Операція «Дуб» (нім. Unternehmen Eiche) — кодове найменування спеціальної операції з порятунку заарештованого колишнього диктатора Італії Беніто Муссоліні, що проводилася 12 вересня 1943 року силами німецького спеціального парашутного підрозділу на чолі з майором О.-Г. Морсом та командос Ваффен-СС СС-гауптштурмфюрера О.Скорцені під час Другої світової війни. Виконання завдання операції було санкційоване особисто А.Гітлером та підготовлено генералом К. Штудентом.
Операція «Дуб» Unternehmen Eiche | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Італійська кампанія | |||||||
Координати: 42°25′33″ пн. ш. 13°31′41″ сх. д. / 42.42611111002777591° пн. ш. 13.52833333002777749° сх. д. | |||||||
| |||||||
Сторони | |||||||
Союзники: Королівство Італія | Країни Осі: Третій Рейх | ||||||
Командувачі | |||||||
Отто Скорцені О.-Г.Морс | |||||||
Військові формування | |||||||
невеликий місцевий гарнізон охорони | зведений загін | ||||||
Військові сили | |||||||
~ 200 осіб | 82 десантники | ||||||
Втрати | |||||||
2 загиблих | 10 поранених у наслідок аварійної посадки планера |
Історія
Передумови
У ніч з 24 на 25 липня 1943 року через декілька тижнів після висадки союзників на Сицилії, в результаті змови вищого військового і політичного керівництва Великої фашистської ради і при особистому схвалення короля Віктора Еммануїла III прем'єр-міністр і дуче Беніто Муссоліні був знятий з посади і заарештований новим урядом маршала Бадольйо.
Через побоювання нового італійського уряду, що Гітлер або місцеві італійські фашисти спробують визволити дуче, Б.Муссоліні неодноразово перевозився з місця на місце (спочатку на острів Понца, потім на острів Ла-Маддалени — невеликі острови в Тірренському морі). Нарешті 28 серпня він був доставлений у важкодоступне місце у високогірній місцевості Гран-Сассо в серединної Італії до готелю Campo Imperatore. Проте, головний союзник Муссоліні, Гітлер відразу після звістки про арешт свого колеги доручив ОКВ розробку і проведення спецоперації з пошуку і звільнення дуче. Керівником Головного управління імперської безпеки СС-обергрупенфюрером Е. Кальтенбруннером очолити операцію було наказано СС-гауптштурмфюреру Отто Скорцені, добре обізнаному з місцевістю Італії.
Пошуки
Після тривалих та наполегливих пошуків, Скорцені отримав радіоперехоплення з інформацією про ймовірне місце перебування італійського диктатора. Використовуючи своїх агентів та підкуплених інформаторів (на здобуття інформації про Б.Муссоліні есесівці витратили £100 000 фальшивих фунтів стерлінгів, виготовлених за програмою «Бернгард»), голова римського відділення СД СС-оберштурмбаннфюрер Г.Капплер зібрав розвідувальні дані про реальне місце, де переховують знятого голову фашистської Італії. Їм виявився високогірний лижний курортний готель Campo Imperatore у гірському масиві Гран-Сассо в [it].
Для проведення операції німці виділили 12 транспортних планерів DFS 230 C-1 з аеродромів у Південній Франції (ця модель була оснащена носовими ракетами, завдяки яким при посадці планер проходив гальмівний шлях всього 15 метрів, що було дуже в пригоді в гірських умовах), кожен з яких міг перевозити 9 озброєних десантників.
До складу штурмової групи увійшло 120 осіб — СС-гауптштурмфюрер О.Скорцені, його 17 диверсантів-есесівців, італійський генерал [it], який мав віддати наказ командиру карабінерів скласти зброю, 90 парашутистів і 12 пілотів (крім них були сформовані ще два загони — один повинен був захопити станцію фунікулера в долині, а другий — звільнити сім'ю Муссоліні, яку новий уряд тримав під домашнім арештом).
Операція
о 14:00 12 вересня 1943 року планерами DFS 230 розпочалась висадка 82 десантників штабної роти, 1-ї і 2-ї рот навчального парашутного батальйону 2-ї парашутної дивізії під командуванням майора Гаральда-Освальда Морса, якому генерал Штудент доручив проведення операції, а також есесівців. Під час приземлення один планер розбився, усі на борту дістали поранення. Десантна група швидко захопила станцію канатної дороги, яка веде до готелю поблизу містечка [it]. Безпосередньо перед цим німецькі підрозділи перерізали всі телефонні лінії, що ведуть до станції.
Після приземлення на схилі гори важких планерів десантники, не гаючи часу, штурмували готель. Італійський генерал Ф. Солеті криками заборонив охоронцям Муссоліні стріляти, погрожуючи смертною карою за зраду, тому італійська охорона з 200 карабінерів практично не чинила опір; загинуло тільки 2 італійські кулеметники, що відкрили вогонь по німцях.
