Великі Ком'яти — село в Виноградівській громаді Берегівського району Закарпатської області України. У минулому — істотний відсоток єврейського населення.
село Великі Ком'яти | |||
---|---|---|---|
| |||
Країна | Україна | ||
Область | Закарпатська область | ||
Район | Берегівський район | ||
Громада | Виноградівська громада | ||
Код КАТОТТГ | UA21020110050026998 | ||
Основні дані | |||
Засноване | 1345 | ||
Населення | 6772 | ||
Площа | 123 км² | ||
Густота населення | 55,06 осіб/км² | ||
Поштовий індекс | 90312 | ||
Телефонний код | +380 3143 | ||
Географічні дані | |||
Географічні координати | 48°14′19″ пн. ш. 22°58′44″ сх. д. / 48.23861° пн. ш. 22.97889° сх. д.Координати: 48°14′19″ пн. ш. 22°58′44″ сх. д. / 48.23861° пн. ш. 22.97889° сх. д. | ||
Середня висота над рівнем моря | 131 м | ||
Водойми | річка Боржава | ||
Місцева влада | |||
Адреса ради | 90312, с.Великі Ком'яти, вул.Волошина, 23 | ||
Карта | |||
Великі Ком'яти | |||
Великі Ком'яти | |||
Мапа | |||
Великі Ком'яти у Вікісховищі |
Історія
Назва села походить від прізвища власника села Ком'яті. Говорять, що це він був сином одного із багатих Ком'ятіїв із Севлюша, який женився у Завадку, успадкувавши землі, на яких пізніше виникло село Ком'яти.
В південній околиці Великих Ком'ят — на сорокаметровій терасі лісового берега ріки — стародавнє поселення, стоянка пізнього неоліту (15-10 тисяч років тому).
перша письмова згадка була в 1345 році — під назвою Kumjath
Його першими відомими власниками були члени аристократичної сім'ї Гут-Келед, а пізніше з неї вийшли сім'ї Gacsályi, Salánki, Rosályi Kún .
В. Ком'яти вважаються селом самодостатніх господарів, тобто таких, які виживали при будь- яких режимах із плодів своєї роботи на земельних ділянках. Їхнє життя не можна назвати заможним, але в більшості люди тут не потерпали від голоду і мали можливість направляти своїх дітей на навчання, в основному хлопців. У передвоєнні роки найбільшим підприємцем, як це не дивно, був священик Іван Рабар. Він володів млином на річці Боржава, тут же була компактна гідроелектростанція, яка забезпечувала номінально сельчан енергією для освітлення. В роки чехословацького панування створили кооперативну сироварню, в угорський період тут діяла кооперативна спілка «Гондьо» (мурашка). Нею опікувався заможний і грамотний житель села Андрій Попович, до якого потім приклеїлася сільська кличка «гондьо».
В 1970 році у селі виловлено з річки Боржава найбільшого за всю фіксовану історію українського рибальства сома — довжиною 3 м і вагою 230 кг при віці 36 років. У квітні 2013 року на трасі від Ком'ят до Заріччя висадили 500 саджанців червоного дуба.
Цікаві памятки:
- пам'ятник генералу Миколі Федоровичу Ватутіну
- стара хресна дорога з капличкамі я поруч молодих ялинок.
Храми
До 18 століття це були два окремі поселення під назвами Мадярські Комяти і Руські Комяти.
Парохія існує з 1574 року. Перша дерев'яна церква, збудована в період заснування села, згадується в 1751 році. Муровану базилічну церкву Св. Михайла спорудили на місці дерев'яної у 1790 році. З 1860 року в селі готувалися до будівництва храму Св. Духа. Через брак коштів будівництво затягнулося і завершилося аж у 1903 році, і то завдяки священику Івану Грабарю. Будівництво йшло завдяки добровільним пожертвам селян. Допомагали і ком'ятські заробітчани в Америці, і місцеві євреї — візники. Кожна сім'я працювала щотижня один день біля церкви. Храм вийшов величним (511 кв.м). План його скопійовано з кафедрального собору в Амстердамі. Богослужіння в ньому проводять о. Василь Похилець та о. Іоан Тесличко.
