Дро́сельна заслі́нка (англ. throttle, нім. Drosselklappe) — механічний регулятор прохідного перерізу патрубка (регульований гідродросель), що змінює витрату рідини або газу, які протікають в патрубку.
Походження терміна
Термін «дросельна заслінка» походить від терміна «дросель» (нім. drosseln — «душити», «обмежувати»), що означає місцевий гідравлічний опір, прохідний перетин якого є меншим від перетину підвідного та відвідного трубопроводу. Регульований гідродросель регулює витрату середовища, яка протікає крізь нього, через зміну параметрів його течії. Одним з видів постійного дроселя є жиклери. Часто дроселі (гідродроселі) використовуються в системах теплопостачання для обмеження витрати первинної гарячої води та у пристроях системи впуску двигунів внутрішнього згоряння.
Використання
Дросельний клапан — різновид гідродроселя, у якому сумарна кількість середовища, що протікає через нього змінюється за рахунок співвідношення часу стану повного відкриття і повного закриття клапана. Часто цей пристрій називають актюатором. Актюатори мають надзвичайно широке розповсюдження як виконавчі елементи в дозувальних пристроях з широтно-імпульсним електронним керуванням. Наприклад, в карбюраторах сімейства «Пірбург-2Е» такі актюатори є основними дозувальними елементами в головних дозувальних системах обох змішувальних камер. За своєю суттю дросельна заслінка є повітряним клапаном. При відкритій заслінці тиск у впускний системі відповідає атмосферному тиску, при закритті — зменшується до стану розрідження (вакууму).
Дросельна заслінка карбюратора регулює (шляхом обмеження) кількість горючої суміші, що утворюється в карбюраторі і надходить у циліндри двигуна внутрішнього згоряння.
Власне дросельна заслінка в карбюратора із спадним потоком являє собою жорстку пластину, закріплену на обертовій осі, поміщену в нижню частину змішувальної камери. У горизонтальних карбюраторах дроселем часто є вертикальний шибер, розташований у зоні малого дифузора, який регулює його прохідний перетин. Піднімаючись, він збільшує прохідний перетин дифузора. У переважній більшості випадків він же регулює прохідний перетин головного паливного жиклера, переміщаючи в ньому голку-регулятор змінного профілю.
У карбюраторах постійного розрідження дросельна заслінка нічим не відрізняється від заслінки у карбюратора із спадним потоком.
В системі упорскування палива дросельна заслінка являє собою окремий вузол, що знаходиться у повітряному тракті послідовно між повітряним фільтром та впускним колектором й дозує подавання повітря в колектор. Річ у тім, що співвідношення «бензин — повітря» в циліндрі двигуна з упорскуванням палива має залишатися стехіометричним, тобто, система керування повинна мати можливість при роботі двигуна на неповних режимах обмежувати не тільки подачу палива, але і подачу повітря.
Різновиди дросельних заслінок за видом керування
Привід дросельної заслінки може бути механічним і електромеханічним з електронним керуванням.
Дросельна заслінка з механічним приводом
У першому випадку вал дроселя повертається від зусилля ноги, що натискає на педаль «газу», за допомогою важільно-шарнірного механізму або троса Боудена. На мотоциклах і мопедах управління дросельною заслінкою здійснюється обертанням однієї з ручок на кермі. В автомобілях середнього і вищого класу в 1950-60-х роках передбачалася здвоєна система урухомлення заслінки: від руки манеткою (шіфтером) та педаллю газу (власне, «акселератором»). Їх (наприклад, в ГАЗ-21) пов'язували між собою так, що при переміщенні водієм манетки педаль дещо опускалась. Таким чином, висуваючи манетку, водій задавав граничну межу прикривання дроселя. Оперативне керування дросельною заслінкою здійснювалось педаллю. При відпусканні педалі дросель залишався в положенні, заданому вручну. При закриванні повітряної заслінки карбюратора (так званий «підсос» для запуску холодного двигуна) дросельна заслінка частково відкривається системою тяг і важелів, розташованих на карбюраторі.
