45 Guzhva A M Recepciya rimskogo prava u Civilnomu kodeksi Shidnoyi Galichini 1797 roku Porivnyalno analitichne pravo 2014 5 S 72 75 Div dokladno Grazhdanskij kodeks Vostochnoj Galicii 1797 g Codex civilis pro Galicia Orientali anni MDCCXCVII Pod red O Kutateladze i V Zubarya per s lat A Guzhvy Odessa M Statut 2013 534 1 s Div napriklad Guzhva A M Recepciya rimskogo prava u Civilnomu kodeksi Shidnoyi Galichini 1797 roku Porivnyalno analitichne pravo 2014 5 S 75 Burlaka I V Zobov yazannya z vidshkoduvannya shkodi zavdanoyi bez vini Monografiya H Pravo 2016 200 s S 19 div Upershe v sviti u Frankivsku prezentuvali ukrayinomovnij Civilnij kodeks GalichiniPublikaciyi Kodeksu ta literaturaPublikaciyi Kodeksu Codex civilis pro Galicia occidentali Wien 1797 Grazhdanskij kodeks Vostochnoj Galicii 1797 g Codex civilis pro Galicia Orientali anni MDCCXCVII Pod red O Kutateladze i V Zubarya per s lat A Guzhvy Odessa M Statut 2013 534 1 s Tekst russk latin 1000 ekz ISBN 978 5 8354 0942 6 Civilnij kodeks Galichini 1797 proekt Karla Antona Martini vstup Vasilyeva V A peredm K Neshvara per z nim M Martinyuk O Pavlishinec Ivano Frankivsk Vavilon b ka Yurid kompaniya Moris Grup 2017 271 s 21 sm Perekladeno za vid Burgerliches Gesetzbuch fur Galizien Erster Theil Gedruckt bey Joseph Hraschanzky k k deutsch und hebraischen Hofbuchdrucker und Buchhandler 1797 Bibliogr s 30 31 21 nazva 1 000 pr ISBN 978 966 97482 0 1 Literatura Guzhva A M Codex civilis pro Galicia Orientali malovidoma storinka rozvitku civilnogo zakonodavstva Visnik Harkivskogo nacionalnogo universitetu imeni V N Karazina 2012 1034 Seriya Pravo S 124 128 Stefanchuk R O Blazhivska O Ye Istorichni aspekti stvorennya Galickogo civilnogo kodeksu 1797 roku Visnik Nacionalnoyi akademiyi prokuraturi Ukrayini 2014 4 S 42 48 Bojko I J Avstrijskij civilnij kodeks 1797 r ta jogo zastosuvannya u Shidnij Galichini deyaki diskusijni pitannya Chasopis Kiyivskogo universitetu prava 2015 3 S 8 11 Haritonov Ye O Stefanchuk R A