Є на території села ще одна церква Вознесіння Господнього в Завадці (Малій Чингаві). У 1775 році згадується дерев'яна церква збудована 1624 року. Дерев'яну церкву розібрали, коли завершувалося спорудження мурованої, а рішення про будівництво нової церкви було прийнято 19 січня 1936 року. Кураторами будівництва тоді були Василь Онисько та Михайло Віщак. Завершену споруду посвятили на Благовіщення, але згодом парох Іван Рабар (Грабар) переніс храмове свято на Вознесіння. Щоб читачам було ясніше з священиками, треба пояснити, що їх було троє: ком'ятський Іван Рабар (Грабар) служив у 1901-1916-х роках, ком'ятський Іван Рабар старший (1916—1942), ком'ятський Іван Рабар молодший (1942—1947). Іван Рабар молодший був репресований наприкінці 1940-х років.
У радянський період церкву було знято з реєстрації 20 листопада 1960 року і до 1985 року її мали перетворити на клуб. В кінці 1980-х років вірники повернули собі храм і розпочали там богослужіння. На дзвіниці встановлено 4 дзвони, 2 з яких відлито в 1926 році в Ужгороді, один ще в 1884 році виготовив у Малих Геївцях Лайош Ласло, ще один дзвін купили за гроші зароблені у Франції Михайлом Віщаком, Василем Марзаничем, Миколою Пантьом, Андрієм та Іваном Ониськами в 1928 році. Зараз у цій церковній споруді проводять богослужіння, почергово, православні і греко-католицькі вірники. Православна громада будує свою церкву, роботи ведуться на покрівлі.
Є в селі (в Малих Ком'ятах) і церква Жінок-Мироносиць. Дерев'яну церкву згадують в 1775 році. Теперішню, типову муровану церкву, раніше присвячену Христу Царю, закрили в 1961 році, а до 1985 року в споруді мав діяти сільський клуб. В 1990 році її повернули вірникам, цього ж року відновлено вежу і дах. У дерев'яній дзвіниці 2 дзвони. Великий дзвін виготовив Р. Маноушек у 1924 році у Брно, а малий, згідно з угорським написом, відлито за пароха Івана Гаджеги у 1834 році. Зараз церква належить православним, обслуговує їх о. Володимир Гангур.
У Великих Ком'ятах є два молитовних будинки, у яких проводять богослужіння громада «Церкви Християн віри Євангельської України» (п'ятидесятники) та Євангельських Християн суботнього дня. Громада п'ятидесятників у селі існує з 1962 року, очолював її І. А. Хрипта, який пізніше став єпископом громади Закарпаття. Моління здійснювалось у приватному будинку, у якому вміщувалось 150 чоловік, пізніше був побудований молитовний дім на 300 чоловік, а в 1991-97-х роках споруджена на вулиці Ватутіна,84 одна з найбільших церков п'ятидесятників на Закарпатті, яка вміщує 1000 вірників. Зараз пастором тут служить Андрій Ісак. Незважаючи на те що в кінці минулого століття з села емігрувало в Штати біля 500 п'ятидесятників, їх громада залишається досить масовою.
Присілки
Завадка
Завадка - колишнє село в Україні, в Закарпатській області.
Обєднане з селом Великі Комяти рішенням облвиконкому Закарпатської області №155 від 15.04.1967
Kiscsongova, Kis-Csongora, Kis-Csongova, Kis-Csongrád, Malá Cengava, Malá Congova, Zavadka, Závádká, Завадка
Перша згадка у XIV столітті
Церква Вознесіння Господнього. 1939.
У 1775 р. згадується дерев’яна церква, збудована 1624 p., що вже зовсім розпалася. У 1915 р. йдеться про дерев’яну каплицю. Востаннє дерев’яну церкву з вежею, без ґанку, збудовану 1693 p., згадано в 1923 р. Поряд була дерев’яна дзвіниця.
Дерев’яну церкву розібрали, коли завершувалося спорудження мурованої базиліки. Засідання церковної громади, на якому вирішили будувати нову церкву, відбулося 19 січня 1936 р., а в червні того ж року інженер Еміліян Еґреші дав фахову оцінку планові архітектора А. Кнебела, де вказав на такі недоліки, як відсутність захристії, надмірна товщина стін, тощо.
У жовтні того ж року Е. Еґреші запропонував громаді свої послуги, назвавши максимальну вартість робіт 140 тисяч корон. У селі розповідають, що спорудженням нової церкви керував інженер-чех, а головним майстром був чоловік з Іршави. Спочатку дахи були вкриті етернітом. Кураторами тоді були Василь Онисько та Михайло Віщак. Завершену споруду посвятили на Благовіщення, але згодом парох І. Грабар переніс храмове свято на Вознесіння.
