Генрі Коплік (англ. Henry Koplik; 28 жовтня 1858, Нью-Йорк, США — 30 квітня 1927, там же) — американський лікар, бактеріолог, патолог, відомий відкриттям раннього патогномонічного симптому кору, який носить його ім'я.
Генрі Коплік | |
---|---|
Народився | 28 жовтня 1858 Нью-Йорк, США |
Помер | 30 квітня 1927[1][2][…] (68 років) ·інфаркт міокарда |
Країна | США |
Діяльність | лікар, педіатр |
Генрі Коплік у Вікісховищі |
Біографія
Навчався у коледжі міста Нью-Йорк, який закінчив у 1878 році. Згодом навчався у Коледжі лікарів та хірургів (College of Physicians and Surgeons) при Колумбійському університеті, який закінчив у 1881 році. Після нетривалого стажування в госпіталі Бельвью він упродовж півтора року навчався в Берліні, Відні та Празі. Повернувшись до США у 1887 році він почав працювати штатним лікарем у диспансері Добрих Самаритян. У той час педіатрія та гінекологія в диспансері була поєднана. Це пояснює, чому одна з перших робіт Копліка стосувалася цінності масажу матки та придатків.
У 1896 році він виявив, що на слизовій щічної поверхні у ротоглотці за декілька днів до появи висипу при кору виникають маленькі плями, які бувають тільки при цій хворобі і дають можливість клінічно діагностувати кір на ранньому етапі. Тоді ж він опублікував першу статтю, в який виклав свої спостереження, а у 1898 році — другу про те ж саме. Медична спільнота віддала належне цьому діагностичному симптому, настільки цінному для діагностики хвороби. Хоча пізніше зазначалося, що Фліндт у Данії та Філатов у Російській імперії зробили подібні спостереження, але заслуга Копліка у відкритті було неоспорима, популяризація симптому була проведена швидко, всеосяжно і доступно, тому ознаку практично одразу назвали на його честь. «Плями Копліка» зробили його відомим у всьому світі.
У 1899 році його призначено доцентом педіатрії в медичний коледж Бельвью. Він пропрацював 25 років у госпіталі Маунт-Сінай спочатку педіатром, а згодом консультантом, де створив дитячий павільйон, а також перший стерильний молочний склад для немовлят у США. При цьому він співпрацював як бактеріолог та патолог з Коледжем лікарів та хірургів та лабораторією Карнегі. Коплік був одним із засновників Американського педіатричного товариства, протягом певного терміну — його президентом. Він також був консультантом притулку для сиріт Гебрю (Hebrew Orphan Asylum), ортопедичного госпіталю (Hospital for Deformities) та єврейського пологового будинку (Jewish Maternity Hospital.).
Він був членом Асоціації американських лікарів та почесним членом медичних товариств у Відні та Будапешті. Джерелом його великого задоволення стало призначення членом Постійної комісії «Міжнародної асоціації захисту дітей і крапель молока» (Permanent Commission of the International Association of Child Welfare and gouttes de lait). Його медична діяльність була дуже різноманітною. Його цікавили не лише клініки, але й патологічні та бактеріологічні дослідження. Основні напрямки гігієни та добробуту дитини займали велику частину його роздумів. Як клініцист він був уважним спостерігачем і точним реєстратором своїх досліджень. Його здатність підбирати нову диференційно-діагностичну ознаку стану часом виявлялася досить незвичною. У своїй роботі з бактеріології (яка захоплювала його більше, ніж патологія) він був оригінальним та наполегливим. Особливо важливими були дослідження з диференціації дифтерії, які стосувалися випадків захворювання, що нагадували катаральну та лакунарну ангіну, та рекомендації щодо швидкої бактеріологічної діагностики цієї хвороби.
У 1897 році він описав паличку при коклюші, яку він раніше бачив, а тепер досяг успіху в її культивуванні. Тоді диференціальні імунологічні методи були ще недоступні, то порівняння культивованих бактерій з тією, що описали пізніше Ж. Борде і О. Жанґу, не можна було б провести. Бактерії Копліка як здається, були тими, яких виділили Борде та Жангу у 1906 році.
