Рейтинг або ж оцінка облігацій — умовна оцінка якості (надійності) облігацій компаній які присвоюються спеціалізованими рейтинговими агентствами і широко використовуються на фінансовому ринку для прогнозування та оцінки ризиків.
Рейтинги якості облігацій з'явилися ще у 1900-х pp., що відображало високу імовірність невиконання емітентами своїх зобов'язань (дивись історичну). На сьогоднішній день головними рейтинговими агентствами є Moody's Investors Service (Moody's), Standard & Poor's Corporation (S&P) і Fitch Investors Service. Рейтинги облігацій базуються як на якісних, так і на кількісних чинниках. Основні з них такі:
1. Коефіцієнти: боргового зобов'язання, своєчасно отриманого відсотку ТІЕ, коефіцієнт фіксованої вартості покриття та поточний коефіцієнт.
2. Величина вже нагромадженого боргу. Чим вищим є заборгованість на момент рейтингового оцінювання, тим менш оптимістично оцінюються шанси на повернення боргів. Тому країни чи компанії з більш низьким ліверіджем мають, як правило, вищі рейтинги.
3. Застава. Рейтинг облігації є підвищеним, якщо облігація забезпечується заставою. А її вартість висока по відношенню до сум облігаційного боргового зобов'язання. Наприклад, для розв'язання проблеми боргового тягаря більшості країн третього світу в рамках Плану Брейді було передбачено емісію спеціальних Брейді-облігацій. Механізм їх випуску був таким: частина зовнішнього боргу країни обмінювала за регресивним співвідношенням на нові Брейді-облігації; на майже всю величину траншу таких облігацій утворювалась застава у вигляді облігацій Казначейства США; для придбання американських облігацій МВФ виділяв спеціальні кредити. В результаті кредитний рейтинг країн, охоплених Планом Брейді, підвищувався навіть за незначного зменшення зовнішнього боргу. Інвестори охоче купували Брейді-облігації, оскільки вони гарантувались казначейськими зобов'язаннями США. Крім цього, деякі країни вдавались до продажу американських цінних паперів і викупу Брейді-облігацій, що ще більшою мірою посилювало впевненість інвесторів у надійності та ліквідності нових інструментів врегулювання зовнішнього боргу.
4. Підпорядкування. Якщо облігація підпорядкована іншому борговому зобов'язанню, її рейтинг буде щонайменше на один пункт нижчим. З іншого боку, облігація, що має в підпорядкуванні інше боргове зобов'язання, матиме вищий рейтинг.
5. Гарантії. Деякі облігації гарантуються іншими країнами, валютними резервами країни-позичальника чи іншими фірмами. Якщо облігація слабкої компанії гарантується сильною фірмою, їй буде надаватися рейтинг сильної компанії. Подібна ситуація матиме місце і у випадку суверенних позичальників.
6. Фонд відшкодування. Якщо на облігацію компанії припадає частка амортизаційного фонду, яка забезпечуватиме систематичну виплату відсотків, рейтингова компанія (агентство) оцінюватиме таку облігацію вище.
7. Строк платежу. За однакових інших умов облігація з коротким строком платежу є юридично менш ризиковою, ніж довгострокова облігація, що відображатиметься у рейтингах.
8. Стабільність. Стабільність прибутків емітента облігації забезпечуватиме її високий рейтинг у випадку приватних позичальників. Що ж стосується суверенних позичальників, то як подібний критерій сприймається стабільність макроекономічної чи політичної ситуації.
9. Антимонопольний/антидемпінговий чинник. Антимонопольні заходи проти фірми-емітента знижують рейтинг її облігації. Якщо країна потерпає від постійних антидемпінгових переслідувань, то це означає, що вхідні потоки платіжного балансу схильні до коливань та невизначеності. Отже, можливості обслуговувати нагромадженні боргові зобов'язання можуть опинитись під сумнівом.
10. Зовнішньоекономічна діяльність фірми. Сприятливий політичний клімат країни, у якій фірма здійснює свої зовнішні операції, підвищує рейтинг її облігації, незалежно від країни емісії.
11. Екологічний чинник. Витрати фірми на обладнання для захисту навколишнього середовища можуть змінювати рейтинг її облігації в той чи інший бік.
12. Пенсійні зобов'язання. Якщо компанія має пенсійні зобов'язання без створеного для їх виконання пенсійного фонду, у майбутньому це може викликати проблеми, в тому числі з виконанням зобов'язань по облігаціях.
