День хоробрости та свято Болгарської армії – офіційне свято в Болгарії ордену "За хоробрість", яке традиційно відзначається щороку в день Святого Юрія – 6 травня.
День хоробрости та свято Болгарської армії | |
---|---|
Військовий парад в Софії | |
Ким святкується | Република Болгарія |
Тип | Офіційне свято |
Дата | 6 травня (за старим стилем 23 квітня) |
Георгій Побідоносець
З самого початку християнства його послідовники вшановували святого великомученика Георгія Каппадокійського не лише як покровителя скотарства, але й армії. Вже у XVII столітті образ великомучениці з’явився в низці європейських країн на бойових прапорах та військових нагородах за хоробрість. Перший болгарський прапор із зображенням святого належав болгарським добровольцям, які воювали на боці російської армії під час Кримської війни, і донині він зберігається в Ермітажі в Санкт-Петербурзі, Російська Федерація.
Історія
Князівство і Королівство Болгарія
День хоробрости святкується болгарською армією з моменту її створення. Указом № 1 від 1 січня 1880 князь Олександр І Баттенберг заснував військовий орден "За хоробрість", подібний до російського ордену "Святий Георгій", який вшановує тих, хто робив подвиги на полі бою. І декретом № 5 від 9 січня того ж року було визначено святкування Дня хоробрості. Датою було призначено 23 квітня – день святого Георгія Побідоносця, а з 1916 через перехід від юліанського до григоріанського календаря Болгарська православна церква вирішила відзначати свято 6 травня.
Напочатку свято відзначалося доволі скромно. Церемонія включала панахиду в гарнізонах, привітання та обід кавалерів ордена "За хоробрість" та обмежені військові паради, переважно в Софії. Згодом король Фердинанд сприяв більшій пишності та значущості торжества.
Під час воєн 1912 – 1918 свято відзначалося в бойових умовах. Його відзнали щороку панахидою за загиблими та молитвою за живих. Проводилися перевірки військових частин Верховного головнокомандувача болгарської армії та великого магістра ордена "За хоробрість". Святкування завершувалося коротким військовим парадом.
Довгий час паралельно з Днем хоробрости існує День Перемоги, т. зв. Малий Георгіївський день – 27 листопада, коли болгарська армія здобула вирішальну перемогу в боях під Слівницею під час Сербсько-болгарської війни 1885. Однак Нейїський мирний договір, підписаний у 1919, позбавив його сенсу як день святкування. У 1920-х ці два свята поєднали і як День хоробрости та перемоги відзначали 6 травня .
Почали відбуватися великі паради до дня Георгія, найбільш вражаючою була столиця. У столичних парадах завжди брали участь король, вищі офіцери, лицарі ордена «За хоробрість», військові аташе, акредитовані в Болгарії, тисячі простих громадян.
З 1931 День хоробрости та перемоги оголошено військовим святом армії.
Особливо вразив парад, який відбувся 6 травня 1937, коли цар Борис III надзвичайною церемонією подарував софійським полкам нові бойові прапори. Старі бойові прапори, спалені та розірвані кулями, кружляли прощальною процесією під звуки маршу "Шуми Марица " на переповненій площі перед Палацом, щоб віднести їх у Пантеон болгарської слави. Нові прапори освятив Софійський митрополит Стефан, а потім король позолоченим молотком прибив до кожного з них позолочений цвях із зображенням своєї монограми. Він особисто вручив бойовий прапор кожному полководцю. Урочистий парад очолювали лицарі ордена «За хоробрість». На цьому та всіх майбутніх парадах віддавалася особлива пошана ветеранам та інвалідам, король особисто потиснув їм руку.
Вперше під час святкування дня Георгія в 1937 святкування почалося напередодні ввечері з феєрверку, який до того часу проводився лише в епізодичних випадках і в основному для розваги.
Народна Республіка Болгарія
Встановлена традиція проведення парадів на День Святого Георгія була скасована владою Вітчизняного фронту 2 травня 1947 указом Ради міністрів під головуванням Георгія Димитрова. Саме свято пов'язали зі знаменними датами для нового режиму. Спочатку датою болгарської армії було 9 вересня, а після 1953 – 23 вересня, день проголошення вересневого повстання 1923, а 9 травня – день Перемоги Болгарської народної армії та Збройних Сил СРСР проти Гітлерівської Німеччини в 1945 у Другій світовій війні.
