Національний характер — сукупність психологічно-ментальних та поведінкових ознак, особливостей, притаманних певній етнонаціональній спільності.
Уперше вивчення психологічних особливостей окремих етнічних груп здійснювалося Школою психології народів, що виникла в Німеччині в середині XIX ст. Для означення специфічних психологічних властивостей того чи іншого етносу Лазарус і Штейнталь, наслідуючи Гегеля й німецьких романтиків, уживали поняття «дух народу». Дослідженню цього питання присвячено й фундаментальну працю Вундта «Психологія народів», де розглядають специфічні особливості глибинних шарів психологічного життя представників різних людських спільнот. У XX ст. дослідження національноuо характеру здійснюється переважно в рамках неофрейдизму та націології. Юнг, зокрема, виводить наявність психологічних відмінностей народів зі своєї концепції архетипів, пов'язуючи їх існування з функціонуванням у підсвідомому певних психологічних структур, що зумовлюють особливі поведінкові прояви і є спільними для представників якогось великого угрупування.
Питання національноuо характеру найбільшою мірою привертало увагу народів, що зазнавали національного гноблення і для яких актуальним було виявлення всіх чинників, що впливали на перебіг національно-визвольної боротьби. Намагаючись виявити умови, за яких уможливлюється досягнення національної незалежності і причини попередніх поразок, українські мислителі — політики-державники, філософи, психологи, представники інших наукових галузей — звертались до особливостей (української національної ментальності) й психології.
Від середини XIX ст. в Україні бурхливими темпами розвивається етнопсихологія, основоположні ідеї якої сформульовані в роботах історіографічного та культурознавчого характеру (Костомаров, Липинський, Щербаківський, Липа, Чижевський, Мірчук, Крупницький, Ярема, Феденко). Філософські аспекти функціонування мови як чинника етнопсихологічних феноменів досліджувалися у роботах Потебні. Безпосередньо проблемам національного характеру в межах етнопсихології як міждисциплінарного напряму наукових досліджень на українському ґрунті присвячено роботи Кульчицького, Цимбалистого, Яніва, Шлемкевича та інших.
Див. також
Література
- Національний характер // Філософський енциклопедичний словник / В. І. Шинкарук (гол. редкол.) та ін. — Київ : Інститут філософії імені Григорія Сковороди НАН України : Абрис, 2002. — С. 414. — 742 с. — 1000 екз. — ББК (87я2). — .
Посилання
- Національний менталітет // ЕСУ
- Національні типи в літературній творчості Шевченка // Шевченківська енциклопедія: — Т.4:М—Па : у 6 т. / Гол. ред. М. Г. Жулинський.. — Київ : Ін-т літератури ім. Т. Г. Шевченка, 2013. — С. 467-474.
- Менталітет етнічний; Ментальність етнічна; Характер національний // Євтух В. Б. Етнічність: енциклопедичний довідник / Нац. пед. ун-т імені М. П. Драгоманова, Центр етноглобалістики. — К. : Фенікс, 2012. — С. 205; 317—318. — 396 с.
- Національний характер // Савицька О. В., Співак Л. М. Етнопсихологія. — К.: Каравела, 2011. — 264 с.
- Поліщук І. О. Поняття «національна ментальність» // Вісник Національного університету «Юридична академія України імені Ярослава Мудрого». Серія: Політологія. — 2017. — № 2. — С. 105—113.
Це незавершена стаття з етнології. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Це незавершена стаття з соціології. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Nacionalnij harakter sukupnist psihologichno mentalnih ta povedinkovih oznak osoblivostej pritamannih pevnij etnonacionalnij spilnosti Upershe vivchennya psihologichnih osoblivostej okremih etnichnih grup zdijsnyuvalosya Shkoloyu psihologiyi narodiv sho vinikla v Nimechchini v seredini XIX st Dlya oznachennya specifichnih psihologichnih vlastivostej togo chi inshogo etnosu Lazarus i Shtejntal nasliduyuchi Gegelya j nimeckih romantikiv uzhivali ponyattya duh narodu Doslidzhennyu cogo pitannya prisvyacheno j fundamentalnu pracyu Vundta Psihologiya narodiv de rozglyadayut specifichni osoblivosti glibinnih shariv psihologichnogo zhittya predstavnikiv riznih lyudskih spilnot U XX st doslidzhennya nacionalnouo harakteru zdijsnyuyetsya perevazhno v ramkah neofrejdizmu ta naciologiyi Yung zokrema vivodit nayavnist psihologichnih vidminnostej narodiv zi svoyeyi koncepciyi arhetipiv pov yazuyuchi yih isnuvannya z funkcionuvannyam u pidsvidomomu pevnih psihologichnih struktur sho zumovlyuyut osoblivi povedinkovi proyavi i ye spilnimi dlya predstavnikiv yakogos velikogo ugrupuvannya Pitannya nacionalnouo harakteru najbilshoyu miroyu privertalo uvagu narodiv sho zaznavali nacionalnogo gnoblennya i dlya yakih aktualnim bulo viyavlennya vsih chinnikiv sho vplivali na perebig nacionalno vizvolnoyi borotbi Namagayuchis viyaviti umovi za yakih umozhlivlyuyetsya dosyagnennya nacionalnoyi nezalezhnosti i prichini poperednih porazok ukrayinski misliteli politiki derzhavniki filosofi psihologi predstavniki inshih naukovih galuzej zvertalis do osoblivostej ukrayinskoyi nacionalnoyi mentalnosti j psihologiyi Vid seredini XIX st v Ukrayini burhlivimi tempami rozvivayetsya etnopsihologiya osnovopolozhni ideyi yakoyi sformulovani v robotah istoriografichnogo ta kulturoznavchogo harakteru Kostomarov Lipinskij Sherbakivskij Lipa Chizhevskij Mirchuk Krupnickij Yarema Fedenko Filosofski aspekti funkcionuvannya movi yak chinnika etnopsihologichnih fenomeniv doslidzhuvalisya u robotah Potebni Bezposeredno problemam nacionalnogo harakteru v mezhah etnopsihologiyi yak mizhdisciplinarnogo napryamu naukovih doslidzhen na ukrayinskomu grunti prisvyacheno roboti Kulchickogo Cimbalistogo Yaniva Shlemkevicha ta inshih Div takozhMentalnist Istorichnij mentalitetLiteraturaNacionalnij harakter Filosofskij enciklopedichnij slovnik V I Shinkaruk gol redkol ta in Kiyiv Institut filosofiyi imeni Grigoriya Skovorodi NAN Ukrayini Abris 2002 S 414 742 s 1000 ekz BBK 87ya2 ISBN 966 531 128 X PosilannyaNacionalnij mentalitet ESU Nacionalni tipi v literaturnij tvorchosti Shevchenka Shevchenkivska enciklopediya T 4 M Pa u 6 t Gol red M G Zhulinskij Kiyiv In t literaturi im T G Shevchenka 2013 S 467 474 Mentalitet etnichnij Mentalnist etnichna Harakter nacionalnij Yevtuh V B Etnichnist enciklopedichnij dovidnik Nac ped un t imeni M P Dragomanova Centr etnoglobalistiki K Feniks 2012 S 205 317 318 396 s Nacionalnij harakter Savicka O V Spivak L M Etnopsihologiya K Karavela 2011 264 s Polishuk I O Ponyattya nacionalna mentalnist Visnik Nacionalnogo universitetu Yuridichna akademiya Ukrayini imeni Yaroslava Mudrogo Seriya Politologiya 2017 2 S 105 113 Ce nezavershena stattya z etnologiyi Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi Ce nezavershena stattya z sociologiyi Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi