Ушача | |
---|---|
54°55′20″ пн. ш. 28°18′25″ сх. д. / 54.92237000002777592° пн. ш. 28.30697238891666601° сх. д. | |
Витік | за 3,5 км від озера Московиця (Докшицький район) |
• координати | 54°55′50″ пн. ш. 28°18′36″ сх. д. / 54.9306417° пн. ш. 28.310222° сх. д. |
• висота, м | 169,7 м |
Гирло | річка Західна Двіна місто Новополоцьк |
• координати | 55°31′41″ пн. ш. 28°29′54″ сх. д. / 55.5281444° пн. ш. 28.4985333° сх. д. |
• висота, м | 105,4 м |
Похил, м/км | 0,54 м/км |
Басейн | Західна Двіна → Ризька затока → Балтійське море |
Країни: | Білорусь |
Прирічкові країни: | Білорусь Вітебська область |
Регіон | Вітебська область |
Довжина | 118 км |
Площа басейну: | 1 150 км² |
Середньорічний стік | 8 м³/с (в гирлі) |
Притоки: | праві: Крошенка ліві: , , |
Ушача (біл. Ушача, Вушача) — річка у північній Білорусі на території Докшицького, Ушацького та Полоцького районів Вітебської області, ліва притока річки Західної Двіни. Належить до водного басейну Балтійського моря.
Географія
Річка починає свій витік із боліт на висоті 169,7 м над р. м., в Докшицькому районі у Березинському біосферному заповіднику, за 3,5 км на південний схід від озера та за 5 км на південний захід від села (Ушацький район), тече у північно-східному напрямку по території Ушацького та Полоцького районів — Ушацько-Лепельською височиною, перед смт Ушачі повертає на північ, в нижній течії протікає Полоцькою низовиною і на західній околиці міста Новополоцьк (навпроти села ) впадає у річку Західну Двіну. Довжина річки — 118 км, площа басейну — 1150 км². Середньорічна витрата води у гирлі — 8,0 м³/с. Середня швидкість течії — 0,2 м/с, а у нижній течії — 0,3—0,5 м/с. Абсолютне падіння річки (від витоку до гирла) — 64,3 м. Середній похил водної поверхні — 0,54 ‰.
Долина до села Путілковічі — невиразна, нижче трапецієподібна; ширина її до гирла річки сягає 1000 м, нижче — 300—400 м, місцями звужується до 200 м. Береги круті. Заплава двостороння, шириною 0,4—0,6 км, на окремих ділянках до 1,5 км, нижче гирла Альзиниці звужується до 30-50 м. Русло сильно звивисте, у верхній течії шириною 3—10 м, нижче озера — 30—40 м.
Живлення річки змішане, переважно снігове. Повінь починається у кінці 2-ї декади березня і триває до кінця травня, середня тривалість близько 60 днів. Середнє перевищення найвищого рівня над меженню до 1,5 м. Замерзає в 1-й декаді грудня, льодохід на початку квітня.
Річка протікає через озера: (0,59 км²), (0,54 км²), (0,37 км²), (0,33 км²), (0,3 км²), (1,38 км²), , Воронець (1,18 км²). В басейні річки розташовано ще кілька десятків великих і малих озер, найбільші із них: (1,46 км²), (0,37 км²), (0,65 км²), (1,36 км²), (0,87 км²), (0,73 км²).
Притоки
Річка Ушача на своєму шляху приймає воду близько двох десятків різноманітних приток: річок, каналів та струмків. Найбільші із них (від витоку до гирла):
Назва притоки | Довжина,(км) | Площа водозбірного басейну,(км²) | Середній похил русла,(м/км) | Витрата води,(м³/с) |
---|---|---|---|---|
праві притоки | ||||
Крошенка | 15 | 184 | 0,4 | . |
ліві притоки | ||||
11 | . | 6,7 | . | |
29 | 270 | 1,9 | 1,7 | |
11 | 73 | 1,3 | . |
Населенні пункти
На берегах річки розташовані такі найбільші населені пункти (від витоку до гирла): села , , , , смт Ушачі, села , , , , місто Новополоцьк.