Окремо урочисті збори відзначалися 6 березня – в День початку Дравської операції 1945 року Першої болгарської армії проти гітлерівських військ під час Другої світової війни, визначеної Днем Драви. День Болгарської народної армії урочисто відзначається феєрверком у Враці – центрі вересневого повстання, а також урочистими мітингами, тоді як 9 травня – День Перемоги відзначається урочистим феєрверком у Софії щороку та урочистими зборами. Під час святкування "круглих" річниць до Болгарії на урочистості приїжджала делегація СРСР на чолі з вищим совєцьким партійним чи державним лідером. Так тривало до демократичних змін у 1989. У 1981 у Болгарській народній армії відбувся величезний військовий парад з армією та військовою технікою з нагоди відзначення 1300-ї річниці створення болгарської держави, на якій міністр національної оборони генерал Добрі Джуров виголосив промову, стоячи на трибуні мавзолею Георгія Димитрова в присутності Голови Державної ради Народної республіки Болгарія Тодора Живкова та всіх інших партій (БКП та БЗНС) та державних лідерів.
3 березня – день звільнення від османського ярма, який щороку відзначається з урочистим феєрверком, а в 1988 був оголошений офіційним святом народу та Болгарської народної армії.
Як стверджує болгарський військовий історик акад. Георгій Марков: «Протягом 45 років болгарські генерали були в тіні радянських маршалів».
Республіка Болгарія
Після 1990 року Сьомі Великі національні збори визначили 23 серпня святом армії – днем вирішальних боїв під Шипкою в 1877.
Протягом двох років, 1991 і 1992, болгарські війська святкували цей пам’ятний день як своє свято. У 1993 постановою Ради міністрів № 15 від 27 січня дату 6 травня було повернуто як День хоробрості та свято Болгарської армії.
Сучасне свято починається о 9 ранку перед пам'ятником Невідомому солдату в Софії, де патріарх або інший представник високого духовенства Болгарської Православної Церкви проводить панахиду за полеглими військовослужбовцями, з молебнем, святою водою і бойовими прапорами. На згадку про загиблих воїнів покладають вінки та квіти.
Сам військовий парад розпочинається о 10 ранку на площі князя Олександра I.
В останні роки паради відкривав вертоліт "Мі-17", що пролітав над площею. На ньому висів національний прапор Болгарії. Це вертоліт Військово-повітряних сил, який бере участь у рятувальних операціях і використовується для допомоги при повенях, а також для гасіння лісових пожеж.
Спуск прапора на мотузці з корпусу вертольота займає близько 20 секунд. Його слід добре розтягнути приблизно за дві хвилини до того, як вертоліт пролітає над трибуною. Вертоліт проходить над площею на висоті 100 метрів зі швидкістю 80 км / год. Залежно від умов, його можуть супроводжувати інші вертольоти та винищувачі.
Парад традиційно проводить офіцер найвищого рангу в гарнізоні чи підрозділі, а в столиці –Верховний головнокомандувач, президент республіки.
До 2012 парад у Софії проходив у напрямку від Адміністрації Президента до собору Святого Олександра Невського. Так рухалися демонстрації за часів тоталітарного режиму, щоб із букетами квітів у правій руці учасники маршу могли привітати високопоставлених партійних діячів, що стояли на мавзолеї. З 2012 парад змінив свій напрямок і проходить від собору Святого Олександра Невського вздовж Центрального військового клубу до Адміністрації Президента, щоб військовослужбовці, згідно традиції, могли прирівнятись правим плечем до своїх командирів та чиновників, як це зробили перші болгарські офіцери та солдати, рівняючись на монарха та його гостей, що стояли перед Королівським палацом.
Також з 2012 слово "панове" випадає з офіційних звертань на параді: "панове офіцери", "панове гвардійці" тощо, оскільки головнокомандувач вдається лише до коротких форм звертання: "офіцери", "охоронці", "сержанти" тощо.