Елементи дросельної заслінки об'єднані в окремий блок (модуль дросельної заслінки), який включає корпус, дросельну заслінку на валу, датчик положення дросельної заслінки (англ. throttle position sensor (TPS)), вертальний пружинний механізм, регулятор холостого ходу. Корпус дросельної заслінки включений в систему охолодження двигуна. У ньому також встановлені патрубки, що забезпечують роботу системи вентиляції картера і системи вловлювання випарів бензину. Регулятор холостого ходу підтримує задану частоту обертання колінчастого вала двигуна при закритій дросельній заслінці під час пуску, прогрівання чи при зміні навантаження під час включення додаткового обладнання. Він складається з крокового електродвигуна і сполученого з ним клапана, які змінюють кількість повітря, що надходить у впускну систему в обхід дросельної заслінки.
Дросельна заслінка з електромеханічним проводом
У випадку електромеханічного привода з використанням системи електронного управління — поворот осі дросельної заслінки безпосередньо здійснює кроковий електродвигун, що дозволяє досягти оптимальної величини крутного моменту на всіх режимах роботи двигуна. При цьому забезпечується зниження витрати палива, виконання екологічних вимог, безпеку руху. Педаль в цьому випадку механічно пов'язана із задавачем (датчик положення педалі акселератора), найчастіше змінним резистором (потенціометром) або магнітометричним перетворювачем, які задають системі керування двигуном величину «бажаної потужності на валу».
Відмінними рисами дросельної заслінки з електричним приводом є:
- відсутність жорсткого механічного зв'язку між педаллю акселератора і дросельною заслінкою;
- регулювання холостого ходу шляхом повертання дросельної заслінки.
Електронне керування дросельною заслінкою дозволяє впливати на величину крутного моменту двигуна, навіть якщо водій не впливає на педаль газу. Система включає вхідні датчики, блок керування двигуном і виконавчий пристрій.
Крім датчика положення дросельної заслінки та датчика положення педалі акселератора в системі керування використовується вимикач положення педалі зчеплення, вимикач положення педалі гальма. У роботі системи керування дросельною заслінкою також враховуються сигнали від автоматичної коробки передач, гальмівної системи, кліматичної установки, системи круїз-контролю тощо.
Блок управління двигуном сприймає сигнали від датчиків і перетворює їх в керувальні впливи на модуль дросельної заслінки. Модуль дросельної заслінки при електромеханічному урухомленні крім корпуса, власне заслінки, вертальної пружини і датчика положення містить електродвигун та механічний редуктор приводу.
Для підвищення надійності в модулі встановлюється два датчики положення дросельної заслінки. Це можуть бути потенціометри з ковзним контактом або безконтактні магніторезистивні датчики. Графіки зміни вихідних сигналів датчиків протилежно спрямовані, що дозволяє їх розрізняти блоку управління двигуном. У конструкції модуля передбачено аварійне положення дросельної заслінки при несправності приводу, яке забезпечується за допомогою поворотного пружинного механізму.
Дросельна заслінка також застосовується на дизельних моторах для здійснення екстреної зупинки двигуна. За необхідності заслінка, повертаючись, перекриває подачу повітря в циліндри і двигун зупиняється.
Див. також
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Дросельна заслінка |
Примітки
- «Drosseln» [ 14 липня 2014 у Wayback Machine.] на duden.de
Джерела
- Абрамчук Ф. І., Гутаревич Ю. Ф., Долганов К. Є., Тимченко І. І. Автомобільні двигуни: Підручник. — К.: Арістей, 2006. — 476 с. —
- Кисликов В. Ф., Лущик В. В. Будова й експлуатація автомобілів: Підручник. — 6-те вид. — К.: Либідь, 2006. — 400 с. — .
