Лю Е (*刘鹗, 18 жовтня 1857 —23 серпня 1909) — китайський письменник, вчений та політик часів занепаду династії Цін.
Лю Е | |
---|---|
кит. 刘鹗 | |
Ім'я при народженні | Тіеюнь |
Псевдо | Лю О |
Народився | 18 жовтня 1857 Даньту |
Помер | 23 серпня 1909 Урумчі ·крововилив у мозок |
Підданство | Династія Цін |
Діяльність | політик, письменник, вчений |
Знання мов | путунгуа, d і китайська[1] |
Роки активності | з 1888 |
Magnum opus | d |
|
Життєпис
Походив з чиновницької родини. Народився у м. Даньту (частина сучасного міста Чженьцзян, провінція Цзянсу). Дитиною разом з батьком перебрався до м. Тайнань, сучасний округ Хуайань, провінція Цзянсу). Отримав класичну освіту, проте відмовився від проходження державних іспитів. Разом з тим став активно вивчати водне господарство, математику, медицину, епіграфіку, астрономію. Тривалий час подорожував містами уздовж ріки Хуанхе.
У 1880 році став викладачем в Янчжоуській школі. тут Лю Е сповідував принцип вивчення західних досягнень. У 1884 році у м. Хуайань відкрив тютюновий магазин, проте виявився невдалим бізнесменом. Незабаром магазин довелося закрити. Згодом відкрив у Шанхаї книгарню. У 1887 році поступив на роботу до губернатора провінції Хенань. У 1888 році брав участь у відновлені гребель та іригаційних споруд на річці Хуанхе. Під час китайсько-японської війни 1894–1895 років перебирається до Пекіна, де розробляє проекти модернізації Китаю.
У 1900 році після придушення повстання іхетуаней займався доставкою їжі до голодуючого населення Пекіну. За свої виступи проти чиновників у 1908 році відправлений до м.Урумчі (Сіньцзян), де наступного року помер від крововиливу у мозок. Поховано Лю Е у м. Хуайань.
Література
У доробку Лю Е є лише один роман «Подорожні записки Лао Цаня», в якому зображено тогочасне суспільство. Герой роману лікар Лао Цань, вболіваючи за долю країни, намагається допомогти людям і врятувати їх з життєвого пекла. Роман цікавий не тільки багатьма реалістичними картинками з сучасного побуту, а й відображеними в монологах героя роздумами про життя, про людей. Думи і міркування героя вносять у розповідь риси психологізму.
Наукова діяльність
Лю Е вивчав старовинні артифакти. Особливо він цікавився кістками для ворожби, здебільшого часів династії Шан. Їх він зібрав 5 тисяч фрагментів. У 1903 році вийшла друком його праця, в який подається опис 34 кісткам для ворожби.
Суттєвим є доробок Лю Е у сфере водного господарства (8 книг). У 1894 році він випустив найзначу книгу в цьому напрямку — «Сім принципів приборкання річок», де йдеться зокрема про спорудження гребель, іррігаційних систем, догляд за ними.
Джерела
- Doleželová-Velingerová, Milena. «Chapter 38: Fiction from the End of the Empire to the Beginning of the Republic (1897–1916)» in: Mair, Victor H. (editor). The Columbia History of Chinese Literature. Columbia University Press, August 13, 2013. p. 697–731. , 9780231528511.
- CONOR.Sl
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Lyu Lyu E 刘鹗 18 zhovtnya 1857 23 serpnya 1909 kitajskij pismennik vchenij ta politik chasiv zanepadu dinastiyi Cin Lyu Ekit 刘鹗Im ya pri narodzhenniTieyunPsevdoLyu ONarodivsya18 zhovtnya 1857 18571018 DantuPomer23 serpnya 1909 Urumchi krovoviliv u mozokPiddanstvoDinastiya CinDiyalnistpolitik pismennik vchenijZnannya movputungua d i kitajska 1 Roki aktivnostiz 1888Magnum opusd Mediafajli u VikishovishiZhittyepisPohodiv z chinovnickoyi rodini Narodivsya u m Dantu chastina suchasnogo mista Chzhenczyan provinciya Czyansu Ditinoyu razom z batkom perebravsya do m Tajnan suchasnij okrug Huajan provinciya Czyansu Otrimav klasichnu osvitu prote vidmovivsya vid prohodzhennya derzhavnih ispitiv Razom z tim stav aktivno vivchati vodne gospodarstvo matematiku medicinu epigrafiku astronomiyu Trivalij chas podorozhuvav mistami uzdovzh riki Huanhe U 1880 roci stav vikladachem v Yanchzhouskij shkoli tut Lyu E spoviduvav princip vivchennya zahidnih dosyagnen U 1884 roci u m Huajan vidkriv tyutyunovij magazin prote viyavivsya nevdalim biznesmenom Nezabarom magazin dovelosya zakriti Zgodom vidkriv u Shanhayi knigarnyu U 1887 roci postupiv na robotu do gubernatora provinciyi Henan U 1888 roci brav uchast u vidnovleni grebel ta irigacijnih sporud na richci Huanhe Pid chas kitajsko yaponskoyi vijni 1894 1895 rokiv perebirayetsya do Pekina de rozroblyaye proekti modernizaciyi Kitayu U 1900 roci pislya pridushennya povstannya ihetuanej zajmavsya dostavkoyu yizhi do goloduyuchogo naselennya Pekinu Za svoyi vistupi proti chinovnikiv u 1908 roci vidpravlenij do m Urumchi Sinczyan de nastupnogo roku pomer vid krovovilivu u mozok Pohovano Lyu E u m Huajan LiteraturaU dorobku Lyu E ye lishe odin roman Podorozhni zapiski Lao Canya v yakomu zobrazheno togochasne suspilstvo Geroj romanu likar Lao Can vbolivayuchi za dolyu krayini namagayetsya dopomogti lyudyam i vryatuvati yih z zhittyevogo pekla Roman cikavij ne tilki bagatma realistichnimi kartinkami z suchasnogo pobutu a j vidobrazhenimi v monologah geroya rozdumami pro zhittya pro lyudej Dumi i mirkuvannya geroya vnosyat u rozpovid risi psihologizmu Naukova diyalnistLyu E vivchav starovinni artifakti Osoblivo vin cikavivsya kistkami dlya vorozhbi zdebilshogo chasiv dinastiyi Shan Yih vin zibrav 5 tisyach fragmentiv U 1903 roci vijshla drukom jogo pracya v yakij podayetsya opis 34 kistkam dlya vorozhbi Suttyevim ye dorobok Lyu E u sfere vodnogo gospodarstva 8 knig U 1894 roci vin vipustiv najznachu knigu v comu napryamku Sim principiv priborkannya richok de jdetsya zokrema pro sporudzhennya grebel irrigacijnih sistem doglyad za nimi DzherelaDolezelova Velingerova Milena Chapter 38 Fiction from the End of the Empire to the Beginning of the Republic 1897 1916 in Mair Victor H editor The Columbia History of Chinese Literature Columbia University Press August 13 2013 p 697 731 ISBN 0231528515 9780231528511 CONOR Sl d Track Q16744133