Публікації, зроблені ним, створені упродовж 1887—1923 років. Деякі напрямки, які займали його увагу, були етіологія емпієми, урогенітальна бленорея та запобігання поширення її в медичних установах, менінгіт, поліомієліт (особливо з церебральними ураженнями), дифтерія, спорадичний кретинізм, монгольська ідіотія, запобігання поширенню респіраторних та кишкових інфекцій у палатах, стерилізація та пастеризація молока, остеомієліт, ретрофарингеальний абсцес, спазми воротаря та вроджений гіпертрофічний стеноз його, хронічний артрит, пневмонія, черевний тиф та літні діареї. Його книга «Хвороби дитячого віку та дитинства» з'явилася в 1902 році. Вона мала чотири видання, останнє з'явилося в 1918 році. Ця книга містила велику кількість спостережень, які Коплік не публікував в окремих роботах. Як і всі його публікації, книга написана ретельно, чітко і стисло.
Він був людиною видатної зовнішності та гідної постави. Кожного разу, коли він обговорював доповідь на засіданні, всі очі були одразу звернені до нього, і всі розуміли, що почують ретельно викладене та авторитетно висловлене твердження, виходячи з його власних досвіду та поглядів. Вражав і привертав увагу його іскристий розум, великі знання та вміння розповідати анекдоти і жартівливі історії. Минуло багато років, перш ніж він отримав сталу практику та консультативну роботу. Його рання кар'єра була важкою, але він завжди мав певне відчуття, що стане світовим діячем у педіатрії. Він був одним з перших американських практикуючих лікарів, що займалися патологією та бактеріологією. Не можна сказати, що доктор Коплік мав свою наукову школу, однак він давав поради багатьом лікарям у їхніх дослідженнях. Ряд молодих лікарів заохочено до вивчення лабораторної сторони медицини саме Копліком.
Помер від інфаркту міокарда через тяжке захворювання коронарних артерій. На момент його смерті в США не було жодного іншого видатного педіатра.
Примітки
- Swartz A. Open Library — 2007.
- Faceted Application of Subject Terminology
- Markel H. Koplik, Henry (1858-1927), pediatrician, educator, and microbiologist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1201447
- Koplik, H (1896). «The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membrane». Arch Pediatr. 13: 918–22. (англ.)
Джерела
- (Whonamedit?)- A dictionary of medical eponyms. Henry Koplik [1] [ 2 листопада 2019 у Wayback Machine.] (англ.)
- E. Libman Obituary, Dr. Henry Koplik Bull N Y Acad Med. 1927 Nov; 3(11): 667—671. doctor.cfm[2] (англ.)