У річці мешкають щука, плітка, в'язь, ялець, окунь річковий, минь, краснопірка, йорж звичайний та інші види риб. Відзначено гніздівлі рідкісного для Білорусі птаха — рибалочки. Зустрічаються поселення бобрів.
Див. також
Примітки
- Річка Ушача на Maps.Vlasenko.net. витік, гирло
- Бєлорусский Посєйдон: Рака Ушача [ 14 серпня 2014 у Wayback Machine.] (біл.)
- Гидрографическая характеристика рек Беларуси. Река Ушача (рос.)
- Бєлорусский Посєйдон: Реки Беларуси [ 2 лютого 2014 у Wayback Machine.]. (біл.)
- Реки Витебской области [ 2013-12-26 у Wayback Machine.] (рос.)
- Витрата води у гирлі притоки.
- Река Крошенка [ 9 січня 2014 у Wayback Machine.] на Ostis Belarus Wiki. Процитовано: 2014-01-09(рос.)
Посилання
- Блакитна книга Білорусі / Н. А. Дзисько, М. М. Курлович, Я. В. Малашевич та інш. — Мн. : БелЕн, 1994. — С. 224. — . (біл.)
- . Процитовано: 2014-01-08 (біл.)
- Річка Ушача на FishTour.by. Процитовано: 2014-01-08 (рос.)
- Аркуш карти N-35-45 Бегомль. Масштаб: 1 : 100 000. Стан місцевості на 1984 р. Видання 1987 р. (рос.) (витік — 82x88)
- Аркуш карти N-35-33 Прозороки. Масштаб: 1 : 100 000. Стан місцевості на 1984 р. Видання 1987 р. (рос.)
- Аркуш карти N-35-34 Ушачи. Масштаб: 1 : 100 000. Стан місцевості на 1984 р. Видання 1987 р. (рос.)
- Аркуш карти N-35-22 Полоцк. Масштаб: 1 : 100 000. Стан місцевості на 1986 р. Видання 1987 р. (рос.) (гирло — 94х56)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
originalna nazva Ushacha54 55 20 pn sh 28 18 25 sh d 54 92237000002777592 pn sh 28 30697238891666601 sh d 54 92237000002777592 28 30697238891666601Vitikza 3 5 km vid ozera Moskovicya Dokshickij rajon koordinati54 55 50 pn sh 28 18 36 sh d 54 9306417 pn sh 28 310222 sh d 54 9306417 28 310222 visota m169 7 m Girlorichka Zahidna Dvina misto Novopolock koordinati55 31 41 pn sh 28 29 54 sh d 55 5281444 pn sh 28 4985333 sh d 55 5281444 28 4985333 visota m105 4 m Pohil m km0 54 m kmBasejnZahidna Dvina Rizka zatoka Baltijske moreKrayini BilorusPririchkovi krayini Bilorus Vitebska oblastRegionVitebska oblastDovzhina118 kmPlosha basejnu 1 150 km Serednorichnij stik8 m s v girli Pritoki pravi Kroshenka livi V indeksi Geografichnogo slovnika Korolivstva Polskogo ta inshih slov yanskih krayin ye rozdil pid nazvoyu Uszacz Ushacha bil Ushacha Vushacha richka u pivnichnij Bilorusi na teritoriyi Dokshickogo Ushackogo ta Polockogo rajoniv Vitebskoyi oblasti liva pritoka richki Zahidnoyi Dvini Nalezhit do vodnogo basejnu Baltijskogo morya GeografiyaRichka pochinaye svij vitik iz bolit na visoti 169 7 m nad r m v Dokshickomu rajoni u Berezinskomu biosfernomu zapovidniku za 3 5 km na pivdennij shid vid ozera ta za 5 km na pivdennij zahid vid sela Ushackij rajon teche u pivnichno shidnomu napryamku po teritoriyi Ushackogo ta Polockogo rajoniv Ushacko Lepelskoyu visochinoyu pered smt Ushachi povertaye na pivnich v nizhnij techiyi protikaye Polockoyu nizovinoyu i na zahidnij okolici mista Novopolock navproti sela