У радянський період церкву було знято з реєстрації 21 листопада 1960 р. і до 1985 р. її мали перетворити на клуб. У кінці 1980-х років вірники повернули собі храм, встановили в ньому новий іконостас, замовили Іванові Андрішкові нове малювання.
Поряд стоїть дерев’яна одноярусна каркасна дзвіниця під шатровим дахом. З чотирьох дзвонів два відлито в Ужгороді в 1926 р., один виготовив у 1884 р. в М. Ґеївцях майстер Лайош Ласло, ще один дзвін “у Францій зароблен” Михайлом Вішаком, Василем Марзаничем, Миколою Пантьом, Андрієм та Іваном Ониськами в 1928 р.
Населення
Згідно з переписом УРСР 1989 року чисельність наявного населення села становила 6229 осіб, з яких 3050 чоловіків та 3179 жінок.
За переписом населення України 2001 року в селі мешкали 6744 особи.
Мова
Розподіл населення за рідною мовою за даними перепису 2001 року:
Мова | Відсоток |
---|---|
українська | 99,48 % |
російська | 0,41 % |
угорська | 0,06 % |
молдовська | 0,03 % |
білоруська | 0,01 % |
Особистості
- Хрипта Іван Андрійович (8 вересня 1934— 27 березня 2015) - проповідник, єпископ Громади християн віри євангельської-п’ятидесятників на Закарпатті.
- Боршош-Кум'ятський Юлій Васильович —український поет, педагог, член Спілки письменників з 1957 року.
- Попович Василь Юрійович (1796—1864) — єпископ Мукачівської греко-католицької єпархії.
- відомий історик і лінгвіст Фогорашій Іван
- — відомий вчитель інформатики та математики.
- — відомий гонщик в селі в. Ком’яти і в місці. Славиться своєю легендарною BMW 340i в чорному кольорі.
- Олександр Чорний — солдат. Загинув під час російсько-української війни.
- Нодь Юрій Янович - заслужений вчитель України, доктор фізико-математичних наук.
- Чорний Олександр Анатолійович (1998-2022) — старший солдат Збройних сил України, учасник російсько-української війни, що загинув у ході російського вторгнення в Україну у 2022 році.
Туристичні місця
- стародавнє поселення, стоянка пізнього неоліту (15-10 тисяч років тому).
- пам'ятник генералу Миколі Федоровичу Ватутіну(демонтований)
- стара хресна дорога з капличкам
- В 1970 році у селі виловлено з річки Боржава найбільшого за всю фіксовану історію українського рибальства сома — довжиною 3 м і вагою 230 кг при віці 36 років.
- У квітні 2013 року на трасі від Ком'ят до Заріччя висадили 500 саджанців червоного дуба.
- храм Св. Михайла спорудили у 1790 році.
- храм Вознесіння Господнього у 1775 році
- храм Жінок-Мироносиць
Примітки
- . database.ukrcensus.gov.ua. Банк даних Державної служби статистики України. Архів оригіналу за 31 липня 2014. Процитовано 8 листопада 2019.
- . database.ukrcensus.gov.ua. Банк даних Державної служби статистики України. Архів оригіналу за 31 липня 2014. Процитовано 8 листопада 2019.
- . database.ukrcensus.gov.ua. Банк даних Державної служби статистики України. Архів оригіналу за 31 липня 2014. Процитовано 8 листопада 2019.
