Еміль Дмитрович Балецький | ||||
---|---|---|---|---|
Народився | 21 лютого 1919 с. Чинадійово | |||
Помер | 29 грудня 1981 (62 роки) м. Будапешт | |||
Країна | Чехословаччина Угорщина | |||
Діяльність | прозаїк, поет | |||
Сфера роботи | мовознавство[1], слов'янознавство[1], русистика[1] і перекладацтво[d][1] | |||
Alma mater | Будапештський університет (1943) | |||
Заклад | Інститут марксизму-ленінізму | |||
Мова творів | російська, українська (закарпатський діалект) | |||
Роки активності | 1935-1943 рр. | |||
Діти | d | |||
| ||||
Балецький Еміль Дмитрович у Вікісховищі | ||||
Емі́ль Дми́трович Бале́цький (1919, Чинадійово — 1981, Будапешт) — закарпатський поет, письменник москвофільної орієнтації, вчений філолог-славіст.
Життєпис
Випускник Чинадійовської народної школи та .
Закінчив 1943 Будапештський університет. З 1945 працює в Угорському радіокомітеті, з 1951 — доцент, а з 1952 — завідувач кафедри російської мови Інституту Маркса — Енгельса — Леніна при ЦК ВКП(б), з 1965 — завідувач кафедри російської мови і літератури Будапештського університету.
З 1944 р. Балецький постійно мешкає в Угорщині, багато років завідує кафедрою російської філології Будапештського університету, виступає співавтором першого підручника старослов'янської мови для угорців.
Літературна творчість
У студентські та гімназичні часи публікував вірші, оповідання, художні переклади, фольклорні записи. Наприкінці 1941-на початку 1942 роках редагував з Будапешту літературну сторінку ужгородської газети «Карпаторусскій Голосъ».
Ранні оповідання та вірші писав переважно російською мовою в дореволюційній орфографії, також збереглися його твори «угроруською мовою». В статті «Литература и народный языкъ» критично висловився щодо письменників, які нехтують народною мовою:
Якъ видиме туй уже бѣда зъ языкомъ. Але чому ? - Тому, бо люде ци письменники, якѣ не знають русского литературного язьіка, беруться писати на семъ язьіцѣ, бо многѣ переконанѣ, что лише на семъ язьіцѣ можно творити литературу.
Наукові праці
Автор праць з діалектології, історії, етимології української та інших слов'янських мов, а також українсько-угорських міжмовних контактів (російською та угорською мовами):
- «Про мовну приналежність і заселення села Комлошка в Угорщині» (1956),
- «Єгерський рукописний ірмологій» (1958),
- «Українська грамота Софії Баторі 1674» (1959, у співавт.),
- «Новий етап у дослідженні говорів Закарпаття» (1962),
- «Про деякі угорські запозичення в українській мові» (1963) та ін.
Примітки
- Czech National Authority Database
- Литературная Недѣля 2, с. 263-264, Ужгород, 1942
Джерела
- Чучка Й. Й. Балецький Еміль Дмитрович // Українська мова : енциклопедія / НАН України, Інститут мовознавства ім. О. О. Потебні, Інститут української мови ; ред. В. М. Русанівський [та ін.]. — К. : Українська енциклопедія, 2000. — .
- Эмиль Балецкий (2007). А.Золтан, М.Капрал (ред.). (PDF) (російська) . Архів оригіналу (PDF) за 5 червня 2011. Процитовано 10 листопада 2017.