13. Продукція фірми. Якщо випуск фірмою певної продукції може викликати з боку держави обмежувальні заходи, рейтинг її облігацій не буде високим.
14. Профспілкові вимоги, страйки. Періодичні акції працівників фірми (так звані «робітничі хвилювання») впливають на рейтинг її облігацій у бік його зниження. Так само політична нестабільність в країні, викликана популістськими вимогами щодо підвищення заробітної плати, може спричинити погіршення макроекономічної ситуації, а отже і випливає погіршення рейтингу.
Ці, а також інші чинники досліджуються, але не завжди математично обробляються рейтинговими агентствами, тому їх оцінка часто буває неточною. У результаті, в основі рейтингів облігацій часто знаходяться суб'єктивні дані. Потрійні і подвійні А-облігації є надзвичайно надійними. Облігації рейтингу А і потрійне В також досить сильні, і лише їх можна згідно законодавства більшості країн утримувати банкам та іншим інституційним інвесторам. Облігації нижчих категорій є спекулятивними, тобто свідчать про імовірність невиконання боргових зобов'язань; більшості фінансових установ світу заборонено їх купляти. Як видно з найвищі рейтинги мають облігації найбільш розвинутих країн. При цьому величина нагромадженого боргу ними є досить високою і коливається на рівні 40-120 % ВВП. І хоча для більшості з них характерні показники на рівні 50-70 % ВВП, такі боргові інструменти все одно вважаються першокласними. Така ситуація пов'язана з низкою причин, а саме: політичною та економічною стабільністю; постійним слідуванням політиці повної та своєчасної відповідальності за своїми борговими зобов'язаннями; такі цінні папери деноміновані у національній валюті, через що платоспроможність не визначається виключно факторами платіжного балансу. Зокрема, з останнім пов'язані істотні переваги, які мають розвинуті країни щодо гарантування інвесторам повних та своєчасних виплат. Однак у деяких випадках, вчені не схильні абсолютизувати боргових цінних паперів окремих країн, наприклад, США, щодо казначейських зобов'язань яких часто вживається термін. Міжнародні рейтинги облігацій мають надзвичайно важливе значення і для компанії, і для інвестора. Рейтинг має безпосередній вимірювальний вплив на відсоткову ставку облігації і вартість боргового капіталу фірми. Більшість облігацій купуються інституційними, а не індивідуальними (приватними) інвесторами, що обмежує можливості широкого продажу облігацій рейтингом, нижчим, ніж потрійне «В». Рейтинги облігацій не є постійними, вони час від часу переглядаються рейтинговими агентствами, в які входять економісти, політологи, що вивчають ситуацію в компанії-емітенті, короткострокові та довгострокові перспективи її розвитку, зовнішні і внутрішні, в тому числі політичні ризики в країні, де знаходиться компанія, що здійснює випуск облігацій. Таким чином, підвищуючи чи знижуючи рейтинги облігацій, рейтингові агентства переважно орієнтуються на очікувану, а не реальну якість цінних паперів.
Рейтинги
AAA (ААА) — оцінка облігацій найвищої якості
Ця стаття не містить . (липень 2019) |
Ця стаття не має . |
Цю статтю треба для відповідності Вікіпедії. (Березень 2009) |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Rejting abo zh ocinka obligacij umovna ocinka yakosti nadijnosti obligacij kompanij yaki prisvoyuyutsya specializovanimi rejtingovimi agentstvami i shiroko vikoristovuyutsya na finansovomu rinku dlya prognozuvannya ta ocinki rizikiv Rejtingi yakosti obligacij z yavilisya she u 1900 h pp sho vidobrazhalo visoku imovirnist nevikonannya emitentami svoyih zobov yazan divis istorichnu Na sogodnishnij den golovnimi rejtingovimi agentstvami ye Moody s Investors Service Moody s Standard amp Poor s Corporation S amp P i Fitch Investors