- Baxby, Derrick (July 1997). «Classic Paper: The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membrane». Reviews in Medical Virology. 7 (2): 71–74. doi:10.1002/(SICI)1099-1654(199707)7:2<71::AID-RMV185>3.0.CO;2-S. PMID 10398471 (англ.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshi znachennya cogo termina Koplik Genri Koplik angl Henry Koplik 28 zhovtnya 1858 18581028 Nyu Jork SShA 30 kvitnya 1927 tam zhe amerikanskij likar bakteriolog patolog vidomij vidkrittyam rannogo patognomonichnogo simptomu koru yakij nosit jogo im ya Genri KoplikNarodivsya28 zhovtnya 1858 1858 10 28 Nyu Jork SShAPomer30 kvitnya 1927 1927 04 30 1 2 68 rokiv infarkt miokardaKrayina SShADiyalnistlikar pediatr Genri Koplik u VikishovishiBiografiyaNavchavsya u koledzhi mista Nyu Jork yakij zakinchiv u 1878 roci Zgodom navchavsya u Koledzhi likariv ta hirurgiv College of Physicians and Surgeons pri Kolumbijskomu universiteti yakij zakinchiv u 1881 roci Pislya netrivalogo stazhuvannya v gospitali Belvyu vin uprodovzh pivtora roku navchavsya v Berlini Vidni ta Prazi Povernuvshis do SShA u 1887 roci vin pochav pracyuvati shtatnim likarem u dispanseri Dobrih Samarityan U toj chas pediatriya ta ginekologiya v dispanseri bula poyednana Ce poyasnyuye chomu odna z pershih robit Koplika stosuvalasya cinnosti masazhu matki ta pridatkiv U 1896 roci vin viyaviv sho na slizovij shichnoyi poverhni u rotoglotci za dekilka dniv do poyavi visipu pri koru vinikayut malenki plyami yaki buvayut tilki pri cij hvorobi i dayut mozhlivist klinichno diagnostuvati kir na rannomu etapi Todi zh vin opublikuvav pershu stattyu v yakij viklav svoyi sposterezhennya a u 1898 roci drugu pro te zh same Medichna spilnota viddala nalezhne comu diagnostichnomu simptomu nastilki cinnomu dlya diagnostiki hvorobi Hocha piznishe zaznachalosya sho Flindt u Daniyi ta Filatov u Rosijskij imperiyi zrobili podibni sposterezhennya ale zasluga Koplika u vidkritti bulo neosporima populyarizaciya simptomu bula provedena shvidko vseosyazhno i dostupno tomu oznaku praktichno odrazu nazvali na jogo chest Plyami Koplika zrobili jogo vidomim u vsomu sviti U 1899 roci jogo priznacheno docentom pediatriyi v medichnij koledzh Belvyu Vin propracyuvav 25 rokiv u gospitali Maunt Sinaj spochatku pediatrom a zgodom konsultantom de stvoriv dityachij paviljon a takozh pershij sterilnij molochnij sklad dlya nemovlyat u SShA Pri comu vin spivpracyuvav yak bakteriolog ta patolog z Koledzhem likariv ta hirurgiv ta laboratoriyeyu Karnegi Koplik buv odnim iz zasnovnikiv Amerikanskogo pediatrichnogo tovaristva protyagom pevnogo terminu jogo prezidentom Vin takozh buv konsultantom pritulku dlya sirit Gebryu Hebrew Orphan Asylum ortopedichnogo gospitalyu Hospital for Deformities ta yevrejskogo pologovogo budinku Jewish Maternity Hospital Vin buv chlenom Asociaciyi amerikanskih likariv ta pochesnim chlenom medichnih tovaristv u Vidni ta Budapeshti Dzherelom jogo velikogo zadovolennya stalo priznachennya chlenom Postijnoyi komisiyi Mizhnarodnoyi asociaciyi zahistu ditej i krapel moloka Permanent Commission of the International Association of Child Welfare and gouttes de lait Jogo medichna diyalnist bula duzhe riznomanitnoyu Jogo cikavili ne lishe kliniki ale j patologichni ta bakteriologichni doslidzhennya Osnovni napryamki gigiyeni ta dobrobutu ditini zajmali veliku chastinu jogo rozdumiv Yak klinicist vin buv uvazhnim sposterigachem i tochnim reyestratorom svoyih doslidzhen Jogo zdatnist pidbirati novu diferencijno diagnostichnu oznaku stanu chasom viyavlyalasya dosit nezvichnoyu U svoyij roboti z bakteriologiyi