О. Скорцені у супроводі есесівців увійшов до кімнати, де утримувався Беніто Муссоліні, та привітав його словами: «Дуче, фюрер прислав мене щоб визволити вас!», на що Муссоліні відповів: «Я знав, що мій друг ніколи не зрадить мене».
Вже о 14:45 керівник операцією майор Г. Морс прибув канатною дорогою до готелю, слідом за чим визволений дуче повинен був один полетіти на одному з літаків зв'язку Fi 156 «Шторьх» у безпечне місце. Однак, Скорцені наполіг на тому, що полетить разом з італійським диктатором на одному літаку — в горах і при наявних злітних умовах двомісний «Фізелер» виявився перевантажений, коли в нього сіли три людини. З певними труднощами гауптман Герлах, особистий пілот генерала Штудента, зумів доставити обох пасажирів на розташований у 30 км на південь від Риму аеродром [it], де вони приземлилися о 15:38.
Звідти Муссоліні негайно вилетів на німецькому He 111 до Відня, де він переночував в готелі [en] і наступного дня був доставлений у Мюнхен. 14 вересня о 14:30 він зустрівся з Гітлером у штаб-квартирі фюрера в Растенбурзі.
Десантники та солдати СС, що залишились на Гран-Сассо, зібрали речі Муссоліні (в тому числі і знамениті щоденники дуче) і до 19.00 по канатній дорозі перебралися на нижню станцію дороги. Майор Г. Морс, який прийняв командування, розпорядився заночувати біля станції, незважаючи на явну небезпеку нападу італійців. Вранці 13 вересня німці знялися з табору і попрямували у Фраскаті, несучи з собою 10 поранених.
Наслідки
Після доповіді про завершення операції А.Гітлер особисто зателефонував О. Скорцені, сказавши, що той зі своїми людьми здійснив справжній подвиг, і що він за успішне проведення операції з порятунку Муссоліні був підвищений у наступний військовий чин, СС-штурмбанфюрера (502-й єгерський батальйон СС) та нагороджений Залізним хрестом I класу і Лицарським хрестом Залізного хреста. Вранці 13 вересня Отто Скорцені прокинувся знаменитим — всі німецькі радіостанції і газети трубили про його успіх: в одну мить він став «найнебезпечнішою людиною в Європі».
Всі учасники операції також були відзначені високими нагородами.
Див. також
Примітки
- Виноски
- З самого початку планувалося вивезти дуче на вертольоті «Фокке-Ахгеліс» Fa 223, але в останній момент той вийшов з ладу.
- Джерела
- Операция «Дуб». Освобождение Муссолини
- D. G. Williamson (2007). The Age of the Dictators: A Study of the European Dictatorships, 1918-53. Pearson Longman. pp. 440–. .
Посилання
- Operation Eiche: Benito Mussolini & The Gran Sasso Raid (англ.)
- Gran Sasso Raid
- Операция «Дуб». Освобождение Муссолини
- ОСВОБОЖДЕНИЕ МУССОЛИНИ
- Операция «Дуб» — звездный час Отто Скорцени
Література
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Операція «Дуб» |
- Annussek, Greg (2005). Hitler's Raid to Save Mussolini. Da Capo Press. .
- Óscar González López: Fallschirmjäger at the Gran Sasso. AF Editores, Valladolid 2007, .
- Whittam, John (2005). Fascist Italy. Manchester University Press. .
- Di Michele, Vincenzo (2015). The Last Secret of Mussolini. Rimini: Il Cerchio. .