Це пов’язано зі збільшенням вступу жінок до армії та їх участю у військових парадах, як визнання їхньої активної військової діяльності та мужньої поведінки при виконанні військових завдань.
Під час параду артилерійські салюти також виконуються під час виконання Державного гімну .
У святкові та вихідні дні низка музеїв зазвичай приймає відвідувачів безкоштовно. Як правило, Національний історичний музей та Національний військово-історичний музей у Софії, Музей авіації поблизу Пловдіва та інші оголошують День відкритих дверей. Організовуються й інші публічні заходи, пов’язані зі святкуванням свята – фотогалереї на військові та військово-історичні теми, спеціалізовані виставки історичних артефактів, роздавання порцій військової їжі, приготовленої на військово-польовій кухні в реальних польових умовах тощо.
Офіційне святкування Дня хоробрости та свята Болгарської армії закінчується о 12 годині дня урочистою зміною почесної варти перед Адміністрацією Президента.
Джерела
- Гергьовден – празникът на българската бойна слава [Архівовано 18 травня 2015 у Wayback Machine.], „Гласове“, 06.05.2014
- Ден на храбростта и празник на Българската армия – 6 май. Архів оригіналу за 30 жовтня 2020. Процитовано 25 листопада 2020.
- Акад. Георги Марков навръх 6 май: Тежко на тези, които не зачитат армията! [Архівовано 2 серпня 2015 у Wayback Machine.], Vsekiden.com, 06.05.2015
- Патриарх Неофит освети бойните знамена [Архівовано 18 травня 2015 у Wayback Machine.], БНТ, 06.05.2015
- Гергьовден – Ден на храбростта и Празник на армията [Архівовано 27 вересня 2020 у Wayback Machine.], Vesti.bg, 06.05.2012
- Вертолет „Ми-17“ ще открие военния парад в София [Архівовано 18 січня 2021 у Wayback Machine.], емисия на БНР, 06.05.2015
- Военен парад в София за Гергьовден [Архівовано 4 березня 2016 у Wayback Machine.], БНТ, 06.05.2015
- На 6 май отбелязваме Деня на храбростта и Българската армия [Архівовано 15 грудня 2015 у Wayback Machine.], Dnes.Dir.bg, 05.05.2015
- НВИМ отбелязва Деня на храбростта [Архівовано 12 вересня 2015 у Wayback Machine.], БНТ, 06.05.2015
- Шести май – Денят на храбростта и празник на армията [Архівовано 3 березня 2018 у Wayback Machine.], БТВ, 06.05.2015
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Den horobrosti ta svyato Bolgarskoyi armiyi oficijne svyato v Bolgariyi ordenu Za horobrist yake tradicijno vidznachayetsya shoroku v den Svyatogo Yuriya 6 travnya Den horobrosti ta svyato Bolgarskoyi armiyiDen horobrosti ta svyato Bolgarskoyi armiyiVijskovij parad v SofiyiKim svyatkuyetsyaRepublika BolgariyaTipOficijne svyatoData6 travnya za starim stilem 23 kvitnya Georgij PobidonosecZ samogo pochatku hristiyanstva jogo poslidovniki vshanovuvali svyatogo velikomuchenika Georgiya Kappadokijskogo ne lishe yak pokrovitelya skotarstva ale j armiyi Vzhe u XVII stolitti obraz velikomuchenici z yavivsya v nizci yevropejskih krayin na bojovih praporah ta vijskovih nagorodah za horobrist Pershij bolgarskij prapor iz zobrazhennyam svyatogo nalezhav bolgarskim dobrovolcyam yaki voyuvali na boci rosijskoyi armiyi pid chas Krimskoyi vijni i donini vin zberigayetsya v Ermitazhi v Sankt Peterburzi Rosijska Federaciya IstoriyaKnyazivstvo