{{}}
: Cite має пусті невідомі параметри:|авторлінк=
,|глава=
та|главалінк=
() - Хадрович Л. Эмилю Балецкому 60 лет. «Studia Slavica», 1980, t. 26, № 1-2;
- H. Toth І. Baleczky Emil Köszöntese. «Studia Russica», 1980, t. 3;
- Петер M. Э. Балецкий. 1919—1981. «Studia Russica», 1981, t. 4;
- Zoltän A. Emil Baleczky. 1919—1981. «Studia Slavica», 1982, t. 28, № 1-4.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Ukrcenter Primitki Emil Dmitrovich BaleckijNarodivsya21 lyutogo 1919 1919 02 21 s ChinadijovoPomer29 grudnya 1981 1981 12 29 62 roki m BudapeshtKrayina Chehoslovachchina UgorshinaDiyalnistprozayik poetSfera robotimovoznavstvo 1 slov yanoznavstvo 1 rusistika 1 i perekladactvo d 1 Alma materBudapeshtskij universitet 1943 ZakladInstitut marksizmu leninizmuMova tvorivrosijska ukrayinska zakarpatskij dialekt Roki aktivnosti1935 1943 rr Ditid Baleckij Emil Dmitrovich u Vikishovishi Emi l Dmi trovich Bale ckij 1919 Chinadijovo 1981 Budapesht zakarpatskij poet pismennik moskvofilnoyi oriyentaciyi vchenij filolog slavist ZhittyepisVipusknik Chinadijovskoyi narodnoyi shkoli ta Zakinchiv 1943 Budapeshtskij universitet Z 1945 pracyuye v Ugorskomu radiokomiteti z 1951 docent a z 1952 zaviduvach kafedri rosijskoyi movi Institutu Marksa Engelsa Lenina pri CK VKP b z 1965 zaviduvach kafedri rosijskoyi movi i literaturi Budapeshtskogo universitetu Z 1944 r Baleckij postijno meshkaye v Ugorshini bagato rokiv zaviduye kafedroyu rosijskoyi filologiyi Budapeshtskogo universitetu vistupaye spivavtorom pershogo pidruchnika staroslov yanskoyi movi dlya ugorciv Literaturna tvorchistU studentski ta gimnazichni chasi publikuvav virshi opovidannya hudozhni perekladi folklorni zapisi Naprikinci 1941 na pochatku 1942 rokah redaguvav z Budapeshtu literaturnu storinku uzhgorodskoyi gazeti Karpatorusskij Golos Ranni opovidannya ta virshi pisav perevazhno rosijskoyu movoyu v dorevolyucijnij orfografiyi takozh zbereglisya jogo tvori ugroruskoyu movoyu V statti Literatura i narodnyj yazyk kritichno vislovivsya shodo pismennikiv yaki nehtuyut narodnoyu movoyu Yak vidime tuj uzhe bѣda z yazykom Ale chomu Tomu bo lyude ci pismenniki yakѣ ne znayut russkogo literaturnogo yazika berutsya pisati na sem yazicѣ bo mnogѣ perekonanѣ chto lishe na sem yazicѣ mozhno tvoriti literaturu Naukovi praciAvtor prac z dialektologiyi istoriyi etimologiyi ukrayinskoyi ta inshih slov yanskih mov a takozh ukrayinsko ugorskih mizhmovnih kontaktiv rosijskoyu ta ugorskoyu movami Pro movnu prinalezhnist i zaselennya sela Komloshka v Ugorshini 1956 Yegerskij rukopisnij irmologij 1958 Ukrayinska gramota Sofiyi Batori 1674 1959 u spivavt Novij etap u doslidzhenni govoriv Zakarpattya 1962 Pro deyaki ugorski zapozichennya v ukrayinskij movi 1963 ta in PrimitkiCzech National Authority Database d Track Q13550863 Literaturnaya Nedѣlya 2 s 263 264 Uzhgorod 1942DzherelaChuchka J J Baleckij Emil Dmitrovich Ukrayinska mova enciklopediya NAN Ukrayini Institut movoznavstva im O O Potebni Institut ukrayinskoyi movi red V M Rusanivskij ta in K Ukrayinska enciklopediya 2000 ISBN 966 7492 07 9 Emil Baleckij 2007 A Zoltan M Kapral red PDF rosijska Arhiv originalu PDF za 5 chervnya 2011 Procitovano 10 listopada 2017 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite book title Shablon Cite book cite book a Cite maye pusti nevidomi parametri avtorlink glava ta glavalink dovidka Hadrovich L Emilyu Baleckomu 60 let Studia Slavica 1980 t 26 1 2 H Toth I Baleczky Emil Koszontese Studia Russica 1980 t 3 Peter M E Baleckij 1919 1981 Studia Russica 1981 t 4 Zoltan A Emil Baleczky 1919 1981 Studia Slavica 1982 t 28 1 4