«Акаде́мія па́на Ля́пки» (пол. «Akademia pana Kleksa») — повість-казка польського письменника Яна Бжехви, перша частина трилогії про пригоди пана Ляпки. Дві наступні книги: «Мандри пана Ляпки» (1961) та «Тріумф пана Ляпки» (1965).
Обкладинка українського видання 1976 року | |
Автор | Ян Бжехва |
---|---|
Назва мовою оригіналу | пол. «Akademia pana Kleksa» |
Ілюстрації | |
Країна | Польща |
Мова | польська |
Жанр | літературна казка |
Видавництво | Веселка |
Видано | 1946 |
Видано українською | 1976 |
Перекладач(і) | Ірена Барановська |
Сторінок | 128 |
Наступний твір | «Мандри пана Ляпки» (1961) |
Вперше повість була опублікована 1946 року в Варшаві. Вона неодноразово перевидавалася та була перекладена багатьма мовами. У 1984 році за її мотивами було знято однойменний радянсько-польський художній фільм, а 2007 — створено мюзикл.
Головні персонажі
- Пан Ляпка — директор фантастичної академії
- Адам Незгодка — дванадцятирічний учень академії пана Ляпки
- Матеуш — вчений шпак пана Ляпки, зачарований короленко
- Лікар Пай Хіво — придворний лікар останнього китайського імператора, вилікував смертельну рану короленка Матеуша
- Перукар Філіп — постачальник веснянок для пана Ляпки
Сюжет
Дії відбуваються у фантастичній академії, директором котрої є пан Амброжи Ляпка. До академії приймаються лише хлопчики і лише ті, чиє ім'я починається з літери «А». Пан Ляпка вміє читати думки, літати, готувати страви з барвистих скелець, збільшувати чи зменшувати предмети. Своїх учнів він вчить ляпкографії, літеров'язання, лікування пошкоджених речей. Одним з таких учнів є Адам Незгодка і з ним в академії відбуваються всілякі незвичайні пригоди. А ще хлопець хоче допомогти зачарованому короленку Матеушові перетворитися зі шпака знову на людину.
Видання та екранізації
Вперше книгу було опубліковано 1946 року, в Варшаві. Це було видання у м'якій обкладинці, яке містило 116 сторінок та 5 кольорових ілюстрацій, виконаних відомим польським ілюстратором [pl]. Повість неодноразово перевидавалася та була перекладена, зокрема, й українською, російською, болгарською, словацькою, сербською, німецькою мовами.
Перелік вибраних видань українською мовою:
- Ян Бжехва. Академія пана Ляпки = Akademia pana Kleksa / пер. з пол.: І. Барановської; Ілюстрації на обкладинці та внутрішні ілюстрації та . — Київ : Веселка, 1976. — 128 с.
- Ян Бжехва. Академія пана Ляпки = Akademia pana Kleksa / пер. з пол.: І. Барановської; Ілюстрації на обкладинці та внутрішні ілюстрації І. Вишинського та Н. Котел. — 2-е. — Київ : Веселка, 1990. — 128 с. — .
- Ян Бжехва. Академія пана Ляпки = Akademia pana Kleksa / пер. з пол.: Ю. Колеснікової; Ілюстрація на обкладинці Оксани Ільїних; внутрішні ілюстрації Лариси Горошко. — Київ : Національний книжковий проект, 2011. — С. 5-98. — (Бібліотека шкільної класики) — .
- Ян Бжехва. Академія пана Ляпки = Akademia pana Kleksa / пер. з пол.: Ю. Колеснікової; іл. Л. Горошко. — Київ : Національний книжковий проект, 2011. — 350 с. — (Дитячий світовий бестселер) — .
1984 року, за мотивами повісті, вийшов художній фільм для дітей, польсько-радянського виробництва, «Академія пана Ляпки», знятий режисером [pl]. Фільм здобув популярність та низку відзнак і нагород.