Це незавершена стаття з географії України. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Veliki Kom yati selo v Vinogradivskij gromadi Beregivskogo rajonu Zakarpatskoyi oblasti Ukrayini U minulomu istotnij vidsotok yevrejskogo naselennya selo Veliki Kom yati Gerb Krayina Ukrayina Oblast Zakarpatska oblast Rajon Beregivskij rajon Gromada Vinogradivska gromada Kod KATOTTG UA21020110050026998 Osnovni dani Zasnovane 1345 Naselennya 6772 Plosha 123 km Gustota naselennya 55 06 osib km Poshtovij indeks 90312 Telefonnij kod 380 3143 Geografichni dani Geografichni koordinati 48 14 19 pn sh 22 58 44 sh d 48 23861 pn sh 22 97889 sh d 48 23861 22 97889 Koordinati 48 14 19 pn sh 22 58 44 sh d 48 23861 pn sh 22 97889 sh d 48 23861 22 97889 Serednya visota nad rivnem morya 131 m Vodojmi richka Borzhava Misceva vlada Adresa radi 90312 s Veliki Kom yati vul Voloshina 23 Karta Veliki Kom yati Veliki Kom yati Mapa Veliki Kom yati u VikishovishiIstoriyaNazva sela pohodit vid prizvisha vlasnika sela Kom yati Govoryat sho ce vin buv sinom odnogo iz bagatih Kom yatiyiv iz Sevlyusha yakij zhenivsya u Zavadku uspadkuvavshi zemli na yakih piznishe viniklo selo Kom yati V pivdennij okolici Velikih Kom yat na sorokametrovij terasi lisovogo berega riki starodavnye poselennya stoyanka piznogo neolitu 15 10 tisyach rokiv tomu persha pismova zgadka bula v 1345 roci pid nazvoyu Kumjath Jogo pershimi vidomimi vlasnikami buli chleni aristokratichnoyi sim yi Gut Keled a piznishe z neyi vijshli sim yi Gacsalyi Salanki Rosalyi Kun V Kom yati vvazhayutsya selom samodostatnih gospodariv tobto takih yaki vizhivali pri bud yakih rezhimah iz plodiv svoyeyi roboti na zemelnih dilyankah Yihnye zhittya ne mozhna nazvati zamozhnim ale v bilshosti lyudi tut ne poterpali vid golodu i mali mozhlivist napravlyati svoyih ditej na navchannya v osnovnomu hlopciv U peredvoyenni roki najbilshim pidpriyemcem yak ce ne divno buv svyashenik Ivan Rabar Vin volodiv mlinom na richci Borzhava tut zhe bula kompaktna gidroelektrostanciya yaka zabezpechuvala nominalno selchan energiyeyu dlya osvitlennya V roki chehoslovackogo panuvannya stvorili kooperativnu sirovarnyu v ugorskij period tut diyala kooperativna spilka Gondo murashka Neyu opikuvavsya zamozhnij i gramotnij zhitel sela Andrij Popovich do yakogo potim prikleyilasya silska klichka gondo V 1970 roci u seli vilovleno z richki Borzhava najbilshogo za vsyu fiksovanu istoriyu ukrayinskogo ribalstva soma dovzhinoyu 3 m i vagoyu 230 kg pri vici 36 rokiv U kvitni 2013 roku na trasi vid Kom yat do Zarichchya visadili 500 sadzhanciv chervonogo duba Cikavi pamyatki pam yatnik generalu Mikoli Fedorovichu Vatutinu stara hresna doroga z kaplichkami ya poruch molodih yalinok HramiDo 18 stolittya ce buli dva okremi poselennya pid nazvami Madyarski Komyati i Ruski Komyati Parohiya isnuye z 1574 roku Persha derev yana cerkva zbudovana v period zasnuvannya sela zgaduyetsya v 1751 roci Murovanu bazilichnu cerkvu Sv Mihajla sporudili na misci derev yanoyi u 1790 roci Z 1860 roku v seli gotuvalisya do budivnictva hramu Sv Duha Cherez brak koshtiv budivnictvo zatyagnulosya i zavershilosya azh u 1903 roci i to zavdyaki svyasheniku Ivanu Grabaryu Budivnictvo jshlo zavdyaki dobrovilnim pozhertvam selyan Dopomagali i kom yatski zarobitchani v Americi i miscevi yevreyi vizniki Kozhna sim ya pracyuvala shotizhnya odin den bilya cerkvi Hram vijshov velichnim 511 kv m Plan jogo skopijovano z kafedralnogo soboru v Amsterdami Bogosluzhinnya v nomu provodyat o Vasil Pohilec