i Korolivstvo Bolgariya Den horobrosti svyatkuyetsya bolgarskoyu armiyeyu z momentu yiyi stvorennya Ukazom 1 vid 1 sichnya 1880 knyaz Oleksandr I Battenberg zasnuvav vijskovij orden Za horobrist podibnij do rosijskogo ordenu Svyatij Georgij yakij vshanovuye tih hto robiv podvigi na poli boyu I dekretom 5 vid 9 sichnya togo zh roku bulo viznacheno svyatkuvannya Dnya horobrosti Datoyu bulo priznacheno 23 kvitnya den svyatogo Georgiya Pobidonoscya a z 1916 cherez perehid vid yulianskogo do grigorianskogo kalendarya Bolgarska pravoslavna cerkva virishila vidznachati svyato 6 travnya Napochatku svyato vidznachalosya dovoli skromno Ceremoniya vklyuchala panahidu v garnizonah privitannya ta obid kavaleriv ordena Za horobrist ta obmezheni vijskovi paradi perevazhno v Sofiyi Zgodom korol Ferdinand spriyav bilshij pishnosti ta znachushosti torzhestva Pid chas voyen 1912 1918 svyato vidznachalosya v bojovih umovah Jogo vidznali shoroku panahidoyu za zagiblimi ta molitvoyu za zhivih Provodilisya perevirki vijskovih chastin Verhovnogo golovnokomanduvacha bolgarskoyi armiyi ta velikogo magistra ordena Za horobrist Svyatkuvannya zavershuvalosya korotkim vijskovim paradom Dovgij chas paralelno z Dnem horobrosti isnuye Den Peremogi t zv Malij Georgiyivskij den 27 listopada koli bolgarska armiya zdobula virishalnu peremogu v boyah pid Slivniceyu pid chas Serbsko bolgarskoyi vijni 1885 Odnak Nejyiskij mirnij dogovir pidpisanij u 1919 pozbaviv jogo sensu yak den svyatkuvannya U 1920 h ci dva svyata poyednali i yak Den horobrosti ta peremogi vidznachali 6 travnya Vijskovij parad z nagodi Dnya horobrosti 6 travnya 1923 Pochali vidbuvatisya veliki paradi do dnya Georgiya najbilsh vrazhayuchoyu bula stolicya U stolichnih paradah zavzhdi brali uchast korol vishi oficeri licari ordena Za horobrist vijskovi atashe akreditovani v Bolgariyi tisyachi prostih gromadyan Z 1931 Den horobrosti ta peremogi ogolosheno vijskovim svyatom armiyi Osoblivo vraziv parad yakij vidbuvsya 6 travnya 1937 koli car Boris III nadzvichajnoyu ceremoniyeyu podaruvav sofijskim polkam novi bojovi prapori Stari bojovi prapori spaleni ta rozirvani kulyami kruzhlyali proshalnoyu procesiyeyu pid zvuki marshu Shumi Marica na perepovnenij ploshi pered Palacom shob vidnesti yih u Panteon bolgarskoyi slavi Novi prapori osvyativ Sofijskij mitropolit Stefan a potim korol pozolochenim molotkom pribiv do kozhnogo z nih pozolochenij cvyah iz zobrazhennyam svoyeyi monogrami Vin osobisto vruchiv bojovij prapor kozhnomu polkovodcyu Urochistij parad ocholyuvali licari ordena Za horobrist Na comu ta vsih majbutnih paradah viddavalasya osobliva poshana veteranam ta invalidam korol osobisto potisnuv yim ruku Vpershe pid chas svyatkuvannya dnya Georgiya v 1937 svyatkuvannya pochalosya naperedodni vvecheri z feyerverku yakij do togo chasu provodivsya lishe v epizodichnih vipadkah i v osnovnomu dlya rozvagi Narodna Respublika Bolgariya Vstanovlena tradiciya provedennya paradiv na Den Svyatogo Georgiya bula skasovana vladoyu Vitchiznyanogo frontu 2 travnya 1947 ukazom Radi ministriv pid golovuvannyam Georgiya Dimitrova Same svyato pov yazali zi znamennimi datami dlya novogo rezhimu