2007 року у варшавському Музичному театрі «Рома» відбулася прем'єра мюзиклу [pl]», музику до якого створив відомий польський композитор Анджей Кожиньський. Вистава ставиться на сценах багатьох театрів у Польщі, зокрема в Музичному театрі Торуня, Театрі Новому в Кракові, театрі «Маска» у Ряшеві та інших.
Див. також
Примітки
- Jakub Wiewiórski (02.06.2017). . http://lodz.wyborcza.pl (пол.) . Газета Виборча. Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . https://antyksobieski.pl (пол.) . Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . http://www.filmpolski.pl (пол.) . Архів оригіналу за 31 січня 2020. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . https://www.teatrroma.pl (пол.) . Музичний театр «Рома». Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . https://teatrmuzyczny.torun.pl (пол.) . Музичний театр Торуня. Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . https://www.teatrnowy.com.pl (пол.) . Театр Новий. Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- . http://www.teatrmaska.pl (пол.) . Театр «Маска». Архів оригіналу за 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
Посилання
- Книга «Академія пана Ляпки» [ 18 листопада 2019 у Wayback Machine.] на порталі Goodreads
- Інформація про повість «Академія пана Ляпки» на сайті «Лабораторія фантастики» (рос.)
Джерела та література
- Ольга Сергіївна Деркачова. Інтертекст у повісті-казці Яна Бжехви «Академія пана Ляпки» // Журнал робіт учасників V Міжнародного симпозіуму «Література. Діти. Час». — 2014. — Т. 239, № 227. — ISSN 2310-9815. з джерела 6 жовтня 2019. Процитовано 6 жовтня 2019.
- Ewelina Rąbkowska. Osłabienie tendencji dydaktycznej i proto-posthumanizm w Akademii Pana Kleksa // Creatio Fantastica: Fantastyka młodzieżowa. — 2017. — № 1 (56). — С. 87-89. — ISSN 2300-2514.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Akademiya pana Lyapki Akade miya pa na Lya pki pol Akademia pana Kleksa povist kazka polskogo pismennika Yana Bzhehvi persha chastina trilogiyi pro prigodi pana Lyapki Dvi nastupni knigi Mandri pana Lyapki 1961 ta Triumf pana Lyapki 1965 Akademiya pana Lyapki Obkladinka ukrayinskogo vidannya 1976 rokuAvtor Yan BzhehvaNazva movoyu originalu pol Akademia pana Kleksa IlyustraciyiKrayina PolshaMova polskaZhanr literaturna kazkaVidavnictvo VeselkaVidano 1946Vidano ukrayinskoyu 1976Perekladach i Irena BaranovskaStorinok 128Nastupnij tvir Mandri pana Lyapki 1961 Vpershe povist bula opublikovana 1946 roku v Varshavi Vona neodnorazovo perevidavalasya ta bula perekladena bagatma movami U 1984 roci za yiyi motivami bulo znyato odnojmennij radyansko polskij hudozhnij film a 2007 stvoreno myuzikl Golovni personazhiPan Lyapka direktor fantastichnoyi akademiyi Adam Nezgodka dvanadcyatirichnij uchen akademiyi pana Lyapki Mateush vchenij shpak pana Lyapki zacharovanij korolenko Likar Paj Hivo pridvornij likar ostannogo kitajskogo imperatora vilikuvav smertelnu ranu korolenka Mateusha Perukar Filip postachalnik vesnyanok dlya pana LyapkiSyuzhetDiyi vidbuvayutsya u fantastichnij akademiyi direktorom kotroyi ye pan Ambrozhi Lyapka Do akademiyi prijmayutsya lishe hlopchiki i lishe ti chiye im ya pochinayetsya z literi A Pan Lyapka vmiye chitati dumki litati gotuvati stravi z barvistih skelec zbilshuvati chi zmenshuvati predmeti Svoyih uchniv vin vchit lyapkografiyi literov