- Сирота В. І. Основи конструкції автомобілів. Навчальний посібник для вузів. К.: Арістей, 2005. — 280 с. —
- Боровських Ю. І., Буральов Ю. В., Морозов К. А. Будова автомобілів: навчальний посібник / Ю. І. Боровських, Ю. В. Буральов, К. А. Морозов. — К.: Вища школа, 1991. — 304 с. —
- Казердорф Ю. Карбюраторы зарубежных автомобилей. Устройство, регулировка ремонт: Пер. с нем. Под ред. канд. Техн. Нак А. С. Тюфякова — М.: За рулем, 1998. — 192 с. —
- Дмитриевский А. В. Карбюраторы автомобильных двигателей / А. В. Дмитриевский, В. Ф. Каменев. — М. : Машиностроение, 1990. — 224 с. —
- Росс Твег Системы впрыска бензина. Устройство, обслуживание, ремонт. — М.: ЗАО "КЖИ «За рулем», 2004. — 144 с. — (8)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Dro selna zasli nka angl throttle nim Drosselklappe mehanichnij regulyator prohidnogo pererizu patrubka regulovanij gidrodrosel sho zminyuye vitratu ridini abo gazu yaki protikayut v patrubku Droselna zaslinka v zakritomu vgori i vidkritomu vnizu polozhennyah Droselna zaslinka u karbyuratori Modul droselnoyi zaslinki z mehanichnim privodom Vid z boku datchika polozhennya droselnoyi zaslinki Tros gazu kripitsya do chornoyi detali zliva z krivolinijnoyu poverhneyuPohodzhennya terminaTermin droselna zaslinka pohodit vid termina drosel nim drosseln dushiti obmezhuvati sho oznachaye miscevij gidravlichnij opir prohidnij peretin yakogo ye menshim vid peretinu pidvidnogo ta vidvidnogo truboprovodu Regulovanij gidrodrosel regulyuye vitratu seredovisha yaka protikaye kriz nogo cherez zminu parametriv jogo techiyi Odnim z vidiv postijnogo droselya ye zhikleri Chasto droseli gidrodroseli vikoristovuyutsya v sistemah teplopostachannya dlya obmezhennya vitrati pervinnoyi garyachoyi vodi ta u pristroyah sistemi vpusku dviguniv vnutrishnogo zgoryannya VikoristannyaDroselnij klapan riznovid gidrodroselya u yakomu sumarna kilkist seredovisha sho protikaye cherez nogo zminyuyetsya za rahunok spivvidnoshennya chasu stanu povnogo vidkrittya i povnogo zakrittya klapana Chasto cej pristrij nazivayut aktyuatorom Aktyuatori mayut nadzvichajno shiroke rozpovsyudzhennya yak vikonavchi elementi v dozuvalnih pristroyah z shirotno impulsnim elektronnim keruvannyam Napriklad v karbyuratorah simejstva Pirburg 2E taki aktyuatori ye osnovnimi dozuvalnimi elementami v golovnih dozuvalnih sistemah oboh zmishuvalnih kamer Za svoyeyu suttyu droselna zaslinka ye povitryanim klapanom Pri vidkritij zaslinci tisk u vpusknij sistemi vidpovidaye atmosfernomu tisku pri zakritti zmenshuyetsya do stanu rozridzhennya vakuumu Droselna zaslinka karbyuratora regulyuye shlyahom obmezhennya kilkist goryuchoyi sumishi sho utvoryuyetsya v karbyuratori i nadhodit u cilindri dviguna vnutrishnogo zgoryannya Vlasne droselna zaslinka v karbyuratora iz spadnim potokom yavlyaye soboyu zhorstku plastinu zakriplenu na obertovij osi pomishenu v nizhnyu chastinu zmishuvalnoyi kameri U gorizontalnih karbyuratorah droselem chasto ye vertikalnij shiber roztashovanij u zoni malogo difuzora yakij regulyuye jogo prohidnij peretin Pidnimayuchis vin zbilshuye prohidnij peretin difuzora U perevazhnij bilshosti vipadkiv vin zhe regulyuye prohidnij peretin golovnogo palivnogo