Битва під Тьюксбері (англ. Battle of Tewkesbury) — битва між військами Ланкастерів та Йорків під час війни Червоної та Білої троянд у західній Англії, на території графства Глостершир, що відбулась 4 травня 1471 року і завершилась переконливою перемогою Йорків. Битва під Тьюксбері завершила один з періодів цієї війни, за якими йшли 14 років миру, що тривав аж до виступу Генрі Тюдора проти короля Річарда III.
Битва під Тьюксбері | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Війна Червоної та Білої троянд | |||||||
Битва під Тьюксбері. Мініатюра з Гентського часопису | |||||||
Координати: 51°59′11″ пн. ш. 2°09′41″ зх. д. / 51.98638888891677823° пн. ш. 2.1613888889166777° зх. д. | |||||||
| |||||||
Сторони | |||||||
Йорки | Ланкастери | ||||||
Командувачі | |||||||
Едуард IV | , 4-й герцог Сомерсет | ||||||
Військові сили | |||||||
3 500 чоловік | 5 000 чоловік | ||||||
Втрати | |||||||
Невідомі | 2 000 чоловік |
Передісторія
До битви під Тьюксбері душевнохворий король з династії Ланкастерів Генріх VI був повторно схоплений своїм супротивником, королем з Йоркського дому Едуардом IV, та ув'язнений в Тауері. Постійна зміна на королівському троні Англії була наслідком інтриг «Творця королів», Річарда Невілла, графа Воріка, який спочатку підтримував Едуарда IV, а потім посварився з ним та перейшов на бік Генріха VI. Ворік загинув у битві під Барнетом за два тижні до битви під Тьюксбері.
Другу армію ланкастерців, що діяла в Англії, очолювала дружина короля Генріха Маргарита Анжуйська та їхній 17-річний син Едуард Вестмінстерський, принц Уельський. Дізнавшись про розгром йоркцями військ Воріка, приголомшена Маргарита повела свою армію до річки Северн поблизу міста Глостер, щоб переправитись через неї, але в цьому їй завадив комендант Глостера Річард Бошамп, прибічник Йорків. Тут її наздогнали війська йоркців під командуванням Едуарда IV.
Хід битви
Військове командування армією ланкастерців прийняв на себе , 4-й герцог Сомерсет, досвідчений полководець. Однак він недооцінив сили й можливості супротивника, що мав до того ж і перевагу в артилерії. Припустившись тактичної помилки, Сомерсет дозволив молодшому брату короля Едуарда IV Річарду (майбутньому королю Річарду III) атакувати й перекинути фланги бойової лінії Ланкастерів. Наступна паніка спричинила поспішну втечу всієї армії, в якій Сомерсет звинуватив одного зі своїх воєначальників, лорда Венлока (раніше слугував Йоркам), і стратив його (за іншими даними Венлоку вдалось втекти).
На полі бою, названому Криваві луки (Bloody Meadow), загинула половина війська Ланкастерів. Серед загиблих був і спадкоємець короля Генріха VI Едуард Вестмінстерський. Відповідно до легенди Едуард загинув від руки свого родича, молодшого брата короля Едуарда IV, герцога Кларенса. Едуард Вестмінстерський є єдиним в історії Англії принцом Вельським, що загинув у битві. Надалі всі полководці ланкастерців, які брали участь у битві під Тьюксбері, були заарештовані та страчені. Королева Маргарита Анжуйська та її невістка Анна Невілл, дочка Воріка і вдова Едуарда Вестмінстерського, потрапили у полон до Едуарда IV Йорка. За кілька днів після цієї битви в Тауері було вбито ув'язненого там Генріха VI.
Частина вцілілих ланкастерців після розгрому на Кривавому лузі зуміли дістатись ближнього абатства Тьюксбері. На одних з дверей у збереглись 68 металевих пластин від обладунків бригантина, в яких воїни бились під Тьюксбері.