vpadaye u richku Zahidnu Dvinu Dovzhina richki 118 km plosha basejnu 1150 km Serednorichna vitrata vodi u girli 8 0 m s Serednya shvidkist techiyi 0 2 m s a u nizhnij techiyi 0 3 0 5 m s Absolyutne padinnya richki vid vitoku do girla 64 3 m Serednij pohil vodnoyi poverhni 0 54 Dolina do sela Putilkovichi nevirazna nizhche trapeciyepodibna shirina yiyi do girla richki syagaye 1000 m nizhche 300 400 m miscyami zvuzhuyetsya do 200 m Beregi kruti Zaplava dvostoronnya shirinoyu 0 4 0 6 km na okremih dilyankah do 1 5 km nizhche girla Alzinici zvuzhuyetsya do 30 50 m Ruslo silno zviviste u verhnij techiyi shirinoyu 3 10 m nizhche ozera 30 40 m Zhivlennya richki zmishane perevazhno snigove Povin pochinayetsya u kinci 2 yi dekadi bereznya i trivaye do kincya travnya serednya trivalist blizko 60 dniv Serednye perevishennya najvishogo rivnya nad mezhennyu do 1 5 m Zamerzaye v 1 j dekadi grudnya lodohid na pochatku kvitnya Richka protikaye cherez ozera 0 59 km 0 54 km 0 37 km 0 33 km 0 3 km 1 38 km Voronec 1 18 km V basejni richki roztashovano she kilka desyatkiv velikih i malih ozer najbilshi iz nih 1 46 km 0 37 km 0 65 km 1 36 km 0 87 km 0 73 km PritokiRichka Ushacha na svoyemu shlyahu prijmaye vodu blizko dvoh desyatkiv riznomanitnih pritok richok kanaliv ta strumkiv Najbilshi iz nih vid vitoku do girla Nazva pritoki Dovzhina km Plosha vodozbirnogo basejnu km Serednij pohil rusla m km Vitrata vodi m s pravi pritokiKroshenka 15 184 0 4 livi pritoki11 6 7 29 270 1 9 1 711 73 1 3 Naselenni punktiNa beregah richki roztashovani taki najbilshi naseleni punkti vid vitoku do girla sela smt Ushachi sela misto Novopolock Tvarinnij svitU richci meshkayut shuka plitka v yaz yalec okun richkovij min krasnopirka jorzh zvichajnij ta inshi vidi rib Vidznacheno gnizdivli ridkisnogo dlya Bilorusi ptaha ribalochki Zustrichayutsya poselennya bobriv Div takozhRichki BilorusiPrimitkiRichka Ushacha na Maps Vlasenko net vitik girlo Byelorusskij Posyejdon Raka Ushacha 14 serpnya 2014 u Wayback Machine bil Gidrograficheskaya harakteristika rek Belarusi Reka Ushacha ros Byelorusskij Posyejdon Reki Belarusi 2 lyutogo 2014 u Wayback Machine bil Reki Vitebskoj oblasti 2013 12 26 u Wayback Machine ros Vitrata vodi u girli pritoki Reka Kroshenka 9 sichnya 2014 u Wayback Machine na Ostis Belarus Wiki Procitovano 2014 01 09 ros PosilannyaPortal Geografiya Blakitna kniga Bilorusi N A Dzisko M M Kurlovich Ya V Malashevich ta insh Mn BelEn 1994 S 224 ISBN 5 85700 133 1 bil Procitovano 2014 01 08 bil Richka Ushacha na FishTour by Procitovano 2014 01 08 ros Arkush karti N 35 45 Begoml Masshtab 1 100 000 Stan miscevosti na 1984 r Vidannya 1987 r ros vitik 82x88 Arkush karti N 35 33 Prozoroki Masshtab 1 100 000 Stan miscevosti na 1984 r Vidannya 1987 r ros Arkush karti N 35 34 Ushachi Masshtab 1 100 000 Stan miscevosti na 1984 r Vidannya 1987 r ros Arkush karti N 35 22 Polock Masshtab 1 100 000 Stan miscevosti na 1986 r Vidannya 1987 r ros girlo 94h56