- John Weal: Operation Oak — The rescue of Mussolini International Air Power Review, 8, 2003,
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Operaciya Dub nim Unternehmen Eiche kodove najmenuvannya specialnoyi operaciyi z poryatunku zaareshtovanogo kolishnogo diktatora Italiyi Benito Mussolini sho provodilasya 12 veresnya 1943 roku silami nimeckogo specialnogo parashutnogo pidrozdilu na choli z majorom O G Morsom ta komandos Vaffen SS SS gauptshturmfyurera O Skorceni pid chas Drugoyi svitovoyi vijni Vikonannya zavdannya operaciyi bulo sankcijovane osobisto A Gitlerom ta pidgotovleno generalom K Shtudentom Operaciya Dub Unternehmen Eiche Italijska kampaniya Koordinati 42 25 33 pn sh 13 31 41 sh d 42 42611111002777591 pn sh 13 52833333002777749 sh d 42 42611111002777591 13 52833333002777749 Data 12 veresnya 1943 Misce it L Akvila Rezultat uspih specialnoyi operaciyi nimeckogo desantu vizvolennya Benitto Mussolini z pid areshtu Storoni Soyuzniki Korolivstvo Italiya Krayini Osi Tretij Rejh Komanduvachi Otto Skorceni O G Mors Vijskovi formuvannya nevelikij miscevij garnizon ohoroni zvedenij zagin Vijskovi sili 200 osib 82 desantniki Vtrati 2 zagiblih 10 poranenih u naslidok avarijnoyi posadki planeraIstoriyaPeredumovi U nich z 24 na 25 lipnya 1943 roku cherez dekilka tizhniv pislya visadki soyuznikiv na Siciliyi v rezultati zmovi vishogo vijskovogo i politichnogo kerivnictva Velikoyi fashistskoyi radi i pri osobistomu shvalennya korolya Viktora Emmanuyila III prem yer ministr i duche Benito Mussolini buv znyatij z posadi i zaareshtovanij novim uryadom marshala Badoljo Kampo ImperatoreRajon provedennya operaciyi Cherez poboyuvannya novogo italijskogo uryadu sho Gitler abo miscevi italijski fashisti sprobuyut vizvoliti duche B Mussolini neodnorazovo perevozivsya z miscya na misce spochatku na ostriv Ponca potim na ostriv La Maddaleni neveliki ostrovi v Tirrenskomu mori Nareshti 28 serpnya vin buv dostavlenij u vazhkodostupne misce u visokogirnij miscevosti Gran Sasso v seredinnoyi Italiyi do gotelyu Campo Imperatore Prote golovnij soyuznik Mussolini Gitler vidrazu pislya zvistki pro aresht svogo kolegi doruchiv OKV rozrobku i provedennya specoperaciyi z poshuku i zvilnennya duche Kerivnikom Golovnogo upravlinnya imperskoyi bezpeki SS obergrupenfyurerom E Kaltenbrunnerom ocholiti operaciyu bulo nakazano SS gauptshturmfyureru Otto Skorceni dobre obiznanomu z miscevistyu Italiyi General parashutnih vijsk Kurt Shtudent SS gauptshturmfyurer Otto Skorceni Poshuki Pislya trivalih ta napoleglivih poshukiv Skorceni otrimav radioperehoplennya z informaciyeyu pro jmovirne misce perebuvannya italijskogo diktatora Vikoristovuyuchi svoyih agentiv ta pidkuplenih informatoriv na zdobuttya informaciyi pro B Mussolini esesivci vitratili 100 000 falshivih funtiv sterlingiv vigotovlenih za programoyu Berngard golova rimskogo viddilennya SD SS obershturmbannfyurer G Kappler zibrav rozviduvalni dani pro realne misce de perehovuyut znyatogo golovu fashistskoyi Italiyi Yim viyavivsya visokogirnij lizhnij kurortnij gotel Campo Imperatore u girskomu masivi Gran Sasso v it Gotel Campo Imperatore Veresen 1943 Dlya provedennya operaciyi nimci vidilili 12 transportnih planeriv DFS 230 C 1 z aerodromiv u Pivdennij Franciyi cya model bula osnashena nosovimi raketami zavdyaki yakim pri posadci planer prohodiv galmivnij shlyah vsogo 15 metriv sho bulo duzhe v prigodi v girskih umovah kozhen z yakih mig perevoziti 9 ozbroyenih desantnikiv Do skladu shturmovoyi grupi uvijshlo 120 osib SS gauptshturmfyurer O Skorceni jogo 17 diversantiv esesivciv italijskij general it yakij mav viddati nakaz komandiru karabineriv sklasti zbroyu 90 parashutistiv i 12 pilotiv krim nih buli sformovani she dva zagoni odin povinen buv zahopiti stanciyu funikulera v dolini a drugij zvilniti sim yu Mussolini yaku novij uryad trimav pid domashnim areshtom Poshkodzhenij pri posadci planer DFS 230 C 1 Operaciya Dub 12 veresnya 1943 Litak zv yazku Fi 156 Shtorh na yakomu evakuyuvali B Mussolini Operaciya Dub 12 veresnya 1943 Operaciya o 14 00 12 veresnya 1943 roku planerami DFS 230 rozpochalas visadka 82 desantnikiv shtabnoyi roti 1 yi i 2 yi rot navchalnogo parashutnogo bataljonu 2 yi parashutnoyi diviziyi pid komanduvannyam majora Garalda Osvalda Morsa yakomu general Shtudent doruchiv provedennya operaciyi a takozh esesivciv Pid chas prizemlennya odin planer rozbivsya usi na bortu distali poranennya Desantna grupa shvidko zahopila stanciyu kanatnoyi dorogi yaka vede do gotelyu poblizu mistechka it Bezposeredno pered cim nimecki pidrozdili pererizali vsi telefonni liniyi sho vedut do stanciyi Pislya prizemlennya na shili gori vazhkih planeriv desantniki ne gayuchi chasu shturmuvali gotel Italijskij general F Soleti krikami zaboroniv ohoroncyam Mussolini strilyati pogrozhuyuchi smertnoyu karoyu za zradu tomu italijska ohorona z 200 karabineriv praktichno ne chinila opir zaginulo tilki 2 italijski kulemetniki sho vidkrili vogon po nimcyah O Skorceni u suprovodi esesivciv uvijshov do kimnati de utrimuvavsya Benito Mussolini ta privitav jogo slovami Duche fyurer prislav mene shob vizvoliti vas na sho Mussolini vidpoviv Ya znav sho mij drug nikoli ne zradit mene Vzhe o 14 45 kerivnik operaciyeyu major G Mors pribuv kanatnoyu dorogoyu do gotelyu slidom za chim vizvolenij duche povinen buv odin poletiti na odnomu z litakiv zv yazku Fi 156 Shtorh u bezpechne misce Odnak Skorceni napolig na tomu sho poletit razom z italijskim diktatorom na odnomu litaku v gorah i pri nayavnih zlitnih umovah dvomisnij Fizeler viyavivsya perevantazhenij koli v nogo sili tri lyudini Z pevnimi trudnoshami gauptman Gerlah osobistij pilot generala Shtudenta zumiv dostaviti oboh pasazhiriv na roztashovanij u 30 km na pivden vid Rimu aerodrom it de voni prizemlilisya o 15 38 Benito Mussolini z Otto Skorceni ta nimeckimi j italijskimi soldatami bilya gotelyu Operaciya Dub 12 veresnya 1943 Zvidti Mussolini negajno viletiv na nimeckomu He 111 do Vidnya de vin perenochuvav v goteli en i nastupnogo dnya buv dostavlenij u Myunhen 14 veresnya o 14 30 vin zustrivsya z Gitlerom u shtab kvartiri fyurera v Rastenburzi Desantniki ta soldati SS sho zalishilis na Gran Sasso zibrali rechi Mussolini v tomu chisli i znameniti shodenniki duche i do 19 00 po kanatnij dorozi perebralisya na nizhnyu stanciyu dorogi Major G Mors yakij prijnyav komanduvannya rozporyadivsya zanochuvati bilya stanciyi nezvazhayuchi na yavnu nebezpeku napadu italijciv Vranci 13 veresnya nimci znyalisya z taboru i popryamuvali u Fraskati nesuchi z soboyu 10 poranenih Naslidki Pislya dopovidi pro zavershennya operaciyi A Gitler osobisto zatelefonuvav O Skorceni skazavshi sho toj zi svoyimi lyudmi zdijsniv spravzhnij podvig i sho vin za uspishne provedennya operaciyi z poryatunku Mussolini buv pidvishenij u nastupnij vijskovij chin SS shturmbanfyurera 502 j yegerskij bataljon SS ta nagorodzhenij Zaliznim hrestom I klasu i Licarskim hrestom Zaliznogo hresta Vranci 13 veresnya Otto Skorceni prokinuvsya znamenitim vsi nimecki radiostanciyi i gazeti trubili pro jogo uspih v odnu mit vin stav najnebezpechnishoyu lyudinoyu v Yevropi Vsi uchasniki operaciyi takozh buli vidznacheni visokimi nagorodami Div takozhNo 4 Commando Operaciya Akse 500 j parashutno desantnij bataljon SS Desant na fort Eben Emael Brandenburg 800 Operaciya Archeri PrimitkiVinoski Z samogo pochatku planuvalosya vivezti duche na vertoloti Fokke Ahgelis Fa 223 ale v ostannij moment toj vijshov z ladu Dzherela Operaciya Dub Osvobozhdenie Mussolini D G Williamson 2007 The Age of the Dictators A Study of the European Dictatorships 1918 53 Pearson Longman pp 440 ISBN 978 0 582 50580 3 PosilannyaOperation Eiche Benito Mussolini amp The Gran Sasso Raid angl Gran Sasso Raid Operaciya Dub Osvobozhdenie Mussolini OSVOBOZhDENIE MUSSOLINI Operaciya Dub zvezdnyj chas Otto SkorceniLiteraturaVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Operaciya Dub Annussek Greg 2005 Hitler s Raid to Save Mussolini Da Capo Press ISBN 978 0 306 81396 2 oscar Gonzalez Lopez Fallschirmjager at the Gran Sasso AF Editores Valladolid 2007 ISBN 978 84 96935 00 6 Whittam John 2005 Fascist Italy Manchester University Press ISBN 0 7190 4004 3 Di Michele Vincenzo 2015 The Last Secret of Mussolini Rimini Il Cerchio ISBN 978 8884744265 John Weal Operation Oak The rescue of Mussolini International Air Power Review 8 2003 ISBN 1 880588 54 4