Ця стаття не містить . (січень 2016) |
Посилання
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Bitva pid Tyuksberi angl Battle of Tewkesbury bitva mizh vijskami Lankasteriv ta Jorkiv pid chas vijni Chervonoyi ta Biloyi troyand u zahidnij Angliyi na teritoriyi grafstva Glostershir sho vidbulas 4 travnya 1471 roku i zavershilas perekonlivoyu peremogoyu Jorkiv Bitva pid Tyuksberi zavershila odin z periodiv ciyeyi vijni za yakimi jshli 14 rokiv miru sho trivav azh do vistupu Genri Tyudora proti korolya Richarda III Bitva pid Tyuksberi Vijna Chervonoyi ta Biloyi troyand Bitva pid Tyuksberi Miniatyura z Gentskogo chasopisu Koordinati 51 59 11 pn sh 2 09 41 zh d 51 98638888891677823 pn sh 2 1613888889166777 zh d 51 98638888891677823 2 1613888889166777 Data 4 travnya 1471 roku Misce poblizu u Glostershiri Angliya Rezultat Ostatochna peremoga Jorkiv Storoni Jorki Lankasteri Komanduvachi Eduard IV 4 j gercog Somerset Vijskovi sili 3 500 cholovik 5 000 cholovik Vtrati Nevidomi 2 000 cholovikPeredistoriyaDo bitvi pid Tyuksberi dushevnohvorij korol z dinastiyi Lankasteriv Genrih VI buv povtorno shoplenij svoyim suprotivnikom korolem z Jorkskogo domu Eduardom IV ta uv yaznenij v Taueri Postijna zmina na korolivskomu troni Angliyi bula naslidkom intrig Tvorcya koroliv Richarda Nevilla grafa Vorika yakij spochatku pidtrimuvav Eduarda IV a potim posvarivsya z nim ta perejshov na bik Genriha VI Vorik zaginuv u bitvi pid Barnetom za dva tizhni do bitvi pid Tyuksberi Drugu armiyu lankasterciv sho diyala v Angliyi ocholyuvala druzhina korolya Genriha Margarita Anzhujska ta yihnij 17 richnij sin Eduard Vestminsterskij princ Uelskij Diznavshis pro rozgrom jorkcyami vijsk Vorika prigolomshena Margarita povela svoyu armiyu do richki Severn poblizu mista Gloster shob perepravitis cherez neyi ale v comu yij zavadiv komendant Glostera Richard Boshamp pribichnik Jorkiv Tut yiyi nazdognali vijska jorkciv pid komanduvannyam Eduarda IV Hid bitviVijskove komanduvannya armiyeyu lankasterciv prijnyav na sebe 4 j gercog Somerset dosvidchenij polkovodec Odnak vin nedoociniv sili j mozhlivosti suprotivnika sho mav do togo zh i perevagu v artileriyi Pripustivshis taktichnoyi pomilki Somerset dozvoliv molodshomu bratu korolya Eduarda IV Richardu majbutnomu korolyu Richardu III atakuvati j perekinuti flangi bojovoyi liniyi Lankasteriv Nastupna panika sprichinila pospishnu vtechu vsiyeyi armiyi v yakij Somerset zvinuvativ odnogo zi svoyih voyenachalnikiv lorda Venloka ranishe sluguvav Jorkam i strativ jogo za inshimi danimi Venloku vdalos vtekti Na poli boyu nazvanomu Krivavi luki Bloody Meadow zaginula polovina vijska Lankasteriv Sered zagiblih buv i spadkoyemec korolya Genriha VI Eduard Vestminsterskij Vidpovidno do legendi Eduard zaginuv vid ruki svogo rodicha molodshogo brata korolya Eduarda IV gercoga Klarensa Eduard Vestminsterskij ye yedinim v istoriyi Angliyi princom Velskim sho zaginuv u bitvi Nadali vsi polkovodci lankasterciv yaki brali uchast u bitvi pid Tyuksberi buli zaareshtovani ta stracheni Koroleva Margarita Anzhujska ta yiyi nevistka Anna Nevill dochka Vorika i vdova Eduarda Vestminsterskogo potrapili u polon do Eduarda IV Jorka Za kilka dniv pislya ciyeyi bitvi v Taueri bulo vbito uv yaznenogo tam Genriha VI Chastina vcililih lankasterciv pislya rozgromu na Krivavomu luzi zumili distatis blizhnogo abatstva Tyuksberi Na odnih z dverej u zbereglis 68 metalevih plastin vid obladunkiv brigantina v yakih voyini bilis pid Tyuksberi Cya stattya ne mistit posilan na dzherela Vi mozhete dopomogti polipshiti cyu stattyu dodavshi posilannya na nadijni avtoritetni dzherela Material bez dzherel mozhe buti piddano sumnivu ta vilucheno sichen 2016 Posilannya www battlefieldsofbritain co uk Arhiv originalu za 28 zhovtnya 2019 Procitovano 22 serpnya 2022 Heritage History Products www heritage history com Procitovano 22 serpnya 2022 Warner Philip 1975 Fontana British battlefields London Fontana ISBN 0 00 633822 4 OCLC 3396174