zhiklera peremishayuchi v nomu golku regulyator zminnogo profilyu U karbyuratorah postijnogo rozridzhennya droselna zaslinka nichim ne vidriznyayetsya vid zaslinki u karbyuratora iz spadnim potokom V sistemi uporskuvannya paliva droselna zaslinka yavlyaye soboyu okremij vuzol sho znahoditsya u povitryanomu trakti poslidovno mizh povitryanim filtrom ta vpusknim kolektorom j dozuye podavannya povitrya v kolektor Rich u tim sho spivvidnoshennya benzin povitrya v cilindri dviguna z uporskuvannyam paliva maye zalishatisya stehiometrichnim tobto sistema keruvannya povinna mati mozhlivist pri roboti dviguna na nepovnih rezhimah obmezhuvati ne tilki podachu paliva ale i podachu povitrya Riznovidi droselnih zaslinok za vidom keruvannyaPrivid droselnoyi zaslinki mozhe buti mehanichnim i elektromehanichnim z elektronnim keruvannyam Droselna zaslinka z mehanichnim privodom U pershomu vipadku val droselya povertayetsya vid zusillya nogi sho natiskaye na pedal gazu za dopomogoyu vazhilno sharnirnogo mehanizmu abo trosa Boudena Na motociklah i mopedah upravlinnya droselnoyu zaslinkoyu zdijsnyuyetsya obertannyam odniyeyi z ruchok na kermi V avtomobilyah serednogo i vishogo klasu v 1950 60 h rokah peredbachalasya zdvoyena sistema uruhomlennya zaslinki vid ruki manetkoyu shifterom ta pedallyu gazu vlasne akseleratorom Yih napriklad v GAZ 21 pov yazuvali mizh soboyu tak sho pri peremishenni vodiyem manetki pedal desho opuskalas Takim chinom visuvayuchi manetku vodij zadavav granichnu mezhu prikrivannya droselya Operativne keruvannya droselnoyu zaslinkoyu zdijsnyuvalos pedallyu Pri vidpuskanni pedali drosel zalishavsya v polozhenni zadanomu vruchnu Pri zakrivanni povitryanoyi zaslinki karbyuratora tak zvanij pidsos dlya zapusku holodnogo dviguna droselna zaslinka chastkovo vidkrivayetsya sistemoyu tyag i vazheliv roztashovanih na karbyuratori Elementi droselnoyi zaslinki ob yednani v okremij blok modul droselnoyi zaslinki yakij vklyuchaye korpus droselnu zaslinku na valu datchik polozhennya droselnoyi zaslinki angl throttle position sensor TPS vertalnij pruzhinnij mehanizm regulyator holostogo hodu Korpus droselnoyi zaslinki vklyuchenij v sistemu oholodzhennya dviguna U nomu takozh vstanovleni patrubki sho zabezpechuyut robotu sistemi ventilyaciyi kartera i sistemi vlovlyuvannya vipariv benzinu Regulyator holostogo hodu pidtrimuye zadanu chastotu obertannya kolinchastogo vala dviguna pri zakritij droselnij zaslinci pid chas pusku progrivannya chi pri zmini navantazhennya pid chas vklyuchennya dodatkovogo obladnannya Vin skladayetsya z krokovogo elektrodviguna i spoluchenogo z nim klapana yaki zminyuyut kilkist povitrya sho nadhodit u vpusknu sistemu v obhid droselnoyi zaslinki Droselna zaslinka z elektromehanichnim provodom U vipadku elektromehanichnogo privoda z vikoristannyam sistemi elektronnogo upravlinnya povorot osi droselnoyi zaslinki bezposeredno zdijsnyuye krokovij elektrodvigun sho dozvolyaye dosyagti optimalnoyi velichini krutnogo momentu na vsih rezhimah roboti dviguna Pri comu zabezpechuyetsya znizhennya vitrati paliva vikonannya ekologichnih vimog bezpeku ruhu Pedal v comu vipadku mehanichno pov yazana iz zadavachem datchik polozhennya pedali