Тойма | |
---|---|
Біля міста Єлабуга | |
56°19′12″ пн. ш. 52°24′24″ сх. д. / 56.32000000002777540° пн. ш. 52.40666666669477536° сх. д. | |
Витік | Можгинська височина |
• координати | 56°19′12″ пн. ш. 52°24′24″ сх. д. / 56.32000000002777540° пн. ш. 52.40666666669477536° сх. д. |
• висота, м | 209 м |
Гирло | річка Кама |
• координати | 55°44′32″ пн. ш. 52°02′02″ сх. д. / 55.74225000002777364° пн. ш. 52.034130000027772667° сх. д. |
Басейн | d |
Країни: | Росія |
Регіон | Удмуртія Татарстан |
Довжина | 124 км |
Площа басейну: | 1 450 км² |
Середньорічний стік | 533 м³/с |
Притоки: | праві — Алнашка, Колтимак, Возжайка, Юрашка, ліві — Колтимак |
Медіафайли у Вікісховищі |
То́йма (рос. Тойма, удм. Туймы) — річка в Удмуртії (Можгинський та Алнаський райони) та Татарстані (Менделєєвський та Єлабузький райони), Росія, права притока Ками.
Морфометрична характеристика
Довжина річки становить 124 км, з яких в Удмуртії — 52 км, в Татарстані 72 км. Бере початок на схилах Можгинської височини за 2,5 км на південний захід від села Старий Березняк, впадає до Ками біля міста Єлабуга. Береги низькі, зарослі в основному чагарниками, вільхою та лозою. Ліс віддалений від води на 200—300 м, а іноді і 50-100 м. Ширина русла в середній течії становить 15-20 м, глибина змінюється від 0,5-1 м на перекатах до 1,2-2,5 м на плесах. Швидкість річки вниз за течією зменшується від 0,3 м/с до 0,2 м/с.
За даними спостережень 1948—1975 років біля села Гусевка (?) середньорічна амплітуда коливань рівня води становить 5,18 м. Перевищення весняних паводків над умовним меженним рівнем коливається від 5,5 до 8,5 м. 17 квітня 1969 року був зареєстрований найвищий рівень весняних повеней — 9,96 м. Рівні літньо-осінніх паводків піднімаються на 3,5-5,5 м. Найвищий паводковий рівень (6,84 м) був відмічений 9 липня 1971 року. Низькі рівні літньої межені бувають в липні, зимові — в середині листопада. Найнижчі літні рівні зареєстровані 3 серпня 1952 року (3,11 м), зимові — 30 жовтня 1952 року (3,14 м). З сезонними коливаннями води змінюються і характеристики стоку води. В період весняних паводків на річці біля села Гусевка (?) проходить в середньому 71% річного стоку, змінюючись з роками від 49% до 86%. Максимальні витрати весняних паводків 17 квітня 1969 року склали 421 м³\С. Середні витрати літньої межені — 0,89 м³/с (мінімальні 0,12 м³/с), зимові — 0,83 м³/с (мінімальні 0,33 м³/с). Середньорічні витрати води біля села Гусевка (?) становлять 6,3 м³/с, модуль стоку 4,85 л/с на км².
Середня дата появи льодових утворень — 5 листопада, становлення льодоставу — 10 листопада, його протяжність — 153 дні. Весняний льодохід починається на початку 2-ї декади квітня (рання дата — 26 березня, пізня — 25 квітня) та продовжується в середньому 3 дні. Середня дата переходу води через 0,2 °C навесні — 13 квітня. На початок 2-ї декади температура води може підніматись до 25-28 °C. Восени перехід температури води через 0,2 °C проходить в кінці 1-ї декади листопада.
За переваженими йонами вода гідрокарбонатно-кальцієво-магнієва з середньою мінералізацією. Середньорічна мутність води біля села Гусевка (?) в 1963-1975 роках становила 1,6 кг/м³, витрат наносів 11 кг/с. Середньорічний стік наносів досягає 320 тис. тон, відповідний модуль стоку наносів — 240 т/км².
Річка не судноплавна, басейн відрізняється високим сільськогосподарським розвитком. На річці створено Алнаський та Байтеряковський ставки. Річка використовується для господарсько-побутового водопостачання, риболовлі, а також в рекреаційних цілях.