ta o Ioan Teslichko Ye na teritoriyi sela she odna cerkva Voznesinnya Gospodnogo v Zavadci Malij Chingavi U 1775 roci zgaduyetsya derev yana cerkva zbudovana 1624 roku Derev yanu cerkvu rozibrali koli zavershuvalosya sporudzhennya murovanoyi a rishennya pro budivnictvo novoyi cerkvi bulo prijnyato 19 sichnya 1936 roku Kuratorami budivnictva todi buli Vasil Onisko ta Mihajlo Vishak Zavershenu sporudu posvyatili na Blagovishennya ale zgodom paroh Ivan Rabar Grabar perenis hramove svyato na Voznesinnya Shob chitacham bulo yasnishe z svyashenikami treba poyasniti sho yih bulo troye kom yatskij Ivan Rabar Grabar sluzhiv u 1901 1916 h rokah kom yatskij Ivan Rabar starshij 1916 1942 kom yatskij Ivan Rabar molodshij 1942 1947 Ivan Rabar molodshij buv represovanij naprikinci 1940 h rokiv U radyanskij period cerkvu bulo znyato z reyestraciyi 20 listopada 1960 roku i do 1985 roku yiyi mali peretvoriti na klub V kinci 1980 h rokiv virniki povernuli sobi hram i rozpochali tam bogosluzhinnya Na dzvinici vstanovleno 4 dzvoni 2 z yakih vidlito v 1926 roci v Uzhgorodi odin she v 1884 roci vigotoviv u Malih Geyivcyah Lajosh Laslo she odin dzvin kupili za groshi zarobleni u Franciyi Mihajlom Vishakom Vasilem Marzanichem Mikoloyu Pantom Andriyem ta Ivanom Oniskami v 1928 roci Zaraz u cij cerkovnij sporudi provodyat bogosluzhinnya pochergovo pravoslavni i greko katolicki virniki Pravoslavna gromada buduye svoyu cerkvu roboti vedutsya na pokrivli Ye v seli v Malih Kom yatah i cerkva Zhinok Mironosic Derev yanu cerkvu zgaduyut v 1775 roci Teperishnyu tipovu murovanu cerkvu ranishe prisvyachenu Hristu Caryu zakrili v 1961 roci a do 1985 roku v sporudi mav diyati silskij klub V 1990 roci yiyi povernuli virnikam cogo zh roku vidnovleno vezhu i dah U derev yanij dzvinici 2 dzvoni Velikij dzvin vigotoviv R Manoushek u 1924 roci u Brno a malij zgidno z ugorskim napisom vidlito za paroha Ivana Gadzhegi u 1834 roci Zaraz cerkva nalezhit pravoslavnim obslugovuye yih o Volodimir Gangur U Velikih Kom yatah ye dva molitovnih budinki u yakih provodyat bogosluzhinnya gromada Cerkvi Hristiyan viri Yevangelskoyi Ukrayini p yatidesyatniki ta Yevangelskih Hristiyan subotnogo dnya Gromada p yatidesyatnikiv u seli isnuye z 1962 roku ocholyuvav yiyi I A Hripta yakij piznishe stav yepiskopom gromadi Zakarpattya Molinnya zdijsnyuvalos u privatnomu budinku u yakomu vmishuvalos 150 cholovik piznishe buv pobudovanij molitovnij dim na 300 cholovik a v 1991 97 h rokah sporudzhena na vulici Vatutina 84 odna z najbilshih cerkov p yatidesyatnikiv na Zakarpatti yaka vmishuye 1000 virnikiv Zaraz pastorom tut sluzhit Andrij Isak Nezvazhayuchi na te sho v kinci minulogo stolittya z sela emigruvalo v Shtati bilya 500 p yatidesyatnikiv yih gromada zalishayetsya dosit masovoyu PrisilkiZavadka Zavadka kolishnye selo v Ukrayini v Zakarpatskij oblasti Obyednane z selom Veliki Komyati rishennyam oblvikonkomu Zakarpatskoyi oblasti 155 vid 15 04 1967 Kiscsongova Kis Csongora Kis Csongova Kis Csongrad Mala Cengava Mala Congova Zavadka Zavadka Zavadka Persha zgadka u XIV stolitti Cerkva Voznesinnya Gospodnogo 1939 U 1775 r zgaduyetsya derev yana cerkva zbudovana 1624 p sho vzhe zovsim rozpalasya U 1915 r jdetsya pro derev yanu kaplicyu Vostannye derev yanu cerkvu z vezheyu bez ganku zbudovanu 1693 p zgadano v 1923 r Poryad bula derev yana dzvinicya Derev yanu cerkvu rozibrali koli zavershuvalosya sporudzhennya murovanoyi baziliki Zasidannya cerkovnoyi gromadi na yakomu virishili buduvati novu cerkvu vidbulosya 