Service Rejtingi obligacij bazuyutsya yak na yakisnih tak i na kilkisnih chinnikah Osnovni z nih taki 1 Koeficiyenti borgovogo zobov yazannya svoyechasno otrimanogo vidsotku TIE koeficiyent fiksovanoyi vartosti pokrittya ta potochnij koeficiyent 2 Velichina vzhe nagromadzhenogo borgu Chim vishim ye zaborgovanist na moment rejtingovogo ocinyuvannya tim mensh optimistichno ocinyuyutsya shansi na povernennya borgiv Tomu krayini chi kompaniyi z bilsh nizkim liveridzhem mayut yak pravilo vishi rejtingi 3 Zastava Rejting obligaciyi ye pidvishenim yaksho obligaciya zabezpechuyetsya zastavoyu A yiyi vartist visoka po vidnoshennyu do sum obligacijnogo borgovogo zobov yazannya Napriklad dlya rozv yazannya problemi borgovogo tyagarya bilshosti krayin tretogo svitu v ramkah Planu Brejdi bulo peredbacheno emisiyu specialnih Brejdi obligacij Mehanizm yih vipusku buv takim chastina zovnishnogo borgu krayini obminyuvala za regresivnim spivvidnoshennyam na novi Brejdi obligaciyi na majzhe vsyu velichinu transhu takih obligacij utvoryuvalas zastava u viglyadi obligacij Kaznachejstva SShA dlya pridbannya amerikanskih obligacij MVF vidilyav specialni krediti V rezultati kreditnij rejting krayin ohoplenih Planom Brejdi pidvishuvavsya navit za neznachnogo zmenshennya zovnishnogo borgu Investori ohoche kupuvali Brejdi obligaciyi oskilki voni garantuvalis kaznachejskimi zobov yazannyami SShA Krim cogo deyaki krayini vdavalis do prodazhu amerikanskih cinnih paperiv i vikupu Brejdi obligacij sho she bilshoyu miroyu posilyuvalo vpevnenist investoriv u nadijnosti ta likvidnosti novih instrumentiv vregulyuvannya zovnishnogo borgu 4 Pidporyadkuvannya Yaksho obligaciya pidporyadkovana inshomu borgovomu zobov yazannyu yiyi rejting bude shonajmenshe na odin punkt nizhchim Z inshogo boku obligaciya sho maye v pidporyadkuvanni inshe borgove zobov yazannya matime vishij rejting 5 Garantiyi Deyaki obligaciyi garantuyutsya inshimi krayinami valyutnimi rezervami krayini pozichalnika chi inshimi firmami Yaksho obligaciya slabkoyi kompaniyi garantuyetsya silnoyu firmoyu yij bude nadavatisya rejting silnoyi kompaniyi Podibna situaciya matime misce i u vipadku suverennih pozichalnikiv 6 Fond vidshkoduvannya Yaksho na obligaciyu kompaniyi pripadaye chastka amortizacijnogo fondu yaka zabezpechuvatime sistematichnu viplatu vidsotkiv rejtingova kompaniya agentstvo ocinyuvatime taku obligaciyu vishe 7 Strok platezhu Za odnakovih inshih umov obligaciya z korotkim strokom platezhu ye yuridichno mensh rizikovoyu nizh dovgostrokova obligaciya sho vidobrazhatimetsya u rejtingah 8 Stabilnist Stabilnist pributkiv emitenta obligaciyi zabezpechuvatime yiyi visokij rejting u vipadku privatnih pozichalnikiv Sho zh stosuyetsya suverennih pozichalnikiv to yak podibnij kriterij sprijmayetsya stabilnist makroekonomichnoyi chi politichnoyi situaciyi 9 Antimonopolnij antidempingovij chinnik Antimonopolni zahodi proti firmi emitenta znizhuyut rejting yiyi obligaciyi Yaksho krayina poterpaye vid postijnih antidempingovih peresliduvan to ce oznachaye sho vhidni potoki platizhnogo balansu shilni do kolivan ta neviznachenosti Otzhe mozhlivosti obslugovuvati nagromadzhenni borgovi zobov yazannya mozhut opinitis pid sumnivom 10 Zovnishnoekonomichna diyalnist firmi Spriyatlivij politichnij klimat krayini u yakij firma zdijsnyuye svoyi zovnishni operaciyi pidvishuye rejting yiyi obligaciyi nezalezhno vid krayini emisiyi 11 Ekologichnij chinnik Vitrati firmi na obladnannya dlya zahistu navkolishnogo seredovisha mozhut zminyuvati rejting yiyi obligaciyi v toj chi inshij bik 12 Pensijni zobov yazannya Yaksho kompaniya maye pensijni zobov yazannya bez stvorenogo dlya yih vikonannya pensijnogo fondu u majbutnomu