Притоки
- праві — Мала Тойма, Алнашка, Колтимак, Пугачка, Ятцазшурка, Возжайка, Юрашка,
- ліві — Колтимак, ,
Джерела
- Удмуртская республика: Энциклопедия / Гл. ред. В. В. Туганаев. — Ижевск: Удмуртия, 2000. — 800 с. — 20000 экз. —
Це незавершена стаття про Удмуртію. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Тойма (притока Ками) |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
originalna nazva TojmaBilya mista Yelabuga56 19 12 pn sh 52 24 24 sh d 56 32000000002777540 pn sh 52 40666666669477536 sh d 56 32000000002777540 52 40666666669477536Vitik Mozhginska visochina koordinati 56 19 12 pn sh 52 24 24 sh d 56 32000000002777540 pn sh 52 40666666669477536 sh d 56 32000000002777540 52 40666666669477536 visota m 209 mGirlo richka Kama koordinati 55 44 32 pn sh 52 02 02 sh d 55 74225000002777364 pn sh 52 034130000027772667 sh d 55 74225000002777364 52 034130000027772667Basejn dKrayini RosiyaRegion Udmurtiya TatarstanDovzhina 124 kmPlosha basejnu 1 450 km Serednorichnij stik 533 m sPritoki pravi Alnashka Koltimak Vozzhajka Yurashka livi Koltimak Mediafajli u VikishovishiU Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Tojma To jma ros Tojma udm Tujmy richka v Udmurtiyi Mozhginskij ta Alnaskij rajoni ta Tatarstani Mendelyeyevskij ta Yelabuzkij rajoni Rosiya prava pritoka Kami Morfometrichna harakteristikaDovzhina richki stanovit 124 km z yakih v Udmurtiyi 52 km v Tatarstani 72 km Bere pochatok na shilah Mozhginskoyi visochini za 2 5 km na pivdennij zahid vid sela Starij Bereznyak vpadaye do Kami bilya mista Yelabuga Beregi nizki zarosli v osnovnomu chagarnikami vilhoyu ta lozoyu Lis viddalenij vid vodi na 200 300 m a inodi i 50 100 m Shirina rusla v serednij techiyi stanovit 15 20 m glibina zminyuyetsya vid 0 5 1 m na perekatah do 1 2 2 5 m na plesah Shvidkist richki vniz za techiyeyu zmenshuyetsya vid 0 3 m s do 0 2 m s Za danimi sposterezhen 1948 1975 rokiv bilya sela Gusevka serednorichna amplituda kolivan rivnya vodi stanovit 5 18 m Perevishennya vesnyanih pavodkiv nad umovnim mezhennim rivnem kolivayetsya vid 5 5 do 8 5 m 17 kvitnya 1969 roku buv zareyestrovanij najvishij riven vesnyanih povenej 9 96 m Rivni litno osinnih pavodkiv pidnimayutsya na 3 5 5 5 m Najvishij pavodkovij riven 6 84 m buv vidmichenij 9 lipnya 1971 roku Nizki rivni litnoyi mezheni buvayut v lipni zimovi v seredini listopada Najnizhchi litni rivni zareyestrovani 3 serpnya 1952 roku 3 11 m zimovi 30 zhovtnya 1952 roku 3 14 m Z sezonnimi kolivannyami vodi zminyuyutsya i harakteristiki stoku vodi V period vesnyanih pavodkiv na richci bilya sela Gusevka prohodit v serednomu 71 richnogo stoku zminyuyuchis z rokami vid 49 do 86 Maksimalni vitrati vesnyanih pavodkiv 17 kvitnya 1969 roku sklali 421 m S Seredni vitrati litnoyi mezheni 0 89 m s minimalni 0 12 m s zimovi 0 83 m s minimalni 0 33 m s Serednorichni vitrati vodi bilya sela Gusevka stanovlyat 6 3 m s modul stoku 4 85 l s na km Serednya data poyavi lodovih utvoren 5 listopada stanovlennya lodostavu 10 listopada jogo protyazhnist 153 dni Vesnyanij lodohid pochinayetsya na pochatku 2 yi dekadi kvitnya rannya data 26 bereznya piznya 25 kvitnya ta prodovzhuyetsya v serednomu 3 dni Serednya data perehodu vodi cherez 0 2 C navesni 13 kvitnya Na pochatok 2 yi dekadi temperatura vodi mozhe pidnimatis do 25 28 C Voseni perehid temperaturi vodi cherez 0 2 C prohodit v kinci 1 yi dekadi listopada Za perevazhenimi jonami voda gidrokarbonatno kalciyevo magniyeva z serednoyu mineralizaciyeyu Serednorichna mutnist vodi bilya sela Gusevka v 1963 1975 rokah stanovila 1 6 kg m vitrat nanosiv 11 kg s Serednorichnij stik nanosiv dosyagaye 320 tis ton vidpovidnij modul stoku nanosiv 240 t km Richka ne sudnoplavna basejn vidriznyayetsya visokim silskogospodarskim rozvitkom Na richci stvoreno Alnaskij ta Bajteryakovskij stavki Richka vikoristovuyetsya dlya gospodarsko pobutovogo vodopostachannya ribolovli a takozh v rekreacijnih cilyah Pritokipravi Mala Tojma Alnashka Koltimak Pugachka Yatcazshurka Vozzhajka Yurashka livi Koltimak DzherelaUdmurtskaya respublika Enciklopediya Gl red V V Tuganaev Izhevsk Udmurtiya 2000 800 s 20000 ekz ISBN 5 7659 0732 6 Ce nezavershena stattya pro Udmurtiyu Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi Vikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Tojma pritoka Kami