yazannya likuvannya poshkodzhenih rechej Odnim z takih uchniv ye Adam Nezgodka i z nim v akademiyi vidbuvayutsya vsilyaki nezvichajni prigodi A she hlopec hoche dopomogti zacharovanomu korolenku Mateushovi peretvoritisya zi shpaka znovu na lyudinu Vidannya ta ekranizaciyiVpershe knigu bulo opublikovano 1946 roku v Varshavi Ce bulo vidannya u m yakij obkladinci yake mistilo 116 storinok ta 5 kolorovih ilyustracij vikonanih vidomim polskim ilyustratorom pl Povist neodnorazovo perevidavalasya ta bula perekladena zokrema j ukrayinskoyu rosijskoyu bolgarskoyu slovackoyu serbskoyu nimeckoyu movami Perelik vibranih vidan ukrayinskoyu movoyu Yan Bzhehva Akademiya pana Lyapki Akademia pana Kleksa per z pol I Baranovskoyi Ilyustraciyi na obkladinci ta vnutrishni ilyustraciyi ta Kiyiv Veselka 1976 128 s Yan Bzhehva Akademiya pana Lyapki Akademia pana Kleksa per z pol I Baranovskoyi Ilyustraciyi na obkladinci ta vnutrishni ilyustraciyi I Vishinskogo ta N Kotel 2 e Kiyiv Veselka 1990 128 s ISBN 5 301 00802 1 Yan Bzhehva Akademiya pana Lyapki Akademia pana Kleksa per z pol Yu Kolesnikovoyi Ilyustraciya na obkladinci Oksani Ilyinih vnutrishni ilyustraciyi Larisi Goroshko Kiyiv Nacionalnij knizhkovij proekt 2011 S 5 98 Biblioteka shkilnoyi klasiki ISBN 978 617 592 083 1 Yan Bzhehva Akademiya pana Lyapki Akademia pana Kleksa per z pol Yu Kolesnikovoyi il L Goroshko Kiyiv Nacionalnij knizhkovij proekt 2011 350 s Dityachij svitovij bestseler ISBN 978 617 592 084 8 1984 roku za motivami povisti vijshov hudozhnij film dlya ditej polsko radyanskogo virobnictva Akademiya pana Lyapki znyatij rezhiserom pl Film zdobuv populyarnist ta nizku vidznak i nagorod 2007 roku u varshavskomu Muzichnomu teatri Roma vidbulasya prem yera myuziklu pl muziku do yakogo stvoriv vidomij polskij kompozitor Andzhej Kozhinskij Vistava stavitsya na scenah bagatoh teatriv u Polshi zokrema v Muzichnomu teatri Torunya Teatri Novomu v Krakovi teatri Maska u Ryashevi ta inshih Div takozhAkademiya pana Lyapki film PrimitkiJakub Wiewiorski 02 06 2017 http lodz wyborcza pl pol Gazeta Viborcha Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 https antyksobieski pl pol Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 http www filmpolski pl pol Arhiv originalu za 31 sichnya 2020 Procitovano 6 zhovtnya 2019 https www teatrroma pl pol Muzichnij teatr Roma Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 https teatrmuzyczny torun pl pol Muzichnij teatr Torunya Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 https www teatrnowy com pl pol Teatr Novij Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 http www teatrmaska pl pol Teatr Maska Arhiv originalu za 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 PosilannyaKniga Akademiya pana Lyapki 18 listopada 2019 u Wayback Machine na portali Goodreads Informaciya pro povist Akademiya pana Lyapki na sajti Laboratoriya fantastiki ros Dzherela ta literaturaOlga Sergiyivna Derkachova Intertekst u povisti kazci Yana Bzhehvi Akademiya pana Lyapki Zhurnal robit uchasnikiv V Mizhnarodnogo simpoziumu Literatura Diti Chas 2014 T 239 227 ISSN 2310 9815 z dzherela 6 zhovtnya 2019 Procitovano 6 zhovtnya 2019 Ewelina Rabkowska Oslabienie tendencji dydaktycznej i proto posthumanizm w Akademii Pana Kleksa Creatio Fantastica Fantastyka mlodziezowa 2017 1 56 S 87 89 ISSN 2300 2514