Spochatku datoyu bolgarskoyi armiyi bulo 9 veresnya a pislya 1953 23 veresnya den progoloshennya veresnevogo povstannya 1923 a 9 travnya den Peremogi Bolgarskoyi narodnoyi armiyi ta Zbrojnih Sil SRSR proti Gitlerivskoyi Nimechchini v 1945 u Drugij svitovij vijni Okremo urochisti zbori vidznachalisya 6 bereznya v Den pochatku Dravskoyi operaciyi 1945 roku Pershoyi bolgarskoyi armiyi proti gitlerivskih vijsk pid chas Drugoyi svitovoyi vijni viznachenoyi Dnem Dravi Den Bolgarskoyi narodnoyi armiyi urochisto vidznachayetsya feyerverkom u Vraci centri veresnevogo povstannya a takozh urochistimi mitingami todi yak 9 travnya Den Peremogi vidznachayetsya urochistim feyerverkom u Sofiyi shoroku ta urochistimi zborami Pid chas svyatkuvannya kruglih richnic do Bolgariyi na urochistosti priyizhdzhala delegaciya SRSR na choli z vishim sovyeckim partijnim chi derzhavnim liderom Tak trivalo do demokratichnih zmin u 1989 U 1981 u Bolgarskij narodnij armiyi vidbuvsya velicheznij vijskovij parad z armiyeyu ta vijskovoyu tehnikoyu z nagodi vidznachennya 1300 yi richnici stvorennya bolgarskoyi derzhavi na yakij ministr nacionalnoyi oboroni general Dobri Dzhurov vigolosiv promovu stoyachi na tribuni mavzoleyu Georgiya Dimitrova v prisutnosti Golovi Derzhavnoyi radi Narodnoyi respubliki Bolgariya Todora Zhivkova ta vsih inshih partij BKP ta BZNS ta derzhavnih lideriv 3 bereznya den zvilnennya vid osmanskogo yarma yakij shoroku vidznachayetsya z urochistim feyerverkom a v 1988 buv ogoloshenij oficijnim svyatom narodu ta Bolgarskoyi narodnoyi armiyi Yak stverdzhuye bolgarskij vijskovij istorik akad Georgij Markov Protyagom 45 rokiv bolgarski generali buli v tini radyanskih marshaliv Respublika Bolgariya Pislya 1990 roku Somi Veliki nacionalni zbori viznachili 23 serpnya svyatom armiyi dnem virishalnih boyiv pid Shipkoyu v 1877 Protyagom dvoh rokiv 1991 i 1992 bolgarski vijska svyatkuvali cej pam yatnij den yak svoye svyato U 1993 postanovoyu Radi ministriv 15 vid 27 sichnya datu 6 travnya bulo povernuto yak Den horobrosti ta svyato Bolgarskoyi armiyi Suchasne svyato pochinayetsya o 9 ranku pered pam yatnikom Nevidomomu soldatu v Sofiyi de patriarh abo inshij predstavnik visokogo duhovenstva Bolgarskoyi Pravoslavnoyi Cerkvi provodit panahidu za poleglimi vijskovosluzhbovcyami z molebnem svyatoyu vodoyu i bojovimi praporami Na zgadku pro zagiblih voyiniv pokladayut vinki ta kviti Vijskovij parad z nagodi Dnya horobrosti 6 travnya 2007 Sam vijskovij parad rozpochinayetsya o 10 ranku na ploshi knyazya Oleksandra I V ostanni roki paradi vidkrivav vertolit Mi 17 sho prolitav nad plosheyu Na nomu visiv nacionalnij prapor Bolgariyi Ce vertolit Vijskovo povitryanih sil yakij bere uchast u ryatuvalnih operaciyah i vikoristovuyetsya dlya dopomogi pri povenyah a takozh dlya gasinnya lisovih pozhezh Spusk prapora na motuzci z korpusu vertolota zajmaye blizko 20 sekund Jogo slid dobre roztyagnuti priblizno za dvi hvilini do togo yak vertolit prolitaye nad tribunoyu Vertolit prohodit nad plosheyu na visoti 100 metriv zi shvidkistyu 80 km god Zalezhno vid umov jogo mozhut suprovodzhuvati inshi vertoloti ta vinishuvachi Parad tradicijno provodit