yaka zahoplyuvala jogo bilshe nizh patologiya vin buv originalnim ta napoleglivim Osoblivo vazhlivimi buli doslidzhennya z diferenciaciyi difteriyi yaki stosuvalisya vipadkiv zahvoryuvannya sho nagaduvali kataralnu ta lakunarnu anginu ta rekomendaciyi shodo shvidkoyi bakteriologichnoyi diagnostiki ciyeyi hvorobi U 1897 roci vin opisav palichku pri koklyushi yaku vin ranishe bachiv a teper dosyag uspihu v yiyi kultivuvanni Todi diferencialni imunologichni metodi buli she nedostupni to porivnyannya kultivovanih bakterij z tiyeyu sho opisali piznishe Zh Borde i O Zhangu ne mozhna bulo b provesti Bakteriyi Koplika yak zdayetsya buli timi yakih vidilili Borde ta Zhangu u 1906 roci Publikaciyi zrobleni nim stvoreni uprodovzh 1887 1923 rokiv Deyaki napryamki yaki zajmali jogo uvagu buli etiologiya empiyemi urogenitalna blenoreya ta zapobigannya poshirennya yiyi v medichnih ustanovah meningit poliomiyelit osoblivo z cerebralnimi urazhennyami difteriya sporadichnij kretinizm mongolska idiotiya zapobigannya poshirennyu respiratornih ta kishkovih infekcij u palatah sterilizaciya ta pasterizaciya moloka osteomiyelit retrofaringealnij absces spazmi vorotarya ta vrodzhenij gipertrofichnij stenoz jogo hronichnij artrit pnevmoniya cherevnij tif ta litni diareyi Jogo kniga Hvorobi dityachogo viku ta ditinstva z yavilasya v 1902 roci Vona mala chotiri vidannya ostannye z yavilosya v 1918 roci Cya kniga mistila veliku kilkist sposterezhen yaki Koplik ne publikuvav v okremih robotah Yak i vsi jogo publikaciyi kniga napisana retelno chitko i stislo Vin buv lyudinoyu vidatnoyi zovnishnosti ta gidnoyi postavi Kozhnogo razu koli vin obgovoryuvav dopovid na zasidanni vsi ochi buli odrazu zverneni do nogo i vsi rozumili sho pochuyut retelno vikladene ta avtoritetno vislovlene tverdzhennya vihodyachi z jogo vlasnih dosvidu ta poglyadiv Vrazhav i privertav uvagu jogo iskristij rozum veliki znannya ta vminnya rozpovidati anekdoti i zhartivlivi istoriyi Minulo bagato rokiv persh nizh vin otrimav stalu praktiku ta konsultativnu robotu Jogo rannya kar yera bula vazhkoyu ale vin zavzhdi mav pevne vidchuttya sho stane svitovim diyachem u pediatriyi Vin buv odnim z pershih amerikanskih praktikuyuchih likariv sho zajmalisya patologiyeyu ta bakteriologiyeyu Ne mozhna skazati sho doktor Koplik mav svoyu naukovu shkolu odnak vin davav poradi bagatom likaryam u yihnih doslidzhennyah Ryad molodih likariv zaohocheno do vivchennya laboratornoyi storoni medicini same Koplikom Pomer vid infarktu miokarda cherez tyazhke zahvoryuvannya koronarnih arterij Na moment jogo smerti v SShA ne bulo zhodnogo inshogo vidatnogo pediatra PrimitkiSwartz A Open Library 2007 d Track Q461d Track Q1201876d Track Q302817 Faceted Application of Subject Terminology d Track Q3294867d Track Q846596 Markel H Koplik Henry 1858 1927 pediatrician educator and microbiologist American National Biography Online S Ware New York Oxford University Press 2017 ISSN 1470 6229 doi 10 1093 ANB 9780198606697 ARTICLE 1201447 d Track Q16983137d Track Q20824348d Track Q103866208 Koplik H 1896 The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membrane Arch Pediatr 13 918 22 angl DzherelaWhonamedit A dictionary of medical eponyms Henry Koplik 1 2 listopada 2019 u Wayback Machine angl E Libman Obituary Dr Henry Koplik Bull N Y Acad Med 1927 Nov 3 11 667 671 doctor cfm 2 angl Baxby Derrick July 1997 Classic Paper The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membrane Reviews in Medical Virology 7 2 71 74 doi 10 1002 SICI 1099 1654 199707 7 2 lt 71 AID RMV185 gt 3 0 CO 2 S PMID 10398471 angl