akseleratora najchastishe zminnim rezistorom potenciometrom abo magnitometrichnim peretvoryuvachem yaki zadayut sistemi keruvannya dvigunom velichinu bazhanoyi potuzhnosti na valu Vidminnimi risami droselnoyi zaslinki z elektrichnim privodom ye vidsutnist zhorstkogo mehanichnogo zv yazku mizh pedallyu akseleratora i droselnoyu zaslinkoyu regulyuvannya holostogo hodu shlyahom povertannya droselnoyi zaslinki Elektronne keruvannya droselnoyu zaslinkoyu dozvolyaye vplivati na velichinu krutnogo momentu dviguna navit yaksho vodij ne vplivaye na pedal gazu Sistema vklyuchaye vhidni datchiki blok keruvannya dvigunom i vikonavchij pristrij Krim datchika polozhennya droselnoyi zaslinki ta datchika polozhennya pedali akseleratora v sistemi keruvannya vikoristovuyetsya vimikach polozhennya pedali zcheplennya vimikach polozhennya pedali galma U roboti sistemi keruvannya droselnoyu zaslinkoyu takozh vrahovuyutsya signali vid avtomatichnoyi korobki peredach galmivnoyi sistemi klimatichnoyi ustanovki sistemi kruyiz kontrolyu tosho Blok upravlinnya dvigunom sprijmaye signali vid datchikiv i peretvoryuye yih v keruvalni vplivi na modul droselnoyi zaslinki Modul droselnoyi zaslinki pri elektromehanichnomu uruhomlenni krim korpusa vlasne zaslinki vertalnoyi pruzhini i datchika polozhennya mistit elektrodvigun ta mehanichnij reduktor privodu Dlya pidvishennya nadijnosti v moduli vstanovlyuyetsya dva datchiki polozhennya droselnoyi zaslinki Ce mozhut buti potenciometri z kovznim kontaktom abo bezkontaktni magnitorezistivni datchiki Grafiki zmini vihidnih signaliv datchikiv protilezhno spryamovani sho dozvolyaye yih rozriznyati bloku upravlinnya dvigunom U konstrukciyi modulya peredbacheno avarijne polozhennya droselnoyi zaslinki pri nespravnosti privodu yake zabezpechuyetsya za dopomogoyu povorotnogo pruzhinnogo mehanizmu Droselna zaslinka takozh zastosovuyetsya na dizelnih motorah dlya zdijsnennya ekstrenoyi zupinki dviguna Za neobhidnosti zaslinka povertayuchis perekrivaye podachu povitrya v cilindri i dvigun zupinyayetsya Div takozhVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Droselna zaslinka Vpuskna sistema Vpusknij kolektor Karbyurator Sistema vporskuvannya palivaPrimitki Drosseln 14 lipnya 2014 u Wayback Machine na duden deDzherelaAbramchuk F I Gutarevich Yu F Dolganov K Ye Timchenko I I Avtomobilni dviguni Pidruchnik K Aristej 2006 476 s ISBN 966 8458 26 5 Kislikov V F Lushik V V Budova j ekspluataciya avtomobiliv Pidruchnik 6 te vid K Libid 2006 400 s ISBN 966 06 0416 5 Sirota V I Osnovi konstrukciyi avtomobiliv Navchalnij posibnik dlya vuziv K Aristej 2005 280 s ISBN 966 8458 45 1 Borovskih Yu I Buralov Yu V Morozov K A Budova avtomobiliv navchalnij posibnik Yu I Borovskih Yu V Buralov K A Morozov K Visha shkola 1991 304 s ISBN 5 11 003669 1 Kazerdorf Yu Karbyuratory zarubezhnyh avtomobilej Ustrojstvo regulirovka remont Per s nem Pod red kand Tehn Nak A S Tyufyakova M Za rulem 1998 192 s ISBN 5 85907 127 2 Dmitrievskij A V Karbyuratory avtomobilnyh dvigatelej A V Dmitrievskij V F Kamenev M Mashinostroenie 1990 224 s ISBN 5 217 00635 8 Ross Tveg Sistemy vpryska benzina Ustrojstvo obsluzhivanie remont M ZAO KZhI Za rulem 2004 144 s ISBN 5 85907 339 9 8