oficer najvishogo rangu v garnizoni chi pidrozdili a v stolici Verhovnij golovnokomanduvach prezident respubliki Do 2012 parad u Sofiyi prohodiv u napryamku vid Administraciyi Prezidenta do soboru Svyatogo Oleksandra Nevskogo Tak ruhalisya demonstraciyi za chasiv totalitarnogo rezhimu shob iz buketami kvitiv u pravij ruci uchasniki marshu mogli privitati visokopostavlenih partijnih diyachiv sho stoyali na mavzoleyi Z 2012 parad zminiv svij napryamok i prohodit vid soboru Svyatogo Oleksandra Nevskogo vzdovzh Centralnogo vijskovogo klubu do Administraciyi Prezidenta shob vijskovosluzhbovci zgidno tradiciyi mogli pririvnyatis pravim plechem do svoyih komandiriv ta chinovnikiv yak ce zrobili pershi bolgarski oficeri ta soldati rivnyayuchis na monarha ta jogo gostej sho stoyali pered Korolivskim palacom Takozh z 2012 slovo panove vipadaye z oficijnih zvertan na paradi panove oficeri panove gvardijci tosho oskilki golovnokomanduvach vdayetsya lishe do korotkih form zvertannya oficeri ohoronci serzhanti tosho Ce pov yazano zi zbilshennyam vstupu zhinok do armiyi ta yih uchastyu u vijskovih paradah yak viznannya yihnoyi aktivnoyi vijskovoyi diyalnosti ta muzhnoyi povedinki pri vikonanni vijskovih zavdan Pid chas paradu artilerijski salyuti takozh vikonuyutsya pid chas vikonannya Derzhavnogo gimnu U svyatkovi ta vihidni dni nizka muzeyiv zazvichaj prijmaye vidviduvachiv bezkoshtovno Yak pravilo Nacionalnij istorichnij muzej ta Nacionalnij vijskovo istorichnij muzej u Sofiyi Muzej aviaciyi poblizu Plovdiva ta inshi ogoloshuyut Den vidkritih dverej Organizovuyutsya j inshi publichni zahodi pov yazani zi svyatkuvannyam svyata fotogalereyi na vijskovi ta vijskovo istorichni temi specializovani vistavki istorichnih artefaktiv rozdavannya porcij vijskovoyi yizhi prigotovlenoyi na vijskovo polovij kuhni v realnih polovih umovah tosho Oficijne svyatkuvannya Dnya horobrosti ta svyata Bolgarskoyi armiyi zakinchuyetsya o 12 godini dnya urochistoyu zminoyu pochesnoyi varti pered Administraciyeyu Prezidenta DzherelaGergovden praznikt na blgarskata bojna slava Arhivovano 18 travnya 2015 u Wayback Machine Glasove 06 05 2014 Den na hrabrostta i praznik na Blgarskata armiya 6 maj Arhiv originalu za 30 zhovtnya 2020 Procitovano 25 listopada 2020 Akad Georgi Markov navrh 6 maj Tezhko na tezi koito ne zachitat armiyata Arhivovano 2 serpnya 2015 u Wayback Machine Vsekiden com 06 05 2015 Patriarh Neofit osveti bojnite znamena Arhivovano 18 travnya 2015 u Wayback Machine BNT 06 05 2015 Gergovden Den na hrabrostta i Praznik na armiyata Arhivovano 27 veresnya 2020 u Wayback Machine Vesti bg 06 05 2012 Vertolet Mi 17 she otkrie voenniya parad v Sofiya Arhivovano 18 sichnya 2021 u Wayback Machine emisiya na BNR 06 05 2015 Voenen parad v Sofiya za Gergovden Arhivovano 4 bereznya 2016 u Wayback Machine BNT 06 05 2015 Na 6 maj otbelyazvame Denya na hrabrostta i Blgarskata armiya Arhivovano 15 grudnya 2015 u Wayback Machine Dnes Dir bg 05 05 2015 NVIM otbelyazva Denya na hrabrostta Arhivovano 12 veresnya 2015 u Wayback Machine BNT 06 05 2015 Shesti maj Denyat na hrabrostta i praznik na armiyata Arhivovano 3 bereznya 2018 u Wayback Machine BTV 06 05 2015