ce mozhe viklikati problemi v tomu chisli z vikonannyam zobov yazan po obligaciyah 13 Produkciya firmi Yaksho vipusk firmoyu pevnoyi produkciyi mozhe viklikati z boku derzhavi obmezhuvalni zahodi rejting yiyi obligacij ne bude visokim 14 Profspilkovi vimogi strajki Periodichni akciyi pracivnikiv firmi tak zvani robitnichi hvilyuvannya vplivayut na rejting yiyi obligacij u bik jogo znizhennya Tak samo politichna nestabilnist v krayini viklikana populistskimi vimogami shodo pidvishennya zarobitnoyi plati mozhe sprichiniti pogirshennya makroekonomichnoyi situaciyi a otzhe i viplivaye pogirshennya rejtingu Ci a takozh inshi chinniki doslidzhuyutsya ale ne zavzhdi matematichno obroblyayutsya rejtingovimi agentstvami tomu yih ocinka chasto buvaye netochnoyu U rezultati v osnovi rejtingiv obligacij chasto znahodyatsya sub yektivni dani Potrijni i podvijni A obligaciyi ye nadzvichajno nadijnimi Obligaciyi rejtingu A i potrijne V takozh dosit silni i lishe yih mozhna zgidno zakonodavstva bilshosti krayin utrimuvati bankam ta inshim institucijnim investoram Obligaciyi nizhchih kategorij ye spekulyativnimi tobto svidchat pro imovirnist nevikonannya borgovih zobov yazan bilshosti finansovih ustanov svitu zaboroneno yih kuplyati Yak vidno z najvishi rejtingi mayut obligaciyi najbilsh rozvinutih krayin Pri comu velichina nagromadzhenogo borgu nimi ye dosit visokoyu i kolivayetsya na rivni 40 120 VVP I hocha dlya bilshosti z nih harakterni pokazniki na rivni 50 70 VVP taki borgovi instrumenti vse odno vvazhayutsya pershoklasnimi Taka situaciya pov yazana z nizkoyu prichin a same politichnoyu ta ekonomichnoyu stabilnistyu postijnim sliduvannyam politici povnoyi ta svoyechasnoyi vidpovidalnosti za svoyimi borgovimi zobov yazannyami taki cinni paperi denominovani u nacionalnij valyuti cherez sho platospromozhnist ne viznachayetsya viklyuchno faktorami platizhnogo balansu Zokrema z ostannim pov yazani istotni perevagi yaki mayut rozvinuti krayini shodo garantuvannya investoram povnih ta svoyechasnih viplat Odnak u deyakih vipadkah vcheni ne shilni absolyutizuvati borgovih cinnih paperiv okremih krayin napriklad SShA shodo kaznachejskih zobov yazan yakih chasto vzhivayetsya termin Mizhnarodni rejtingi obligacij mayut nadzvichajno vazhlive znachennya i dlya kompaniyi i dlya investora Rejting maye bezposerednij vimiryuvalnij vpliv na vidsotkovu stavku obligaciyi i vartist borgovogo kapitalu firmi Bilshist obligacij kupuyutsya institucijnimi a ne individualnimi privatnimi investorami sho obmezhuye mozhlivosti shirokogo prodazhu obligacij rejtingom nizhchim nizh potrijne V Rejtingi obligacij ne ye postijnimi voni chas vid chasu pereglyadayutsya rejtingovimi agentstvami v yaki vhodyat ekonomisti politologi sho vivchayut situaciyu v kompaniyi emitenti korotkostrokovi ta dovgostrokovi perspektivi yiyi rozvitku zovnishni i vnutrishni v tomu chisli politichni riziki v krayini de znahoditsya kompaniya sho zdijsnyuye vipusk obligacij Takim chinom pidvishuyuchi chi znizhuyuchi rejtingi obligacij rejtingovi agentstva perevazhno oriyentuyutsya na ochikuvanu a ne realnu yakist cinnih paperiv RejtingiAAA AAA ocinka obligacij najvishoyi yakosti Cya stattya ne mistit posilan na dzherela Vi mozhete dopomogti polipshiti cyu stattyu dodavshi posilannya na nadijni avtoritetni dzherela Material bez dzherel mozhe buti piddano sumnivu ta vilucheno lipen 2019 Cya stattya ne maye interviki posilan Vi mozhete dopomogti proyektu znajshovshi ta dodavshi yih do vidpovidnogo elementu Vikidanih Cyu stattyu treba vikifikuvati dlya vidpovidnosti standartam yakosti Vikipediyi Bud laska dopomozhit dodavannyam dorechnih vnutrishnih posilan abo vdoskonalennyam rozmitki statti Berezen 2009