19 sichnya 1936 r a v chervni togo zh roku inzhener Emiliyan Egreshi dav fahovu ocinku planovi arhitektora A Knebela de vkazav na taki nedoliki yak vidsutnist zahristiyi nadmirna tovshina stin tosho U zhovtni togo zh roku E Egreshi zaproponuvav gromadi svoyi poslugi nazvavshi maksimalnu vartist robit 140 tisyach koron U seli rozpovidayut sho sporudzhennyam novoyi cerkvi keruvav inzhener cheh a golovnim majstrom buv cholovik z Irshavi Spochatku dahi buli vkriti eternitom Kuratorami todi buli Vasil Onisko ta Mihajlo Vishak Zavershenu sporudu posvyatili na Blagovishennya ale zgodom paroh I Grabar perenis hramove svyato na Voznesinnya U radyanskij period cerkvu bulo znyato z reyestraciyi 21 listopada 1960 r i do 1985 r yiyi mali peretvoriti na klub U kinci 1980 h rokiv virniki povernuli sobi hram vstanovili v nomu novij ikonostas zamovili Ivanovi Andrishkovi nove malyuvannya Poryad stoyit derev yana odnoyarusna karkasna dzvinicya pid shatrovim dahom Z chotiroh dzvoniv dva vidlito v Uzhgorodi v 1926 r odin vigotoviv u 1884 r v M Geyivcyah majster Lajosh Laslo she odin dzvin u Francij zaroblen Mihajlom Vishakom Vasilem Marzanichem Mikoloyu Pantom Andriyem ta Ivanom Oniskami v 1928 r NaselennyaZgidno z perepisom URSR 1989 roku chiselnist nayavnogo naselennya sela stanovila 6229 osib z yakih 3050 cholovikiv ta 3179 zhinok Za perepisom naselennya Ukrayini 2001 roku v seli meshkali 6744 osobi Mova Rozpodil naselennya za ridnoyu movoyu za danimi perepisu 2001 roku Mova Vidsotok ukrayinska 99 48 rosijska 0 41 ugorska 0 06 moldovska 0 03 biloruska 0 01 OsobistostiHripta Ivan Andrijovich 8 veresnya 1934 27 bereznya 2015 propovidnik yepiskop Gromadi hristiyan viri yevangelskoyi p yatidesyatnikiv na Zakarpatti Borshosh Kum yatskij Yulij Vasilovich ukrayinskij poet pedagog chlen Spilki pismennikiv z 1957 roku Popovich Vasil Yurijovich 1796 1864 yepiskop Mukachivskoyi greko katolickoyi yeparhiyi vidomij istorik i lingvist Fogorashij Ivan vidomij vchitel informatiki ta matematiki vidomij gonshik v seli v Kom yati i v misci Slavitsya svoyeyu legendarnoyu BMW 340i v chornomu kolori Oleksandr Chornij soldat Zaginuv pid chas rosijsko ukrayinskoyi vijni Nod Yurij Yanovich zasluzhenij vchitel Ukrayini doktor fiziko matematichnih nauk Chornij Oleksandr Anatolijovich 1998 2022 starshij soldat Zbrojnih sil Ukrayini uchasnik rosijsko ukrayinskoyi vijni sho zaginuv u hodi rosijskogo vtorgnennya v Ukrayinu u 2022 roci Turistichni miscya starodavnye poselennya stoyanka piznogo neolitu 15 10 tisyach rokiv tomu pam yatnik generalu Mikoli Fedorovichu Vatutinu demontovanij stara hresna doroga z kaplichkam V 1970 roci u seli vilovleno z richki Borzhava najbilshogo za vsyu fiksovanu istoriyu ukrayinskogo ribalstva soma dovzhinoyu 3 m i vagoyu 230 kg pri vici 36 rokiv U kvitni 2013 roku na trasi vid Kom yat do Zarichchya visadili 500 sadzhanciv chervonogo duba hram Sv Mihajla sporudili u 1790 roci hram Voznesinnya Gospodnogo u 1775 roci hram Zhinok MironosicPrimitki database ukrcensus gov ua Bank danih Derzhavnoyi sluzhbi statistiki Ukrayini Arhiv originalu za 31 lipnya 2014 Procitovano 8 listopada 2019 database ukrcensus gov ua Bank danih Derzhavnoyi sluzhbi statistiki Ukrayini Arhiv originalu za 31 lipnya 2014 Procitovano 8 listopada 2019 database ukrcensus gov ua Bank danih Derzhavnoyi sluzhbi statistiki Ukrayini Arhiv originalu za 31 lipnya 2014 Procitovano 8 listopada 2019 Ce nezavershena stattya z geografiyi Ukrayini Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi