Галінди, або ґалінди (грец. Γαλινδαι, прусськ. Galindi, дав.-рус. голѧдь) — балтійський етнонім, що позначає кілька племен.
Галінди | |
Етнонім може застосовуватися до двох різних балтських племен, які зникли в першій половині II тис. н. е.:
Етнонім та етимологія
Етнонім галінди (грец. Γαλίνδαι) фіксується вже в Географії Птолемея (Кн.3, гл.5, 21) серед східноєвропейських племен. Пізніше галінди згадуються Петером з Дусбурга: він пише про одну з земель Пруссії — Galindia, а її населення називає Galindi.
Лінгвістами відновлюється етнонім galind, який сходить до балт. *gal (лит. galas, латис. gals) — «кінець, край». Таким чином етнонім галінди, як і голядь (дав.-рус. голѧдь), позначає «жителів околиці» (в цьому випадку — окраїни балтійського розселення).
Згідно з іншою точкою зору, що враховує фольклорні уявлення про галіндів як велетнів, слово «Галінди» (прусськ. galindis, лит. galìndas) вважається спорідненим з лит. galìngas («сильний, могутній, потужний»):
Пам'ять про голядь дожила до 20 століття в народних переказах. Є легенда про могутнього велетня по імені Голяда, який міг кинути свою сокиру на тридцять верст з вершини своєї гори. В іншій версії, два брати-Голяди кидали сокиру один одному з протилежних пагорбів.— Bojtár, Endre A Cultural History of the Baltic People Central European University Press, 1999, p. 109.
Західні Галінди
Східні Галінди
Див. також
Примітки
- Ярослав Рудницький. Етимологічний словник української мови. — Том І, А—Ґ. — Вінніпеґ: Українська Вільна Академія Наук — УВАН, 1962—1972. — С. 791.
- Петр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Перевод и примечания В. И. Мутузовой. М., 1997. С. 50.
Посилання
- Сєдов В. В.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Galindi abo galindi grec Galindai prussk Galindi dav rus golѧd baltijskij etnonim sho poznachaye kilka plemen Galindi Karta baltijskih ta slov yanskih arheologichnih kultur V VI st Etnonim mozhe zastosovuvatisya do dvoh riznih baltskih plemen yaki znikli v pershij polovini II tis n e zahidnih galindiv yaki prozhivali v pivdenno shidnij Prussiyi shidnih galindiv zvanih takozh golyad yaki prozhivali v basejni Oki Etnonim ta etimologiyaEtnonim galindi grec Galindai fiksuyetsya vzhe v Geografiyi Ptolemeya Kn 3 gl 5 21 sered shidnoyevropejskih plemen Piznishe galindi zgaduyutsya Peterom z Dusburga vin pishe pro odnu z zemel Prussiyi Galindia a yiyi naselennya nazivaye Galindi Lingvistami vidnovlyuyetsya etnonim galind yakij shodit do balt gal lit galas latis gals kinec kraj Takim chinom etnonim galindi yak i golyad dav rus golѧd poznachaye zhiteliv okolici v comu vipadku okrayini baltijskogo rozselennya Zgidno z inshoyu tochkoyu zoru sho vrahovuye folklorni uyavlennya pro galindiv yak veletniv slovo Galindi prussk galindis lit galindas vvazhayetsya sporidnenim z lit galingas silnij mogutnij potuzhnij Pam yat pro golyad dozhila do 20 stolittya v narodnih perekazah Ye legenda pro mogutnogo veletnya po imeni Golyada yakij mig kinuti svoyu sokiru na tridcyat verst z vershini svoyeyi gori V inshij versiyi dva brati Golyadi kidali sokiru odin odnomu z protilezhnih pagorbiv Bojtar Endre A Cultural History of the Baltic People Central European University Press 1999 p 109 Zahidni GalindiKarta prusskih plemen v XIII stolitti Zaznacheni mista zamki buli pobudovani licaryami Tevtonskogo ordenu dlya polegshennya zahoplennya Dokladnishe PrussiShidni GalindiDokladnishe GolyadDiv takozhBalti Golyad Galindska mova Dniprovski balti Gelon Budini GermanarihPrimitkiYaroslav Rudnickij Etimologichnij slovnik ukrayinskoyi movi Tom I A G Vinnipeg Ukrayinska Vilna Akademiya Nauk UVAN 1962 1972 S 791 Petr iz Dusburga Hronika zemli Prusskoj Perevod i primechaniya V I Mutuzovoj M 1997 S 50 PosilannyaSyedov V V